النظافة من الایمان

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از النظافه من الایمان)
النَّظَافَةُ مِنَ الْإِيمَانِ
النَّظَافَةُ مِنَ الْإِيمَانِ
اطلاعات روایت
موضوعبهداشت
صادره ازپیامبر اکرم(ص)
راوی اصلیبدون راوی
راویانبدون راویان
اعتبار سندمرسل
منابع شیعهطب النبی(ص)
مؤید قرآنیسوره احزاب،‌ آیه ۳۳
مؤید رواییالطُّهْرُ نِصْفُ الْإِيمَان
احادیث مشهور
حدیث سلسلةالذهبحدیث ثقلینحدیث کساءمقبوله عمر بن حنظلةحدیث قرب نوافلحدیث معراجحدیث ولایتحدیث وصایتحدیث جنود عقل و جهلحدیث شجره


النَّظَافَةُ مِنَ الْإِيمَانِ حدیثی منسوب به پیامبر اکرم(ص) و بدین معناست: نظافت از نشانه‌های ایمان است. این حدیث در کتاب طب النبی(ص)، منسوب به ابوالعباس مستغفری (درگذشت ۴۲۲ق) و با حذف سند نقل شده است. کتاب طب النبی، از مآخذ بحار الانوار بوده و به صورت کامل در آنجا نقل شده است. این حدیث پس از آن به مستدرک الوسائل راه یافته است.

حدیث «النَّظَافَةُ مِنَ الْإِيمَانِ» منسوب به پیامبر اکرم(ص) و بخشی از حدیثی طولانی‌تر بدین مضمون است: «تَخَلَّلُوا فَإِنَّهُ مِنَ النَّظَافَةِ وَ النَّظَافَةُ مِنَ الْإِيمَانِ وَ الْإِيمَانُ مَعَ صَاحِبِهِ فِي الْجَنَّة[۱]؛ خلال کنید که از نظافت است و نظافت از نشانه‌های ایمان است و ایمان همراه صاحبش در بهشت است». این حدیث از جمله احادیثی است که ابوالعباس مستغفری (۳۵۰–۴۲۲ق) در کتاب طب النبی(ص) خود آورده است. هر چند که تمامی این احادیث که در حوزه بهداشت و درمان و منقول از پیامبر اکرم(ص) هستند‌،‌ بدون سند ذکر شده[۲] و مباحثاتی را میان متخصصان برانگیخته است[۳] ولی با توجه به تاکیدهای قرآن بر مسئله پاکی از آلودگی‌ها از جمله آیه ۳۳ سوره احزاب و آیه ۱۲۵ سوره بقره[۴] و تاکیدهای فراوان احادیث بر نظافت و بهداشت از جمله نیمی از ایمان بودن طهارت،[۵] تاکید بر نظافت پیراهن،[۶] نظافت منزل[۷] و پرهیز از امور غیربهداشتی مثل نشستن ظروف و جارونکردن خانه[۸] و برخی دیگر از این احادیث، مضمون این روایت قابل پذیرش است.[۹]

علامه مجلسی، کتاب طب النبی(ص) را منسوب به مستغفری دانسته[۱۰] ولی به این حدیث و کتاب آن اعتماد کرده و همه کتاب را در بحار الانوار نقل کرده است.[۱۱] این حدیث پس از مجلسی و بحار الانوار، مورد اعتماد محدث نوری نیز قرار گرفته و به مستدرک الوسایل نیز راه پیدا کرده است.[۱۲] از دیرباز در برخی کتاب‌ها و مقالاتی که از منظر فقهی یا عمومی به مساله بهداشت پرداخته‌اند،‌ حدیث النظافه من الایمان، اولین حدیثی است که مورد اشاره قرار گرفته است.[۱۳] همچنین در کشورهای اسلامی، برای تبلیغ و ترویج نظافت، از این حدیث به صورت دیوار نوشته و یا تابلو استفاده می‌شود.[۱۴] [۱۵]

پانویس

  1. مستغفری، طب النبی(ص)، ۱۳۶۲، ص۲۱.
  2. محمودی، عباس، «بررسی تحلیلی اعتبار و جایگاه کتاب طب النبی ص»، ص۱۱۱-۱۴۲.
  3. حسینی کارنامی، سید حسین، «اعتبار سنجی محتوایی و سندی احادیث طبی کتاب طب النبی (ص) مستغفری»، ص۲۷-۴۰؛ محمودی، عباس، «بررسی تحلیلی اعتبار و جایگاه کتاب طب النبی ص»، ص۱۱۱-۱۴۲.
  4. حسینی شیرازی، الفقه النظافه، ج۱، قم، ص۱۲.
  5. تمیمی مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، ج۱، ۱۳۸۵، ص۱۰۰.
  6. کلینی، الکافی، ۱۳۶۵، ج۶، ص۴۴۱.
  7. کلینی، الکافی، ۱۳۶۵، ج۶، ص۵۳۱.
  8. شعیری، جامع الاخبار، ۱۳۶۳، ص۱۲۴.
  9. حسینی کارنامی، «اعتبار سنجی محتوایی و سندی احادیث طبی کتاب طب النبی (ص) مستغفری»، ص۲۷-۴۰
  10. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۴، ج۵۹، ص۲۹۰.
  11. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۴، ج۵۹،‌ ص۲۹۰-۳۰۱.
  12. نوری، مستدرک الوسایل،‌ ۱۴۰۸، ج۱۶، ص۳۱۹.
  13. حسینی شیرازی،‌ الفقه النظافه، قم، ج۱، ص۱۶؛ نویسنده مجهول، ۱۳۲۳، ص۲۰-۲۶، «نظافت».
  14. «زیباسازی مدارس محروم توسط جهادگران دانشجو»، باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران.
  15. «موضوع تعبیر عن النظافه من الایمان»، سایت الجواب؛ بیت المعلومه اونلاین.

منابع

  • تمیمی مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، مصر، دار المعارف، ۱۳۸۵ق.
  • حسینی شیرازی،‌ سید محمد، الفقه النظافه،‌ قم، دفتر آیه الله سید محمدحسینی شیرازی، بی‌تا.
  • حسینی کارنامی، سید حسین، «اعتبار سنجی محتوایی و سندی احادیث طبی کتاب طب النبی (ص) مستغفری» در مجله اسلام و سلامت، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۳ش.
  • شعیری، تاج الدین،‌ جامع الاخبار، قم،‌ انتشارات رضی، ۱۳۶۳ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب،‌ الکافی،‌ تهران،‌ دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش.
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، الوفاء،‌ ۱۴۰۴ق.
  • محمودی، عباس، «بررسی تحلیلی اعتبار و جایگاه کتاب طب النبی ص»، در مجله حدیث حوزه، شماره۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۲.
  • مستغفری، ابوالعباس، طب النبی، قم، انتشارات رضی، ۱۳۶۲ش.
  • نوری، حسین، مستدرک الوسایل،‌ قم، موسسه آل البیت(ع)، ۱۴۰۸ق.
  • «زیباسازی مدارس محروم توسط جهادگران دانشجو»، باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران، تاریخ انتشار: ۱۲ دی ماه ۱۳۹۸ ، تاریخ مشاهده: ۲۵ شهریور ۱۴۰۳.
  • «موضوع تعبیر عن النظافه من الایمان»، سایت الجواب؛ بیت المعلومه اونلاین، تاریخ انتشار: ۲۱ نوامبر ۲۰۲۰، تاریخ مشاهده: ۲۵ شهریور ۱۴۰۳.