سید مرتضی پسندیده: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| اندازه جعبه = | | اندازه جعبه = | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| نام = سید مرتضی پسندیده | | نام = سید مرتضی پسندیده | ||
| تصویر = Ayatollah Pasandideh.jpg | | تصویر = Ayatollah Pasandideh.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| عنوان تصویر = | | عنوان تصویر = | ||
| زادروز = ۱۲۷۴ش | | زادروز = ۱۲۷۴ش | ||
| مکان تولد = [[خمین]] | | مکان تولد = [[خمین]] | ||
| تاریخ مرگ = [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] | | تاریخ مرگ = [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] ۱۴۱۷ق) | ||
| آرامگاه = [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]] | | آرامگاه = [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]] | ||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |عرض جغرافیایی محل دفن= | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
==استادها== | ==استادها== | ||
پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج [[شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[صادق خاتون آبادی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>پسندیده، ۱۳۷۴ ش، | پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج [[شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[صادق خاتون آبادی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>پسندیده، ۱۳۷۴ ش، ص۴۴، ۴۷-۴۸</ref>. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ [[فقه]]، [[اصول]]، منطق، [[کلام]] و نحو تشکیل داد که برادرش، [[امام خمینی|روح الله]]، نیز در پاره‌ای از آنها شرکت می‌کرد.<ref>همان، ص۵۰؛ خمینی، ص۳۴۰</ref> پسندیده، به گفته خودش، در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ش. چند ماهی در درس [[سید حسن مدرس]] در [[مدرسه سپهسالار]] [[تهران]] نیز شرکت کرده است.<ref>۱۳۶۶ ش، ص۴</ref> | ||
==فعالیت‌های انقلابی== | ==فعالیت‌های انقلابی== | ||
===پیش از انقلاب=== | ===پیش از انقلاب=== | ||
وی پیش از ۱۳۴۲ش، در جریان‌های سیاسی و اجتماعی [[خمین]] و گاه [[تهران]]، حضور داشت و پس از آن نیز به دلیل نسبت نزدیک با [[امام خمینی]]، در معرض تهدید و تنگناهای سیاسی بود، به گونه‌ای که چند بار بازداشت و به شهرهای خمین، انارک و دارانِ [[اصفهان]] تبعید شد.<ref>خمینی، | وی پیش از ۱۳۴۲ش، در جریان‌های سیاسی و اجتماعی [[خمین]] و گاه [[تهران]]، حضور داشت و پس از آن نیز به دلیل نسبت نزدیک با [[امام خمینی]]، در معرض تهدید و تنگناهای سیاسی بود، به گونه‌ای که چند بار بازداشت و به شهرهای خمین، انارک و دارانِ [[اصفهان]] تبعید شد.<ref>خمینی، ص۳۴۰۳۴۲؛ رک. سعادتی، ص۳۵۰-۳۵۳</ref> | ||
مهمترین اقدام وی در سال‌های | مهمترین اقدام وی در سال‌های ۱۳۴۲-۱۳۵۷ شمسی، تأمین و پرداخت شهریه به طلاّب حوزه‌های علمیه از طرف امام خمینی و کمک مالی به خانواده‌های زندانیان و تبعیدشدگان در زمان سلطنت [[محمد رضا پهلوی]] بود. | ||
===پس از انقلاب=== | ===پس از انقلاب=== | ||
پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، | پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، پسندیده، وکالتِ [[امام خمینی]] را در امور شرعی [[قم]] برعهده داشت<ref>خمینی، ص۳۴۲</ref> | ||
از او مجموعه خاطراتی از دوران حکومت [[رضا شاه]] و فرزندش [[محمد رضا پهلوی]] همراه با تاریخچه خاندان امام خمینی، در مصاحبه با مجله پاسدار اسلام <ref>شماره‌های ۸۴ | از او مجموعه خاطراتی از دوران حکومت [[رضا شاه]] و فرزندش [[محمد رضا پهلوی]] همراه با تاریخچه خاندان امام خمینی، در مصاحبه با مجله پاسدار اسلام<ref>شماره‌های ۸۴-۸۶ و ۸۸-۸۹، آذر ۱۳۶۷ش اردیبهشت ۱۳۶۸ش</ref> به جا مانده که صورت کامل آن در کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده به چاپ رسیده است. | ||
==تاریخ و محل دفن== | ==تاریخ و محل دفن== | ||
سید مرتضی پسندیده، در [[۲۲ آبان]] | سید مرتضی پسندیده، در [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ش ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] ۱۴۱۷ق) در [[تهران]] درگذشت و در [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]] به خاک سپرده شد. | ||
== چاپ کتاب خاطرات== | == چاپ کتاب خاطرات== | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
==شجره‌نامه== | ==شجره‌نامه== | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس اصلی}} | {{پانویس اصلی}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* پسندیده، سیدمرتضی، خاطرات آیت الله پسندیده، چاپ محمدجواد مرادی نیا، تهران ۱۳۷۴ش. | * پسندیده، سیدمرتضی، خاطرات آیت الله پسندیده، چاپ محمدجواد مرادی نیا، تهران ۱۳۷۴ش. | ||
* پسندیده، سیدمرتضی، «شهیدمدرس از زبان آیت الله | * پسندیده، سیدمرتضی، «شهیدمدرس از زبان آیت الله پسندیده»، کیهان فرهنگی، سال ۴،ش ۸، (آبان ۱۳۶۶). | ||
* خمینی، سیدحسن، «نگاهی به زندگینامه آیه الله | * خمینی، سیدحسن، «نگاهی به زندگینامه آیه الله پسندیده»، حضور،ش ۱۷، (پاییز ۱۳۷۵). | ||
* سعادتی، علی اصغر، «مبارزات سیاسی آیه الله پسندیده به روایت اسناد | * سعادتی، علی اصغر، «مبارزات سیاسی آیه الله پسندیده به روایت اسناد ساواک»، حضور، ش۱۷، (پاییز ۱۳۷۵). | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۱۳
| پرونده:Ayatollah Pasandideh.jpg | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام | سید مرتضی پسندیده |
| خویشاوندان سرشناس | امام خمینی |
| زادروز | ۱۲۷۴ش |
| اطلاعات علمی | |
| تحصیلات | اجتهاد |
| استادان | حاج شیخ محمدرضا نجفی، میرزاعلی یزدی، حاج آقا رحیم ارباب و حاج صادق آقا خاتون آبادی و سید حسن مدرس |
سید مرتضی پسندیده (۱۲۷۴-۱۳۷۵ش)، برادر بزرگتر امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و از فعالان سیاسی حوزه علمیه قم بود. او نزد بزرگان شهر اصفهان زانوی شاگردی زد و در زادگاهش، خمین، به تدریس دروس اسلامی پرداخت. او در فعالیت‌های سیاسی قبل و بعد از انقلاب ایران شرکت داشته است.
خانواده پدری
پدرش سید مصطفی و جدش سید احمد، از علما و شخصیت‌های محترم منطقه بودند. سید احمد، فرزند سید دینعلی شاه کشمیری، در عراق تحصیل و به دعوت برخی از اهالی خمین به این منطقه مهاجرت کرده بود.
سید مصطفی در خمین به دنیا آمد و بعد از تحصیل مقدمات، در حوزه‌های اصفهان و نجف درس خواند و به زادگاهش بازگشت. مقابله او با اشرار منطقه سبب شد که در ۱۳۲۰ش به دست آنها کشته شود. در این زمان سید مرتضی هشت ساله و فرزند دیگرش روح الله (امام خمینی) چهار ماهه بودند؛ بدین سبب می‌توان گفت سید مرتضی در دوران کودکی برادرش، امام خمینی، سمت سرپرستی و تعلیم وی را داشته است.
استادها
پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج شیخ محمدرضا نجفی، میرزاعلی یزدی، حاج آقا رحیم ارباب و صادق خاتون آبادی به تحصیل علوم دینی پرداخت[۱]. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ فقه، اصول، منطق، کلام و نحو تشکیل داد که برادرش، روح الله، نیز در پاره‌ای از آنها شرکت می‌کرد.[۲] پسندیده، به گفته خودش، در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ش. چند ماهی در درس سید حسن مدرس در مدرسه سپهسالار تهران نیز شرکت کرده است.[۳]
فعالیت‌های انقلابی
پیش از انقلاب
وی پیش از ۱۳۴۲ش، در جریان‌های سیاسی و اجتماعی خمین و گاه تهران، حضور داشت و پس از آن نیز به دلیل نسبت نزدیک با امام خمینی، در معرض تهدید و تنگناهای سیاسی بود، به گونه‌ای که چند بار بازداشت و به شهرهای خمین، انارک و دارانِ اصفهان تبعید شد.[۴]
مهمترین اقدام وی در سال‌های ۱۳۴۲-۱۳۵۷ شمسی، تأمین و پرداخت شهریه به طلاّب حوزه‌های علمیه از طرف امام خمینی و کمک مالی به خانواده‌های زندانیان و تبعیدشدگان در زمان سلطنت محمد رضا پهلوی بود.
پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پسندیده، وکالتِ امام خمینی را در امور شرعی قم برعهده داشت[۵] از او مجموعه خاطراتی از دوران حکومت رضا شاه و فرزندش محمد رضا پهلوی همراه با تاریخچه خاندان امام خمینی، در مصاحبه با مجله پاسدار اسلام[۶] به جا مانده که صورت کامل آن در کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده به چاپ رسیده است.
تاریخ و محل دفن
سید مرتضی پسندیده، در ۲۲ آبان ۱۳۷۵ش (۳۰ جمادی‌الثانی ۱۴۱۷ق) در تهران درگذشت و در حرم حضرت معصومه در قم به خاک سپرده شد.
چاپ کتاب خاطرات
کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده (گفته‌ها و نوشته‌ها) به وسیله مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۳ش منتشر شد.
شجره‌نامه
پانویس
منابع
- پسندیده، سیدمرتضی، خاطرات آیت الله پسندیده، چاپ محمدجواد مرادی نیا، تهران ۱۳۷۴ش.
- پسندیده، سیدمرتضی، «شهیدمدرس از زبان آیت الله پسندیده»، کیهان فرهنگی، سال ۴،ش ۸، (آبان ۱۳۶۶).
- خمینی، سیدحسن، «نگاهی به زندگینامه آیه الله پسندیده»، حضور،ش ۱۷، (پاییز ۱۳۷۵).
- سعادتی، علی اصغر، «مبارزات سیاسی آیه الله پسندیده به روایت اسناد ساواک»، حضور، ش۱۷، (پاییز ۱۳۷۵).
پیوند به بیرون
| بستگان |  | |
|---|---|---|
| استادان | ||
| شاگردان | ||
| نظریات | ||
| آثار مکتوب | ||
| سیاست | ||
| نمایندگان | ||
| مکان‌های مرتبط | ||
| وابسته | ||