پرش به محتوا

سید مرتضی پسندیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Mahdiemadi
Sarsm (بحث | مشارکت‌ها)
جز تمیز کاری
خط ۵: خط ۵:
| تصویر = Ayatollah Pasandideh.jpg
| تصویر = Ayatollah Pasandideh.jpg
| اندازه تصویر =
| اندازه تصویر =
| عنوان تصویر = سید مرتضی پسندیده، از عالمان انقلابی معاصر
| عنوان تصویر = سید مرتضی پسندیده، از عالمان انقلابی
| زادروز = ۱۲۷۴ش.
| زادروز = ۱۲۷۴ش.
| مکان تولد = [[خمین]]
| مکان تولد = [[خمین]]
| تاریخ مرگ =  [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] ۱۴۱۷)
| تاریخ مرگ =  [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] ۱۴۱۷)
| آرامگاه = [[حرم حضرت معصومه|حرم]] [[حضرت معصومه]] در [[قم]]
| آرامگاه = [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]]
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
خط ۳۰: خط ۳۰:
| نقش‌های برجسته =
| نقش‌های برجسته =
| سبک =
| سبک =
| استادان = [[حاج شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[حاج صادق آقا خاتون آبادی]] و آیت اللّه [[سید حسن مدرس]]
| استادان = [[حاج شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[حاج صادق آقا خاتون آبادی]] و [[سید حسن مدرس]]
| شاگردان =
| شاگردان =
| شهر خانگی =
| شهر خانگی =
خط ۵۲: خط ۵۲:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Khomeini.jpg|بندانگشتی|جوانی [[آیت الله]] پسندیده و [[آیت الله]] [[امام خمینی| خمینی]] کنار هم]]
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Khomeini.jpg|بندانگشتی|جوانی [[آیت الله]] پسندیده و [[آیت الله]] [[امام خمینی]] کنار هم]]
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Seyed Ahmad Khomeini.jpg|بندانگشتی|[[آیت الله]] پسندیده و [[سید احمد خمینی]]، پسر برادرش]]
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Seyed Ahmad Khomeini.jpg|بندانگشتی|[[آیت الله]] پسندیده و [[سید احمد خمینی]]، پسر برادرش]]
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Fazel.jpg|بندانگشتی|[[آیت الله]] پسندیده و [[آیت الله فاضل لنکرانی]]]]
[[پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Fazel.jpg|بندانگشتی|[[آیت الله]] پسندیده و [[آیت الله فاضل لنکرانی]]]]
خط ۶۵: خط ۶۵:


==استادها==
==استادها==
پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج [[شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[صادق خاتون آبادی|حاج صادق آقا خاتون آبادی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>پسندیده، ۱۳۷۴ ش، ص ۴۴، ۴۷ـ ۴۸</ref>. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ [[فقه]]، [[اصول]]، منطق، [[کلام]] و نحو تشکیل داد که برادرش، [[امام خمینی|روح الله]]، نیز در پاره ای از آنها شرکت می کرد.<ref>همان، ص ۵۰؛ خمینی، ص ۳۴۰</ref> [[آیت الله]] پسندیده، به گفته خودش، در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ش. چند ماهی در درس آیت الله [[سید حسن مدرس]] در [[مدرسه سپهسالار]] [[تهران]] نیز شرکت کرده است.<ref>۱۳۶۶ ش، ص ۴</ref>
پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج [[شیخ محمدرضا نجفی]]، [[میرزاعلی یزدی]]، [[حاج آقا رحیم ارباب]] و [[صادق خاتون آبادی]] به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>پسندیده، ۱۳۷۴ ش، ص ۴۴، ۴۷ـ ۴۸</ref>. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ [[فقه]]، [[اصول]]، منطق، [[کلام]] و نحو تشکیل داد که برادرش، [[امام خمینی|روح الله]]، نیز در پاره ای از آنها شرکت می کرد.<ref>همان، ص ۵۰؛ خمینی، ص ۳۴۰</ref> [[آیت الله]] پسندیده، به گفته خودش، در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ش. چند ماهی در درس آیت الله [[سید حسن مدرس]] در [[مدرسه سپهسالار]] [[تهران]] نیز شرکت کرده است.<ref>۱۳۶۶ ش، ص ۴</ref>


==فعالیت‌های انقلابی==
==فعالیت‌های انقلابی==
خط ۷۸: خط ۷۸:


==تاریخ و محل دفن==
==تاریخ و محل دفن==
سید مرتضی پسندیده، در [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی|۳۰ جمادی الا´خری]] ۱۴۱۷) در [[تهران]] درگذشت و در [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]] به خاک سپرده شد.
سید مرتضی پسندیده، در [[۲۲ آبان]] ۱۳۷۵ ([[۳۰ جمادی‌الثانی]] ۱۴۱۷) در [[تهران]] درگذشت و در [[حرم حضرت معصومه]] در [[قم]] به خاک سپرده شد.


== چاپ کتاب خاطرات==
== چاپ کتاب خاطرات==

نسخهٔ ‏۲۱ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۵۱

پرونده:Ayatollah Pasandideh.jpg
اطلاعات کلی
نامسید مرتضی پسندیده (۱۲۷۴-۱۳۷۵ش)
خویشاوندان
سرشناس
امام خمینی
زادروز۱۲۷۴ش.
اطلاعات علمی
تحصیلاتاجتهاد
استادانحاج شیخ محمدرضا نجفی، میرزاعلی یزدی، حاج آقا رحیم ارباب و حاج صادق آقا خاتون آبادی و سید حسن مدرس


پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Khomeini.jpg
جوانی آیت الله پسندیده و آیت الله امام خمینی کنار هم
پرونده:Ayatollah Pasandideh & Seyed Ahmad Khomeini.jpg
آیت الله پسندیده و سید احمد خمینی، پسر برادرش
پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Fazel.jpg
آیت الله پسندیده و آیت الله فاضل لنکرانی
پرونده:Ayatollah Pasandideh & Ayatollah Makarem Shiraazi.jpg
آیت الله پسندیده و آیت الله مکارم شیرازی

سید مرتضی پسندیده (۱۲۷۴-۱۳۷۵ش)، برادر بزرگتر امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و از فعالان سیاسی حوزه علمیه قم بود. او نزد بزرگان شهر اصفهان زانوی شاگردی زد و در زادگاهش، خمین، به تدریس دروس اسلامی پرداخت. او در فعالیت‌های سیاسی قبل و بعد از انقلاب ایران شرکت داشته است.

خانواده پدری

پدرش سید مصطفی و جدش سید احمد، از علما و شخصیت‌های محترم منطقه بودند. سید احمد، فرزند سید دینعلی شاه کشمیری، در عراق تحصیل و به دعوت برخی از اهالی خمین به این منطقه مهاجرت کرده بود.

سید مصطفی در خمین به دنیا آمد و بعد از تحصیل مقدمات، در حوزه‌های اصفهان و نجف درس خواند و به زادگاهش بازگشت. مقابله او با اشرار منطقه سبب شد که در ۱۳۲۰ش به دست آنها کشته شود. در این زمان سید مرتضی هشت ساله و فرزند دیگرش روح الله (امام خمینی) چهار ماهه بودند؛ بدین سبب می‌توان گفت سید مرتضی در دوران کودکی برادرش، امام خمینی، سمت سرپرستی و تعلیم وی را داشته است.

استادها

پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خمین، نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج شیخ محمدرضا نجفی، میرزاعلی یزدی، حاج آقا رحیم ارباب و صادق خاتون آبادی به تحصیل علوم دینی پرداخت[۱]. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ فقه، اصول، منطق، کلام و نحو تشکیل داد که برادرش، روح الله، نیز در پاره ای از آنها شرکت می کرد.[۲] آیت الله پسندیده، به گفته خودش، در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ش. چند ماهی در درس آیت الله سید حسن مدرس در مدرسه سپهسالار تهران نیز شرکت کرده است.[۳]

فعالیت‌های انقلابی

پیش از انقلاب

وی پیش از ۱۳۴۲ش، در جریان‌های سیاسی و اجتماعی خمین و گاه تهران، حضور داشت و پس از آن نیز به دلیل نسبت نزدیک با امام خمینی، در معرض تهدید و تنگناهای سیاسی بود، به گونه‌ای که چند بار بازداشت و به شهرهای خمین، انارک و دارانِ اصفهان تبعید شد.[۴]

مهمترین اقدام وی در سال‌های ۱۳۴۲ـ۱۳۵۷ شمسی، تأمین و پرداخت شهریه به طلاّب حوزه‌های علمیه از طرف امام خمینی و کمک مالی به خانواده‌های زندانیان و تبعیدشدگان در زمان سلطنت محمد رضا پهلوی بود.

پس از انقلاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آیت الله پسندیده، وکالتِ امام خمینی را در امور شرعی قم برعهده داشت[۵] از او مجموعه خاطراتی از دوران حکومت رضا شاه و فرزندش محمد رضا پهلوی همراه با تاریخچه خاندان امام خمینی، در مصاحبه با مجله پاسدار اسلام [۶] به جا مانده که صورت کامل آن در کتاب خاطرات آیت الله پسندیده به چاپ رسیده است.

تاریخ و محل دفن

سید مرتضی پسندیده، در ۲۲ آبان ۱۳۷۵ (۳۰ جمادی‌الثانی ۱۴۱۷) در تهران درگذشت و در حرم حضرت معصومه در قم به خاک سپرده شد.

چاپ کتاب خاطرات

کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده (گفته‌ها و نوشته‌ها) به وسیله مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۳ش منتشر شد.

شجره‌نامه

پانویس

  1. پسندیده، ۱۳۷۴ ش، ص ۴۴، ۴۷ـ ۴۸
  2. همان، ص ۵۰؛ خمینی، ص ۳۴۰
  3. ۱۳۶۶ ش، ص ۴
  4. خمینی، ص ۳۴۰ـ۳۴۲؛ رک. سعادتی، ص ۳۵۰ـ۳۵۳
  5. خمینی، ص ۳۴۲
  6. شماره‌های ۸۴ ـ۸۶ و ۸۸ ـ۸۹، آذر ۱۳۶۷ ـ اردیبهشت ۱۳۶۸

منابع

  • پسندیده، سیدمرتضی، خاطرات آیت الله پسندیده، چاپ محمدجواد مرادی نیا، تهران ۱۳۷۴ش.
  • پسندیده، سیدمرتضی، «شهیدمدرس از زبان آیت الله پسندیده» ، کیهان فرهنگی، سال ۴، ش ۸، (آبان ۱۳۶۶).
  • خمینی، سیدحسن، «نگاهی به زندگینامه آیه الله پسندیده» ، حضور، ش ۱۷، (پاییز ۱۳۷۵).
  • سعادتی، علی اصغر، «مبارزات سیاسی آیه الله پسندیده به روایت اسناد ساواک» ، حضور، ش۱۷، (پاییز ۱۳۷۵).

پیوند به بیرون