پرش به محتوا

عقیله بنی‌هاشم (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
S.h.fatemi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
S.h.fatemi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
[[ابوالفرج اصفهانی]] مادر [[عون بن عبدالله بن جعفر]] را «زینب عقیله دختر علی بن ابی‌طالب» معرفی کرده و این سخن را از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نقل کرده است: «حدثتنی عقیلتنا زینب بنت علی بن ابی‌طالب علیه السلام».<ref>اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۶۰.</ref>
[[ابوالفرج اصفهانی]] مادر [[عون بن عبدالله بن جعفر]] را «زینب عقیله دختر علی بن ابی‌طالب» معرفی کرده و این سخن را از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نقل کرده است: «حدثتنی عقیلتنا زینب بنت علی بن ابی‌طالب علیه السلام».<ref>اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۶۰.</ref>


به سبب برخورداری از عقل سرشار توانست قافله خاندان رسول خدا(ص) را پس از اسارت از کربلا تا کوفه و از کوفه تا شام و از شام تا مدینه اداره کند و در مدینه در کنار امام سجاد(ع) نقشی مهم در روشن نگه داشتن مشعل مجالس بزرگداشت امام حسین(ع) و افشاگری بنی‌امیه ایفا کند.<ref>قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۴۰، پاورقی محقق.</ref>
به سبب برخورداری از عقل سرشار توانست قافله خاندان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] را پس از اسارت از [[کربلا]] تا [[کوفه]] و از کوفه تا [[شام]] و از شام تا [[مدینه]] اداره کند و در مدینه در کنار امام سجاد(ع) نقشی مهم در روشن نگه داشتن مشعل مجالس بزرگداشت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و افشاگری [[بنی‌امیه]] ایفا کند.<ref>قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۴۰، پاورقی محقق.</ref>


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۳

عقیله بنی‌هاشم لقب حضرت زینب(س) فرزند امام علی(ع) است به معنای بزرگ بنی‌هاشم[یادداشت ۱] و نیز گفته شده: «عقیله» صیغه مبالغه به معنای بسیار عاقل است.[۱] آیت‌الله جوادی آملی نیز این واژه را صیغه مبالغه دانسته است.[۲]

این لقب در کتب اربعه و بحارالانوار نیامده است اما در کتاب‌های قرن چهاردهم مانند مقتل مقرم[۳] و منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة[۴] و تنقیح المقال[۵] و نیز زمان‌های بعد[۶] دیده می‌شود. این لقب در عنوان برخی کتاب‌ها راه یافت؛ از جمله: عقیله بنی‌هاشم حضرت زینب(ع)، السیدة زینب عقیلة بنی‌هاشم، حضرت زینب عقیله بنی‌هاشم، زینب کبری عقیله بنی‌هاشم[۷] و گاه در سخنرانی‌ها «عقیله بنی‌هاشم» را به جای نام حضرت به کار می‌برند. برای نمونه نگاه کنید: «

ابوالفرج اصفهانی مادر عون بن عبدالله بن جعفر را «زینب عقیله دختر علی بن ابی‌طالب» معرفی کرده و این سخن را از ابن عباس نقل کرده است: «حدثتنی عقیلتنا زینب بنت علی بن ابی‌طالب علیه السلام».[۸]

به سبب برخورداری از عقل سرشار توانست قافله خاندان رسول خدا(ص) را پس از اسارت از کربلا تا کوفه و از کوفه تا شام و از شام تا مدینه اداره کند و در مدینه در کنار امام سجاد(ع) نقشی مهم در روشن نگه داشتن مشعل مجالس بزرگداشت امام حسین(ع) و افشاگری بنی‌امیه ایفا کند.[۹]

پانویس

  1. قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۴۰، پاورقی محقق.
  2. «حضرت زینب(س)،به مثابه عقل ممثّل»، بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء.
  3. مقرم، مقتل الحسین(ع)، ۱۴۲۶ق، ص۲۷۲ و ۲۹۰.
  4. خویی، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، چاپ چهارم، ج۱۵، ص۳۹.
  5. مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ اول، ج۳، ص۷۹.
  6. برای نمونه نگاه کنید به نقدی، زینب الکبری، ۱۳۶۲ش، ص۱۷؛ قرشی، السیدة زینب، ۱۴۲۲ق، ص ۴۰.
  7. انصاری قمی، «کتاب‌شناسی حضرت زینب(ع)»، ص۱۶۹.
  8. اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۶۰.
  9. قزوینی، زینب الکبری من المهد الی اللحد، ۱۴۲۴ق، ص۴۰، پاورقی محقق.

یادداشت

  1. در لسان العرب، ذیل «عقل» آمده است: «عَقِيلةُ القومِ: سَيِّدُهم».

منابع

  • اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، تحقیق: مظفر، کاظم، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، ۱۳۸۵ق.
  • انصاری قمی، ناصرالدین، «کتاب‌شناسی حضرت زینب(ع)»، در میراث شهاب، شماره ۷۲ و ۷۳، ۱۳۹۲ش.
  • «حضرت زینب(س)،به مثابه عقل ممثّل»، بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، تاریخ درج مطلب: ۱۸ آذر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۷ مرداد ۱۴۰۳ش.
  • خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، تحقیق: میانجی، سید ابراهیم، بنیاد فرهنگی امام مهدی(ع)، چاپ چهارم.
  • قرشی، باقر شریف، السیدة زینب، بیروت، دار محجة البیضاء و دار الرسول الاکرم(ص)، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
  • قزوینی، سید محمدکاظم، زینب الکبری من المهد الی اللحد، تحقیق: قزوینی، سید مصطفی، قم، دار الغدیر، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق،
  • مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ اول.
  • محمدی، سالار و دیگران، عقیله بنی‌هاشم: حضرت زینب(ع)، قانون‌یار، ۱۳۹۴ش
  • مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین(ع)، بیروت، موسسة الخرسان، ۱۴۲۶ق.
  • نقدی، جعفر، زینب الکبری بنت الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع)، قم، شریف رضی، ۱۳۶۲ش.