زرقاء دختر عدی

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از زرقاء بنت عدي)
زرقاء دختر عدی
اطلاعات کلی
نامزَرقاء
نام کاملزرقاء بنت عدی
مذهبشیعه
نسببنی‌هَمْدان
محل زندگیکوفه
وفات۶۰ق
اطلاعات دیگر
مهارتسخنوری
فعالیت‌هاحضور در جنگ صفین


زَرقاء دختر عَدیّ از یاران امام علی(ع) بود. او را زنی شجاع،[۱] سخنور و دارای فصاحت و بلاغت به شمار آورده‌اند.[۲] نقل شده وی در جنگ صِفّین سوار بر شتری، در بین دو لشکر به سخنرانی می‌پرداخت و یاران امام علی(ع) را به جنگ با معاویه تشویق می‌کرد.[۳] او را از قبیله هَمْدان دانسته‌اند.[۴]

معاویه پس از رسیدن به حکومت، دستور داد زرقاء را به همراه برخی از مَحارم و تعدادی از سوارکاران قبیله‌اش در رفاه کامل از کوفه به نزد او بفرستند.[۵] معاویه از او درباره علت تشویق سپاه امام علی(ع) به جنگ با معاویه در جنگ صفین پرسید. زرقاء از پاسخ‌دادن طفره رفت و گفت زمانه تغییر کرده است.[۶] معاویه درباره سخنانی که در صفین به زبان آورده بود پرسید و زرقاء اظهار داشت که آن‌ها را فراموش کرده است.[۷] معاویه آن گفته‌ها را برایش بازگو کرد[۸] و گفت تو در خون همه افرادی که علی(ع) آنها را کشته است، شریک هستی.[۹] زرقاء این گفته معاویه را بشارتی دانست که او را خرسند می‌کند و از معاویه به خاطر این بشارت تشکر کرد.[۱۰] معاویه از وفاداری او نسبت به علی(ع) اظهار تعجب کرد و این وفاداری را عجیب‌تر از علاقه و محبت او به علی(ع) در زمان حیاتش دانست.[۱۱]

معاویه از وی خواست تا از او درخواستی داشته باشد. زرقاء امتناع کرد و گفت قسم خورده است از کسی که علیه او اقدام کرده‌، چیزی طلب نکند.[۱۲] نقل شده معاویه به او قطعه زمینی هدیه کرد که سود فراوانی از آن زمین نصیبش گردید.[۱۳]

ابن‌طیفور (درگذشت: ۲۸۰ق) در کتاب بلاغات النساء، از زرقاء سخن به میان آورده است و سخنان او در جنگ صفین را نقل کرده است.[۱۴] زِرِکْلی تاریخ وفات وی را حدود سال ۶۰ق گزارش کرده است.[۱۵]

پانویس

  1. زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۳، ص۴۴.
  2. عاملی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، ۱۳۱۲ق، ص۲۲۱؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۶۹، ص۱۶۵.
  3. ابن‌بکار، اخبار الوافدات من النساء علی معاویة بن ابی‌سفیان، ۱۴۰۳ق، ص۶۴.
  4. سبط ابن جوزی، مرآة الزمان، ۱۴۳۴ق، ج۸، ص۹۱.
  5. ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۶۹، ص۱۶۶.
  6. اندلسی، العقد الفرید، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۴۸.
  7. ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۶۹، ص۱۶۶.
  8. عاملی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، ۱۳۱۲ق، ص۲۲۱.
  9. ابن‌بکار، اخبار الوافدات من النساء علی معاویة بن ابی‌سفیان، ۱۴۰۳ق، ص۶۵.
  10. سبط ابن جوزی، مرآة الزمان فی تواریخ الاعیان، ۱۴۳۴ق، ج۸، ص۹۱.
  11. عاملی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، ۱۳۱۲ق، ص۲۲۱.
  12. سبط ابن جوزی، مرآة الزمان فی تواریخ الاعیان، ۱۴۳۴ق، ج۸، ص۹۲.
  13. ابن‌بکار، اخبار الوافدات من النساء علی معاویة بن ابی‌سفیان، ۱۴۰۳ق، ص۶۶.
  14. ابن‌طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۳۷-۳۹.
  15. زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۳، ص۴۴.

منابع

  • ابن‌بکار، عباس، اخبار الوافدات من النساء علی معاویة ابن ابی‌سفیان، تحقیق سکینه شهابی، بیروت، مؤسسة الرساله، چاپ اول، ۱۴۰۳ش.
  • ابن‌طیفور، احمد بن ابوطاهر، بلاغات النساء، تصحیح احمد الالفی، قاهره، مطبعة مدرسة والدة عباس الاول، ۱۳۲۶ق.
  • ابن‌عساکر، علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق و ذکر فضلها و تسمیة من حلها، تحقیق عمر بن غرامه، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر، ۱۴۱۵ق.
  • اندلسی، ابن‌عبدربه، العقد الفرید، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
  • زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، بیروت، دار العلم للملائین، چاپ پانزدهم، ۲۰۰۲م.
  • سبط ابن جوزی، یوسف ابن قزاوغلی، مرآة الزمان فی تواریخ الاعیان، تحقیق محمد برکات و دیگران، دمشق، دار الرسالة العالمیه، چاپ اول، ۱۴۳۴ق.
  • عاملی، زینب بنت علی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، مصر، المطبعة الکبری الامیریه، چاپ اول، ۱۳۱۲ق.