مدرسه دو در: تفاوت میان نسخهها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Naimi |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:مدرسه دو در.jpg|250px|بندانگشتی|نمای داخلی مدرسه دو در]] | [[پرونده:مدرسه دو در.jpg|250px|بندانگشتی|نمای داخلی مدرسه دو در]] | ||
'''مدرسه دو دَر''' یا '''مدرسه دو دَرْبْ''' (با نام اصلی ''مدرسه یوسفیه'') از مدارس علوم دینی و بناهای تاریخی | '''مدرسه دو دَر''' یا '''مدرسه دو دَرْبْ''' (با نام اصلی ''مدرسه یوسفیه'') از مدارس علوم دینی و بناهای تاریخی عصر تیموری در [[مشهد]]. این مدرسه به علت وجود دو ورودی، در شرق و غرب مدرسه به این نام مشهور شده و دارای سبک معماری ویژه و خاص آن دوران است. این مکان هم اکنون در مرکز مجموعه اماکن [[حرم رضوی]] واقع شده و به عنوان دارالقرآن الکریم [[آستان قدس رضوی]] از آن استفاده میشود. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
نام اصلی مدرسه مدتی به نام بانی اولیهاش به یوسفیه شهرت داشت و سپس به دو در مشهور گردید. این اثر تاریخی توسط یکی از فرماندهان دوره تیموری به نام امیریوسف خواجه بهادر ملقّب به غیاث الدین در دوران سلطنت میرزا شاهرخ (۸۰۷ ۸۵۰ ق) به سال ۸۴۳ق احداث شده است، آنگاه که طرح اولیه آن را پایه ریزی میکردند در حاشیه معروفترین بازار مشهد به نام بازار زنجیر قرار داشت.<ref>محمود فاضل، مدارس قدیمی مشهد.</ref> | نام اصلی مدرسه مدتی به نام بانی اولیهاش به یوسفیه شهرت داشت و سپس به دو در مشهور گردید. این اثر تاریخی توسط یکی از فرماندهان دوره تیموری به نام امیریوسف خواجه بهادر ملقّب به غیاث الدین در دوران سلطنت میرزا شاهرخ (۸۰۷ ۸۵۰ ق) به سال ۸۴۳ق احداث شده است، آنگاه که طرح اولیه آن را پایه ریزی میکردند در حاشیه معروفترین بازار مشهد به نام بازار زنجیر قرار داشت.<ref>محمود فاضل، مدارس قدیمی مشهد.</ref> |
نسخهٔ ۲۸ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۳۰
مدرسه دو دَر یا مدرسه دو دَرْبْ (با نام اصلی مدرسه یوسفیه) از مدارس علوم دینی و بناهای تاریخی عصر تیموری در مشهد. این مدرسه به علت وجود دو ورودی، در شرق و غرب مدرسه به این نام مشهور شده و دارای سبک معماری ویژه و خاص آن دوران است. این مکان هم اکنون در مرکز مجموعه اماکن حرم رضوی واقع شده و به عنوان دارالقرآن الکریم آستان قدس رضوی از آن استفاده میشود.
تاریخچه
نام اصلی مدرسه مدتی به نام بانی اولیهاش به یوسفیه شهرت داشت و سپس به دو در مشهور گردید. این اثر تاریخی توسط یکی از فرماندهان دوره تیموری به نام امیریوسف خواجه بهادر ملقّب به غیاث الدین در دوران سلطنت میرزا شاهرخ (۸۰۷ ۸۵۰ ق) به سال ۸۴۳ق احداث شده است، آنگاه که طرح اولیه آن را پایه ریزی میکردند در حاشیه معروفترین بازار مشهد به نام بازار زنجیر قرار داشت.[۱]
ویژگی معماری
این بنا در زمینی به وسعت ۵۰۰ متر مربع در دو طبقه ساختمان، شامل ۳۲ حجره احداث شده که دارای چهار ایوان به سبک معماری دوره تیموری است. از لحاظ تزیینات، کاشی کاری، خطوط و نقوش متنوع از اهمیت ویژهای برخوردار است. کتیبه سر در مدرسه که با خط ثلث زیبایی نوشه شده دربردارنده نام پادشاه وقت، بانی و سال احداث مدرسه است.
از ویژگیهای معماری این بنا، دو گنبد زیبای مدرسه است که به رنگ آبی آسمانی در دو ضلع جنوب غربی و شرقی مدرسه قرار دارد. در میان این گنبد صورت قبری است که بر آن با خط ثلث، آیة الکرسی و آیاتی دیگر نوشته شده است. در قسمت بالای سنگ مزبور نام شخصی که در این مکان مدفون شده به چشم میخورد. حاشیه داخلی گنبد تا زیر سقف با کاشی معرق پوشیده شده است که به صورت قرینه در فاصلههای معین جملات «الحکم لِلّه» و «الملک للّه» نوشته شده است. نا گفته نماند که هر دو گنبد از نوع گنبدهای دو لایه هستند که با کاشی معرق آراسته شدهاند. بر ساقه این دو گنبد ۳۲ تابلوی معرق کاری شده که بر آنها اشعاری به خط فارسی نوشته شده وجود دارد که در نوع خود منحصر به فرد است.[۲]
تعمیرات
این بنا تا کنون چندین بار مرمت شده که مهمترین آن، تعمیر مدرسه در سال ۱۰۸۸ق توسط مادر شاه سلیمان صفوی است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز این بنا توسط آستان قدس رضوی بازسازی شده و برخی از فضاهای آن نیز مرمت اساسی شد.[۳] [۴]
موقوفات
از موقوفات اولیه این اثر تاریخی اطلاع دقیقی نیست، اگر چه قبل از بازسازی اخیر تعداد ده مغازه وصل به مدرسه جزو موقوفات مدرسه شمرده شده که بعد از بازسازی و توسعه حرم، تمام آنها تخریب گردیده است.[۵]
وضعیت فعلی
مدرسه دو در پس از توسعه حرم امام رضا در محدوده شبستانهای داخلی حرم و روبروی مدرسه پریزاد و نزدیک مسجد گوهرشاد قرار گرفته و امروزه مرکز دارالقرآن الکریم آستان قدس رضوی است و جلسات قرآنی در آن برگزار میشود.
پانویس
منابع
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد، وحید، خرداد ۱۳۵۱ - شماره ۱۰۲.
- پسندیده، محمود، مدارس علوم دینی مشهد در دوره تیموری و صفوی، میراث جاویدان، پاییز و زمستان ۱۳۸۰ - شماره ۳۵ و ۳۶.