کشتار دجیل
| شرح ماجرا | حمله نیروهای حزب بعث به شهر دجیل عراق |
|---|---|
| زمان | رمضان ۱۳۶۱ش |
| دوره | حکومت صدام |
| مکان | دجیل، عراق |
| علت | واکنش به ترور ناموفق صدام حسین |
| عاملان | نیروهای حزب بعث |
| تلفات | ۱۴۸ کشته، تخریب زمین‌های کشاورزی و منازل شیعیان، تبعید بسیاری از مردم |
| مرتبط | انتفاضه شعبانیه عراق • انقلاب ۱۹۲۰ عراق • انتفاضه صفر عراق |
کشتار دُجَیل به حمله نیروهای حزب بعث در ۱۴۰۲ق به دجیل عراق اشاره دارد که منجر به کشته شدن ۱۴۸ نفر شد. این حمله به‌دستور صدام حسین و در واکنش به ترور ناموفق او در این شهر، انجام شده بود.
در سال ۲۰۰۶م، صدام حسین به‌جهت کشتار دجیل، اعدام شد.
شهر دجیل
دجیل از شهرهای کشور عراق است که بیشتر ساکنان آن شیعه هستند.[۱] این شهر در استان صلاح‌الدین[۲] و در ۶۰ کیلومتری شمال بغداد قرار دارد.[۳] بیشتر ساکنان دجیل به کشاورزی مشغول‌اند.[۴] ابراهیم بن مالک اشتر در این شهر دفن شده است.[۵]
ترور صدام
در رمضان ۱۴۰۲ق برابر با ۸ ژوئیه ۱۹۸۲م[۶] و ۱۳۶۱ش[۷] صدام حسین به شهر دجیل رفت. در شهر تعدادی افراد مسلح به کاروان صدام حمله کرده و ماشین صدام و محافظانش را به گلوله بستند.[۶] صدام از این درگیری جان سالم به‌در برد. بعد از رفتن صدام از منطقه درگیری، تلاش‌های دیگری نیز برای ترور او شد.[۷] در این درگیری‌ها دو نفر از محافظان صدام کشته شدند.[۸] این حمله توسط افراد حزب الدعوة الاسلامیة تدارک دیده شده بود.[۹]
صدام در دادگاهی که در سال ۲۰۰۶م علیه او برگزار شد، حادثه دجیل را توسط عوامل ایرانی دانست.[۱۰] او معتقد بود فرمانده این گروه شخصی به‌نام سید کربلائی بود که ایرانی بوده و در این حادثه کشته شد.[۱۱]
کشتار
بسیاری از نیروهای بعثی با حمایت نیروی هوایی عراق به شهر حمله کردند. صدها نفر از زن و مرد و کودک بازداشت شدند. بسیاری افراد در زیر شکنجه کشته شده و بسیاری به اعدام محکوم شده و اعدام شدند.[۱۲]
براساس آمارها، ۱۴۸ نفر توسط حکومت کشته شدند[۱۳] که در میان آن‌ها تعدادی زن و کودک نیز وجود داشتند.[۱۴] براساس آمار غیر رسمی تعداد کشته شده‌ها بسیار بیشتر بوده است.[۱۵] کشته‌شده‌ها و اعدامی‌ها در مکان‌های نامعلومی دفن شدند.[۱۶]
بیش از صدهزار هکتار از زمین‌های حاصل‌خیز دجیل توسط حکومت بعثی نابود شد[۱۲] و بسیاری از خانه‌ها ویران گشت.[۱۷] افرادی که زنده مانده بودند نیز مجبور به ترک خانه و شهر گشتند و تا چهار سال حق بازگشت به شهر را نداشتند.[۱۸]
اعدام صدام
در سال ۲۰۰۳م نیروهای امریکایی پس از اشغال عراق، صدام حسین را در مزرعه‌ای در نزدیکی تکریت بازداشت کردند.[۱۹]
دادگاه، صدام و دو همکارش را به اتهام جنایت علیه بشریت و کشتار ۱۴۸ نفر شیعه در شهرک دجیل مقصر دانسته به اعدام محکوم کرد.[۲۰] صدام در صبح عید قربان برابر با ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶م اعدام شد.[۲۱]
مطالعه بیشتر
رمان «لم یزرع» به زبان فارسی نوشته محمدرضا بایرامی انتشارات نیستان.[۲۲]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ صدام یتحدث عن قضیة الدجیل التی أعدم بسببها، سایت مغرس.
- ↑ الدجیل، سایت تراثیات.
- ↑ مجزرة الدجیل، سایت الاتحاد.
- ↑ ویلی، نهضت اسلامی شیعیان عراق، ۱۳۷۳ش، ص۱۳۲.
- ↑ قائدان، عتبات عالیات عراق، مشعر، ص۲۱۴.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ تفاصیل مجزرة الدجیل، سایت الجزیره.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ حماسه دجیل، سایت عاشورا.
- ↑ مذبحة الدجیل، سایت تراثیات.
- ↑ ویلی، نهضت اسلامی شیعیان عراق، ۱۳۷۳ش، ص۱۳۲.
- ↑ صدام یتحدث عن قضیة الدجیل التی أعدم بسببها، سایت مغرس.
- ↑ صدام یتحدث عن قضیة الدجیل التی أعدم بسببها، سایت مغرس.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ الدجیل، سایت تراثیات.
- ↑ الأسدی، موجر تاریخ العراق السیاسی الحدیث، ۲۰۰۱م، ص۱۷۳.
- ↑ صدام یتحدث عن قضیة الدجیل التی أعدم بسببها.
- ↑ مجزرة الدجیل، سایت الاتحاد.
- ↑ تفاصیل مجزرة الدجیل، سایت الجزیره.
- ↑ مذبحة الدجیل، سایت تراثیات.
- ↑ تفاصیل مجزرة الدجیل، سایت الجزیره.
- ↑ خضر، إعدام رئیس، بدایه و نهایه صدام حسین، ۲۰۰۷م، ص۳۱۴.
- ↑ خضر، إعدام رئیس بدایه و نهایه صدام حسین، ۲۰۰۷م، ص۳۱۷.
- ↑ خضر، إعدام رئیس بدایه و نهایه صدام حسین، ۲۰۰۷م، ص۳۱۸.
- ↑ «کتاب «لم یزرع» ماجرای کشتار شیعیان منطقه دجیل در عراق»، خبرگزاری میزان.
منابع
- الأسدی، مختار، موجز تاریخ العراق السیاسی الحدیث، مرکز الشهیدین الصدرین للدراسات و البحوث، ۲۰۰۱م.
- «تفاصیل مجزرة الدجیل»، سایت الجزیره، تاریخ درج مطلب: ۴\۹\۲۰۰۵م، تاریخ بازدید: ۴تیر ۱۳۹۷ش.
- «حماسه دجیل»، سایت عاشورا، تاریخ بازدید: ۴تیر ۱۳۹۷ش.
- خضر، هشام، إعدام رئیس بدایه و نهایه صدام حسین، الجیزه، العالمیه، ۲۰۰۷م.
- «صدام یتحدث عن قضیة الدجیل التی أعدم بسببها»، سایت مغرس، تاریخ درج مطلب: ۲۸\۰۱\۲۰۱۰م، تاریخ بازدید: ۴تیر ۱۳۹۷ش.
- قائدان، اصغر، عتبات عالیات عراق، تهران، مشعر، بی‌تا.
- «کتاب «لم یزرع» ماجرای کشتار شیعیان منطقه دجیل در عراق»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب:۲۴فروردین ۱۳۹۵، تاریخ بازدید:۶تیر ۱۳۹۷ش
- «مجزرة الدجیل»، سایت الإتحاد، تاریخ درج مطلب: ۳۱ دسامبر ۲۰۰۶م، تاریخ بازدید: ۴تیر ۱۳۹۷ش.
- «مذبحة الدجیل»، سایت تراثیات، تاریخ درج مطلب: ۸جولای ۲۰۱۶م، تاریخ بازدید: ۴تیر ۱۳۹۷ش.
- ویلی، جویس ان، نهضت اسلامی شیعیان عراق، ترجمه مهوش غلامی، تهران، موسسه اطلاعات، ۱۳۷۳ش.