سید منیرالدین هاشمی
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | سید مُنیرالدین حسینی هاشمی |
| زادروز | ۲۰ آبان ۱۳۲۲ش |
| شهر تولد | شیراز |
| تاریخ درگذشت | ۱۲ اسفند ۱۳۷۹ش |
| شهر درگذشت | قم |
| آرامگاه | حرم حضرت معصومه(س) |
| خویشاوند سرشناس | سید نورالدین حسینی هاشمی (پدر)، محی‌الدین حائری شیرازی (شوهرخواهر) |
| اطلاعات سیاسی | |
| مناصب | مؤسس و ریاست فرهنگستان علوم اسلامی قم، عضو خبرگان قانون اساسی و شورای انقلاب فرهنگی |
| پیش از | محمدمهدی میرباقری |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | امام خمینی ، سید نورالدین حسینی، ناصر مکارم شیرازی، حسین نوری همدانی، مرتضی حائری و یدالله دوزدوزانی. |
| تألیفات | روش اجتهاد، مدیریت توسعه فرهنگی و اصول مبانی نظام ولایت |
سید مُنیرالدین حسینی هاشمی (درگذشت: ۱۳۷۹ش) مؤسس فرهنگستان علوم اسلامی قم و از فقهای خبرگان قانون اساسی ایران. او از طرفداران اصل ولایت فقیه در قانون اساسی بود و برای تصویب آن تلاش کرد. سید منیرالدین بعد از فرمان انقلاب فرهنگی امام خمینی برای اسلامی کردن علوم انسانی فرهنگستان علوم اسلامی را بنا کرد.
سیدمنیرالدین هاشمی نزد پدرش، امام خمینی و برخی اساتید دیگر علوم حوزوی را فراگرفت. او در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شده است.
معرفی و جایگاه
سید منیرالدین هاشمی مؤسس فرهنگستان علوم اسلامی قم و از اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی ایران بود. وی به درخواست امام خمینی به همراه ناصر مکارم شیرازی از حوزه شیراز عضو این مجلس شد.[۱] تصویب اصل ولایت فقیه و اصل شورای نگهبان در قانون اساسی ایران را از مهمترین فعالیت‌های سیاسی او شمرده‌اند.[۲]
سید مُنیرالدین حسینی هاشمی در ۲۰ آبان ۱۳۲۲ در شیراز به دنیا آمد.[۳] پدرش سید نورالدین شیرازی از مراجع تقلید بود.[۴] سید منیرالدین در سال ۱۳۳۸ش برای فراگیری علوم حوزوی از شیراز به قم [۵] و در سال ۱۳۴۶ش به نجف رفته است و در درس حکومت اسلامی امام خمینی شرکت کرد.[۶] هاشمی در شیراز، قم و نجف نزد پدرش، امام خمینی، مرتضی حائری، حسین وحید خراسانی، ناصر مکارم شیرازی،[۷] یدالله دوزدوزانی، حسین نوری همدانی.[۸] شاگردی کرده است.
کتاب‌های فلسفه اصول مبانی نظام ولایت، روش اجتهاد، مبادی علم اصول، مدیریت توسعه انقلاب فرهنگی و پیش‌نویس قانون اساسی ایران از آثار اوست.[۹] هاشمی پیش‌نویس قانون اساسی را بنا به درخواست امام خمینی چاپ کرد.[۱۰] شخصیت سید منیرالدین هاشمی را الهام‌گرفته از پدرش و امام خمینی دانسته‌اند.[۱۱] او در ۱۲ اسفند ۱۳۷۹ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۱۲]
تأسیس فرهنگستان علوم اسلامی قم
سیدمنیرالدین هاشمی بعد از فرمان امام خمینی در مورد انقلاب فرهنگی[۱۳] فرهنگستان علوم اسلامی را در سال ۱۳۵۹ش با هدف انجام فعالیت‌های فرهنگی تأسیس کرد.[۱۴] گفته شده دغدغه سید منیرالدین هاشمی ایجاد تمدن اسلامی و تولید نرم‌افزار و فلسفه متناسب با آن بوده است.[۱۵] هاشمی با تأسیس فرهنگستان علوم اسلامی به این فکر افتاد که با تولید فکر در بخش تئوری، انقلاب اسلامی را در برابر حوادث و افکار التقاطی بیمه کند به همین علت به تحکیم مبانی اسلام و جمهوری اسلامی ایران پرداخت.[۱۶]
گفته شده سید منیرالدین بعد از عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اسلامی کردن علوم انسانی تلاش زیادی کرده است.[۱۷] به گفته سید محمدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، مسئولیت اصلی فرهنگستان سازماندهی تولید علوم اسلامی در جامعه[۱۸] و فراهم آوردن نرم‌افزاری برای دستیابی به تمدن اسلامی است.[۱۹]
فعالیت‌ها
سید منیرالدین هاشمی همراه با محی‌الدین حائری شیرازی (از بستگان وی) وارد مبارزات سیاسی شد. از اقدامات هاشمی موضع‌گیری در قبال جنگ اعراب و اسرائیل و همراهی با جنبش‌های مسلحانه علیه حکومت پهلوی ذکر کرده‌اند.[۲۰] سید منیرالدین در پی فعالیت‌های سیاسی در بهار ۱۳۵۱ش به گنبد کاووس تبعید شده بود که[۲۱] بعد از تبعید ۶ ماهه[۲۲]در سال ۱۳۵۲ش برای جلوگیری جوانان از افکار التقاطی به قم بازگشت.[۲۳]
برخی از طرفداران سید منیرالدین هاشمی گفته‌اند او قائل به اقتصاد اسلامی بوده به همین علت در صدد تحقق عدالت در اقتصاد اسلامی بوده است.[۲۴] سید منیرالدین هاشمی برای مقابله با شرکت ارجی که بهایی‌ها در ایران ساخته بودند شرکت ژرف را بنا کرد ولی به خاطر کمبود منابع مالی نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد.[۲۵]
پانویس
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۵۴.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۵۴
- ↑ حسینی شیرازی، خاطرات سید منیرالدین حسینی شیرازی، ۱۳۸۳ش، ص۱۷.
- ↑ سید منیرالدین هاشمی در سایت جامعه مدرسین قم.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۴۴.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۴۴-۴۵.
- ↑ گروهی از نویسندگان، ستارگان حرم، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۲۱۵.
- ↑ حسینی شیرازی، خاطرات سید منیرالدین حسینی شیرازی، ۱۳۸۳ش، ص۱۹–۲۰.
- ↑ تألیفات سید منیرالدین هاشمی در سایت حسینیه اندیشه قم.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۵۴.
- ↑ جمالی، «مهندسی تمدن اسلامی از منظر سید منیرالدین الهاشمی»، ص۱۷۶.
- ↑ گروهی از نویسندگان، ستارگان حرم، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۲۲۶.
- ↑ خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۲، ص۲۰۷.
- ↑ فیرحی، «بازشناسي انديشة سياسي اصحاب فرهنگستان علوم اسلامي قم»، ص۱۰۶.
- ↑ فیرحی و پورابراهیم اهوازی، «بازشناسي انديشة سياسي اصحاب فرهنگستان علوم اسلامي قم»، ص۱۰۶.
- ↑ سید منیرالدین هاشمی در سایت جامعه مدرسین قم.
- ↑ جمالی، «مهندسی تمدن اسلامی از منظر سید منیرالدین الهاشمی»، ص۱۷۶.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۶۱.
- ↑ میرباقری، «گفتگوی پیرامون اندیشه استاد حسینی (ره)»، قسمت۲۰، ۰۴:۴۵.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۴۹.
- ↑ گروهی از نویسندگان، ستارگان حرم، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۲۲۰–۲۲۱.
- ↑ حسینی شیرازی، خاطرات سید منیرالدین هاشمی، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۴۹-۵۰.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۵۷.
- ↑ پور ابراهیم اهوازی، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش، ص۴۱.
منابع
- پورابراهیم اهوازی، محمدصادق، اندیشه اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی، ۱۳۹۸ش،انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۸ش.
- جمالی، مصطفی، «مهندسی تمدن اسلامی از منظر سید منیرالدین الهاشمی»، فصلنامه علمی پژوهشى فلسفه و الاهیات، شماره دوم، سال نوزدهم، تابستان ۱۳۹۳ش.
- جمعی از نویسندگان، ستارگان حرم، انتشارات زائر، ج ۲۱، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- حسینی شیرازی، سید منیرالدین، کتاب خاطرات سید منیرالدین شیرازی، تهران، انتشارت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
- فیرحی، داود، پورابراهیم اهوازی، محمدصادق، «بازشناسي انديشة سياسي اصحاب فرهنگستان علوم اسلامي قم»، نشریه جستارهای سیاسی معاصر، تهران، پژوهشگاه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی، شماره سوم، سال پنجم، پاییز۱۳۹۳ش.
- تألیفات سید منیرالدین هاشمی در سایت حسینیه اندیشه قم، تاریخ بازدید ۱۴ آبان ۱۴۰۳ش.
- سید منیرالدین هاشمی در سایت جامعه مدرسین قم، تاریخ بازدید ۲۳ مهر۱۴۰۳.
- خمینی، سید روح الله، صحیفه امام(ج۱۲)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
- میرباقری، محمدمهدی، «گفتگوی پیرامون اندیشه استاد حسینی (ره)»، برنامه مصیر در شبکه چهار، قسمت۲۰، ۱۸ اسفند۱۳۹۸.