التحصین (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | سید بن طاووس |
| موضوع | امیرالمؤمنین (ع) |
| سبک | روایی |
| زبان | عربی |
ألتّحصین لأسرار ما زادَ مِن کتاب الیَقین کتابی حدیثی، به زبان عربی، تألیف سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق). ابن‌طاووس در این کتاب احادیثی را در علت نام‌نهادن علی بن ابی‌طالب(ع) به «اَمیرُالمُؤمنین» و «اِمامُ المُتّقین» آورده است. این اثر، ابتدا به صورت اختصاصی و بعدها به دلیل موضوع مشابه، به همراه کتاب الیقین چاپ شده است.
درباره مؤلف
رضی‌الدین، علی بن موسی بن جعفر بن طاووس(۵۸۹ - ۶۶۴ق)، از تبار امام حسن مجتبی(ع) و امام سجاد(ع) عالم شیعه و نویسنده کتاب المهمات و التتمات، کشف المحجة لثمرة المهجة، مصباح الزائر و جناح المسافر، اللهوف علی قتلی الطفوف و مهج الدعوات و منهج العنایات است. او استاد علامه حلی و پدر او (شیخ یوسف سدیدالدین) بود.
ساختار و محتوا
کتاب التحصین از دو قسم تشکیل شده است:
- قسمت نخست که شامل ۲۹ باب است احادیثی پیرامون ملقب شدن علی(ع) به امیرالمؤمنین آمده و در هر باب یک روایت ذکر شده است. در باب ۲۹ نیز خطبه غدیر آمده است. ابن‌طاووس گفته که این روایات را از کتاب «نور الهدى و المنجى من الردى»، تأليف حسن بن ابی‌طاهر احمد بن محمد بن الجاوابى گرفته است.[۱][یادداشت ۱]
- قسمت دوم احادیثی در تسمیه علی بن ابی‌طالب (ع) به "إمام المتقین" است که شامل ۲۷ روایت است و در ۲۷ باب. آخرین باب کتاب نیز روایتی مفصل درباره مناظرات حضرت علی(ع) با جاثلیق یهودی و مسلمان شدن اوست که در ضمن آن قصه اصحاب کهف نیز از زبان امیرالمؤمنین (ع) بیان شده است.[۲]
چاپ
نخستین چاپ کتاب التحصین به سال ۱۴۱۳ق توسط مؤسسة دارالکتاب در قم بوده است. بعدها التحصین همراه با کتاب الیقین ابن طاووس چاپ شده است. گفته شده نسخه‌ای به خط مؤلف وجود داشته که تا زمان صاحب ریاض موجود بوده است.[۳]
پانویس
یادداشت
- ↑ نخستین روایت کتاب التحصین درباره ادعای امام علی(ع) در باره ملقب شدن به لقب امیر المؤمنین از سوی خدا و تأیید پیامبر نسبت به این مطلب است.جاء إليه رجل فقال له: يا أبا الحسن انك تدعى أمير المؤمنين فمن امرك عليهم ؟ قال: الله عز وجل أمرني عليهم. فجاء الرجل الى رسول الله صلى الله عليه وآله فقال: يا رسول الله أتصدق عليا فيما يقول: " إن الله امره خلقه " ؟ فغضب النبي صلى الله عليه وآله ثم قال: إن عليا المؤمنين بولاية الله عز وجل عقدها له فوق عرشه واشهد على ذلك ملائكته... مردی نزد امام علی (ع)و به او گفت: به شما امیرالمومنین می‌گویند ، چه کسی شما را امیر مردم قرار داده است؟ امام پاسخ داد: خداوند مرا امیر بر آنها قرار داده است. او نزد پیامبر آمد و پرسید آیا علی راست می‌گوید که خدا او را امیر قرار داده است؟ پیامبر (ص) خشمگین شد و فرمود: به راستی چنین است که علی به ولایت الهی امیر بر مردم شده خداوند این ولایت را در آسمان‌ها منعقد کرده و فرشتگانش را بر آن گواه گرفته که: علی خلیفه و حجت خدا و امام مسلمانان است، طاعت از او همراه با اطاعت از خداست و نافرمانی از او همراه با نافرمانی خداست، هرکس او نشناسد مرا نشناخته و هرکس او را بشناسد مرا شناخته است، هر کس منکر امامت او شود منکر نبوت من شده و هر کس امیری او را انکار کند رسالت مرا انکار کرده است. آن که فضیلت او را نفی و دفع کند مرا کاسته است هرکه با او نبرد کند با من نبرد کرده هر کس او را دشنام دهد مرا دشنام داده زیرا او از من است از طینت و سرشت من آفریده شده او همسر فاطمه دختر من و پدر دو فرزندم حسن و حسین است. سپس فرمود: من، علی، فاطمه، حسن و حسین و نه فرزند حسین حجت‌های خدا بر آفریدگان هستیم دشمنان ما دشمنان خدا و دوستان ما دوستان خدایند.
منابع
- ابن‌طاووس، علی بن موسی، التحصين لأسرار ما زاد من كتاب اليقين، قم، مؤسسة دار الکتاب، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
- کتاب‌شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.