حسین بن علی بن بابویه
| فقیه، محدث و متکلم شیعی | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حسین بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی |
| تاریخ وفات | زنده در ۳۷۸ق |
| خویشاوندان سرشناس | علی بن بابویه(پدر) • شیخ صدوق(برادر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محمد بن علی اسود • عمران الصفار • علویه الصفار • حسین بن احمد بن علی بن احمد بن ادریس • محمد بن حسین نحوی • جعفر بن محمد بن مالک فزاری و ... |
| شاگردان | حسین بن عبیدالله غضایری • سید مرتضی • محمد بن حمزه حسینی مرعشی و ... |
| تألیفات | التوحید • نفی التشبیه • الرد علی الواقفه |
اِبْن بابِوَیه‌ْ، حسین بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (زنده در ۳۷۸ق)، فقیه، محدث و متکلم شیعی است. او برادر شیخ صدوق است. از خصوصیات وی، داشتن حافظه‌ای قوی بوده است.
زندگانی
درباره تاریخ و محل ولادت و زمان درگذشت او اطلاعاتی در منابع نیست.
وی از پدرش علی بن بابویه که از برجسته‌ترین فقها و محدثان عصر خویش بود، اجازه نقل حدیث داشت.[۱] از این رو می توان گفت او از مجلس درس پدر استفاده می‌کرده است.
شهرت و خصوصیات
علمای امامی او را ثقه و روایتش را مقبول دانسته‌اند.[۲] او به کثرت نقل اخبار و روایات مشهور بود.[۳]
وی همچون برادرش شیخ صدوق از حافظه بسیار خوبی برخوردار بود و کسی جز صدوق با او برابری نمی‌کرد، چنانکه از شیخ طوسی در کتاب الغیبه درباره او و شیخ صدوق نقل شده است:
خود او در این باره گفته است:
- در حالی مجلس درس دایر کرده بودم که بیش از ۲۰ سال نداشتم و گاه ابو جعفر محمد بن علی اسود در مجلس درسم حاضر می‌شد و چون حضور ذهن و حاضرجوابی مرا در حلال و حرام امور شرعی می‌دید، به سبب سن کمی که داشتم، بسیار تعجب می‌کرد.[۵]
مشایخ و اساتید
مشایخ و اساتید او غیر از پدرش عبارتند از:
ناقلان حدیث از او
بسیاری از علمای شیعه از او حدیث نقل کرده‌اند که عبارتند از:
- فرزندش حسن بن حسین[۱۰]
- حسن بن محمد بن حسن قمی، صاحب کتاب‌تاریخ قم[۱۱]
- حسین بن عبیدالله غضایری[۱۲]
- علی بن حسین بن موسی بن ابراهیم معروف به سید مرتضی[۱۳]
- محمد بن حمزه حسینی مرعشی.[۱۴]
- ابوالعباس احمد بن علی بن نوح سیرافی بصری نیز با واسطه از او حدیث نقل کرده است.[۱۵]
آثار منسوب
دو کتاب التوحید و نفی التشبیه[۱۶] و الرد علی الواقفه،[۱۷] به وی نسبت داده شده که اثری از آنها در دست نیست.
نجاشی[۱۸] به نقل از حسین بن عبیدالله گفته است که حسین بن بابویه کتاب دیگری نیز دارد که آن را برای صاحب بن عباد نوشته، اما ابن حجر[۱۹] این کتاب را همان نفی التشبیه دانسته است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ حلی، حسن، خلاصة‌الاقوال، ج۱، ص۲۶
- ↑ طوسی، محمد، رجال، ج۱، ص۴۶۶
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ص۱۸۸
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ج۱، ص۱۹۵
- ↑ طوسی، محمد، رجال، ج۱، ص۴۶۶-۴۶۷
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ج۱، ص۱۹۴، و ص۲۴۳
- ↑ افندی، عبدالله، ریاض‌العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، ج۲، ص۱۴۹، به نقل از طبری در بشارة المصطفی
- ↑ آقابزرگ، الطبقات اعلام‌الشیعة، ج۱، ص۱۱۵
- ↑ نوری، حسین، مستدرک‌الوسائل، ج۳، ص۴۶۶
- ↑ قمی، حسن، تاریخ قم، به کوشش سید جلال‌الدین تهرانی، ج۱، ص۲۱۳
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ طریحی، فخرالدین، ج۱، ص۱۱۲
- ↑ افندی، عبدالله، ریاض‌العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، ج۲، ص۱۴۹
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، ج۱، ص۲۲۶
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ حر عاملی، ج۲، ص۹۸
- ↑ نجاشی، احمد،رجال، ج۱، ص۵۰.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۳۰۶
منابع
- آقابزرگ، الطبقات اعلام الشیعه، قرن ۴، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
- افندی، عبدالله، ریاض العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، قم، ۱۴۰۱ق/ ۱۹۸۱م.
- طریحی، فخرالدین، جامع المقال، به کوشش محمد کاظم طریحی، تهران، ۱۳۵۵ش.
- طوسی، محمدبن حسن، رجال، نجف، ۱۹۶۱م.
- طوسی، محمدبن حسن، کتاب الغیبه، به کوشش آقابزرگ تهرانی، تهران، مکتبه نینوی الحدیثه.
- علامه حلی، حسن، خلاصه الاقوال، تهران، ۱۳۱۰ق/۱۸۹۲م.
- قمی، حسن، تاریخ قم، به کوشش سید جلال‌الدین تهرانی، ۱۳۱۳ش.
- نجاشی، احمد، رجال، بمبئی، ۱۳۱۷ق/۱۸۹۹م.
- نوری، حسین، مستدرک الوسائل، تهران، ۱۳۱۸-۱۳۲۱ق.
پیوند به بیرون