کاربر:Hojabry/مقالات
عَتَبه‌بوسی به‌معنای بوسیدن درگاه حرم پیامبر(ص) و امامان(ع) به نشانه محبت و احترام به آنان است. علامه مجلسی عتبه‌بوسی را به‌عنوان یکی از آداب زیارت نام برده؛ ولی دلیلی شرعی برای استحباب آن نیافته است. هیچ‌یک از مذاهب اهل سنت، عتبه‌بوسی را حرام نمی‌دانند. تنها وهابیان با استناد به قول ابن تیمیه، عتبه‌بوسی را حرام شمرده‌اند.
مفهوم‌شناسی و جایگاه
عتبه‌بوسی در لغت به‌معنای آستانه زیرین درگاه[۱] و در اصطلاح عرفی، به‌معنای دست کشیدن و بوسه‌زدن در و درگاه حرم پیامبر(ص) و امامان(ع) است و در منابع دینی، به‌عنوان آداب زیارت از آن یاد شده است.[۲] در روایات شیعه نقل شده افراد، نه فقط قبر حتی منبر پیامبر(ص) را لمس می‌کردند و بوسه می‌زدند.[۳]
شیعیان به نشانه محبت و احترام نسبت به پیامبر(ص) و امامان(ع) به آستان و حرم آنها تبرک می‌جویند.[۴] امام خمینی عتبه‌بوسی حرم امام رضا(ع) را یکی از آرزوهای خود عنوان کرده است.[۵]
احکام
علامه مجلسی با استناد به سخن شهید اول، عتبه‌بوسی را به عنوان یکی از آداب زیارت نقل می‌کند، ولی معتقد است دلیلی شرعی برای استحباب آن نیافته است.[۶]
مذاهب چهارگانه اهل سنت هیچ‌یک به حرمت عتبه‌بوسی معتقد نبوده و بین سه قول استحباب، کراهت و جوازِ بدون استحباب با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند.[۷]
تنها فرقه وهابیت با تبعیت از ابن تیمیه قائل به حرمت عتبه‌بوسی شده است.[۸] ابن تیمیه، عتبه‌بوسی را بدعت دانسته و بوسیدن قبر و حرم کسی را جائز نمی‌داند. به گفته او بوسیدن هیچ‌یک از جمادات مشروع نیست، مگر حجرالاسود که برای آن روایت وجود دارد.[۹]
پانویس
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۵۷۶.
- ↑ قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۴۸۱.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۱۵ش ج ۴۷ ص۲۸.
- ↑ حسینی‌نسب، شیعه پاسخ می‌دهد، ۱۳۸۳ش، ص۱۱.
- ↑ امام خمینی، صحیفه نور، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۸.
- ↑ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۱۳۴ و ۱۳۶.
- ↑ هزارخوانی، «عتبه بوسی در فریقین»، ص۳.
- ↑ هزارخوانی، «عتبه‌بوسی در فریقین»، ص۳.
- ↑ ابن تیمیه، مجموع فتاوی، ۱۴۱۸ق، ج۲۷، ص۴۸.
یادداشت
منابع
- ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، مجموعة الفتاوی لشیخ الإسلام ابن تیمیة، بیروت، دار الوفاء، ۱۴۱۸ق.
- ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۴ق.
- امام خمینی، روح‌الله، صحیفهٔ نور، قم، انتشارات طبع و نشر، ۱۳۷۴ش.
- شفیعی، محمد، شیعه‌شناسی، قم، ناشر بنیاد معارف اسلامی، پاییز ۱۳۸۹ش.
- قمی، عباس، مفاتیح الجنان، قم، انتشارات علویون، ۱۳۹۲ق۰
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
- هزارخوانی، مریم، «عتبه بوسی فریقین»، در کنفرانس ملی علوم اسلامی و پژوهش‌های دینی، کرج، ۱۳۹۷ش.