قواعد المرام فی علم الکلام (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | ابن میثم بحرانی |
| موضوع | کلام |
| زبان | عربی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۶ق |
قَواعِدُ المَرام فی عِلمِ الکَلام کتابی کلامی و به زبان عربی نوشته ابن میثم بحرانی. مؤلف تلاش میکند تا مکاتب متکلمان و فلاسفه را با یکدیگر مقایسه و دیدگاه هر یک را نقد کرده و توضیح دهد.
درباره مؤلف
کمال الدین میثم بن علی بن میثم بحرانی (۶۳۶ - ۶۷۹یا۶۹۹ق)، محدث، فقیه و متکلم شیعی قرن۷ق/ ۱۳م است. ابن میثم پس از تکمیل تحصیل خود به تربیت شاگردان و تألیف و تصنیف پرداخت و گفتهاند خواجه نصیر الدین طوسی نزد او فقه خواند. شهرت ابن میثم در کلام است و آثار زیادی در این زمینه و زمینههای دیگر به او نسبت دادهاند.
معرفی کلی
این کتاب در الذریعه با نام «القواعد الالهیة فی الکلام و الحکمة» آمده است.[۱] قواعد المرام به همه مباحث کلامی پرداخته و ابن میثم، آن را به اشاره عزالدین ابوالمظفر عبدالعزیز بن جعفر نیشابوری نوشت. او در این اثر، بر سیره متکلمان عمل نموده و اقوال حکما را اگر موافق یافته، پذیرفته و جز آن را رد کرده است.[۲]براساس گزارش تهرانی در الذریعه نویسنده در تاریخ ۲۰ ربیع الاول ۶۷۶قمری از نگارش کتاب فارغ شده است. [۳]
دستهبندی
مؤلف کتاب را به ۸ قاعده تقسیم و هر قاعده را به چند رکن و ارکان را به چند بحث دستهبندی کرده است.[یادداشت ۱]
قواعد هشتگانه
شرح کتاب و چاپ
شرح این کتاب را زهرا مصطفوی با عنوان «شرح قواعد المرام» نخستین بار در سال ۱۳۸۶ش به چاپ رساند.[۵]
این کتاب به کوشش سید احمد حسینی در قم (۱۳۹۸ق و ۱۴۰۶ق) بهوسیله کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی چاپ شده است.[۶]
پانویس
- ↑ آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق،ج۱۷، ص۱۷۹.
- ↑ بحرانی، قواعد المرام، ۱۴۰۶ق، ص۵؛ صادقزاده، نقدی بر کتاب شرح قواعد المرام، ۱۳۸۷ش.
- ↑ آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۱۷۹.
- ↑ بحرانی، قواعد المرام، ۱۴۰۶ق، فهرست کتاب.
- ↑ صادقزاده، نقدی بر کتاب شرح قواعد المرام، ۱۳۸۷ش.
- ↑ قواعد المرام فی علم الکلام، کتابخانه مجازی الفبا.
یادداشت
- ↑ کتاب دارای ۸ قاعده و در مجموع دارای ۲۴ رکن و ۱۲۶ بحث است.همچنین برخلاف این تقسیم بندی در رکن اول از قاعده سوم مطالبی تحت عنوان اصل(در دو اصل) و در قاعده چهارم در ذیل رکن اول مطالبی تحت عنوان طریق(در دو طریق) مطرح شده است.
منابع
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، بیروت، دار الاضواء.
- بحرانی، ابن میثم، قواعد المرام فی علم الکلام، قم، کتابخانه آیةالله مرعشی، ۱۴۰۶ق.
- صادقزاده، فیروزه، نقدی بر کتاب شرح قواعد المرام، کتاب ماه فلسفه، شماره ۹، خرداد ۱۳۸۷ش.
- قواعد المرام فی علم الکلام، کتابخانه مجازی الفبا.