سال ۱۳۱۲ هجری شمسی
(تغییرمسیر از ۱۳۱۲ش)
| ۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳ | |
| ۱۳۵۱ و ۱۳۵۲ قمری؛ ۱۹۳۳ و ۱۹۳۴ میلادی | |
|---|---|
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| پهلوی (ایران): | رضا شاه |
| بارَک‌زایی (افغانستان): | محمدنادر شاه |
| جمهوری (ترکیه): | مصطفی کمال آتا ترک |
| هاشمی (عراق): | فیصل اول |
| آل‌سعود (عربستان): | عبدالعزیز بن عبدالرحمن |
| حزب کمونیست (شوروی): | استالین |
| وقایع مهم | |
| کشته‌شدن شاه افغانستان توسط دانش‌آموز شیعه هزاره | |
| تولدها | |
| علی شریعتی | |
| محمدمهدی شمس‌الدین | |
| وفات‌ها | |
| اشرف‌الدین گیلانی قزوینی | |
| محمدجواد بلاغی نجفی | |
سال ۱۳۱۲ هجری شمسی شامل تولد حسین مظاهری از مراجع تقلید شیعه، درگذشت نسیم شمال شاعر و روزنامه‌نگار دوره مشروطه، تولد علی شریعتی، نویسنده و جامعه‌شناس شیعه و تألیف کتاب هُدی المِلة الی انّ فدک من النِّحلة توسط سید محمدحسن قزوینی حائری، متکلم شیعه، درباره غصب فدک است.
وضعیت کلی
در این سال، رضا پهلوی شاه ایران هشتمین سال سلطنت را می‌گذراند.[۱] در عراق، ملک فیصل اول پادشاهی می‌کرد.[۲] جمهوری آذربایجان بخشی از خاک کشور شوروی بود و تحت حکومت کمونیستی قرار داشت.[۳]
رویدادها
- خرداد: عبدالرزاق الحصان، کارمند سنی‌مذهب در بغداد کتابی را به‌نام «العروبة فی المیزان» درباره تاریخ سیاسی عراق منتشر کرد و در آن به مذهب شیعه حمله نمود. او این مذهب را ساخته ایرانیان و وسیله پیشرفت سیاسی آنها دانسته و وزارت معارف عراق را که همیشه وزیر آن یک فرد شیعه بود، یادگار ایرانی‌ها و اولاد ساسانیان معرفی کرده بود. در پی انتشار این کتاب، شیعیان در نجف، کاظمین، بصره و شهرهای دیگر بازارها را تعطیل و دست به تظاهرات زدند. فیصل اول، شاه عراق سفر خود را به لندن عقب انداخت و از محمد حسین کاشف الغطاء خواست مردم را آرام کند. الحصان کتاب دیگری نیز با عنوان المهدی و المهدویة فی الاسلام نوشت.[۴]
- ۳۱ تیر: تصویب قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه، به کوشش کیخسرو شاهرخ، نماینده زرتشتیان در مجلس دوم شورای ملی. طبق این قانون، پیروان همه مذاهبی که در ایران به رسمیت شناخته شده بودند، در اجرای قواعد و عادات مذهبی خود آزاد بودند.[۵]
- ۱۷ شهریور: درگذشت فیصل بن حسین ملقب به فیصل اول، اولین شاه (خاندان هاشمی) عراق پس از تشکیل این کشور و شروع سلطنت غازی بن فیصل، غازی اول در عراق.
- ۱۷ آبان: کشته شدن محمد نادر، شاه افغانستان به دست عبدالخالق، دانش‌آموز شیعه هزاره، با شلیک دو گلوله و آغاز سلطنت محمدظاهر، آخرین شاه افغانستان.[۶]
- ۲ آذر: تولد علی شریعتی، نویسنده، متفکر و جامعه‌شناس شیعه[۷]
- ۱۹ آذر: درگذشت محمدجواد بلاغی نجفی، فقیه، متکلم، مفسّر و نویسنده کتاب «آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن».[۸]
- ۲۶ آذر: عبدالخالق هزاره، قاتل محمد نادر، شاه افغانستان در حضور درباریان با شکنجه، قطع اعضا و ضربات سرنیزه کشته شد. پس از او برادرش، دو معلمش و دوازده نفر دیگر نیز به‌اتهام همکاری و مخالفت با سلطنت اعدام شدند.[۹]
- ۱۷ بهمن. درگذشت سید حسین علوی سبزواری، فقیه، فیلسوف و مرجع دینی ناحیه سبزوار.
- ۲۸ اسفند: درگذشت ملا محمدهاشم خراسانی، فقیه، مورخ و نویسنده مُنتَخَبُ التواریخ در تاریخ معصومان و برخی از امامزادگان.[۱۰]
- ۲۹ اسفند: درگذشت نسیم شمال شاعر و روزنامه‌نگار دوره مشروطیت.[۱۱]
- اسفند ۱۳۱۲. درگذشت میرزا علی کازرونی معروف به لسان الملة، نماینده چند دوره مجلس شورای ملی و منتشر کننده روزنامه اسلام در شیراز.
- اسفند ۱۳۱۲. درگذشت مشهدی علی‌شاه چمثقالی از رهبران نهضت جنگل و بنیان‌گذاران هیئت اتحاد اسلام.
- تولد سید ابوالقاسم شجاعی، خطیب، واعظ و روضه‌خوان شیعه.[۱۲]
- تولد حسین مظاهری، از مراجع تقلید شیعه در اصفهان.[۱۳]
- تألیف کتاب هُدی‌المِلة الی انّ فدک من‌النِّحلة به دست سید محمدحسن قزوینی حائری، فقیه و متکلم شیعه قرن چهاردهم قمری، درباره غصب فدک.[۱۴]
پانویس
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، ۱۳۸۱ش، ص۵۴۲.
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، ۱۳۸۱ش، ص۲۳۵.
- ↑ «آشنایی با جمهوری آذربایجان»، سایت همشهری آنلاین.
- ↑ کاشف الغطاء، بند بند سرگذشتم، ۱۳۹۹ش، ص۱۵۶ تا ۱۶۲.
- ↑ اشیدری، تاریخ پهلوی و زرتشتیان، ۱۳۵۵ش، ج۱، ص۳۷۵-۳۷۶.
- ↑ فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، ۱۳۶۷ش، ص۴۱۷.
- ↑ «دکتر علی شریعتی در یک نگاه»، وبگاه دکتر علی شریعتی؛ اسفندیاری، شعله بی‌قرار، ۱۳۹۰ش، ص۱۳۳.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۴.
- ↑ غبار، افغانستان در مسیر تاریخ، ۱۳۵۲ش، ج۲، ص۱۷۱.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۹.
- ↑ صدرهاشمی، تاریخ جراید و مجلات ایران، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۲۹۷-۲۹۸.
- ↑ «خطیب شهر تهران درگذشت»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «زندگی‌نامه حسین مظاهری»، سایت اهل‌البیت.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۲۵، ص۲۰۳.
یادداشت
منابع
- «آشنایی با جمهوری آذربایجان»، سایت همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مرداد ۱۳۸۶ش، تاریخ بازدید: ۲۸ بهمن ۱۴۰۰ش.
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه؛ القسم الاول من الجز الاول (نقباء البشر فی القرن الرابع عشر)، تعلیق عبدالعزیز طباطبایی، مشهد، دارالمرتضی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، لبنان، دار الاضواء، ۱۴۰۳ق.
- اسفندیاری، محمد، شعله بی‌قرار، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۰ش.
- اشیدری، جهانگیر، تاریخ پهلوی و زرتشتیان، تهران، هوخت، ۱۳۵۵ش.
- باسورث، کلیفورد ادموند، سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، به تحقیق فریدون بدره ای، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، ۱۳۸۱ش.
- حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش.
- صدرهاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان، کمال، ۱۳۶۴ش.
- غبار، غلام محمد، افغانستان در مسیر تاریخ، ناشر:حشمت خلیل غبار، کابل، ۱۳۵۲ش.
- فرهنگ، میر صدیق، افغانستان در پنج قرن اخیر، ناشر:احسان‌الله مایار، چاپ آریانا افست، پیشاور، پاکستان، ۱۳۶۷ش/۱۹۸۸م.
- «خطیب شهر تهران درگذشت»، سایت ابنا، تاریخ درج مطلب: ۲۱ مهر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «زندگی‌نامه حسین مظاهری»، سایت اهل‌البیت، تاریخ درج مطلب: ۳ اسفند ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «دکتر علی شریعتی در یک نگاه»، وبگاه دکتر علی شریعتی، تاریخ بازدید: ۹ مرداد ۱۴۰۰ش.
- مسجدجامعی، محمد، «چرا ترکیه ایاصوفیه را از موزه به مسجد تبدیل کرده است؟»، وبگاه خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۵ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۹ مرداد ۱۴۰۰ش.
- «مؤسسات و مراکز علمی دکتر حسابی»، وبگاه بنیاد پروفسور حسابی، تاریخ بازدید: ۹ مرداد ۱۴۰۰ش.
- وبگاه باحساب.