صفوان بن یحیی

مقاله قابل قبول
پیوند کم
رده ناقص
شناسه ناقص
از ویکی شیعه
صفوان بن یحیی
مشخصات فردی
نام کاملصفوان بن یحیی بجلی کوفی
لقببیاع سابری
نسب/قبیلهقبیله بجلیه
وفات۲۱۰ق
مدفنمدینه
مشخصات دینی
از یارانامام کاظم(ع)امام رضا(ع)امام جواد(ع)
فعالیت‌هانقل روایت
آثار۳۰ كتاب تصنیف كرده است.


صَفْوان بن یحیی بَجَلی کوفی(درگذشت ۲۱۰ق) از یاران امام کاظم(ع)، وکلای امام رضا(ع) و امام جواد(ع) و اصحاب اجماع.

نام او در سند روایات بسیاری آمده است، او از سه تن از امامان شیعه بدون واسطه و از امام صادق(ع) با واسطه روایت کرده است. او در روایات بسیاری از سوی ائمه ستایش شده است.

معرفی

کنیه‌اش أبومحمد است.[۱] وی فروشنده پارچه‌ای ظریف به نام سابری بود و از همین رو به بیاع سابری مشهور شد.[۲]

پدرش، از اصحاب امام صادق(ع) و خود او از راویان امام کاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) و وکیل حضرت رضا(ع) و امام جواد(ع) بود[۳] و در سال ۲۱۰ق در مدینه درگذشت.[۴]

جایگاه

صفوان، در روایات زیادی ستایش شده است، او نزد امام رضا(ع)[۵] و امام جواد(ع) منزلت خاصی داشت.[۶] امام جواد پس از درگذشت وی، کفن و حنوط برای او فرستاد و به اسماعیل پسر امام کاظم(ع) دستور داد بر او نماز بخواند و در روایتی خشنودی خود را از او بیان فرموده است.[۷] تنها در روایتی از امام جواد(ع) مذمت(لعن) شده که رجالیون شیعه آن را حمل بر تقیه کرده‌اند.[۸]

پیمان با دوستان

صفوان و عبدالله بن جندب و علی بن نعمان در مسجد الحرام پیمان بستند هر کدام زودتر درگذشت، آنکه زنده می‌ماند نماز و روزه و زکات دیگری را نیز به جای آورد. آن دو زودتر از دنیا رفتند و صفوان روزی ۱۵۰ رکعت نماز می‌گزارد و در سال سه ماه روزه می‌گرفت و هر سال سه بار زکات می‌داد و هر کار مستحبی که انجام می‌داد برای آن دو نیز به جای می‌آورد.[۹]

وثاقت و روایات

صفوان از اصحاب اجماع است.[۱۰] نجاشی او را با الفاظ ثقة کوفی، ثقه و عین ستوده است،[۱۱] شیخ طوسی صفوان را نزد علمای حدیث موثق‌ترین اهل زمان خود و عابدترین و از زهّاد می‌داند.[۱۲]

صفوان ۳۰ کتاب تصنیف کرده است.[۱۳] او از چهل تن از اصحاب امام صادق روایت کرده است.[۱۴] نامش و در سلسله سند بیش از ۱۱۰۰ حدیث آمده است. او از امام کاظم، امام رضا و امام جواد بدون واسطه حدیث نقل کرده است.[۱۵] او همچنین از افراد ذیل نیز روایت کرده است:

بسیاری چون احمد بن محمد بن ابی‌نصر بزنطی، محمد بن خالد برقی، فضل بن شاذان نیشابوری و... از او حدیث نقل کرده‌اند.

پانویس

  1. نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷.
  2. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۹،۳۷۶.
  3. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۳۳۸، ۳۷۶؛ نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷.
  4. نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۸؛ خویی، معجم الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۱۲۷؛ کشی، رجال، ۱۳۴۸ش، ص۵۰۲.
  5. نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷؛ کشی، رجال، ۱۳۴۸ش، ص۵۰۲-۵۰۴.
  6. خویی، معجم الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۱۲۶-۱۲۷.
  7. کشی، رجال، ۱۳۴۸ش، ص۵۰۲.
  8. خویی، معجم الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۱۲۷.
  9. نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷؛ طوسی، الفهرست، نجف، ص۲۴۱؛ خویی، معجم‌الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۱۲۴
  10. کشی، رجال، ۱۳۴۸ش، ص۵۵۶.
  11. خویی، معجم‌الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۱۲۳.
  12. طوسی، الفهرست، نجف، ص۲۴۱؛ نک: نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷.
  13. نجاشی، رجال، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۷،۱۹۸.
  14. طوسی، الفهرست، نجف، ص۲۴۳
  15. طوسی، الفهرست، نجف، ص۲۴۲.
  16. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۱۲۴.
  17. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۲۹۹.
  18. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۳۴۰.
  19. طوسی، رجال، ۱۴۱۵ق، ص۳۴۱.

یادداشت

منابع

  • خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، ۱۴۱۰ق/۱۳۶۹ش.
  • طوسی، محمد بن حسن، رجال، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۵ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نجف، المکتبة المرتضویة، بی‌تا.
  • کشی، محمد بن عمر، رجال الکشی، مشهد، انتشارات دانشگاه مشهد، ۱۳۴۸ش.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۷ق.