محمداسماعیل دولابی معروف به حاج اسماعیل دولابی (۱۲۸۲–۱۳۸۱ش)، عارف و استاد اخلاق در قرن چهاردهم هجری شمسی. وی جلساتی در تهران برگزار می‌کرد و مفاهیم عرفانی و اخلاقی را به زبان ساده بیان می‌نمود. او در ۹ بهمن سال ۱۳۸۱ش درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.
| عارف و استاد اخلاق | |
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | سال ۱۲۸۲ش |
| زادگاه | روستای دولاب از توابع تهران |
| تاریخ وفات | ۹ بهمن سال ۱۳۸۱ش |
| محل دفن | حرم حضرت معصومه(س) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سید محمدشریف شیرازی • محمدعلی شاه‌آبادی • محمدتقی بافقی • شیخ غلامعلی قمی • محمدجواد انصاری همدانی |
| تألیفات | گردآوری گفتارها و مواعظ دولابی در کتابهای مصباح الهدی، طوبای محبت و طوبای کربلا |
زندگی‌نامه
محمداسماعیل دولابی، در سال ۱۲۸۲ش در روستای دولاب از توابع تهران زاده شد.[۱] در جوانی به شغل کشاورزی اشتغال داشت و در عین حال در جلسات درس علمای دینی مانند سید محمدشریف شیرازی، محمدعلی شاه‌آبادی، محمدتقی بافقی، شیخ غلامعلی قمی و محمدجواد انصاری همدانی شرکت کرد. وی جلسات وعظی در تهران برگزار می‌کرد و مفاهیم عرفانی و اخلاقی را به زبان ساده بیان می‌نمود.
وفات
او در ۹ بهمن سال ۱۳۸۱ش درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد. [۲]
سرگذشت عرفانی
درباره سرگذشت عرفانی محمد اسماعیل دولابی در کتاب مصباح الهدی به قلم شاگردش مهدی طیب آمده که وی در ایام جوانی به همراه پدرش به نجف رفت و به امام علی(ع) متوسل شد تا در آنجا مشغول تحصیل علوم دینی شود، اما به توصیه علمای نجف و به دلیل کمک به پدر به ایران بازگشت. در مسیر بازگشت ضمن رفتن به کربلا و زیارت امام حسین(ع) احساس می‌کند که آن التهاب تحصیل در نجف فرو نشسته و آرام شده است. اسماعیل دولابی پس از این سفر وقتی به ایران بازمی‌گردد، در منزلش دچار مکاشفه‌ای می‌شود و در آن لحظه خود را بالای سر ضریح امام حسین(ع) می‌بیند، به گفته خود وی در این حال به او می‌فهمانند که هر آنچه می‌خواستی از حالا به بعد بگیر. وی می‌گوید از همان‌جا شروع شد، آن اتاق تا ۳۰ سال عزاخانه امام حسین(ع) بود. پس از این جریان عالمانی چون ملا آقا جان، شیخ محمد تقی بافقی و آیت‌الله شاه آبادی به دیدار وی می‌رفتند.[۳]
دیدگاه‌ها
گفته شده است دولابی در سلوک عرفانی، دیدگاه‌هایی نو دارد. روش‌ها و آداب توصیه شده توسط وی را ساده دانسته‌اند؛ او مشقی را برای رسیدن به چیزی تجویز نمی‌کرد. رهیافتش تماشا در فضای آرامش بود.[۴] وی معتقد بود: از راه ائمه می‌توان به مقصد رسید، اما راه امام حسین(ع) خیلی سریع انسان را به نتیجه می‌رساند.[۵]
تک‌نگاری
مهدی طیب از شاگردان دولابی، گفته‌ها و موعظه‌های استادش را در کتابی با نام مصباح الهدی گردآورده است. همچنین فرزندش محمد، مجموعه‌ای از مواعظ و جلسات وی را در کتابهای طوبای محبت و طوبای کربلا جمع‌آوری و توسط انتشارات محبت منتشر کرده است.[۶]
پانویس
- ↑ آشنایی با عارف زنده، شیخ اسماعیل دولابی، پایگاه تحلیلی خبری مرکز اسلامی امام علی(ع).
- ↑ مزار اسماعیل دولابی کجاست؟، خبرگزاری بسیج.
- ↑ طیب، مصباح الهدی، ۱۳۹۱ش، ص۱۳.
- ↑ شهدادی، سپهر تماشا، ۱۳۸۲ش، ص۲.
- ↑ طیب، مصباح الهدی، ۱۳۹۱ش، ص۱۴.
- ↑ به یاد شورآفرین بزم محبّت و ولاء، خبر آنلاین.
منابع
- آشنایی با عارف زنده، شیخ اسماعیل دولابی، پایگاه تحلیلی خبری مرکز اسلامی امام علی(ع).
- به یاد شورآفرین بزم محبّت و ولاء، خبر آنلاین، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۳۹۲ش.
- شهدادی، احمد، سپهر تماشا، درنگی در بصیرت‌های مشرقی عارف معاصر محمد اسماعیل دولابی، خردنامه همشهری، تاریخ درج مطلب: آبان ۱۳۸۲ش، تاریخ بازدید: ۷ آبان ۱۳۸۲ش.
- طیب، مهدی، مصباح الهدی: در نگرش و روش عرفانی اهل محبت و ولاء، نشر سفینه، چاپ هفدهم، ۱۳۹۱ش.
- مزار اسماعیل دولابی کجاست؟، خبرگزاری بسیج، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۹۵ش.