موسی بن خزرج
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| خویشاوندان | خاندان اشعری |
| محل زندگی | قم |
| وفات | زنده در ۲۰۰ق |
| مشخصات دینی | |
| از یاران | امام رضا (ع) |
| فعالیت‌ها | میزبانی حضرت معصومه (س) در قم |
| شاگردان | احمد بن خزرج |
موسی بن خزرج بن سعد اشعری(درگذشته پس از ۲۰۰ق) از راویان امام رضا(ع) است. شهرت او در تاریخ تشیع به سبب میزبانی فاطمه معصومه(س) هنگام ورود به قم دانسته شده است.
خاندان
موسی بن خزرج از خاندان اشعری است که در آبادانی قم و بیان روایات شیعه نقش داشته‌اند.[۱] رسول جعفریان معتقد است به سبب خدمات این خاندان به تشیع است که امام صادق (ع)، «قم را شهر اهل بیت و شیعیان»[۲] دانسته است.[۳]
از تاریخ ولادت و وفات موسی بن خزرج اطلاعی در دست نیست.[۴] او به هنگام درگذشت فاطمه معصومه در سال ۲۰۱ق زنده بوده است.[۵]
میزبانی حضرت معصومه
در کتاب تاریخ قم نقل شده وقتی حضرت معصومه(س) در مسیر حرکت به سمت خراسان در ساوه بیمار شد از خادم خود خواست که او را به قم ببرد. وقتی به قم رسید در سرای موسی بن خزرج بن سعد ساکن شد.[۶] در خبر دیگری آمده است وقتی خبر به آل سعد اشعری رسید تصمیم گرفتند همگی نزد فاطمه معصومه رفته و از او درخواست کنند به قم بیاید. از میان آنها موسی بن خزرج شبانه و به تنهایی رفت و مهار مرکب او را به دست گرفت و او را به خانه خود برد.[۷]
فاطمه معصومه(س) هفده روز در خانه موسی بن خزرج ماند.[۸] گفته می‌شود بعد از درگذشت فاطمه معصومه(س)، موسی بن خزرج عبادتگاه او را باقی گذاشت و به احترام او مسجدی بر آن خانه بنا کرد.[۹]خانه محل سکونت حضرت معصومه امروزه در میدان میر قرار دارد و عبادتگاه او به بیت النور معروف گردیده است.[۱۰]
پس از درگذشت فاطمه معصومه(س) موسی بن خزرج بر جنازه او نماز گزارد و زمینی که در باغ بابلان داشت را به محل دفن او اختصاص داد و سایه‌بانی بر مرقد او بنا کرد.[۱۱]
شهرت موسی بن خزرج در تاریخ تشیع به سبب میزبانی حضرت معصومه(س) هنگام ورود به قم دانسته شده است.[۱۲]
نقل روایت
موسی بن خزرج از امام رضا(ع) روایت نقل کرده است.[۱۳] همچنین احمد بن خزرج برادر موسی، از وی روایت نقل کرده است.[۱۴]
پانویس
- ↑ رک: جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۹۱ش، ص۱۵۵ـ۱۵۷.
- ↑ قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۹۳، قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۵۹.
- ↑ رک: جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۹۱ش، ص۱۵۷.
- ↑ بسام، زبدة المقال، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۴۸۷.
- ↑ نگاه کنید به: قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۲۱۳.
- ↑ قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۲۱۳.
- ↑ قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۲۱۳.
- ↑ قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۲۱۳.
- ↑ اصغری‌نژاد، اقامتگاه فاطمه معصومه س، ۱۳۷۸ش، ص۳۵.
- ↑ فقیهی، تاریخ مذهبی قم، ۱۳۷۸ش، ص۹۴.
- ↑ قمی، تاریخ قم، تصحیح جلال‌الدین طهرانی، ص۲۱۳.
- ↑ رک: جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۹۱ش، ص۱۵۷ـ۱۵۸.
- ↑ شیخ طوسی، الاستبصار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۲۹.
- ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۰۸.
منابع
- اصغری نژاد، محمد، «اقامتگاه فاطمه معصومه (س)»، فرهنگ کوثر، شماره ۲۹، ص۳۵ـ۳۶، مرداد ۱۳۷۸ش.
- بسام، مرتضی، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، ۱۴۲۶ق.
- جعفریان، رسول، اطلس شیعه، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۹۱ش.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۰ش.
- فقیهی، علی‌اصغر، تاریخ مذهبی قم، قم، نشر زائر، ۱۳۷۸ش.
- قمی، حسن بن محمد بن حسن قمی، تاریخ قم، تصحیح سید جلال الدین طهرانی، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
- قمی، عباس، سفینة البحار، قم، اسوه، ۱۴۱۴ق.
- نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، ناشر فرزند مولف، ۱۴۱۴ق.