حدیث مرفوع

حَدیث مَرفوع به روایتی گفته می‌شود که یک یا چند تن از راویان در سلسله راویان آن ذکر نشده باشد. شهید ثانی، حدیث مرفوع را روایتی دانسته که چیزی (اعم از قول، فعل و تقریر) در آن به معصوم نسبت داده شده؛ خواه سلسله راویان به معصوم رسیده باشد یا نه؛ مانند زمانی که یک راوی، قولی را به امام معصومِ غیر هم‌عصر خود نسبت دهد، بی‌آنکه نامی از راویان پیش از خود ببرد.

علاوه بر این، علامه مامقانی، حدیث مرفوع را روایتی دانسته که در ضمن تصریح به واژه «رفع»، یک یا چند راوی ذکر نشده باشد؛ مانند آنکه گفته شود:«روی الکلینی عن علی بن ابراهیم، عن ابیه، رَفَعَهُ عن ابی عبدالله علیه‌السلام».

حدیث مرفوع، می‌تواند صحیح، موثق، حسن و ضعیف باشد.

منابع

• شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، شرح البدایة فی علم الدرایة، قم، محلاتی، بی‌تا.
• شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، الرعایه فی علم الدرایه، قم، مکتبة آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۸ق.
• مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، قم، دلیل ما، ۱۳۸۵ش.
• مودب، رضا، علم الدرایه تطبیقی، قم، مرکز نشر المصطفی، ۱۳۹۱ش.
• هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۷ش.