محمدجعفر شریعتمدار استرآبادی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدجعفر بن سیف‌الدین استرآبادی تهرانی |
| لقب | شریعتمدار |
| تاریخ تولد | ۶ رمضان (۱۱۹۵ یا ۱۱۹۸ق) |
| تاریخ وفات | ۱۰ صفر سال ۱۲۶۳ق |
| محل دفن | نجف |
| خویشاوندان سرشناس | علی شریعتمدار استرآبادی(فرزند) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | صاحب ریاض، بحرالعلوم و وحید بهبهانی |
| شاگردان | میرزا احمد تنکابنی، سید نصرالله استرآبادی، میرزا محمد اندرمانی، ملا محمدجعفر نوری |
| تألیفات | «لب اللباب»، «دلائل المرام فی تفسیر آیات الاحکام»، «آب حیات»، «نخبة الزائر»، «موائد العوائد» و... |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | از پیشگامان مبارز علیه روس‌ها |
| اجتماعی | مرجعیت دینی مردم تهران |
محمدجعفر بن سیف‌الدین استرآبادی تهرانی (۱۱۹۵ یا ۱۱۹۸ق ـ ۱۲۶۳ق) معروف به شریعتمدار، عالم شیعی از شاگردان صاحب ریاض، بحرالعلوم و وحید بهبهانی و از پیشگامان مبارزه علیه روس‌هاست. او دارای تألیفات متعدد در موضوعات مختلف بود. مدفن او در نجف است.
زندگی‌نامه
محمدجعفر شریعتمدار فرزند سیف‌الدین در ۶ رمضان (بین سال‌های ۱۱۹۵ تا ۱۱۹۸ق) روستای نوکنده از توابع استرآباد، شهری ما بین ساری و گرگان در استان مازندران زاده شد[۱] و در شب جمعه ۱۰ صفر سال ۱۲۶۳ق در تهران درگذشت و پیکرش بنا به گفته آقابزرگ تهرانی به نجف منتقل و در مکانی که خود از پیش معین کرده بود، به خاک سپرده شد.[۲]
همسر و فرزندان
همسر شریعتمدار، دختر محمدعلی خان بود که موقوفات زیادی در کربلا داشت.[۳] وی صاحب دو فرزند گردید:
- محمدحسن استرآبادی از عالمان عصر خویش و صاحب تألیفاتی نظیر مظاهر الآثار و اساس الاحکام فی شرح شرایع الاسلام.
- علی شریعتمدار استرآبادی صاحب آثاری چون: البرد الیمانی فی الفاظ المعانی، غایة الآمال فی علم الرجال.[۴]
فعالیت‌های علمی
اساتید
- سید علی طباطبایی حائری، صاحب ریاض المسائل
- محمدباقر وحید بهبهانی
- سید مهدی بحرالعلوم
- مقدس کاظمی
- محقق قمی.[۵]
شاگردان
- میرزا احمد تنکابنی
- سید نصرالله استرآبادی
- میرزا محمد اندرمانی
- ملا محمد جعفر نوری.[۶]
آثار
ملا مهدی نراقی، او را فردی کثیر التألیف معرفی کرده است. شریعتمدار آثار مختلفی درباره فقه، اصول، کلام، فلسفه، تاریخ، علوم قران و حدیث، اخلاق، علم نجوم، رجال و درایه دارد.[۷] از او اشعاری نیز به جای مانده که نشان از ذوق وی در این حوزه دارد.[۸] نمونه‌ای از سروده او که ۱۲ علم مورد نیاز در اجتهاد را در کتاب جامع الفنون بیان کرده است
فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی
استرآبادی در دفاع از دین و جهاد علیه مخالفان پیش‌قدم بود. او در سال ۱۲۴۱ق با سید محمد طباطبایی معروف به سید مجاهد برای جهاد با قوای متجاوز روس راهی شد و چون از جنگ با روس‌ها بازگشت عازم حج شد و از طریق نجف بازگشته در کربلا ساکن شد تا اینکه در سال ۱۲۴۶ق برخی از خاندان او با بیماری طاعون از دنیا رفتند و وی پس از دو سال اقامت در کربلا به ایران بازگشت و بعد از اقامت در شهرهای مختلفی چون کرمانشاه، تهران و استرآباد به زیارت امام رضا(ع) رفت. پس از بازگشت محمد شاه قاجار از نبرد هرات و دیدارش با استرآبادی از او برای مراجعت دوباره به تهران دعوت کرد که مورد قبول استرآبادی قرار گرفت و در تهران، مرجعیت دینی را به عهده گرفت و ملقب به شریعتمدار شد.[۱۰]
پانویس
- ↑ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۸.
- ↑ خوانساری، روضات الجنات، ج ۲، ص۲۰۷ - ۲۰۹؛ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۸.
- ↑ حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ۱۳۶۴ش، ج ۱، ص۸۵.
- ↑ آقابزرگ، مصفی المقال، ص۱۳۶؛ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج ۱، ص۳۰.
- ↑ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج ۱، ص۲۹.
- ↑ حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۹۱.
- ↑ حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ۱۳۶۴ش، ج ۱، ص۸۸ - ۹۰؛ خوانساری، روضات الجنات، ج ۲، ص۲۰۷ - ۲۰۹؛ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج ۱، ص۳۴ - ۳۹؛ آقابزرگ تهرانی، مجلدات الذریعة.
- ↑ حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ۱۳۶۴ش، ج ۱، ص۸۸ و ۹۱.
- ↑ حبیب آبادی، مکارم الآثار، اصفهان، نشر کمال،ج۱، بخش ۳، ص۸۸
- ↑ حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، ۱۳۶۴ش، ج ۱، ص۸۵ و ۸۶.
منابع
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة، بیروت، دار الاضواء.
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال، تهران، عترت.
- استرآبادی، محمدجعفر، البراهین القاطعه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۲ش.
- حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، اصفهان، نفایس مخطوطات اصفهان، ۱۳۶۴ش.
- خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، قم، اسماعیلیان.