کاربر:Kheradmand/صفحه تمرین ۲
حَیّ از اسما و صفات خدا به معنای زندهای که هرگز نمیرد. صفت «حی» به عنوان اسم اعظم خدا نامیده شده است.
به گفته محمدتقی مصباح یزدی، فیلسوف شیعه، زنده بودن به معنای رشد و تغذیه و تولید مثل، نقص است و بر خدا اطلاق نمیشود.
مفهومشناسی
چند معنا برای حیّ گفته شده است:
- زنده بودن یعنی رشد و تغذیه و تولید مثل همان طور که گیاهان و حیوانات ... به گفته محمدتقی مصباح یزدی، فیلسوف شیعه، لازمه این معنا نقص است پس حیات به این معنا بر خدا اطلاق نمیشود.
صفت حی در قرآن ۵ بار به عنوان یکی از صفات خدا ذکر شده است: ۳ بار همراه با صفت قیوم:
- اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْديهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا يُحيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِما شاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لا يَؤُدُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظيم.[۱]
- اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوم.[۲]
- وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً.[۳]
و ۲ بار به تنهایی:
- وَ تَوَكَّلْ عَلَى الْحَيِّ الَّذي لا يَمُوتُ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِهِ وَ كَفى بِهِ بِذُنُوبِ عِبادِهِ خَبيرا.[۴]
- هُوَ الْحَيُّ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمين.[۵]
صفت الهی
گفته شده همراهی دو صفت حی و قیوم در آیات قرآن به این معنا است که حی اساس تمام صفات ذات و قیوم اساس تمام صفات فعل است و این دو صفت با هم اسم اعظم خدا است.[۶]
جستارهای وابسته
پانویس
یادداشت
منابع
- فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.