بحث ویکی شیعه:مقاله‌های بنیادین

اشخاص

با توجه به چه ملاکی نام بعضی از فقهای شیعه در این لیست آمده است و نام بعضی دیگر نیست؟ این ملاک حداقل در این نوشته مشخص نشده است. لطفا مشخص بفرمایید. با تشکر--فلاح^بحث‍ ‏۲۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۲۴ (UTC)

پیشنهاد مدخل

به نظرم مدخل های زیر باید در فهرست اولویت ها باشند:

اشخاص

• شهید مطهری
• علامه طباطبایی
• شریعتی

از نظر اهمیتی که این سه در شکل گیری اندیشه دینی معاصر در ایران دارند.

مفاهیم

به نظرم به پاره ای از مبانی اندیشه شیعی و سیر تطور آن ها باید در ویکی شیعه پرداخته شود و تنها مناسک و آیین ها یا مناسبت ها که نمود ظاهری دارند مورد توجه نباشند. مجموعه این مدخل ها شاید زیاد مورد جستجو نباشند اما از نظر مبنایی با اهمیت اند و تمایزات اندیشه شیعی را باید در این جور مداخل نشان داد.

• اجتهاد
• عقل
• اخباریان

در این مقالات و مقالاتی مانند آنها دو گرایش بسیار تاثیر گذار و تعیین کننده در فقه و کلام شیعه یعنی عقل گرایی و نص گرایی و سیر تاریخی آنها باید مورد بررسی قرار گیرد. این مفاهیم کلید واژه هایی هستند که باید دائم در مقالات مربوط به علما و مکاتب علمی تکرار شوند.

• حدیث به شرطی که به حدیث شیعه و تطور آن بپردازد.
• فقه به شرطی که به مباحث اساسی و چالش های معاصر و دیدگاه ها درباب آن بپردازد، نه تنها به کلیات بی اهمیت.
• کلام
• خدا و اختصاصات اندیشه شیعه در خداشناسی
• نظریه سیاسی شیعه نیز حتما جایی باید بحث شود. به نظرم مدخلی به عنوان نظریه یا فقه حکومت یا اندیشه سیاسی لازم است.--Kmhoseini (بحث) ‏۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۲۸ (UTC)

مداخل اولویت دار

فکر می کنم مداخل اولویت یک یعنی مداخلی که اگر در حد خوب و برگزیده نوشته نشده باشند، به شخصیت ویکی شیعه باید بر بخورد که خوب نوشته نشده‌اند و می توان به تمام نویسندگان ویکی در این باره خرده گرفت.

به نظر من برخی از حکومت‌های تاریخی نظیر آل بویه و صفویان و اشخاصی مانند ابوبکر، عمر بن خطاب، معاویه، یزید و شمر بن ذی الجوشن نیز می‌توانند از اولویت های یک در ویکی شیعه باشند که مدخل آنها در ویکی شیعه باید در حد برگزیده باشد.

همچنین حرم، مدینه (با وجود بقیع در گروه اولویت اول)، زکات و خمس اولویت اول نباید جزء این گروه باشند.--Hasaninasab (بحث) ‏۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۴۸ (UTC)

با این بخش که افرادی مانند خلفای سه‌گانه، معاویه و عایشه در اولویت‌ها باشند موافقم. البته باید دیدگاه شیعه درباره آنها پر رنگ باشد. چون بخشی از تاریخ و شناخت شیعه به این شخصیت‌ها و موضع‌گیری آنها وابسته است. همچنین در مورد آنها شبهاتی وجود دارد که مخاطبان زیادی دنبال پاسخ هستند. --Shamsoddin (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۱۰ (UTC)

پیشنهاد اولویت

ساختن مقالات بیتوته و استحاله

چرا که در سایت الکسا این دو کلمه مهمترین کلمات ورود به سایت ویکی فقه بوده‌اند که ما آنها را نداریم. شک نکنید که ما باید از سبد رقبایمان کم کنیم و بر خود بیفزایم، نه اینکه مخاطب جدید اضافه کنیم به سبد.--Baqer h (بحث) ‏۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۳۵ (UTC)

معیار اولویت

معیار در انتخاب مداخل الویت‌دار

• اعتقادات و احکامی که شیعه را از دیگر فرق متمایز می‌کند یا شیعه در مورد آنها برداشت خاصی نسبت به دیگران دارد. مانند بدا، رجعت، امامت، عصمت، علم غیب و متعه
• علمایی که در جهت حفظ یکی از میراث تشیع تلاش جدی کرده اند مانند علامه امینی
• مفاهیمی که در شیعه نسبت به دیگر فرق نمود بیشتری دارند: مثل شهادت

معیار در انتخاب برخی از یاران حضرت علی مانند میثم و مالک نسبت به رشید هجری، کمیل و حبیب بن مظاهر چیست؟ البته در اولویت افرادی مانند سلمان و ابوذر به جهت دفاع خاص از حضرت علی بحثی نیست. مداخلی که می‌توانند در صد اولویت نخست باشند، عبارتند از:

• مهدویت
• حوزه علمیه
• نیابت خاصه؛ فکر می‌کنم این مدخل نسبت به مدخل نواب اربعه‏ اولویت بیشتری دارد. زیرا در آن هم نواب اربعه و هرکدام از عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری‏ مختصرا بحث می‌شود.
• نیابت عامه--Shamsoddin (بحث) ‏۳۱ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۱۹ (UTC)

تاملی درباره معیار اولویت

فکر می‌کنم از یک دیدگاه کلی دو جور معیار اولویت را می‌توان تشخیص داد: یکی اولویت از نظر پاسخ گویی به مخاطب است (دیدگاه رسانه محور) و دیگری اولویت از نظر ارزش یک مفهوم یا یک فرد در منظومه معرفتی شیعه یا تاریخ تشیع (دیدگاه علمی و تخصصی). به نظرم هیچ یک را نباید فدای دیگری کرد. یعنی اولویت‌ها باید بین دو گرایش تقسیم شود: هم مدخلی مانند استحاله یا مختار ثقفی و حرم که جستجوی بیشتری دارند و مخاطب عام به دنبالشان می‌گردد و هم مدخل‌هایی مثل آل بویه که اهمیت تاریخی دارند یا اجتهاد که در ساختار اندیشه فقهی شیعه کلیدی است باید در اولویت باشند. به دنبال جمع کردن این دو در یک سری مدخل‌هم نباید بود که جستجوی بی فرجامی است. مدخل‌هایی که واقعا اهمیت معرفت‌شناختی دارند جستجوی زیادی ندارند و مدخل‌هایی که زیاد جستجو می‌شوند معمولا اهمیت واقعی ندارند و فقط شهرت دارند. پیشنهادم این است که بدون اینکه انتخاب بین این دو گروه رابه معضلی برای خودمان تبدیل کنیم به هر دو گروه بپردازیم. --Kmhoseini (بحث) ‏۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۰۹ (UTC)

معیارهای اولویت یک

مقالات اولویت دار شیعه که اولویت اول هستند به نظرم باید یکی از معیارهای زیر را داشته باشند:

1. چهارده معصوم
2. از معروفترین چهره‌های خاندان اهل بیت باشند
3. از مفاهیم مشهور برای معرفی شیعه باشد هر چند که اعتقادات و احکام اصلی نباشد
4. از شخصت‌های مهم و بین المللی شیعه باشد
5. از اعتقادات پایه شیعه باشد
6. از احکام فقهی عمومی مسلمانان یا شیعیان باشد
7. از حوادث تاریخی تاثیر گذار در تاریخ شیعه باشد
8. نکته: برخی مفاهیم هستند که باید نوشته شوند و امروزه بسیار مهم و مشهورند ولی در واقع هیچ تاثیری در تاریخ شیعه ندارند و بلکه ارتباط آنها با تشیع اصولا زیاد نیست مثل راهپیمایی اربعین. آیا باید این مدخلها جزو اولویت‌های نخست باشند؟ در واقع مدخی مثل راهپیمایی اربعین از نظر من باید در همه زبانها باشد ولی چندان مهم نیست که محتوای آن چه باشد. محمد کاظم حقانی فضل (بحث) ‏۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۱۵ (UTC)

صد اولویت اول و دوم

برخی مقالات هستند که هرچند جزو ضروریات ویکی شیعه نیستند ولی درعین حال در بحث اولویت‌ها نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد. به نظرم اگر صد اولویت دوم هم در کنار صد اولویت اول مطرح باشد، تصمیم گیری و مقایسه راحت‌تر خواهد بود.--Ahmadnazem (بحث) ‏۳۱ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۳۸ (UTC)

معیار اولویت: مخاطب و مشخصه شیعه

۱. می‌توانیم یکی از معیارهای اولویت را ذائقه مخاطب بدانیم؛ یعنی آنچه عموم مردم به دنبالش هستند یا در رسانه‌ها پر سر و صداست. مدخل‌هایی که چنین معیاری را دارند، شاید اینها باشند: روضه، قمه‌زنی و...

۲. یکی دیگر از معیارها اهمیت و تأثیر موضوع مورد نظر در مذهب شیعه است، مثل نماز.

۳. مختصات شیعه بدون شک از اولویت‌های ما هستند، مثل نیمه شعبان که در صد اولویت نیامده است.

۴. می‌توان صد اولویت دوم و سوم را هم تعیین کرد.--علیرضا سالوند (بحث) ‏۳۱ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۵۶ (UTC)

راهکار دوم

می‌توانیم در نگاه اول، اصلا مخاطب را در نظر نگیریم، بلکه در مرحله دوم به آن توجه کنیم. در مرحله اول، معیار اولویت این باشد که آنچه شیعه را در صدر اسلام از مذهب تسنن جدا کرد، چه چیزی بود و دوم اینکه مشخصه شیعه در صدر اسلام و پس از آن چه چیزی بوده است. با معیار اول، این مداخل اولویت می‌یابند: مدخل امام علی، حادثه سقیفه، امامت، آیه ولایت، آیه تطهیر، آیه ثقلین، آیه ابلاغ، حضرت فاطمه، خطبه فدک، حادثه غدیر، اهل بیت و... . با معیار دوم این مداخل: ائمه، عصمت، حادثه کربلا، نیمه شعبان، غیبت امام زمان، کتب اربعه و... .

حالا در مرحله دوم می‌توانیم ذائقه مخاطب را هم دخالت دهیم؛ با این کار، مداخل امام علی(ع)، امام حسین(ع)، امام رضا(ع)، امام زمان(ع)، حادثه کربلا، نیمه شعبان، غیبت امام زمان و... اهمیت ویژه‌ای خواهند یافت.--علیرضا سالوند (بحث) ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۰۴ (UTC)

حکومت های ایرانی

• اولویت اول: حکومت‌های شیعه ایران و سایر نقاط جهان مانند قاجاریه که هنوز نوشته نشده است.
• اولویت دوم همه سلسله‌های ایرانی و جهان اسلام حتی آن‌ها که شیعه نیستند و بحث از وضعیت شیعه در زمان این حکومت‌ها مانند سامانیان٬ خوارزمشاهیان٬ ممالیک٬ ایوبیان٬آل سعود و ... --Kmhoseini (بحث) ‏۳ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۱۹ (UTC)

ملاک در اولویت‌بندی

به نظر می‌رسد یکی از ملاک‌های اولویت مداخلی(عقاید و احکام) باشد که شیعه را از دیگران متمایز می‌کند و شیعه در آنها نسبت به دیگران حرف خاص دارد. مانند امامت، امام، عصمت، متعه، خمس و بدا. اما مدخل‌هایی همچون توحید، نبوت و معاد هر چند مهم و جزو اصول دین هستند در ویکی‌شیعه اولویت ندارند.--Shamsoddin (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۲۲ (UTC)

اتفاقا توحید، نبوت، معاد و مواردی از این دست هم باید در ویکی شیعه باشد و در اولویت هم هست. چرا که نگاه شیعه به این موارد، متفاوت از نگاه اهل سنت است و همین تفاوت‌ها کافی است برای اولویت‌داشتن این موارد برای ویکی شیعه. - حسن اجرایی (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۴۷ (UTC)

در اینکه این مداخل در ویکی باید باشند شکی نیست بحث سر اولویت است در نبوت عمده مباحث اختلافی سر عصمت و علم غیب است و آنچه که اولویت دارد مدخل عصمت و علم غیب است نه نبوت. البته من فکر میکنم اولویت مداخل توسل و تبرک از توحید بیشتره همچنین اولویت مدخل معاد جسمانی از اصل معاد--Shamsoddin (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۰۴ (UTC)

علوم

بخشی از هویت شیعه در علومی متجلی است که غالبا در دیگر مذاهب اسلامی و حتی گاهی ادیان دیگر نیز هست؛ اما اگرچه در موضوع علم یکسانند، اما در محمولات و نتایج یکی نیستند. به عنوان مثال کلام شیعه با کلام معتزله و اشعری و کلام مسیحی و ... متفاوت است. اگر چه در مدخل‌های پیشنهادی بسیاری از مسائل این علوم آمده است؛ اما می‌توان خود علوم را از نگاه شیعی جزء اولویت‌ها قرارداد. پس پیشنهاد می‌کنم این مداخل را جزء اولویت‌ها قرار دهید:

• کلام
• فقه
• رجال
• درایه و حدیث
• فلسفه
• اصول فقه [ با اهمیت کمتر]

...
--Sama (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۲۰ (UTC)

برخی از معیارهای مقالات خوب یا سطح ۲

• مفاهیم مورد بحث و مناقشه میان علمای شیعه از گذشته تا کنون نظیر لعن. البته در مورد این مداخل باید دیدگاه‌های مختلف علمای شیعه از دوره غیبت به بعد را باید ارائه کرد تا ابعاد مختلف و آراء متعدد این مسأله برای مخاطب مشخص گردد.
• مفاهیم مورد مناقشه میان شیعه و اهل سنت نظیر تکفیر که در دوره کنونی به اوج کاربرد خود رسیده است و بهره‌برداری گوناگونِ طائفی‌گری، فرقه‌ای و سیاسی از آن می‌شود.
• مفاهیمی که مخالفین شیعه تلاش می‌کنند هویت تشیع را به آن نسبت دهند نظیر عبدالله بن سبأ و سبأیه؛ همچنانکه یکی از علل کاربرد واژه رافضه در متون تاریخی، کلامی و غیره علیه شیعه، نظریه انتساب پیدایش تشیع به عبدالله بن سبأ است.--Mahdiemadi (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۰۰ (UTC)

اولویت جامعه شیعی یا اولویت تشیع؟

برخی مقالات ما از حیث تاریخی، اعتقادی یا فقهی دارای ارزش و اولویت هستند و به نوعی هویت اصلی تشیع بر آن استوار است اما موضوعاتی هستند که به لحاظ جامعه شناختی ارتباط تنگاتنگی با جوامع شیعی از دیرباز تا کنون دارد یا برخی موضوعات درگذشته آنقدر دارای اهمیت نبوده اما اکنون به نوعی نماد شیعه و به عنوان هویت جامعه شیعیان به شمار می‌آید که مقالات از این سنخ نیز دارای اولویت هست اما اینکه در حد مقالات سطح ۱ و برگزیده هست یا سطح ۲ و خوب باید بحث شود.--Mahdiemadi (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۰:۴۷ (UTC)

توجه به مخاطب کیفی

به‌ظاهر یکی از معیارهای تعیین اولویت برای مقالات،‌ میزان مراجعه مخاطب عام است؛ به این معنی که مثلا مردم فلان موضوع را بیشتر جستجو می‌کنند و اصطلاحاً مبتلی‌به است. رعایت این معیار ضروری است؛ اما باید به مخاطب کیفی هم توجه داشت. ممکن است برخی مفاهیم برای عامه مردم نه‌تنها مهم نباشند بلکه حتی نشنیده باشند؛ اما موضوعاتی‌اند که از اختصاصات شیعه محسوب می‌شوند؛ مثل بداء. گمان می‌کنم موضوعات تخصصی که از اختصاصات شیعه است، از آنجا که شاید خواص و متخصصان غیرشیعه برای دریافت نظر شیعه به ویکی‌شیعه مراجعه کنند در اولویت اصلاح و ایجاد قرار گیرد؛ هرچند که موضوعی پربسامد و عمومی نباشد. خلاصه اینکه توجه داشته باشیم که در برخی موضوعات، ویکی‌شیعه ناخواسته از حد ویکی فراتر رفته و منبعی رسمی برای شناخت تشیع می‌شود.--Abdollahi (بحث) ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۴۱ (UTC)

پیشنهاد برای اولویت‌بندی

ما در ویکی شیعه برای اولیت بندی مقالات به یک سطح‌بندی حداکثر ۴ سطحی نیاز داریم.

سطح ۱

الف) این سطح شامل مجموعه مقالاتی است که سایت ویکی شیعه باید آنها را داشته باشد و نبود آنها به شناخت و معرفت اولیه از شیعه صدمه بزند، مانند مقالات امامان، کربلا و... .

ب) این دست مقالات وابسته به نیاز مخاطب نیست.

ج) این مقالات باید به سرعت به مقالات برگزیده تبدیل شوند.

د) این مقالات باید محافظت شده باشند.

ه) انتخاب و تشخیص این مقالات بر عهده محمدکاظم حقانی یا کارگروهی که ایشان معرفی کنند، است.

سطح ۲

الف) مقالاتی که فهم مقالات درجه اول وابسته به آنها است، مثلا برای فهم کربلا نیاز به دانستن بسیاری از مفاهیم است از جمله مقاله حرکت امام حسین از مدینه تا کربلا.

ب) مصادیق مهم و معروف مقالات سطح اول؛ مثلا برای مسجد، نوشتن «مسجد الحرام» و ...

ب) افراد تأثر گذار در دوره معاصر مانند شهید مطهری.

ج) مقالاتی که در دوره ما مطرح است و بحث پیرامون آنها فراوان است؛ مانند «حقوق زن»، «برده‌داری»، «زنان پیامبر» و «تروریسم»

د) مقالاتی که پیوندهای داده شده به آنها بیش از میانگین است.

ه) مقالات مناسکی که در حال حاضر آن مناسک انجام می‌شوند؛ مانند «پیاده روی اربعین»، «عقیقه» و ...

و)‌حکومت‌های مؤثر در شیعه که وابسته به بخش اول نیستند؛ مثل صفویه، قاجار،‌ آل بویه و ... (حکومت عباسیان و بنی امیه از وابسته‌های گروه اول هستند).

ز) مقالاتی که مخاطب به واسطه آنها به سایت‌های رقیب ما می‌روند؛ مانند بیتوته و استحاله که مهمترین کلیدواژه‌های ورود به سایت ویکی فقه هستند.

ح)اعتقادات و احکامی که شیعه را از دیگر فرق متمایز می‌کند(پشنهاد از شمس ‌الدین)

ط) موارد مورد مناقشه بین شیعه و اهل سنت. (پیشنهاد عمادی)

سطح ۳

الف) مقلاتی که فهم مقالات درجه ۲ وابسته به آنها است؛ مثلاً برای فهم مقاله حرکت امام حسین از مدینه تا کربلا نیاز به دانستن ذات عرق هستیم.

ب) مصادیق کم اهمیت تر مقالات سطح ۱.

ج)‌مصادیق مقالات سطح ۲.

سطح ۴

مقالات بی‌اهمیت،

فایده این اولویت بندی

الف) مجموعه به‌جای اینکه کاریکاتوری رشد کند و مثلا در بخش کتاب‌ها تا کتاب «اولی مولی و بهترین جواب» پیش برود، به صورت منسجم و هماهنگ پیش روی می‌کند.

۲. در این مدل به راحتی می‌توان پروژه تعریف کرد.

۳. لینک‌های قرمز بسیار کم می‌شود. --Baqer h (بحث) ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۲۶ (UTC)

معیارهای اشخاص

معیارهایی که برای اشخاص در این درجه ذکر شده است به نظر می‌رسد بیشتر با مقاله‌های با درجه اهمیت الف مناسب باشد. چون قرار است یک سری مقالات اصلا در در جه‌بندی قرار نگیرد.

1. آن بخشی از اصحاب امامان شیعه که تعداد زیادی حدیث از امام نقل کرده‌اند.
2. آن دسته از علمای شیعه یا اصحاب امامان که اقدامات علمی و عملی مهمی در مقابله با بدعت‌ها انجام دادند
3. اشخاصی که در عرصه اجتماعی اقداماتی انجام دادند که دامنه اثرگذاری آن محدود به یک زمان و مکان خاص نبوده است.
4. کلیه اشخاصی که در صدد مقابله با شیعه و تشیع برآمدند و دامنه تاثیر اقدامات آنان محدود به زمان و مکان خاصی نیست--Shamsoddin (بحث) ‏۲۴ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۲۰ (UTC)