سرزمین احقاف
سرزمین اَحْقاف مکانی در شبهجزیره عربستان که محل زندگی حضرت هود و قوم عاد بوده است. بنا بر آیات قرآن، این سرزمین در ابتدا سرسبز و آباد بود و قرآن از تمدن باشکوه و بینظیر قوم عاد در آن یاد کرده است،[۱] اما پس از نافرمانی قوم عاد در برابر دعوت حضرت هود به یکتاپرستی و نزول عذاب الهی[۲] به منطقهای خشک و بیابانی تبدیل شد. قرآن به داستان قوم عاد در سوره احقاف پرداخته است.[۳]
به باور علامه طباطبایی، سرزمین احقاف که در جنوب شبهجزیره عربستان قرار داشته اما اثری از آن باقی نمانده است.[۴] با اینحال در تعیین مکان دقیق آن میان تاریخنگاران و جغرافیدانان اختلاف نظر وجود دارد؛[۵] عمان و سرزمین مُهره در یمن، ریگزارهای مشرف بر دریا در شحر یمن، و همچنین نواحی بین عمان تا حضرموت از گزینههایی مطرح هستند.[۶] جغرافیدانان قرون وسطی، آن را با همان صحرای ربعالخالی یا بخشی از آن دانستهاند.[۷] به گفته عبدالکریم بیآزار شیرازی بادیهنشینان جنوب عربستان نیز به منطقهای کوهستانی از ظفار تا عدن با هسته مرکزی حضرموت، سرزمین احقاف میگویند.[۸] در این سرزمین مکانی به عنوان مقبره حضرت هود(ع) شناخته میشود.[۹]
پانویس
- ↑ سوره فجر، آیه ۶-۸.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۰۹ق، ج۱۸، ص۲۱۰.
- ↑ دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۱ـ۱۲۵۰.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۰۹ق، ج۱۸، ص۲۱۰.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۰۹ق، ج۱۸، ص۲۱۰.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۰۹ق، ج۱۸، ص۲۱۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۳۵-۱۳۶.
- ↑ بیآزار شیرازی، باستانشناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۳۰۷.
- ↑ بیآزار شیرازی، باستانشناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۳۰۸.
- ↑ بیآزار شیرازی، باستانشناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۳۰۷؛ النجار، قصصالانبیاء، ۱۴۰۶ق، ص۵۴.
منابع
- بیآزار شیرازی، عبدالکریم، باستانشناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، تهران، دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی، ۱۳۸۰ش.
- دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۲، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.
- النجار، عبدالوهاب، قصص الانبیاء، بیروت، احیاء التراث العربی، چاپ نهم، ۱۴۰۶ق.
پیوند به بیرون