confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۱۴۵
ویرایش
مالک اشتر: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح نویسه‌های عربی
(اصلاح نویسه‌های عربی) |
|||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
==دوران خلافت علی(ع)== | ==دوران خلافت علی(ع)== | ||
مطابق برخی گزارش‌ها، پس از کشته شدن عثمان، مالک اولین شخصی بود که با [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۲۲۶.</ref> مالک پس از بیعت خود با علی(ع) ضمانت داد که همه مردم [[کوفه]] نیز با او بیعت نمایند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۸.</ref> وی از جمله اشخاصی بود که در هدایت مردم به بیعت با علی(ع) نقش داشت و با بیان اینکه «علی وصی اوصیا و وارث علم انبیاست» مردم را به بیعت با او دعوت می‌کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار | مطابق برخی گزارش‌ها، پس از کشته شدن عثمان، مالک اولین شخصی بود که با [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۲۲۶.</ref> مالک پس از بیعت خود با علی(ع) ضمانت داد که همه مردم [[کوفه]] نیز با او بیعت نمایند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۸.</ref> وی از جمله اشخاصی بود که در هدایت مردم به بیعت با علی(ع) نقش داشت و با بیان اینکه «علی وصی اوصیا و وارث علم انبیاست» مردم را به بیعت با او دعوت می‌کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۹</ref> | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
پس از [[لیلة الهریر]] که جنگ سختی بین دو سپاه درگرفت، مالک اشتر که در جناح راست سپاه بود، با یاران خود به سپاه دشمن حمله کرد و پرچم‌دار آنها را به قتل رساند.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۶۳۲.</ref> [[عمرو بن عاص]] برای رهایی از شکست سپاه معاویه، پیشنهاد داد [[قرآن]] را بر نیزه زنند و سپاه علی(ع) را به [[ماجرای حکمیت|حَکَمیّت]] قرآن دعوت کنند.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۶۳۲.</ref> | پس از [[لیلة الهریر]] که جنگ سختی بین دو سپاه درگرفت، مالک اشتر که در جناح راست سپاه بود، با یاران خود به سپاه دشمن حمله کرد و پرچم‌دار آنها را به قتل رساند.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۶۳۲.</ref> [[عمرو بن عاص]] برای رهایی از شکست سپاه معاویه، پیشنهاد داد [[قرآن]] را بر نیزه زنند و سپاه علی(ع) را به [[ماجرای حکمیت|حَکَمیّت]] قرآن دعوت کنند.<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۶۳۲.</ref> | ||
عده‌ای از لشکریان علی(ع) به سرکردگی [[اشعث بن قیس]] فریب خورده، خواستار پایان یافتن جنگ شدند و تهدید کردند که در غیر این صورت، علی(ع) را خواهند کشت.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۹۰ و ۴۹۱.</ref> چون سخنان علی بن ابی‌طالب در آنان تاثیری نکرد به ناچار دستور عقب‌نشینی را به مالک صادر کرد.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۹۰.</ref> وقتی مالک دانست که علی را تهدید به قتل | عده‌ای از لشکریان علی(ع) به سرکردگی [[اشعث بن قیس]] فریب خورده، خواستار پایان یافتن جنگ شدند و تهدید کردند که در غیر این صورت، علی(ع) را خواهند کشت.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۹۰ و ۴۹۱.</ref> چون سخنان علی بن ابی‌طالب در آنان تاثیری نکرد به ناچار دستور عقب‌نشینی را به مالک صادر کرد.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۹۰.</ref> وقتی مالک دانست که علی را تهدید به قتل کرده‌اند، از میدان جنگ برگشت.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۹۱.</ref> وی از مخالفان حکمیت بود؛ اما چون امام(ع) پذیرفته بود از وی پیروی کرد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۹، ص ۳۹ و ۴۰.</ref> | ||
علی(ع) پس از پذیرفتن حکیمت، ابتدا [[عبد الله بن عباس]] و سپس مالک اشتر را به عنوان حکم پیشنهاد داد، اما اشعث و یاران جز به حکمیت [[ابوموسی اشعری]] راضی نشدند.<ref>المسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۹۱.</ref> | علی(ع) پس از پذیرفتن حکیمت، ابتدا [[عبد الله بن عباس]] و سپس مالک اشتر را به عنوان حکم پیشنهاد داد، اما اشعث و یاران جز به حکمیت [[ابوموسی اشعری]] راضی نشدند.<ref>المسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۹۱.</ref> | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
===بازپس‌گیری جزیره=== | ===بازپس‌گیری جزیره=== | ||
مالک به دستور علی(ع) جزیره{{یادداشت|جزیره به | مالک به دستور علی(ع) جزیره{{یادداشت|جزیره به سرزمین‌های بین دجله و فرات گفته می‌شد که اکنون در شمال و شمال غربی عراق و شرق ترکیه قرار دارند، این منطقه تمام کوهستانی است، در آن ایام یکی از مناطق مهم به شمار می‌رفته است}} را از [[ضحاک بن قیس]] والی آنجا که از هواداران [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] بود، بازپس گرفت.<ref>ابن‌اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۹۳.</ref> معاویه بار دیگر سپاهی به فرماندهی ایمن اسدی اعزام نمود لیکن اشتر آن را نیز شکست داد.<ref>ابن‌اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۹۳ و ۴۹۴.</ref> | ||
===فرمانداری مصر=== | ===فرمانداری مصر=== | ||
[[پرونده:حرم مالک اشتر.jpg|250px|بندانگشتی|آرامگاه مالک اشتر که در روستای القَلَج از توابع شهر الخانکَة در استان | [[پرونده:حرم مالک اشتر.jpg|250px|بندانگشتی|آرامگاه مالک اشتر که در روستای القَلَج از توابع شهر الخانکَة در استان القَلیُوبِیة یکی از استان‌های شمالی [[مصر]] و در شمال شرقی شهر [[قاهره]] واقع شده است. این تصویر مربوط به سال‌های ۱۹۱۰ تا ۱۹۲۰ میلادی است.]] | ||
با آشفته شدن اوضاع [[مصر]] -که آن هنگام، [[محمد بن ابی‌بکر]] والی‌اش بود- علی(ع) اشتر را به حکومت مصر منصوب کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۹۴.</ref> معاویه که می‌دانست با وجود اشتر فتح مصر دشوار | با آشفته شدن اوضاع [[مصر]] -که آن هنگام، [[محمد بن ابی‌بکر]] والی‌اش بود- علی(ع) اشتر را به حکومت مصر منصوب کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۹۴.</ref> معاویه که می‌دانست با وجود اشتر فتح مصر دشوار می‌شود، با فرستادن پیامی به یکی از ماموران خراج به نام جایستار، با وعده نگرفتن خراج از او، وی را به کشتن مالک برانگیخت.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۹۵.</ref> | ||
====عهدنامه مالک اشتر==== | ====عهدنامه مالک اشتر==== | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
*[[ابراهیم بن مالک اشتر|ابراهیم فرزند مالک]] از یاران [[مختار ثقفی]] در انتقام از کشندگان [[امام حسین(ع)]]<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۲۰۰.</ref> | *[[ابراهیم بن مالک اشتر|ابراهیم فرزند مالک]] از یاران [[مختار ثقفی]] در انتقام از کشندگان [[امام حسین(ع)]]<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۲۰۰.</ref> | ||
* نعمان بن ابراهیم بن مالک اشتر؛ جنگاوری شجاع که بر [[یزید بن عبد الملک]] شورید و در سال [[۱۰۲ق]] به شهادت رسید.<ref>امین، اعیان الشیعة، | * نعمان بن ابراهیم بن مالک اشتر؛ جنگاوری شجاع که بر [[یزید بن عبد الملک]] شورید و در سال [[۱۰۲ق]] به شهادت رسید.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۱۰، ص۲۲۴.</ref> | ||
* محمد بن مالک بن ابراهیم بن مالک اشتر، از [[حدیث|محدثین]]<ref>ابن‌طاوس الحلی، التحصین، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۴۲.</ref> | * محمد بن مالک بن ابراهیم بن مالک اشتر، از [[حدیث|محدثین]]<ref>ابن‌طاوس الحلی، التحصین، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۴۲.</ref> | ||
* [[ورام بن ابی‌فراس]]، مولف کتاب تنبیه الخاطر و نزهة الناظر.<ref>افندی بیگ، ریاض العلماء، ۱۴۳۱ق، ج۵، ص۲۸۲.</ref> | * [[ورام بن ابی‌فراس]]، مولف کتاب تنبیه الخاطر و نزهة الناظر.<ref>افندی بیگ، ریاض العلماء، ۱۴۳۱ق، ج۵، ص۲۸۲.</ref> | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
* ابن‌عساکر، علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق. | * ابن‌عساکر، علی بن الحسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق. | ||
* ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق. | * ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق. | ||
* | * ابن‌مزاحم، نصر، وقعة صفین، قم، کتاب‌خانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق. | ||
* ابن‌منقذ، اسامة، الاعتبار، مصر، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا. | * ابن‌منقذ، اسامة، الاعتبار، مصر، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا. | ||
* افندی | * افندی بیگ، عبدالله بن عیسی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، بیروت، موسسة التاریخ العربی، ۱۴۳۱ق. | ||
* الثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۳ش. | * الثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۳ش. | ||
* | * المسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم، دار الهجرة، ۱۴۰۹ق. | ||
* | * المقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بی‌جا، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا. | ||
* امین، سیدمحسن،اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۳ق. | * امین، سیدمحسن،اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۳ق. | ||
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق. | * بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق. | ||
* جمعی از | * جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا،قم، زمزم هدایت، ۱۳۸۵ش. | ||
* خطیب | * خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، بیروت، دار الغرب الاسلامی، ۱۴۲۲ق. | ||
* دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، قم، منشورات رضی، ۱۳۶۸ش. | * دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، قم، منشورات رضی، ۱۳۶۸ش. | ||
* | * ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الإسلام، بیروت، دار الکتب العربی، ۱۴۱۳ق. | ||
* شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، مصحح: صبحی صالح، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق. | * شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، مصحح: صبحی صالح، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق. | ||
* شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، ۱۴۲۵ق. | * شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، ۱۴۲۵ق. | ||