اسید بن مالک حضرمی
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | اسید بن مالک حضرمی |
| درگذشت | ۶۶ق |
| نحوه درگذشت | قیام مختار |
| نقش در واقعه کربلا | |
| اقدامات | غارت خیمه‌ها و تاختن اسب بر بدن امام حسین(ع) |
| نقش‌های برجسته | از لشکریان عمر بن سعد |
اُسَیْد بْن مالک حَضْرَمی(کشته شده در۶۶ق)، از لشکریان عمر بن سعد در واقعه کربلا بود. عده ای او را قاتل عبدالله بن مسلم بن عقیل یا عبدالله بن عقیل می‌دانند. وی روز عاشورا در غارت خیمه‌های امام حسین(ع) نقش داشت و پس از شهادت آن حضرت، با اسب بر بدن او تاخت. او بعد از قیام مختار ثقفی دستگیر و به شدت مجازات شد.
روز عاشورا
اسید بن مالک حضرمی در واقعه کربلا در لشکر عمر بن سعد بود. به گفتۀ طبری و دیگران، برخی او را قاتل عبدالله بن مسلم بن عقیل[۱] یا عبدالله بن عقیل[۲] دانسته‌اند. در زیارت ناحیه مقدسه (غیر مشهوره) چنین آمده است:
- «السلام علی القتیل بن القتیل «عبدالله بن مسلم بن عقیل» و لعن الله قاتله عامر بن صعصعه و قیل اسد بن مالک.»[۳]
او در روز عاشورا از کسانی بود که در غارت خیمه‌های امام حسین(ع) نقش داشت[۴] و یکی از ده سواری بود که در عصر عاشورا، به دستور عمر بن سعد، با اسب بر بدن امام حسین(ع) تاخت.[۵]
پس از عاشورا
پس از واقعه عاشورا اسید بن مالک و دیگر کسانی که با اسب بر بدن امام حسین(ع) تاخته بودند نزد ابن زیاد رفتند، و جایزه اندکی از او دریافت کردند. اسید بن مالک، شعری به این مضمون خواند:
- «ما سینه حسین را درهم کوبیدیم بعد از آن که پشت او را لگدمال کردیم با اسبان قوی هیکل و تیزتاز!!».[۶]
از ابوعمرو زاهد نقل شده است که ده نفری که با اسب بر بدن امام حسین(ع) تاختند، همه زنازاده بوده‌اند.[۷]
سرانجام
در سال ۶۶ ق، مختار ثقفی به خونخواهی حسین بن علی(ع) قیام کرد، او دستور داد دست و پای اسید بن مالک و دیگر کسانی که با اسب بر بدن امام حسین(ع) تاخته بودند را، با میخ‌های آهنین بر زمین کوبیدند و اسب بر بدنشان تاختند تا از دنیا رفتند.[۸] در برخی منابع از وی به مالک بن اسید حضرمی یاد شده است.[۹]
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۶۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۹۳.
- ↑ ابن سعد، الطبقات، (طبقه خامسه) ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۶۸.
- ↑ بلاذری انساب الاشراف، ج۳، ص۲۰۴.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۵۹-۶۰؛ قمی، نفس المهموم، ص۳۴۷-۳۴۸؛ مقرم، مقتل الحسین، ص۳۱۷؛ سید بن طاووس، اللهوف، ص۱۳۵-۱۳۶؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۱۱.
- ↑ مقرم، مقتل الحسین، ص۳۱۷؛ ابن نما، مثیرالاحزان، ص۷۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۵۹-۶۰؛ سید بن طاووس، اللهوف، ص۱۳۵؛ قمی، نفس المهموم، ص۳۴۷.
- ↑ سید بن طاووس، اللهوف، ص۱۳۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۶۰؛ قمی، نفس المهموم، ص۳۴۸.
- ↑ سید بن طاووس، اللهوف، ص۱۳۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۶۰؛ قمی، نفس المهموم، ص۳۴۸.
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۹۳.
منابع
- ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
- ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری(طبقه خامسه ج۱)، تحقیق: محمد بن صامل السلمی، مکتبة الصدیق، الطائف، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
- ابن شهر آشوب، المناقب، علامه، قم، ۱۳۷۹ق.
- ابن نما حلی، مثیرالأحزان، انتشارات مدرسه امام مهدی (عج)، قم، ۱۴۰۶ق.
- بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الأشراف(ج۳)، تحقیق: محمدباقر محمودی، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷ق/۱۳۹۷م.
- سید بن طاووس، اللهوف علی قتلی الطفوف، جهان، تهران، ۱۳۴۸ش.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، المکتبة الحیدریة، نجف، ۱۴۲۱ ق
- مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، اسلامیة، تهران، ۱۳۶۳ش.
- مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، مؤسسة الخرسان للمطبوعات، بیروت، ۱۴۲۶ق/۲۰۰۷م.