خاندان ابن‌نما

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از خاندان ابن نما)
خاندان ابن نما
اطلاعات کلی
نامخاندان ابن نما
وجه نام‌گذاریانتساب به بزرگ خاندان نما بن علی
صدر خانداننما بن علی بن حمدون رَبَعی
خاستگاهعراق
مکان استقرارحله
شخصیت‌ها
مشاهیرمحمد بن جعفر ابن نما
جعفر بن محمد بن نما


خاندان ابْنِ نَما، خاندانی امامی از عالمان و فقیهان منطقه حلّه است که در سده‌های ۶-۸ق/۱۲-۱۴م زندگی می‌کرده‌اند. نما پسر علی بن حمدون رَبَعی جد این خاندان و معاصر ابوعلی طوسی بود. محمد بن جعفر بن محمد ابن نما و جعفر بن محمد بن جعفر بن محمد از نام‌آوران این خاندانند.

پیشینیان خاندان

جد بزرگ آنان، نما پسر علی بن حمدون رَبَعی است که با ابوعلی طوسی معاصر بوده است.[۱]

از پیشینیان این خاندان، می‌توان از علی بن علی بن نما نام برد. وی از حسن بن علی بن حمزه اقساسی (متوفای ۵۹۳ق) روایت کرده و ابوالحسن علی بن ابراهیم عریضی از محضر وی استفاده کرده است.[۲]

دیگر عضو قدیمی این خاندان ابوالبقاء هبة الله ابن نما است که در نخستین سند کتاب سُلیم بن قیس [۳] از او یاد شده است. ابوالبقاء این کتاب را نزد ابو عبدالله حسین بن احمد بن طحال مقدادی در سال ۵۲۰ق در نجف قرائت کرده است.

نام‌آورترین افراد خاندان

ابو ابراهیم (یا ابوجعفر) محمد بن جعفر بن محمد (هبة الله) ابن نما، ملقب به نجیب الدین (متوفای ذیحجه ۶۴۵ق/ آوریل ۱۲۴۸م) که از بزرگانی همچون ابوالفرج علی بن سعید راوندی[۴] و ابن ادریس حلی[۵] روایت کرده است. وی در حلّه از دنیا رفت و در کربلا به خاک سپرده شد.[۶]

جعفر بن محمد بن جعفر بن محمد (هبة الله) ابن نما، ملقب به نجم الدین (متوفای ۶۸۰ق/۱۲۸۱م)یکی دیگر از افراد نامدار این خاندان است. وی استاد علامه حلی بوده است[۷] و دارای چند اثر است. از مهمترین آثار وی می‌توان از مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان[۸] و رساله شرح الثار فی احوال المختار[۹] نام برد.

پانویس

  1. خوانساری،روضات الجنات، ج۲، ص۱۸۰؛ امین،اعیان الشیعه، ج۴، ص۱۵۶
  2. ورام بن ابی فارس، تنبیه الخواطر، ص۳۰۳-۳۰۴؛ افندی، ریاض العلماء، ج۴، ص۱۶۶
  3. کتاب سلیم، ص۶۳
  4. ابن طاووس، علی، فتح الابواب، ص۱۳۱، ۱۳۴
  5. ابن طاووس، عبدالکریم، فرحه الغری، ص۴۸، ۷۲، ۸۷
  6. امین،اعیان الشیعه، ج۴، ص۱۵۶
  7. خوانساری، روضات الجنات،ج۲، ص۱۷۹-۱۸۰؛ نوری، مستدرک الوسائل،ج۳، ص۴۴۳
  8. نگاه کنید: فیض کاشانی، علم الیقین، ج۲، ص۶۳۲
  9. مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۴۶-۳۸۷

منابع

  • ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد. فرحه الغری. نجف. ۱۳۶۸ق.
  • ابن طاووس، علی. فتح الابواب به کوشش حامد خفّاف. بیروت. ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
  • افندی، عبدالله. ریاض العلماء. به کوشش احمد حسینی. قم. ۱۴۰۱ق.
  • امین، سید محسن. اعیان الشیعه. بیروت. ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
  • خوانساری، محمدباقر. روضات الجنات قم. ۱۳۵۱ش.
  • فیض کاشانی، مولی محسن. علم الیقین قم. ۱۴۰۰ ق.
  • سلیم بن قیس هلالی، کتاب سلیم. بیروت: دار الفنون.
  • نوری، حسین. مستدرک الوسائل. تهران. ۱۳۲۱ق.
  • ورام بن ابی فراس. تنبیه الخواطر قم. ۱۳۷۵ق.

پیوند به بیرون