اسد حیدر

مقاله قابل قبول
شناسه ناقص
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از اسدحیدر)
اسد حیدر
اطلاعات فردی
نام کاملاَسَدالله حَیدَر بن مُحمّد بن عیسی
تاریخ تولد۱۳۲۷ق
محل زندگینجف • کویت
تاریخ وفات۸ شعبان۱۴۰۵ق
محل دفننجف
شهر وفاتکویت
خویشاوندان
سرشناس
عبدالزهرا الخطیب( برادر زاده)
اطلاعات علمی
استادانسید محسن حکیمسید ابوالقاسم خوییمحمد حسین کاشف الغطاءعلامه امینی
محل تحصیلنجف
تألیفاتالامام الصادق و المذاهب الاربعةمع الحسین فی نهضته


شیخ اَسَدالله حَیدَر مشهور به اسد حیدر (۱۳۲۷-۱۴۰۵ق) از پژوهشگران و محققان شیعه در عراق. او در سال ۱۳۲۷ق در نجف به‌دنیا آمد و دروس علمی خود را نزد اساتید حوزه نجف مانند آیت‌الله حکیم و آیت‌الله خویی گذراند. مراوده‌های شیخ اسد با علامه امینی سبب آشنایی او با تاریخ اهل بیت شد، تا آن‌جا که کتاب الامام الصادق و المذاهب الاربعه را نوشت. شیخ اسد در سال ۱۴۰۵ق در کویت درگذشت و در نجف به‌خاک سپرده شد.

زندگی‌نامه

اسد حیدر در سال ۱۳۲۷ق در نجف به‌دنیا آمد. پدرش محمد بن عیسی بن محدعلی حیدر از شاگردان شیخ محمدطه نجف بود.[۱] وی بعدها بر اثر فشار حکومت عراق، آن‌جا را ترک کرد و به کویت رفت و روز جمعه، ۸ شعبان ۱۴۰۵ق در آن کشور درگذشت؛ اما جنازه‌اش را به نجف انتقال دادند و در آن شهر دفن کردند.[۲] [۳]

تحصیلات

شیخ اسد حیدر، دروس مقدمات حوزوی را نزد اساتید حوزه علمیه نجف آموخت و سپس در درس آیت‌الله حکیم و آیت‌الله خویی شرکت کرد. شخصیت علمی او آن‌گاه شکل گرفت که با علامه امینی آشنا شد. ملاقات‌های او با علامه سبب شد تا درباره تاریخ اهل بیت(ع)، تألیفاتی بنگارد و نتیجه آن، زندگانی امام صادق(ع) در چند جلد بود.[۴]

وی در مدرسه کاشف الغطاء، صحن حرم امام علی(ع) و خانه‌اش، حلقه‌های درس داشت و هر روز عصر پس از پایان بحث علمی، عالمانی مانند باقر شریف قرشی، سید علی البکاء و سید دخیل البکاء در منزلش حاضر می‌شدند و از کتابخانه او که مملو از کتب قدیمی بود، استفاده می‌بردند.[۵]

گفته شده که او محضر محمدحسین کاشف‌الغطاء را نیز درک کرده و با اینکه در لباس روحانیت نبود و عِقال بر سر می‌نهاد، اما به‌دلیل موقعیت‌اش همواره مورد احترام مردم و علما بود.[۶]

کتاب الامام الصادق و المذاهب الاربعه

تألیفات

کتاب مع الحسین فی نهضته

از اسد حیدر، آثاری بر جای مانده است:

  1. الامام الصادق و المذاهب الاربعة مشهورترین اثر شیخ اسد حیدر که در آن به تحلیلی نو و جامع، درباره ابعاد شخصیت امام صادق(ع) پرداخته است.
  2. مع الحسین فی نهضته که با عناوین «همگام با حسین(ع)»توسط محمدباقر ذوالقدر و «همگام با نهضت حسینی» توسط اصغر صادقی به فارسی ترجمه شده است.
  3. عائشة و التشریع الاسلامی
  4. الشیعه فی قفص الاتهام
  5. تاریخ الکوفة
  6. أنا و الحیاة
  7. احسن الطب
  8. مختارات من کتاب تاریخ بغداد
  9. المذهب الجعفری
  10. الصحابة فی نظر الشیعه الامامیه
  11. دیوان شعر
  12. مقالات متفرقه در مجلات البیان و الاضواء.[۷][۸]

در بیان دیگران

سید جعفر مرتضی درباره او می‌گوید:

«از زمره دانشمندان و علمای اسلام، علامه جلیل‌القدر جناب شیخ اسد حیدر است که تلاشی ارجمند در پاسخ به شبهه پراکنی ابن خلدون نمود... علامه فرزانه ما این پندار باطل را با استدلال‌های محکم و روشن به خوبی رد کرد و حاصل این تلاش عالمانه و پرثمر، کتابی به نام «الامام الصادق و المذاهب الاربعة» مشهور اهل معرفت گردید[۹]

مترجم کتاب الامام الصادق و المذاهب الاربعه می‌نویسد:

«بی‌گمان اسد حیدر یکی از معدود عالمانی است که در نیم قرن اخیر در حوزه معارف شیعی، کاری محققانه و در خور استناد و قابل مقایسه با آثار محققان گذشته ارائه داده است[۱۰]

آیت‌الله سبحانی نیز در مراسم رونمایی از ترجمه کتاب الامام الصادق و المذاهب الاربعه شخصیت علمی او را ستود.[۱۱]

اسد حیدر در دوران کهنسالی

توانایی در شعر و خطابه

اسد حیدر در شعر و ادبیات نیز دستی داشت و عضو جمعیت ادبی نجف اشرف بود و در مجالس و کنگره‌های علمی و ادبی شرکت می‌کرد. سروده‌های حماسی او در اعیاد و عزاداری‌ها خوانده می‌شد. یکی از اشعار مشهور او قصیده‌ای است که در سوگ سید ابوالحسن اصفهانی سروده است.[۱۲] او در خطابه نیز توانایی خاصی داشت.[۱۳]

پانویس

  1. آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۹۹.
  2. حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۰.
  3. مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۸.
  4. مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۸.
  5. حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ۱۳۸۷ش، ص۲۱۹.
  6. درباره مجموعه هشت جلدی امام صادق علیه‌السلام مذاهب، ۱۳۹۱ش.
  7. مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۸.
  8. حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۰و۲۲۱.
  9. حیدر، امام صادق و مذاهب چهارگانه، ۱۳۶۹ش، ص۱۶.
  10. حیدر، امام صادق و مذاهب چهارگانه، ۱۳۶۹ش، ص۱۹.
  11. با حضور آیت‌الله‌العظمی سبحانی؛ کتاب «امام صادق(ع) و مذاهب اهل سنت» رونمایی شد، خبرگزاری رسمی حوزه.
  12. حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۰.
  13. مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۸.

منابع

  • آل محبوبه، جعفر شیخ باقر، ماضی النجف و حاضرها، درالاضواء، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
  • اسد حیدر، امام صادق و مذاهب چهارگانه، ترجمه حسن یوسفی اشکوری، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۹ش.
  • شیخ اسد حیدر مرد قلم و بیان، درسهایی از مکتب اسلام، اسفند ۱۳۶۴، سال ۲۵ - شماره ۱۲.
  • درباره مجموعه هشت جلدی «امام صادق علیه‌السلام مذاهب چهارگانه»، کتاب ماه دین، اردیبهشت ۱۳۹۱ - شماره ۱۷۵.
  • حکیم، حسن عیسی، المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، قم، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۷ش.
  • با حضور آیت‌الله‌العظمی سبحانی؛ کتاب «امام صادق(ع) و مذاهب اهل سنت» رونمایی شد، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ بازدید: ۲۵ خرداد ۱۳۹۱ش.