آل ابی‌رافع

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از آل ابی رافع)
آل ابی‌رافع
شناسنامه خاندان
زمانهقرن اول هجری قمری
بنیان‌گذارابورافع
وجه نام‌گذاریبه دلیل نسبتشان با ابورافع
مکان استقرار
مکان استقرارمکه، مدینه، کوفه
حکومت
افراد سرشناس
صحابهابورافع
تابعینعبیدالله بن ابی‌رافع، علی بن ابی رافع
سایرمحمدبن عبیدالله، عون بن عبیدالله، عبدالله بن عبیدالله، فضل بن عبیدالله، عبدالرحمن بن محمد، عبدالله بن علی.

آلِ ابی‌رافِع، از خاندان‌های بزرگ شیعه، از تبار نخستین کسانی است که اسلام آوردند. بزرگ و بنیان‌گذار این خاندان، ابورافع، صحابی پیامبر(ص) که با جعفر بن ابی‌طالب به حبشه مهاجرت کرد. او بعد از پیامبر(ص) از یاران حضرت علی(ع) و امام حسن(ع) بود.

بزرگ خاندان

بزرگ و بنیانگذار این خاندان، ابورافع، صحابی معروف، آزاد شده به دست پیامبر اسلام(ص) بود، که نجاشی[۱] او را در زمره سلف صالح برشمرده است.

زندگانی

او از جمله کسانی بود که برای فرار از ستم کفّار قریش، با جعفربن ابی‌طالب به حبشه مهاجرت کرد. ابورافع پس از مهاجرت به مدینه، در همه جنگ‌ها حضور داشت. پس از درگذشت پیامبر(ص)، ملازمت امام علی(ع) را اختیار کرد و همراهش بود. او در ۸۵ سالگی، زمین و خانه‌اش در خیبر و مدینه را فروخت و در رکاب امام علی(ع) به کوفه مهاجرت کرد.[۲] براساس روایتی، ابورافع تا روزگار امام حسن(ع) زنده بود و پس از شهادت امیرالمؤمنین(ع) همراه امام حسن(ع) به مدینه بازگشت.

دیگر شخصیت‌های خاندان

دیگر افراد این خانواده که در کتاب‌های رجال از آنان یاد شده عبارت‌اند از:

عبیدالله بن ابی رافع

عبیدالله بن ابی رافع از تابعین و بنا به قول شیخ مفید[۳] از اخیار شیعه و از یاران خاص امام علی(ع) و دبیر او بود و در جنگ‌های آن امام شرکت می‌جست. به احتمال قوی عبیدالله در تاریخ اسلام نخستین کسی است که درباره رجال کتابی نوشته است.

علی‌بن ابی رافع

او از یاران خاص امام علی(ع) به شمار می‌آمد و در تمام جنگ‌های آن حضرت حضور داشت. و نزد ایشان فقه آموخت.

تک‌نگاری

کتاب خاندان ابورافع از سلسله کتاب‎های خاندان‌های شیعه اثر منصور داداش‌نژاد به فعالیت‌های خاندان ابورافع و نقش آن در تحولات شیعه می‌پردازد. در این کتاب شرح‌حال افراد و وابستگان به این خاندان ذکر شده است. همچنین روایات برجای مانده از آنها سنخ‌شناسی شده و میراث برجای مانده آنان ذیل چهار کتاب اخبار ابی‌رافع، السنن و الاحکام، قضایا امیرالمؤمنین(ع) و تسمیه من شهد مع علی(ع) حروبه، گردآوری شده است. این کتاب تسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ شده است.[۴]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۹۷ق، صص۲-۳.
  2. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۹۷ق، ص۴.
  3. مفید، الاختصاص، جامعه مدرسین، ص۴.
  4. « خاندان‌های شیعه: خاندان ابورافع»، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

یادداشت

منابع

  • مفید، محمد بن ‌نعمان، الاختصاص، به کوشش علی‌اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • نجاشی، احمد بن‌ علی، رجال نجاشی، قم، مکتبة الداوری، ۱۳۹۷ق.
  • « خاندان‌های شیعه: خاندان ابورافع»، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، مشاهده ۵ آذر ۱۳۹۹ش.

پیوند به بیرون