راهپیمایی اربعین در نیجریه از آیین‌های شیعیان نیجریه است که در روزهای منتهی به ۲۰ صفر (اربعین حسینی) از مناطق مختلف نیجریه به سمت شهر زاریا انجام می‌شود. این پیاده‌روی را بزرگترین گردهمایی جهان اسلام بعد از پیاده‌روی اربعین به سمت کربلا شمردند که در انتشار و جذب مردم به تشیع بسیار اثرگذار است. در این پیاده‌روی که جمعیتی نزدیک به ۱۲ میلیون نفر از شیعیان نیجریه شرکت دارند، مسافتی بین ۸۰ تا ۱۶۰ کیلومتر را طی می‌شود. دولت نیجریه بخاطر هراس از گسترش تشیع، هر ساله به این مراسم حمله کرده و شیعیان متعددی را به خاک و خون می‌کشد.
| راهپیمایی اربعین در نیجریه | |
|---|---|
| زمان‌برگزاری | ۲۰ صفر |
| مکان برگزاری | نیجریه |
| گستره جغرافیایی | کشور نیجریه |
| اوراد و اشعار | لبیک یا حسین(ع)، لبیک یا امام مهدی(عج) |
| آیین‌های مهم | |
| سینه‌زنی • افطاری • تشییع جنازه • تعزیه خوانی سایر آیین‌ها | |
جاماندگان اربعین کربلا
پیاده‌روی اربعین در نیجریه را بزرگترین گردهمایی در جهان پس از مراسم پیاده‌روی اربعین در عراق می‌دانند.[۱]
طبق گزارش، هزاران نیجریایی بعنوان جاماندگان اربعین کربلا با جمعیتی بین ۱۰تا ۱۲ میلیون نفر در راهپیمایی روز اربعین برای عزاداری امام حسین(ع) شرکت می‌کنند.[۲] عزاداران حسینی از مناطق مختلف نیجریه، مسافتی بین ۸۰ تا ۱۶۰ کیلومتری را با پای پیاده طی می‌کنند[۳] تا به حسینیه بقیة الله زاریا به عزارداری بپردازند.[۴] طبق نقل این پیاده‌روی در انتشار نام شیعه و جذب مردم به تشیع تأثیر بسیار زیادی دارد.[۵]
حمیدرضا کُردی محقق مسائل نیجریه در مقاله شیعیان نیجریه می‌نویسد: شیعیان نیجریه با شعارهای لبیک یا امام مهدی(عج)، لبیک یا حسین(ع)، خود را وارثان «جَون» از شهدای آفریقا در کربلا معرفی می‌کنند و همانگونه که «جَون» خود را فدای امام زمانش کرد، حاضرند با اقتدای به آن شهید، جانشان را به امام زمانشان حضرت مهدی(عج) تقدیم کنند.[۶] در پیاده‌روی اربعین حضور اهل‌سنت[۷] و نیز مسیحیان و شخصیت‌های سرشناس مسیحی گزارش شده است.[۸] اهمیت راهپیمایی نیجریه از این جهت مورد توجه است که طبق آمار، کشور نیجریه پرجمعیت‌ترین کشور آفریقایی و سومین کشور مسلمان در جهان اسلام است.[۹]
کشتار شیعیان در پیاده روی اربعین
طبق گزارش، دولت نیجریه هر ساله با استفاده از گلوله‌های جنگی با تجمعات و مراسمات مسالمت‌آمیز عزاداران حسینی در راهپیمایی روز اربعین مقابله می‌کند.[۱۰] در سال ۱۳۹۲ش گروه تروریستی بوکوحرام با یک بمب‌گذاری انتحاری در مراسم اربعین حدود ۳۰ نفر را شهید و ده‌ها نفر را زخمی کرد.[۱۱]
اخبار متعددی گزارش دادند: در آذرماه سال ۱۳۹۴ش دولت نیجریه ضمن به شهادت رساندن بیش از ۲ هزار نفر از شیعیان نیجریه‌ای، حسینیه بقیّة الله شهر زاریا را تخریب کرد و شیخ زکزاکی رهبر شیعیان نیجریه را در حالت ضرب و شتم دستگیر کرد[۱۲] و چهارمین فرزند شیخ نیز در حمله وحشیانه دولت به شهادت رسیده است.[۱۳] دولت نیجریه که با دلارهای سعودی، جوّ اسلام هراسی در نیجریه را گسترش داده بود تا مانع برگزاری مراسمات شیعیان شود،[۱۴] در سال ۱۳۹۴ش پس از به خاک و خون کشیدن تعداد زیادی از شیعیان، با دعوت سران رژیم سعودی به عربستان دعوت شد و مورد تجلیل سران این رژیم قرار گرفت.[۱۵]
در آبان ۱۳۹۵ش در جریان تیراندازی نیروهای ارتش به شیعیان در آیین پیاده‌روی اربعین حسینی در شهر کانو نزدیک به ۱۰۰ نفر که در میان آنها زنان و کودکان هم بودند، شهید شدند. ارتش علاوه بر تیراندازی به این تجمعات با تعقیب خانه به خانه، اقدام به کشتن شیعیان نیز کرده است.[۱۶]
در راهپیمایی اربعین سال ۱۳۹۷ش گروهی از شیعیان نیجریه در واکنش به زندانی بودن ابراهیم زکزاکی در شهر آبوجا دست به تظاهرات زدند و خواستار آزادی او شدند. اما ارتش نیجریه به تظاهرکنندگان حمله کرد و بنا به گزارش منابع خبری بیش از ۴۰ تن از شیعیان در این حملات شهید شدند.[۱۷]
در ۲۰ شهریور ۱۴۰۳ش در شهر آبوجا پلیس نیجریه به راهپیمایان اربعین حمله کرده و بسیاری را شهید و زخمی کرده و تعدادی را نیز دستگیر کرد. همچنین در این حمله، پلیس نیجریه مانع کمک‌های پزشکی به مجروحان شد.[۱۸]
خبرگزاری ابنا در یک گزارش مهم خبر داد: در اربعین ۱۴۰۳ش افسران پلیس اقدام به برداشتن حجاب دختران و زنان کردند. این اقدام پلیس که در یک ویدئو یک دقیقه‌ای انتشار یافت، سبب جریحه دار شدن افکار عمومی شد؛ چرا که مسلمانان نیجریه آن را یک توهین و نقض حقوق شهروندان می‌دانستند که همین امر سبب تظاهرات سراسری در شهرهای مختلف کشور نیجریه شد.[۱۹]
گفته شده: شیعیان نیجریه در مقابل حملات ارتش به راهپیمایان اربعین، اقدام مقابله به مثلی نکرده و از هرگونه نزاعی پرهیز می‌کنند.[۲۰] برخی تصور کردند که عدم استفاده از سلاح، نشانه ضعف جامعه شیعه است که در کشور نیجریه در اقلّیت به سر می‌برند در حالی که این تصور نادرست است؛ چرا که شیعه از امامان خویش آموخته است که با برادران دینی خود باید با مسامحه برخورد کنند.[۲۱]
پانویس
- ↑ کردی، «شیعیان نیجریه (فرصت‌ها، تهدیدها، باورها)»، ص۱۲۳.
- ↑ حسینی، «قتل عام بی سر و صدای شیعیان نیجریه در اربعین ۹۷»، ص۶۴؛ کردی، «شیعیان نیجریه (فرصت‌ها، تهدیدها، باورها)»، ص۱۲۳.
- ↑ «برگزاری باشکوه ترین مراسم اربعین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
- ↑ «پیاده روی اربعین در نیجریه»، خبرگزاری بین المللی تصویری ایران پرس.
- ↑ شجاعی فرد، «نگاهی به زندگی شیخ ابراهیم زکزاکی، رهبر شیعیان نیجریه، ابراهیمی با قدرت یک امت»، ص۴۰.
- ↑ کردی، «شیعیان نیجریه (فرصت ها، تهدیدها، باورها)»، ص۱۲۳.
- ↑ «اربعین در نیجریه»، خبرگزاری میزان.
- ↑ غیبی حاجی‌پور و نامدار، «تأثیرات و بازتاب‌های انقلاب اسلامی ایران در نیجریه»، ص۸۱.
- ↑ غیبی حاجی‌پور و نامدار، «تأثیرات و بازتاب‌های انقلاب اسلامی ایران در نیجریه»، ص۷۲.
- ↑ «اربعین خونین ابوجا»، روزنامه خراسان.
- ↑ «شیعیان نیجریه»، سایت دیپلماسی ایرانی.
- ↑ «توطئه سعودی ها و صیهونیست ها برای سرکوب شعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان؛ «افشاگری شیخ زکزاکی از نقش انگلیس در کشتار شیعیان نیجریه» سایت کیهان.
- ↑ «اربعین خونین ابوجا»، روزنامه خراسان؛ پیشوایی، «سخن ماه: رنگ خون پاریسی و بیروتی و نیجریه ای»، ص۷؛ «افشاگری شیخ زکزاکی از نقش انگلیس در کشتار شیعیان نیجریه» سایت کیهان.
- ↑ «توطئه سعودی ها و صیهونیست ها برای سرکوب شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان؛ رضوانی فر، «شیعیان نیجریه؛ بیم ها و امیدها»، ص۱۲۷.
- ↑ «توطئه سعودی ها و صیهونیست ها برای سرکوب شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان؛ پیشوایی، «سخن ماه: رنگ خون پاریسی و بیروتی و نیجریه ای»، ص۷.
- ↑ «شیعیان نیجریه»، سایت دیپلماسی ایرانی.
- ↑ «شیعیان نیجریه»، سایت دیپلماسی ایرانی.
- ↑ «شیعیان نیجریه»، سایت دیپلماسی ایرانی.
- ↑ «تظاهرات شیعیان نیجریه علیه سرکوب عزاداران اربعین حسینی»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ شجاعی‌فرد، «نگاهی به زندگی شیخ ابراهیم زکزاکی، رهبر شیعیان نیجریه، ابراهیمی با قدرت یک امت»، ص۴۰؛ رضوانی فر، «شیعیان نیجریه؛ بیم‌ها و امیدها»، ص۱۲۹.
- ↑ روح‌الله زاد، «نگاهی به جنبش شیعیان نیجریه»، ص۳۱.
منابع
- «اربعین در نیجریه»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۴ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «برگزاری باشکوه ترین مراسم اربعین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آذر ۱۳۹۴ش.
- «پیاده روی اربعین در نیجریه»، خبرگزاری بین المللی تصویری ایران پرس، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۷ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «توطئه سعودی‌ها و صیهونیست‌ها برای سرکوب شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۱۴ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «حمله ارتش نیجریه به راهپیمایی اربعین»، خبرگزاری دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۷ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «دیدار شیخ زکزاکی با جمعی از دست اندرکاران اربعین»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۳ مرداد ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۷ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «کشتار عزاداران حسینی در مراسم اربعین در نیجریه»، شبکه العالم، تاریخ درج مطلب: ۷ مهر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۴ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «نیجریه؛ سومین کشور اسلامی: شیعیان نیجریه» در مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، شماره ۶۶۱، خرداد ۱۳۹۵ش.
- پیشوایی، مهدی، «سخن ماه: رنگ خون پاریسی و بیروتی و نیجریه ای»، در مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، شماره۶۵۷، بهمن ۱۳۹۴ش.
- حسینی، مهدی، «قتل عام بی سر و صدای شیعیان نیجریه در اربعین ۹۷»، در مجله پاسدار اسلام، شماره ۴۴۱ - ۴۴۲، آبان و آذر ۱۳۹۷ش.
- رضوانی‌فر، اسماعیل، «شیعیان نیجریه؛ بیم ها و امیدها»، در مجله جریان‌شناسی دینی معرفتی در عرصه بین الملل، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۹۵ش.
- روح‌الله زاد، احمدرضا، «نگاهی به جنبش شیعیان نیجریه»، در مجله پاسدار اسلام، شماره ۴۰۷، دی و بهمن۱۳۹۴ش.
- زمانی، حبیب، «بررسی ساختار و تشکیلات جنبش اسلامی نیجریه و تاثیر آن بر گسترش تشیع در نیجریه»، در مجله علوم سیاسی، شماره ۸۸، زمستان ۱۳۹۸ش.
- شجاعی‌فرد، محمدحسن، «نگاهی به زندگی شیخ ابراهیم زکزاکی، رهبر شیعیان نیجریه، ابراهیمی با قدرت یک امت»، در مجله پاسداران اسلام، شماره ۴۵۵ و ۴۵۶، دی و بهمن ۱۳۹۸ش.
- غیبی حاجی‌پور، نازنین و مهدیه نامدار، «تأثیرات و بازتاب های انقلاب اسلامی ایران در نیجریه»، در مجله مطالعات قرآنی نامه جامعه، شماره ۱۱۹، پاییز ۱۳۹۵ش.
- کردی، حمیدرضا، «شیعیان نیجریه (فرصت‌ها، تهدیدها، باورها)»، در مجله پیام، شماره ۱۱۶، زمستان ۱۳۹۴ش.
- «تظاهرات شیعیان نیجریه علیه سرکوب عزاداران اربعین حسینی»، خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب: ۱۲ شهریور ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۳ش.
- «افشاگری شیخ زکزاکی از نقش انگلیس در کشتار شیعیان نیجریه» سایت کیهان، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مهر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۶ شهریور ۱۴۰۳ش.