عبیدالله بن ابیرافع
| راوی حدیث | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| خویشاوندان سرشناس | ابورافع (پدر)، علی (برادر) |
| صحابی | امام علی(ع) |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | امام علی(ع) |
| اعتبار | ثقه |
| تألیفات | قضایا امیرالمؤمنین و ... |
| سایر | نامهنگار امام علی(ع) |
عُبَيْدُاللّٰهِ بْنُ أَبِيرَافِع از تابعین بود و پدرش از بردگان آزادشده پیامبر اسلام(ص) بهشمار میرفت.[۱] بنابر نقل شیخ مفید، او از شیعیان شایسته و از یاران نزدیک امام علی(ع) بود. عبیدالله مسئولیت بیتالمال امام علی(ع) در کوفه و نگارش نامههای مربوط به آن را بر عهده داشت و در همه جنگهای امام شرکت میکرد.[۲] ماجرای توبیخ او از سوی امام علی(ع) بهدلیل واگذاری گردنبندی از بیتالمال بهصورت امانت به یکی از دختران امام علی(ع)، در منابع تاریخی و روایی شهرت دارد.[۳] او برادر علی بن ابیرافع بود.[۴]
شیخ طوسی کتابهای قضایای امیرالمؤمنین و تسمیة من شهد مع امیرالمؤمنین علیهالسلام الجمل و صفّین و النهروان من الصحابة رضیاللهعنهم را از تألیفات عبیدالله بن ابیرافع دانسته است.[۵]
گفته شده عبیدالله در تاریخ اسلام نخستین کسی است که درباره رجال کتابی نوشته است.
عبیدالله در شیعه ثقه شناخته شده است. او از پدرش ابورافع[۶] و امام علی(ع) و ابوهریره روایت کرده است. برقی در کتاب رجالش او را از خواص اصحاب امام علی(ع) برشمرده است.[۷] او همچنین نماینده امام برای خواندن نامهای برای ثقات امیرالمؤمنین بود که امام پس از جنگ نهروان نگاشته بود. این نامه مشتمل بر نقد سیره خلفای سهگانه و حوادث ناگوار تاریخ پس از درگذشت رسول خدا(ص) و بهانهجوییهای بیاساس و کنار گذاشتن امام از صحنه سیاسی و خلافت بود.[۸]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ابناثیر، اسدالغابه، ۱۹۷۰م، ج۱، ص۷۱؛ طوسی، رجال طوسی، ص۸۳.
- ↑ امینی، ترجمه اعلام نهجالبلاغه، ۱۳۵۹ش، ص۳۲؛ شیخ مفید، الاختصاص، ص۴.
- ↑ طوسی، التهذیب، ۱۳۶۵ش، ج ۱۰، ص۱۵۱؛ حر عاملی، وسایل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۲۸، ص۲۹۲.
- ↑ نجاشی، رجال، ۱۳۹۷ق، ص۴.
- ↑ طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۵.
- ↑ خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱، ص۱۶۰.
- ↑ خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱۲، ص۷۰.
- ↑ ابنطاووس، کشف المحجة، ۱۳۷۵ش، ص۲۳۶-۲۳۷؛ محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۸۷ش، ص۱۷۸-۱۷۹.
منابع
- ابناثیر، علی بن محمد، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۹۷۰م.
- ابنطاووس، علی بن موسی، کشف المحجة یا فانوس، مترجم: اسدالله مبشری، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۵ش.
- امینی، محمدهادی، ترجمه اعلام نهجالبلاغه، مترجم ابوالقاسم امامی، تهران، بنیاد نهجالبلاغه، ۱۳۵۹ش.
- حر عاملی، مجمد بن جسن، وسایل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آلالبیت علیهمالسلام لإحیاء التراث، ۱۴۱۶ق.
- خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، بیتا، بیجا.
- طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، به کوشش محمود رامیار، دانشگاه مشهد، ۱۳۵۱ش.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، تهذیبالاحکام، تخقیق:حسن خرسان، تهران، دار الکتب العلمیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۶۵ش.
- شیخ مفید، محمد بن محمد، اَلاِختصاص، تحقیق علیاکبر غفاری و محمود محرمی زرندی، کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.
- محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۸۷ش.
- نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۸ق.
پیوند به بیرون