محمد شریف‌رازی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۴۰ق/۱۳۰۱ش |
| تاریخ وفات | ۲۵ فروردین ۱۳۷۹ش/۱۴۲۱ق |
| محل دفن | قبرستان شیخان |
| شهر وفات | قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام خمینی • سید محمد رضا گلپایگانی • سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی • ادیب تهرانی |
| محل تحصیل | ری • نجف • قم |
| تألیفات | گنجینه دانشمندان • آثار الحجه |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | فعالیت در جهت برپایی حکومت اسلامی |
| اجتماعی | همکاری در تشکیل حوزه علمیه • تأسیس مدرسه برهانیه |
| وبگاه رسمی | سایت محمد شریف رازی |
شیخ محمد شریف رازی(۱۳۰۱ش-۱۳۷۹ش) مورخ، تراجم‌نگار و نویسنده کتاب گنجینه دانشمندان در شرح حال دانشمندان شیعه. او نزد امام خمینی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید محمد رضا گلپایگانی شاگردی کرد. وی علاوه بر فعالیت‌های علمی، فعالیت‌های سیاسی نیز داشت و به دلیل فعالیت برای برپایی حکومت اسلامی، از سوی رژیم پهلوی زندانی و تبعید شد.
زندگی‌نامه
شریف رازی در رمضان سال ۱۳۴۰ق (۱۳۰۱ش) در ری زاده شد. تا سیزده سالگی نزد پدرش ملاعلیجان- که از ذاکرین اهل بیت(ع) بود- پرورش یافت و در کنار آن، تحصیلات جدید را تا حدود متوسطه ادامه داد. شریف رازی در سال ۱۳۵۳ق پدرش را از دست داد و از همان زمان بر اثر فشار زندگی و محرومیت‌هایی که به سبب فوت پدر برای وی و خانواده‌اش به وجود آمده بود، همراه تحصیل، به کار و فعالیت برای امرار معاش پرداخت. در هفده سالگی، با تشویق و ترغیب شیخ محمد تقی بافقی ـ که در آن زمان به صورت تبعیدی در شهر ری زندگی می‌کرد ـ به قم مهاجرت نمود. در آن زمان با وجود استبداد و خفقان رضاخانی، وی به تحصیل علوم دینی پرداخت و مقدمات و ادبیات را از اساتید آن زمان حوزه، مانند ادیب تهرانی ( ۱۳۰۲-۱۳۶۹ق.) فرا گرفت.[۱]
وفات
شیخ محمد شریف رازی، در شب ۳ شعبان ۱۴۱۶ق (۱۳۷۴ش) سکته کرد و سرانجام، در ۲۵ فروردین ۱۳۷۹ش[۲] مصادف با شب تاسوعا ۱۴۲۱ق در ۷۹ سالگی درگذشت و در قبرستان شیخان قم مدفون شد.
استادان
سطوح عالی را نزد اساتیدی مانند امام خمینی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، سید محمد رضا گلپایگانی و آیت الله مجاهدی آموخت.
در سال ۱۳۶۲ق به نجف عزیمت کرد و از درس سید ابوالحسن اصفهانی، غلامحسین اردبیلی و بعضی دیگر از اساتید نجف آن زمان، استفاده کرد.[۳]
فعالیت‌های سیاسی
وی از زمان ورود سید حسین بروجردی تا سال ۱۳۷۴ق در درس وی حاضر می‌شد. در زمان نخست وزیری مصدق به علت مبارزه با رژیم پهلوی و تلاش برای برقراری حکومت اسلامی، دستگیر و زندانی گردید و سپس به کرمان تبعید شد. پس از آزادی در سال ۱۳۷۰ق دوباره به قم مراجعت نمود و به دستور سید محمد حجت، سید صدرالدین صدر و سید محمد تقی خوانساری، برای تشکیل حوزه علمیه ری با شیخ علی اکبر برهان همکاری نمود و مدرسه برهانیه را تأسیس کرد. در سال۱۳۸۳ق بنا به دعوت کتبی و شفاهی آیات عظام، به قم مراجعت نمود و تا پایان عمر، در همین شهر اقامت داشت. در خلال این سال‌ها، به تألیف و تدریس مشغول بود و به جهت تحقیق و تبلیغ به نقاط مختلف ایران و برخی کشورهای دیگر سفرهای متعددی کرد.
تألیفات
عمده فعالیت‌های وی، تألیف و ترجمه کتب بسیاری در موضوعات متنوع، به ویژه تاریخ، تراجم و شرح‌حال بزرگان شیعه و به ویژه معاصرین بوده است. معروف‌ترین اثر وی، کتاب گنجینه دانشمندان است. تألیفاتی که از وی و در زمان حیاتش منتشر شده، به شرح زیر هستند:
- رساله‌ای درباره امامزاده داود تهران (۱۳۶۰ق.)
- مقدمه و تعلیقات تنزیه القمیین شیخ ابوالحسن عاملی (۱۳۶۳ق)
- رساله التقوی و ما ادریک ما التقوی درباره زندگانی و مجاهدت‌های شیخ محمد تقی بافقی (۱۳۶۵ق)
- زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی و امامزادگان مجاورش (۱۳۶۶ق)
- آثار الحجه یا دائرة المعارف حوزه علمیه قم در سه جلد (۱۳۷۴ق)
- بستان‌الرازی در علم کلام و فقه و اخلاق به زبان عربی (۱۳۸۵ق)
- چرا شیعه شدم؟ در اثبات حقانیت مذهب تشیع.
- تحفه قدسی در علائم ظهور حضرت مهدی(عج)
- ترجمه جلد سوم الکنی و الالقاب تألیف محدث حاج شیخ عباس قمی به نام مشاهیر دانشمندان
- ترجمه درالثمین تألیف علامه طبسی به نام گوهر وزین
- تعلیقات و اخراج مصادر وسائل الشیعه شیخ حر عاملی و توضیح اشارات جلد سوم آن از اول کتاب العتق تا آخر دیات و شرح رجال آن که در پنج جلد به چاپ رسیده‌است.
- تعلیقات اجازات بحارالانوار علامه مجلسی در شش جلد.
- تعلیقات و اخراج مصادر مکاتیب الائمه در دو جلد.
- رساله برهان در خدمات و شرح زندگی حجت الاسلام برهان.(شیخ علی اکبر برهان ۱۳۲۴-۱۳۷۸ق.)
- زندگی عالم مجاهد آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی
- گنجینه دانشمندان درباره شرح زندگی علمای حوزه در نه جلد.
- ترجمه جلد ششم الغدیر در دو جلد (۱۴۰۴ق)
- ترجمه پنج جلد از تفسیر شریف مجمع البیان.
- کربلایی کاظم حافظ کل قرآن.
- شرح زندگانی و مشایخ و اساتید محمد حسین نجفی عاملی.
- اختران فروزان ری و طهران (۱۴۱۲ق)
- توتیای نظر ترجمه «کحل البصر فی سیرة سید البشر» تالیف شیخ عباس قمی
- کرامات الصالحین.[۴]
پانویس
- ↑ زعفرانی‌زاده، «شریف رازی»، ص۱۵۰ و۱۵۱.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶.
- ↑ تبریزی، اسنادی درباره کتاب گنجینه دانشمندان...، ص۱۰۴۷.
- ↑ تبریزی، اسنادی درباره کتاب گنجینه دانشمندان...، ص۱۰۴۷.