زاریا

زاریا (Zaria)

اطلاعات کلی
کشور	نیجریه واقع در ایالت کادونا
مساحت	۳۰۰ کیلومتر مربع
جمعیت کل	۱,۰۱۸,۸۲۷ (۲۰۰۷)
اماکن
مساجد	مسجد جامع زاریا

زاریا، مهم‌ترین شهر شیعی در نیجریه و مقر رهبری جنبش اسلامی نیجریه در این کشور است. حسینیه بقیة الله این شهر محل تجمع و کانون فعالیت شیعیان نیجریه است. بزرگ‌ترین اجتماع شیعیان نیجریه در اربعین و فعالیت‌هایی مانند مراسم تولد و بزرگداشت ائمه، درس‌های ابراهیم زکزاکی در این حسینیه برگزار می‌شد.

پلیس نیجریه در روز قدس ۲۰۱۴م و ۲۱ آذر ۱۳۹۴ شمسی به شیعیان این شهر حمله کرد. در این حمله‌ها شماری از جمله چهار فرزند زکزاکی کشته شدند و حسینیه بقیة‌الله نیز تخریب گردید. این حوادث برای مدتی زاریا را در صدر اخبار رسانه‌های جهان اسلام قرار داد.

اطلاعات عمومی

زاریا، از شهرهای ایالت کادونا در شمال نیجریه است که در ۲۵۰ کیلومتری پایتخت نیجریه (آبوجا) واقع شده است. زاریا حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱,۰۱۸,۸۲۷تن ( تا سال۲۰۰۷م) جمعیت دارد. دانشگاه احمدو بِلو (تأسیس ۱۹۶۲م) بزرگترین دانشگاه نیجریه در این شهر قرار دارد، شیخ ابراهیم زکزاکی مدتی در این دانشگاه تحصیل کرده است.

مراسم اربعین در زاریا

حسینیه بقیة الله زاریا قبل از تخریب

حسینیه شیعیان زاریا پس از تخریب سال ۱۴۳۷ق

اطلاعات شیعی

شخصیت‌ها

مقالهٔ اصلی: ابراهیم زکزاکی

شیخ ابراهیم بن یعقوب زکزاکی (ت ۱۹۵۳م) روحانی شیعه، اهل نیجریه و رهبر شیعیان این کشور است که در نیمه شعبان ۱۳۷۲ق (۱۹۵۳م) در شهر زاریا (Zaria) یا زکزو (zakza) واقع در شمال نیجریه زاده شد. او تحصیلاتش را در زاریا آغاز کرد و از ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۵ به شهر کانو رفت، و علوم سیاسی و اقتصاد را آنجا آموخت و سپس برای ادامه تحصیل به زاریا بازگشت و در دانشگاه احمد بلو (بزرگترین دانشگاه نیجریه) به تحصیل پرداخت. دوران تحصیل او با انقلاب اسلامی ایران همراه شده بود. زکزاکی ابتدا مالکی مذهب بود، ولی بعدها به تشیع گروید. او چندین بار در دههٔ ۸۰ و ۹۰ میلادی به زندان افتاد. سه پسرش در راهپیمایی روز قدس سال ۲۰۱۴ به دست پلیس نیجریه کشته شدند.

مراکز

مقالهٔ اصلی: حسینیه بقیة الله (زاریا)

حسینیه بقیة الله: این حسینیه محل تجمع و کانون فعالیت شیعیان نیجریه است. فعالیت‌هایی مانند، مراسم تولد و بزرگداشت ائمه، درس‌های تفسیر قرآن، نهج البلاغه و... شیخ ابراهیم زکزاکی در این حسینیه برگزار می‌شد. شیعیان مناطق شمالی نیجریه هر ساله با راه‌اندازی کاروان‌هایی، خود را به زاریا می‌رسانند، تا در مراسم اربعین در حسینیه بقیة الله شرکت کنند. مراسم اربعین حسینیه بقیة الله زاریا از باشکوه‌ترین مراسم‌های شیعیان در نیجریه است. در این مراسم برخی از اهل سنت نیز شرکت می‌کنند.

در اواخر آذر ۱۳۹۴ش، پس از حمله ارتش نیجریه به شیعیان، دولت نیجریه به بهانه نداشتن مجوز ساخت، این حسینیه را تخریب کرد.

وقایع شیعی

مقر و رهبری جنبش اسلامی نیجریه در زاریا است. شیعیان نیجریه از ابتدای تشکیل این جنبش، مراسم راهپیمایی روز قدس را در زاریا برگزار می‌کردند. در روز قدس ۲۰۱۴ میلادی راهپیمایان هدف حمله پلیس نیجریه قرار گرفتند. در این حمله، ۳۳ نفر از جمله سه فرزند ابراهیم زکزاکی شهید شدند. این حادثه برای مدتی زاریا را در صدر اخبار رسانه‌های جهان اسلام قرار داده بود.

همچنین در روز شهادت امام رضا(ع) در سال ۱۴۳۷ق.(۲۱ آذر ۱۳۹۴ شمسی)، ارتش نیجریه به حسینیه شیعیان در زاریا حمله کرد. در اثر این حمله، شماری از جمله یکی دیگر از فرزندان شیخ ابراهیم زکزاکی شهید شدند.

جستارهای وابسته

• کانو

منابع

• مجله گنجینه مجمع، ویژه نامه فاجعه خونین روز قدس در زاریا - نیجریه، پنج شنبه، ۱۶ مرداد، ۱۳۹۳، ص۴-۵.
• مصاحبه با زاکزاکی، مجله حضور، بهار ۱۳۸۴، شماره ۵۲.