پرش به محتوا

احمد راسم النفیس

از ویکی شیعه
احمد راسم النفیس
پزشک مستبصر مصری
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۹۵۲م
زادگاهمصر
اطلاعات علمی
تألیفاتنفحات من السیرة • الطریق الى مذهب اهل‌البیت • على خطى الحسین
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیرئیس حزب التحریر الشیعه
اجتماعیپزشک • نویسنده


احمد راسِم النّفیس از چهره‌های مستبصر جهان عرب و رئیس حزب التحریر الشیعه در مصر است. او در سال ۱۹۵۲م در مصر متولد شد و در سال ۱۹۸۶م پس از فعالیت‌های گسترده علمی، فرهنگی و سیاسی، با تأثیرپذیری از امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران، به مذهب شیعه گروید.

النفیس، نویسنده مجله «النداء» و مؤلف بیش از ۳۰ اثر در حوزه‌های دینی و اجتماعی است. از آثار شاخص او می‌توان به «نفحات من السیرة»، «الطریق الى مذهب اهل‌البیت» و «على خطى الحسین» اشاره کرد.

جایگاه و شخصیت سیاسی، علمی و فرهنگی

احمد راسم النفیس یکی از چهره‌های شناخته‌شده و مستبصر جهان عرب است که با گذر از مراحل علمی، فرهنگی و سیاسی، به مذهب شیعه گرویده است.[۱] پس از اعلام تشیع، النفیس با مخالفت‌ها و اتهامات فکری مواجه گردید و تلاش‌هایی برای اخراج او از دانشگاه صورت گرفت که موجب تأخیر شش‌ساله در اخذ مدرک دکتری‌اش شد. با وجود فشارها، او رئیس حزب التحریر الشیعه در مصر است و در پاسخ به سؤالات مختلف درباره مذهب شیعه و شبهات مذهبی قلم می‌زند.[۲]

النفیس متخصص طب داخلی و استاد دانشگاه منصوره است. او به‌عنوان نویسنده‌ای فعال در حوزه‌های دینی و فرهنگی، مجله «النداء» را منتشر می‌کند. از آثار او می‌توان به کتاب «نَفَحَاتٌ مِنَ السِّیرَةِ» اشاره کرد که خلاصه‌ای از سیره پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) را با رویکرد تربیتی و معرفتی ارائه می‌دهد.[۳]

زندگی‌نامه

احمد راسم النفیس در سال ۱۹۵۲م (۱۳۷۲ق) در شهر منصوره مصر متولد شد. پدرش معلم و پدربزرگش از علمای الازهر بود که در روستا به آموزش علوم دینی، فقهی و ادبی می‌پرداخت. علاقه‌مندی او به مطالعه از دوران کودکی آغاز شد؛ با آثار نویسندگانی چون طه حسین و عباس محمود العقاد آشنا گردید و در فضای خانه‌شان همواره با بحث‌های ادبی و شعری جریان داشت.[۴]

از کتاب «فرزندان پیامبر در کربلا» اثر خالد محمد خالد به‌عنوان اثری یاد شده که تأثیر عاطفی عمیقی بر او گذاشت و مسیر فکری‌اش را دگرگون کرد.[۵]

النفیس در سال ۱۹۶۸م (۱۳۸۸ق) تجربه‌ای نیز با جریان‌های اصلاح‌طلب دینی داشت؛ هنگامی که مسجدی از سوی «الجمعیة الشرعیة» با شعار پاک‌سازی اسلام از بدعت‌ها فعالیت می‌کرد و برخی اعمال مانند صلوات بر پیامبر و اهل‌بیت پس از اذان یا زیارت قبور صالحان را شرک می‌دانست. النفیس مدتی جذب این جریان شد، اما پس از مدتی، فعالیت‌های فکری آن پایان یافت.[۶]

تحصیلات و فعالیت‌های دانشجویی

در سال ۱۹۷۰م، احمد راسم النفیس وارد دانشکده پزشکی منصوره شد و به‌سرعت در فضای دانشجویی فعال گردید.[۷] برادرش که در فعالیت‌های هنری و اتحادیه دانشجویی فعال بود، او را به فعالیت فرهنگی ترغیب کرد. این فعالیت‌ها او را با فضای فکری و سیاسی مصر در دهه ۷۰ آشنا کرد؛ جایی که جریان چپ و کمونیستی فعال بود و جریان دینی به‌صورت محدود حرکت می‌کرد.[۸]

او دو سال متوالی ریاست اتحادیه دانشجویی را بر عهده داشت و در انتخابات سال ۱۹۷۵م، جریان اسلامی را در برابر جریان چپ رهبری کرد و به پیروزی رساند.[۹]

تحول فکری و گرایش به تشیع

تحول فکری النفیس تحت‌تأثیر انقلاب اسلامی ایران و مقاومت ملت ایران شکل گرفت.[۱۰] در سال ۱۳۹۵ق، با وقوع انقلاب اسلامی ایران، النفیس با تأثیرپذیری از شخصیت امام خمینی، از اینکه برخی در مصر، ملت ایران را منحرف‌العقیده یا انقلاب ایران را توطئه آمریکایی می‌دانستند، ناراحت بود. وی در تلاش برای چاپ جزوه‌ای در حمایت از انقلاب اسلامی ایران، با مخالفت برخی همکاران فرهنگی‌اش مواجه شد و به‌دلیل نبود منابع قابل‌اعتماد، از این اقدام صرف‌نظر کرد.[۱۱]

آشنایی با کتاب‌هایی چون «لِمَاذَا اخْتَرْتُ مَذْهَبَ أَهْلِ الْبَيْتِ؟» و «الْإِمَامُ جَعْفَرٌ الصَّادِقُ» نقطه آغاز تأملات جدی او درباره مذهب اهل‌بیت(ع) شد و او را به مطالعه منابع اهل سنت و مقایسه با آموزه‌های شیعی سوق داد.[۱۲] النفیس در سال ۱۹۸۶م به مذهب تشیع گروید.[۱۳]

آثار و تألیفات

احمد راسم النفیس بیش از ۳۰ عنوان کتاب و مقاله در حوزه‌های مختلف اسلامی تألیف کرده است.[۱۴] برخی از آثار شاخص او عبارت‌اند از:

  • الطَّرِیقُ إِلَىٰ مَذْهَبِ أَهْلِ الْبَیْتِ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ: راهنمای مستند برای آشنایی با مبانی و آموزه‌های تشیع
  • عَلَىٰ خُطَىٰ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلَامُ: بررسی اهداف و مسیر قیام امام حسین(ع)
  • نَفَحَاتٌ مِنَ السِّیرَةِ
  • التَّحْکِیمُ، دِرَاسَةٌ فِي الْفِقْهِ التَّارِیخِيِّ لِلْأُمَّةِ الْإِسْلَامِیَّةِ
  • الْجَمَاعَاتُ الدِّینِیَّةُ - مُحَاوَلَةُ اسْتِمْسَاخِ الْأُمَّةِ الْإِسْلَامِیَّةِ
  • مِنْ أُسُسِ ثَقَافَةِ الْعُنْفِ؟
  • شَرْحُ دُعَاءِ السَّحَرِ لِلْإِمَامِ السَّجَّادِ عَلَیْهِ السَّلَامُ
  • الْإِمَامُ عَلِيٌّ وَ الْعَدَالَةُ الْاجْتِمَاعِیَّةُ
  • فِقْهُ التَّغْیِیرِ بَیْنَ السَّیِّدِ مُحَمَّدبَاقِرِ الصَّدْرِ وَ السَّیِّدِ قُطْبٍ، دِرَاسَةٌ مُقَارِنَةٌ
  • الشَّهِیدُ الصَّدْرُ وَ دِینَامِیَّةُ الصِّرَاعِ الاجْتِمَاعِيِّ
  • الْإِمَامُ الْمَهْدِيُّ الْمُنْتَظَرُ وَ خُصُومُ مَرْحَلَةِ الظُّهُورِ.[۱۵]

پانویس

  1. «گزارش دیدار و گفت‌وگوی دکتر احمد راسم النفیس با سردبیر معرفت»، ص۱۱۸.
  2. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰-۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۰.
  3. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰-۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۰.
  4. النفیس، الطریق الی مذهب اهل البیت، ۱۴۱۸ق، ص۱.
  5. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰-۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۸۹.
  6. النفیس، الطریق الی مذهب اهل البیت، ۱۴۱۸ق، ص۲.
  7. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰-۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۰.
  8. النفیس، الطریق الی مذهب اهل البیت، ۱۴۱۸ق، ص۲.
  9. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰ - ۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۰.
  10. نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰ - ۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۲.
  11. النفیس، الطریق الی مذهب اهل البیت، ۱۴۱۸ق، ص۲.
  12. النفیس، الطریق الی مذهب اهل البیت، ۱۴۱۸ق، ص۶؛ نورمحمدی، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰.۱۳۴۰ھ.ش)، ۱۳۹۴ش، ص۲۹۲.
  13. تبریزیان، رهیابی به مذهب اهل‌بیت، ۱۳۹۵ش، ص۲۵۲.
  14. «گزارش دیدار و گفت‌وگوی دکتر احمد راسم النفیس با سردبیر معرفت»، ص۱۱۸.
  15. «گزارش دیدار و گفت‌وگوی دکتر احمد راسم النفیس با سردبیر معرفت»، ص۱۱۸.

منابع

  • النفیس، احمد راسم، الطریق الی مذهب اهل البیت، بیروت، الغدیر، ۱۴۱۸ق.
  • تبریزیان، علا، رهیابی به مذهب اهل بیت، بی‌جا، بی‌نا، ۱۳۹۵ش.
  • «گزارش دیدار و گفتوگوی دکتر احمد راسم النفیس با سردبیر معرفت»، منبع: فصلنامه معرفت، شماره ۴۹.
  • نورمحمدی، میرمحسن، بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (۱۳۹۰-۱۳۴۰ھ.ش)، قم، دار التهذیب، ۱۳۹۴ش.