ویکی شیعه:شیوه‌نامه (فهرست)
 | این صفحه جزو رهنمودهای ویکی شیعه است. استانداردهای رفتاریِ مطرح‌شده در این صفحه از پشتوانهٔ تأیید بسیاری از ویرایشگران ویکی شیعه برخوردار است. بااین‌که پیروی از مفاد این صفحه توصیه می‌شود، این مفاد جزو سیاست‌ها نیست. در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن تغییرات و نظرخواهی استفاده کنید. | الگو:Ombox/shortcut |
| رهنمودهای ویکی شیعه | |||
|---|---|---|---|
| رفتاری | |||
| محتوایی | |||
| ویرایشی | |||
|
|||
| شیوه‌نامه | |||
| حذف | |||
از فهرست‌ها در ویکی‌شیعه برای مرتب کردن اطلاعات استفاده می‌شود. فهرست‌ها می‌توانند بخشی از یک مقاله باشند، یا خودشان یک مقالهٔ جدا باشند. این رهنمود توضیح می‌دهد که چه زمان و به چه شکل باید از فهرست‌های استفاده کرد.
انواع فهرست‌ها
فهرست‌ها می‌توانند بخشی از یک مقاله باشند، یا خودشان یک مقالهٔ جدا باشند.
مقاله‌های فهرست
مقاله‌های فهرست صفحه‌هایی در دانشنامه هستند که شامل یک بخش آغازین و پس از آن یک فهرست هستند (این فهرست می‌تواند شامل بخش‌هایی باشد). مواردی که در این فهرست هستند شامل پیوندهایی به مقاله‌های مرتبط با آن موضوع خاص هستد، و ممکن است که اطلاعات بیشتری راجع به آن مورد را هم شامل شوند. عنوان مقاله‌های فهرست معمولاً با عباراتی نظیر «فهرست ...» شروع می‌شود و پس از آن موضوع مقاله در عنوان می‌آید، نظیر: فهرست آثار شیخ مفید. موارد فهرست می‌توانند به صورت الفبایی، بر اساس طبقه‌بندی موضوعی و به صورت عرضی یا به شکل سلسله مراتبی مرتب شوند.
استفاده از بخش‌های حاوی فهرست‌های گلوله‌ای روش رایجی برای ایجاد مقاله‌های فهرست است. این مقاله‌ها از ویکی‌شیعه:شیوه‌نامه (مقاله فهرست) پیروی می‌کنند. ویکی‌شیعه همچنین از ضمیمه‌ها و پانویس‌ها به صورت فهرست‌هایی در بخش‌های «جستارهای وابسته»، «منابع»، و «پیوند به بیرون» استفاده می‌کند و از الگوهای ناوبری نیز بهره می‌برد.
فهرست‌های توکار
فهرست توکار فهرستی است که به عنوان بخشی از یک مقاله آورده می‌شود و اطلاعاتی را نمایش می‌دهد که مکمل محتوای مقاله است.
هدف از ایجاد فهرست‌ها
فهرست‌ها در ویکی‌شیعه با سه هدف ساخته می‌شوند:
اطلاع رسانی
فهرست‌ها منبع خوبی برای اطلاعات می‌توانند باشند. به عنوان صفحهٔ فهرست شهرهای یک کشور، می‌تواند اطلاعات کلی مانند جمعیت این شهرها را ارائه کند. یا فهرست وقایع، می‌تواند با مرتب شدن به ترتیب زمانی، به درک توالی رخدادها در ذهن خواننده کمک شایانی بکند.
ناوبری
فهرست‌ها کمک می‌کنند تا کاربران ویکی‌شیعه بتوانند به راحتی بین مقالات مرتبط به هم جابه‌جا شوند. به خصوص نقش آنها زمانی پررنگ‌تر می‌شود که کاربری به دنبال یک موضوع خاص می‌گردد، اما نمی‌داند چه کلید واژه‌ای را برای جستجو در ویکی‌شیعه استفاده کند. با کمک ساختار درختی منطقی فهرست‌ها، چنین کاربری، به راحتی موضوع مورد نظر خود و مقالات مرتبط با آن را پیدا خواهد کرد.
توسعه
وقتی فهرستی از موضوعات مرتبط با هم، شامل چند پیوند قرمز (پیوند به مقالاتی که هنوز ساخته نشده‌اند) باشد، می‌تواند زمینه‌ای باشد تا کاربران علاقه‌مند، با الگو گرفتن از مقالاتی از این فهرست که ایجاد شده‌اند، مقالات ساخته نشده را ایجاد کنند. به این ترتیب، ساخت مقالات ساده‌تر و نظام‌مندتر می‌شود.
تفاوت مهمی که فهرست‌ها با رده‌ها دارند آن است که هر بار که مقاله‌ای به یک فهرست اضافه یا از آن حذف می‌شود، تمام کسانی که آن فهرست را تعقیب می‌کنند، متوجه این تغییر خواهند شد. به همین خاطر، امکان این که مقاله به اشتباه به یک فهرست اضافه یا از آن حذف شود، و کسی متوجه این اشتباه نشود، کمتر خواهد بود.
نامگذاری و محتوای فهرست‌ها
اگر نام یک فهرست کاملاً نوع محتوایی را که در آن باید قرار بگیرد مشخص نمی‌کند، در ابتدای فهرست یک بخش آغازین اضافه کنید و توضیح لازم را بنویسید. توقع نداشته باشید که سایر ویرایشگران ویکی‌شیعه خودشان کاربرد یک فهرست را حدس بزنند.
عنوان فهرست
عنوان فهرست باید تا حد امکان جامع و مانع باشد. از نام‌های کلی مانند «فهرست کشورها» بهتر است استفاده نکنید. بهتر آن است که «فهرست کشورها» فقط به عنوان یک مرحله در ساختار درختی مطرح باشد؛ به عنوان مثال، این فهرست، خود پیوندی به «فهرست کشورهای آسیا»، «فهرست کشورهای اروپا» و نظایر آن داشته باشد، و هر کدام از آن فهرست‌ها شامل پیوندی به مقالات کشورهای آن قاره باشد. به این ترتیب، هم ساختار منطقی‌تری ایجاد شده‌است، و هم از ایجاد یک فهرست کلی و طولانی اجتناب شده‌است.
بخش آغازین
در ابتدای فهرست‌ها می‌توانید یک بند (پاراگراف) متن اضافه کنید که توضیح بدهد چه مقالاتی باید در آن فهرست گنجانده شوند. این حتی شامل فهرست‌هایی که عنوانشان کاملاً مشخص می‌کند که شامل چه مقالاتی هستند، نیز می‌شود. بهتر است در همان بند ابتدایی، شرایطی که یک مقاله باید داشته باشد تا به آن فهرست اضافه شود را توضیح دهید، یا پیوندی به صفحه‌ای که این شرایط را توضیح می‌دهد ایجاد کنید.
ذکر منبع
در تمام موارد، به خصوص در شرایطی که معیارهای ورود مقالات به یک فهرست از تعریفی که دیگران انجام داده‌اند اقتباس شده‌است، باید برای معیارهای ورود مقالات منابع موثقی ارائه شود. مثال سادهٔ این مطلب آن می‌شود که در ابتدای فهرست آثار شیخ مفید بگوییم «تنها آثاری که آقابزرگ آنها را از نوشته های مسلم وی دانسته است تلقی می‌شوند».
فهرست‌ها نباید سلیقه‌ای ایجاد شوند. عناوینی که درون یک فهرست قرار می‌گیرند، خود باید دارای سرشناسی کافی باشند، و تعلق‌پذیری آنها به آن فهرست نیز باید با کمک منابع معتبر قابل اثبات باشد. می‌توانید برای فهرست‌ها هم، درست مثل مقالات، {{درخواست یادکرد منبع}} کنید.
همین‌طور، در مورد فهرست‌های افراد، باید دقیقاً این سیاست ویکی‌شیعه مدنظر باشد، و تنها مقالاتی به فهرست‌های مربوط به افراد اضافه شوند، که تعلق آنها به این فهرست‌ها با منابع موثق و قابل استناد توجیه شده باشد.
محتوای فهرست‌ها
سیاست دیدگاه بی‌طرفانه در ویکی‌شیعه، در مورد فهرست‌ها هم کاملاً مصداق دارد. نام هیچ شخصی نباید به فهرست دیکتاتورها اضافه شود، مگر آن که منابع مستقل و متعددی با دیدگاه بی‌طرفانه، وی را جزو دیکتاتورها تلقی کرده باشند، و این دیدگاه عمومیت داشته باشد. پر واضح است که سیاست ممنوعیت تحقیق دست اول در ویکی‌شیعه، در مورد فهرست‌ها هم مصداق دارد.
فهرست افراد
رده‌بندی
می‌توانید هر فهرستی را که ایجاد می‌کنید با نوشتن [[رده:فهرست‌ها]] در انتهای فهرست، به ردهٔ فهرست‌ها اضافه کنید. با این حال، اگر این فهرست در یکی از زیر‌رده‌های ردهٔ یادشده می‌گنجد، بهتر است آن را به آن زیر رده اضافه کنید، نه به ردهٔ مادر.
نمایش فهرست‌ها
متداول‌ترین نحوهٔ نمایش فهرست‌ها در ویکی‌شیعه، نمایش آنها به صورت فهرست گلوله‌ای است. به عنوان مثال در فهرستی که برای شهرهای استان اصفهان ایجاد می‌کنید، استفاده از چنین دستوری:
* [[اصفهان]] * [[برخوار]] * [[فلاورجان]]
چنین نتیجه می‌دهد:
همان‌طور که بالاتر ذکر شد، در بند توضیحات اول یک فهرست، می‌توانید موضوع آن فهرست را توضیح دهید، که این کار با اضافه کردن پیوندی به مقالات مرتبط، یادکرد از منابع، و اضافه کردن تصاویر در صورت لزوم، می‌تواند بسیار کامل‌تر و پربارتر باشد.