ویکی شیعه:سطوح دسترسی کاربری
این صفحه یک پیشنویس از سیاستهای ویکیشیعه فارسی شمرده میشود. این سیاست هنوز الزامی نشده است. |
دسترسیهای یک ویرایشگر در ویکی شیعه با توجه به پرچمهای او معین میشود، که بعضی بهطور خودکار و برخی دیگر بهصورت دستی به کاربر داده میشوند. کاربرِ دارای پرچم، کاربری است که به گروهِ دارندگان این پرچم تعلق دارد. این پرچمها اجازهٔ بعضی امکاناتِ نرمافزارِ مدیاویکی را به کاربر میدهند.
به دیوانسالاران و مدیران، با توجه به گروهی که در آن عضو هستند، بیشترین دسترسیها داده شدهاست. برای مثال، کاربری که عضو گروههای دیوانسالاران، مدیران و واگردانان است، امکان دیدنِ صفحهٔ مخفی و واگردانی را دارد؛ ولی اگر از گروه 'sysop' و 'bureaucrat' حذف شود، تنها میتواند واگردانی را انجام دهد، چون هنوز عضو گروه واگردانان است.
عضویت در هر گروه، بعضی اوقات به «پرچم» تعبیر میشود؛ عضویت در گروه 'sysop' هممعنی با گرفتن پرچم مدیریت یا بیتِ مدیریت است.
مختصر
تمامی بازدیدکنندگان وبگاه، شامل کاربر بینام، عضو گروه کاربران گمنام هستند؛ درحالیکه تمامی کاربران ثبتنامشده در وبگاه، جزئی از گروه کاربران جدید بهحساب میآیند. این کاربران پس از ۴ روز و انجام ۱۰ ویرایش، بهصورت خودکار به کاربران تأییدشده تبدیل میشوند. بقیهٔ پرچمها تنها در صورت درخواست، در امتیاز کاربران قرار میگیرد. از آنان میتوان به پرچم ربات و پرچم واگردانی اشاره کرد، که کاربر باید برای استفاده از آنها دلیل بیاورد. دیگر دسترسیها، مانند مدیریت و دیوانسالاری، بعد از تشخیص هیئت تحریریه ویکی شیعه و رأیگیری آن هیئت به فرد اعطا میشوند.
گروههای کاربران
مراحل منظم کاربران
کاربران جدید
اینگونه کاربران تازه ثبتنام کردهاند و میتوانند ویرایشها را جزئی علامت بزنند و همینطور به کاربران رایانامه (ایمیل) بزنند یا رایانامه از کاربران دریافت کنند، ولی حق ویرایش صفحات نیمهمحافظتشده را ندارند. ویرایش این کاربران توسط گشتزنها گشت میخورد و در صورت نیاز، توسط گشتزنها برگشت خواهد خورد.
کاربران جدید باید تمام تلاش خود را برای رعایت قوانین ویکی شیعه داشته باشند؛ چرا که تعداد دفعات پذیرش خطای آنان در بدو ورود، محدود است و در صورت تکرار خطا و یا عدم پذیرش هشدارها توسط مدیران ودیگر کاربران ویکی شیعه، منجر به قطع دسترسی موردی یا دائمی کاربر خواهد شد.
کاربران تأییدشدهٔ خودکار
برای انجام برخی کارها در ویکی شیعه، کاربران لازم است مدتزمان مشخصی از تاریخ نامنویسیشان بگذرد و تعداد ویرایشیهای مشخصی داشته باشند. کاربرانی که این شرایط را داشته باشند، در شبهگروه کاربریِ تأییدشدهٔ خودکار
جای میگیرند. هر بار که کاربری اقدام به انجام عملِ محدودشدهای کند، وضعیت تأیید خودکارِ کاربر بررسی میشود و در صورتی که شرایطش را داشتهباشد، این دسترسی بهصورت خودکار توسط نرمافزار به او اعطا میشود. هرچند تعداد ویرایشهای لازم برای تأیید خودکار در شرایط گوناگون متفاوت است، اما بیشتر کاربرانی که حساب کاربریشان بیشتر از ۴ روز عمر داشته باشد و دستکم ۱۰ ویرایش داشته باشند، تأیید خودکار خواهند شد.
وضعیت تأیید خودکار (یا عضویت در گروه تأییدشده
) برای ویرایش صفحههای نیمهحفاظتشده لازم است. از کاربرانی که تأییدشدهاند، در بیشتر موارد درخواستِ واردکردنِ کپچا نخواهد شد.
نکته: کاربرانی که تایید شده خودکار نباشند، امکان انتقال مقاله را نخواهند داشت.
کاربران تأییدشدهٔ پایدار
کاربران تأییدشدهٔ پایدار
گروهی از کاربران هستند که بیش از ۳۰ روز از عمر حسابشان گذشته است و بیش از ۵۰۰ ویرایش دارند؛ این دسترسی بهصورت خودکار توسط سامانه به کاربرانی که واجد این شرایط باشند داده میشود و نیازی به اعطای آن توسط مدیران نیست؛ همچنین، بهصورت پیشفرض جزو امتیازات مدیر
و ربات
است. کاربرانِ دارای این دسترسی اجازهٔ ویرایش در صفحات نیمهحفاظتشدهٔ ویژه را دارند.
اگر کاربری ترجمههای ماشینی و بازبینی نشده را با استفاده از ابزارهای ترجمه منتشر کند، ممکن است این دسترسی از وی ستانده شود یا بهصورت موردی از ایجاد مقالهها قطع دسترسی شود.
گشت خودکار
کاربرانِ دارای دسترسی گشت خودکار، ویرایشها و مقالههایی که ایجاد میکنند بهصورت خودکار گشت میخورَد یا تأیید میشود و به سهولت کار گشتزنها کمک میکند. این سطح از دسترسی توسط مدیران به افرادی داده میشود که چند مقاله با سطح کیفیِ مناسب ایجاد کرده باشند و ویرایشهایشان به گونهای باشد که حداقل معیارها را رعایت کرده و قابل اعتماد باشند. گشت خودکار زمانی به کاربر داده میشود که وی، درخواست این دسترسی را داده باشد و یکی از مدیران، فرد را لایق این دسترسی تشخیص بدهد.
گشتزنها
افرادِ دارای دسترسی گشت یا بهاختصار «گشتزنان» میتوانند صفحات جدید را که گشت نخوردهاست ببینند (این صفحات در صفحات جدید به رنگ زرد درمیآیند) و آنها را برچسبِ گشت بزنند. گشتزنها با درخواست خودشان و پس از تایید یکی از دیوانسالارها میتواند این دسترسی را داشته باشد.
نکته: گشتزنی قوانینی دارد که در صفحه وش:گشت به آن پرداخته شده است.
ویکیبانان، مدیران، دیوانسالاران و ویکیبدان
ویکیبانان
دسترسی ویکیبان مختص کاربرانی است که میتوانند عملیاتهایی چون حذف صفحات، ایجاد حفاظت برای مقالات و بستن موقت کاربران را انجام دهند اما مدیر نباشند. این گروه از کاربران، برای حفظ سامانه و کمک حال بودن برای مدیران چنین دسترسی را دریافت میکنند. ویکیبانی با درخواست کاربر و تایید حداقل ۲ مدیر و ۱ دیوانسالار به این سمت منصوب میشود. «ویکیبان» اختیارات زیر را دارد:
- حذف
- ۱–۲- حذف ویرایش و خلاصه ویرایش حاوی دشنام یا دربردارندهٔ اطلاعات شخصیِ نیازمند پنهانسازی
- ۲–۲- کمک در حذف صفحات خالی یا دارای غلط املایی
- ۳–۲- انتقال صفحه بدون بر جای گذاشتن تغییرمسیر (حذف حاصل از تغییرمسیر)
- ۴–۲- حذف مبحثها و ارسالهای بحثهای ساختارمند (flow-delete)
- بستن کاربر
- ۴–۲- بستن کاربرهایی که گشت خودکار، گشتزن، واگردان یا مدیر نیستند و آن هم فقط با یکی از شرایط زیر:
- ۴–۲–۱- حسابهای ایجادشده جهت فحاشی و خرابکاری آشکار (بستن کاربر ناقض سهبرگردان و کاربری که حملهٔ شخصی تکموردی کند، جزو اختیارات ویکیبانها نیست).
- ۴–۲–۲- حسابهایی که سابقاً ویرایشهای مفید داشته ولی اینک در حال خرابکاری یا دشنامگویی هستند، فقط به صورت کوتاهمدت (حداکثر ۲۴ ساعت) برای پایان دادن به روند دشنامگویی و رسیدگی بعدی توسط مدیران.
- ۵–۲- بستن نام کاربری تبلیغاتی به شرط آن که کاربر در حال تبلیغ موضوع نام کاربریاش باشد.
- ۶–۲- در زمان بستن نباید ارسال ایمیل و ویرایش در بحث خود کاربر بسته شود.
- محافظت صفحه
- ۷–۲–۱– در سطح نیمهمحافظت و نیمهمحافظت ویژه، حداکثر تا یک هفته.
- ۷–۲–۲– محافظت در برابر ایجاد، حداکثر تا یک هفته
- انتقال و ادغام
- ۸–۲- کمک به مدیران در انتقال صفحهها و ادغام تاریخچهها.
نکته: ویکیبانها دارای دسترسیهای گشتزن، گشت خودکار، واگردان، و تأییدشدهٔ پایدار هستند.
نکته: یکی از شرایط ویکیبانی، داشتن حداقل ۳۰۰۰ ویرایش در ویکی شیعه است. کاربرانی که کمتر از ۱۰۰ ویرایش در یک ماه قبل از درخواست این دسترسی داشتهاند، درخواستشان رد خواهد شد. دسترسی ویکیبانی به صورت ۱ ساله اعطا میشود و هر سال تمدید میگردد. این دسترسی همچنین با دستور هیئت تحریریه ویکیشیعه، یا رای موافق سه مدیر در تابلوی اعلانات مدیران، قابل بازستاندن است.
نکته: تخلف ویکیبان باید در تابلوی اعلانات مدیران اعلام گردد تا مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز با وی برخورد گردد. تخلف از هر کدام از وظایف ویکیبانی و یا استفاده از این دسترسی برای مقاصد شخصی، توسط مدیران بررسی میگردد.
مدیران
مدیران ویکی شیعه، کسانی هستند که میتوانند دسترسی کاربران را به تشخیص مدیریتی خود بسته، یا مقالات را حذف و همینطور احیاء نمایند. حفاظت مقالات از دیگر اختیارات مدیران ویکی شیعه است. مدیران ویکی شیعه توسط دیوانسالاران به این مقام منصوب میشوند و دیوانسالاران باید در انتصاب مدیران، نظر هیئت تحریریه ویکیشیعه را داشته باشند. این سمت همیشگی نیست و با تشخیص و رای هیئت تحریریه ویکی شیعه بازستانده میشود.
نکته: مدیران در صورتی که با دیگر کاربران ویکی شیعه، دچار درگیری محتوایی هستند، حق استفاده از دسترسی مدیریتی خود را ندارند. بنابراین اگر مدیری به خاطر اختلاف بر سر محتوای یک مقاله یا عنوان بهتر یک مدخل، با کاربر یا مدیر دیگری دچار درگیری است، حق استفاده از ابزار مدیریتی در آن مورد را ندارد. این اقدام سوء استفاده از ابزار مدیریتی تلقی شده و یکی از تخلفات مدیریتی است که میتواند منجر به بازستاندن دسترسی مدیریتی گردد.
نکته: اگر مدیران در تشخیص و عملکرد یک موضوع مدیریتی دچار اختلاف شوند، هر دو مدیر درگیر باید از اقدام مدیریتی در آن موضوع خودداری نمایند. این اقدام، جنگ مدیریتی خوانده میشود و مدیرانی که در جنگ مدیریتی شرکت داشته باشند، مورد بازخواست دیوانسالاران یا هیئت تحریریه ویکی شیعه قرار خواهند گرفت.
نکته: کاربران برای مدیر شدن، باید تمام دسترسیهای پیش از دسترسی مدیریت را داشته باشند. پس از آن میتوانند درخواست مدیر شدن داده تا درخواست آنان توسط دیوانسالاران و هیئت تحریریه بررسی گردد. کاربر در صورت داشتن رای اکثریت هیئت تحریریه و دیوانسالاران به مقام مدیریت منصوب خواهد شد. برای مدیر شدن، داشتن حداقل ۳۰۰۰ ویرایش در ویکی شیعه الزامی است.
مدیران ارشد
مدیران، با انجام انتخابات میان کاربران (کاربران عادی، گشتزن و مدیران)، یا انتصاب توسط مدیر علمی ویکی شیعه به مدیران ارشد، ارتقا مییابند. شش مدیر ارشد به همراه مدیر علمی ویکی شیعه، هفت عضو مدیران ارشد را تشکیل میدهند. مسئولیت آنان:
- مدیران ارشد تصمیم گیران کلان برای ویکی شیعه هستند.
- پیشنهاد مداخل بر عهده مدیران ارشد برای نوشتن به کاربران داده میشود.
- حَکَم بودن در نزاعهای ویرایشی میان کاربران و نزاعهای مدیریتی و اجرایی میان مدیران
- ویرایش صفحات محافظت شده
- ایجاد، ارتقا، محدود و مسدود کردن کاربرها
دیوانسالاران
دیوانسالاران کاربرانی هستند که از طریق رأیگیری در هیئت تحریریه ویکی شیعه انتخاب میشوند و توانایی دو کار مهم را دارند: مدیر یا دیوانسالار یا ربات کردن کاربران، واستاندن پرچم ربات از کاربران. دیوانسالاران باید عضو هیئت تحریریه ویکی شیعه باشند. این سمت همیشگی نیست و با تشخیص و رای هیئت تحریریه ویکی شیعه، بازستانده میشود.
دسترسیهای دیگری که برای کارهای خاص داده میشود
کاربران تأییدشده
در برخی مواقع، لازم میشود که حسابهای کاربری پیش از موعدِ تأیید خودکار، مورد تأیید قرار گیرند. گروه کاربران تأییدشده همان سطح دسترسیهای شبهگروه تأییدشدهٔ خودکار
را دارد؛ تفاوتش در این است که این دسترسی توسط مدیران و در مواقع لزوم اعطا میشود.
واگردان
افرادی که دارای دسترسی واگردان باشند، قادرند با یک کلیک بر روی گزینهٔ واگردانی، یک یا چند ویرایشِ مشخصِ متوالی را به نسخهٔ قبلی بازگردانند. واگردانی برای همهٔ مدیران در دسترس است و مدیران میتوانند این دسترسی را به دیگر کاربرانی که درخواست میدهند اعطا کنند. این دسترسی با درخواست کاربر و تشخیص مدیر یا مدیران اعطا میشود. این دسترسی در صورت سوء استفاده از دسترسی بازستانده خواهد شد.
دارندگان این دسترسی باید صفحاتی را که مورد خرابکاری قرار گرفتهاند با این روش بازگردانند. در مواردی که خود کاربر یکی از طرفین درگیری در مناقشات ویکی شیعه است، استفاده از این دسترسی ممنوع است.
حسابهای دیگر
ربات
رباتها دسترسی خاصی هستند که توسط دیوانسالاران اعطا میشود. این دسترسی، در موارد معدودی به کاربران فنی ویکی شیعه داده میشود تا بتوانند ربات خود را مدیریت کنند.
حساب رسمی ویکی شیعه
حساب رسمی ویکی شیعه، یک حساب حقوقی است که اقدامات او در سطح مدیران و دیوانسالاران است و تنها در صورت تایید هیئت تحریریه، اقدام به انجام ویرایش میکند. این اقدامات اعم از طرد کاربران، ایجاد محافظت برای مقالات و تصویب قوانین و سیاستهای ویکی شیعه است.
کاربران مسدود شده
مدیران ویکی شیعه میتوانند به دلایل مختلفی دسترسی کاربران را (اعم از کاربران دارای شناسهٔ کاربری با هر دسترسی، یا کاربران ناشناس که نشانی آیپی آنها در کنار ویرایشهایشان ثبت میشود) برای ویرایش ویکی شیعه محدود کنند. بهطور کلی هر کاربری که عمداً در ویکی شیعهی فارسی خرابکاری کند (مثلاً حذف بیمورد اطلاعات مفید مقالات یا نوشتن مطالب نامربوط در آنها)، به شخص یا گروهی توهین یا حملهٔ شخصی کند (مستقل از لفظ مورد استفاده)، ایجاد سوء تفاهم کند (مثلاً با تغییر آرا یا امضاها یا استفاده از امضای دیگران)، یا به هر ترتیب دیگری باعث اخلال در روند پیشبرد دانشنامه شود، امکان بسته شدن دارد. در تمامی این موارد، قطع دسترسی با هدف حفاظت از ویکی شیعه انجام میشود، نه برای تنبیه فرد خاطی. کاربری که قطع دسترسی شدهاست میتواند صفحات ویکی شیعه را مشاهده کند ولی امکان ویرایش در صفحات ویکی شیعه را (در اکثر موارد) ندارد به جز صفحهٔ بحث خود کاربر.