بشر بن سوط همدانی قابضی
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | بِشر بن سَوط(سمیط) همدانی قابضی |
| کنیه | ابی‌اسما |
| درگذشت | سال ۶۶ قمری |
| نحوه درگذشت | در قیام مختار توسط ابن کامل. |
| نقش در واقعه کربلا | |
| اقدامات | همکاری در شهادت عبدالرحمن بن عقیل |
بِشر بن سَوط (سمیط) همدانی قابضی، (کشته شده در سال ۶۶ قمری)، از لشکر عمر بن سعد در واقعه کربلا که در شهادت عبدالرحمن بن عقیل نقش داشت. او در قیام مختار کشته شد.
نام
کنیه وی ابی‌اسماء بوده[۱] و در منابع با نام‌های بشر بن سوط همدانی،[۲] نشر بن شوط عثمانی،[۳] بشر بن شمیط قانصی،[۴] بشر بن سمیط قابسی،[۵] بشر بن حوط قابضی،[۶] بشر بن حویط قانصی[۷] و بشر بن خوط همدانی[۸] از وی یاد شده است.
واقعه کربلا
بشر بن سمیط در واقعه کربلا در لشکر عمر بن سعد بود. در روز عاشورا به همراه عثمان بن خالد جُهَنی، عبدالرحمان بن عقیل، را به شهادت رساندند.[۹] و لباس‌های او را ربودند.[۱۰] در برخی منابع شهادت عبدالرحمن فقط به عثمان بن خالد[۱۱] و شهادت جعفر بن عقیل به بشر بن سوط[۱۲] نسبت داده شده است. بِشر، در زیارت ناحیه مقدسه به عنوان قاتل جعفر بن عقیل لعن شده است.[۱۳]
سرانجام
محمد بن جریر طبری، از فردی از بنی‌جهینه به نام موسی بن عامر عدوی نقل کرده است که:
- «مختار، در سال ۶۶ قمری، عبدالله بن کامل را به سوی بشر بن سوط و عثمان بن خالد فرستاد. ابن کامل مسجد بنی‌دهمان را محاصره کرد و تهدید کرد که اگر آن دو را به او تحویل ندهند، همه را به قتل می‌رساند. در پی تهدید او، سپاهی در پی خالد و بشر رفتند و آن دو را در مکانی به نام جبانه که قصد خروج به سمت جزیره را داشتند، یافتند و نزد ابن کامل آوردند. عبدالله، در مکانی به نام چاه جَعد گردنشان را زد، سپس به دستور مختار بدنشان را سوزاند.»[۱۴]
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ، ج۶، ص۵۹.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۷؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۰.
- ↑ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۴۰.
- ↑ ابن‌خلدون، یوان المبتدأ و الخبر، ج۳، ص۳۴.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳.
- ↑ ابن‌شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۶.
- ↑ سید بن طاووس، اقبال، ص۵۷۵.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۷، ج۶، ص۵۹؛ ابن‌سعد، طبقات، ج۵، ص۴۷۷؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵-۷۴؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳.
- ↑ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۴۰.
- ↑ طبری تاریخ، ج۵، ص۴۶۹؛ ابن‌شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۶؛ ابن‌نما، مثیرالاحزان، ص۶۷؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۴۴، ص۶۵،۳۳، ج۹۸، ص۲۷۱؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۹۲؛ سید بن طاووس، اقبال، ص۵۷۵.
- ↑ طبری تاریخ، ج۵، ص۴۶۹.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۶۵، ج۹۸، ص۲۶۹؛ اقبال، ص۵۷۵.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۶، ص۵۹؛ ابن‌مسکویه، تجارب‌الامم، ج۲، ص۱۷۹؛ قس: ابن‌خلدون، دیوان المبتدأ و الخبر...، ج۳، ص۳۴؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۶، ۴۰۹، ۴۵۰.
منابع
- ابن نما حلی، مثیرالأحزان، انتشارات مدرسه امام مهدی (عج)، قم، ۱۴۰۶ق.
- ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل ابی طالب، مؤسسه انتشارات علامه، قم، ۱۳۷۹ق.
- ابن اثیر، علی بن ابی‌کرم، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
- ابن سعد، الطبقات الکبری (ج۵)، تحقیق: محمد بن صامل السلمی، الطائف، مکتبة الصدیق، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
- ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر، بن خلدون، تحقیق: خلیل شحادة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م.
- اصفهانی، ابوالفرج علی بن الحسین، مقاتل‌الطالبیین، تحقیق: سید احمد صقر، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
- بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الأشراف (ج۳)، تحقیق: محمد باقر المحمودی، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷ق/۱۳۹۷م.
- بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
- رازی، ابن مسکویه، تجارب‌الأمم، تحقیق: ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش.
- سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۷ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.
- مفید، الإرشاد، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.