مجالس المؤمنین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Naqavi بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
==اعتبار کتاب و ترجمه‌های آن== | ==اعتبار کتاب و ترجمه‌های آن== | ||
کتاب مجالس المومنین | کتاب مجالس المومنین منبعی ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺘﺐ ﺭﺟﺎﻟﻰ ﺷﻴﻌﻪ مانند [[اعیان الشیعة|ﺍﻋﻴﺎﻥ ﺍﻟﺸﻴﻌﻪ]]، [[ﺭﻳﺤﺎﻧﺔ ﺍﻻﺩﺏ]]، [[روضات الجنات]] ﻭ [[ریاض العلماء]] ﺍﺳﺖ. این کتاب تاکنون ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﺭﺩﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﭼﻨﺪ بار ﭼﺎپ ﺷــﺪه ﺍﺳﺖ هرچند ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﻣﻨﻘّــﺢ ﻧﻴﺴــﺖ. به همین دلیل ﮔﺮﻭه ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻣﺘﻮﻥ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ [[آستان قدس رضوی]] ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩه ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩه [[سید نورالله حسینی شوشتری|ﻗﺎﺿﻰ ﻧﻮﺭﺍﷲ]] ﻭ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﻯ ﻧﻔﻴﺲ ﻭ ﻣﻮﺛﻘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧــﺪ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻭ ﺗﻨﻘﻴﺢ ﻛﺮﺩهﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻫﻤﺮﺍه ﺑﺎ ﺣﻮﺍﺷــﻰ، ﺗﻌﻠﻴﻘــﺎﺕ، ﺗﺮﺟﻤه ﺍﺷــﻌﺎﺭ ﻭ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻔﻴﺪ، ﺩﺭ ﺷــﺶ ﻣﺠﻠﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.<ref>ﻋﺮﺏ ﭘﻮﺭ، ۱۳۸۷.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۵۰
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | قاضی نورالله شوشتری (متوفای ۱۰۱۹ ق) |
| موضوع | تشیع |
| سبک | تراجم |
| زبان | عربی |
| مجموعه | ۱ جلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | اسلامیه |
| تاریخ نشر | ۱۳۷۷ ش |
ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ اﺛﺭ ﻣﻬﻢ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ و معتبر سید نورالله حسینی شوشتری(۱۰۱۹ق) مؤلف کتاب احقاق الحق و ازهاق الباطل است. این کتاب در دوازده «مجلس» تدوین شده و هر مجلس حکم یک فصل از کتاب را دارد. شوشتری در هر مجلس به گوشه‌هایی از تاریخ اسلام، تشیع و ایران پرداخته و برخی از بزرگان تصوف، متکلمان، مشاهیر، حکما و شعرا را معرفی کرده است.
نویسنده
نویسنده این کتاب سید نورالله حسینی شوشتری، معروف به قاضی نورالله شوشتری ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎی ﺍﺣﻘﺎﻕﺍﻟﺤﻖ و ازهاق الباطل، الصوارم المهرقة، ﻣﺼﺎﺋﺐ ﺍﻟﻨﻮﺍﺻﺐ ﻭ ﻋﻘﺎﺋﺪ ﺍﻻﻣﺎﻣﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺮای آگاهی از ﻓﻀﻞ ﻭ ﺍﺣﺎﻃه ﺍﻭ ﺑﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻋﺼﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺣﻘﺎﻕ ﺍﻟﺤﻖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺷﻮﺩ. او ﻣﻌﺎﺻﺮ شیخ بهایی ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ داشتن مذهب ﺗﺸﻴّﻊ، ﺩﺭ ﺍﻛﺒﺮﺁﺑﺎﺩ ﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯه ﺁﮔﺮه ﺧﻮﺍﻧﺪه میﺷﻮﺩ، ﻛﺸﺘﻪ شده است.[۱]
ساختار و محتوای کتاب
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﺩﻭﺍﺯﺩه ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻳﻚ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷــﺪه ﺍﺳــﺖ. ﻫــﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺣﻜــﻢ ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺍﺯ ﻛﺘــﺎﺏ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ، ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑــﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺧﺎﺹ ﻳﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻭ ﺷــﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﻃﺒﻘﻪﺍی ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷــﺪه ﺍﺳــﺖ. ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻓﺼﻞﻫﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﺸــﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺫﻛﺮ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﺳــﻼﻃﻴﻦ ﺍﺳــﺖ، ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻨﺪ (ﻟﺸــﻜﺮ) ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﻨﺪ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺩﻭﺭه ﻳﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﺧﺎﺹ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺭﻭﺍﻳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ، ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻄﻠﻖ ﺷﻴﻌﻪ، شیعه ﺩﻭﺍﺯﺩه ﺍﻣﺎﻣﻰ، ﻋﻠﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﺋﻤﻪ (ﻉ) ﺩﺭ ﻋﺪﺩ ۱۲ ﻭ ﻣﺒﺎﺣﺜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺍﺳﺖ. ﻣﺠﻠــﺲ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻋﻠﻮﻯ (ﺁﺳــﻤﺎﻧﻰ)، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮﺵ ﻣﺠﻴﺪ، ﺩﺍﺭﺍﻟﺴــﻼﻡ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷــﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺍﻣﺎﻛﻨﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩه، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪﻳﻨﻪ، ﻛﻮﻓﻪ، ﻧﺠﻒ، ﻛﺮﺑﻼ، ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ، ﺗﺒﺮﻳﺰ (ﺣﺪﻭﺩ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺷــﻬﺮ)، علت نامگذاری ﺁﻧﻬــﺎ، ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍ، ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺁﺩﺍﺏ ﻭ ﺭﺳــﻮﻡ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ، ﺣﺮﻓﻪ ﻭ ﻣﺸــﺎﻏﻞ، ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﻬﺮ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ.
۱۱ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻳﮕﺮ ﻃﻮﺍﻳﻔﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺸــﻴﻊ ﻣﺸــﻬﻮﺭﻧﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻭﺱ ﻭ ﺧﺰﺭﺝ، ﺻﺤﺎﺑﻰ ﻭ ﺍﻛﺎﺑﺮ ﺷــﻴﻌﻪ ﺍﺯ ﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷــﻢ ﻭ ﻏﻴﺮﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷﻢ، ﺗﺎﺑﻌﻴﻦ، ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻦ، ﻣﻔﺴــﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ ﻭ ﻓﻘﻬﺎ، ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺻﻮﻓﻴﻪ، ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪﺍﻥ، ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺍﻣﺮﺍ ﻭ ﺷﻌﺮﺍﻯ ﻋﺮﺏ ﻭ ﻋﺠﻢ، ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎ ﻭ ﺁﺭﺍﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺩﻫﻢ ﻫﺠﺮﻯ ﻣﻰ ﺯﻳﺴــﺘﻪ ﺍﻧﺪ، ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺷﺸﺼﺪ ﺭﺟﻞ ﺩﻳﻨﻰ، ﻋﻠﻤﻰ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ، ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ... ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰنماید.
ﻣﺆﻟﻒ، ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍه ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﺏ، ﻧﺴﺐ ﻭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ، ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻣﺤــﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﻭﻓﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ، ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻭ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ، ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ، ﺁﺛﺎﺭ، ﺧﻄﺒﻪﻫﺎ، ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻔﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺳــﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪه ﺿﻤﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺭﺟﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺼﺮ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻭ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳــﺎﻳﺮ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ اسلام ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺂﺧﺬ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻛﺴﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺑﺴﺘﻪ ﺑــﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳــﻰ ﻣﺆﻟﻒ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻳﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺷــﺘﻬﺎﺭ ﻓﺮﺩاً ﻛﺎﻣﻼ ﻓﺮﻕ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ً ﻣﺜﻼ ﺩﺭﺑﺎﺭه ﺯﻳﺎﺩﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ ﺍﻟﻜﻮﻓﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺟﻤﻠﻪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳــﻄﺮ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭه ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ (ﺱ) ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ۱۵ ﺻﻔﺤه ۲۵ ﺳــﻄﺮﻯ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ.[۲]
اعتبار کتاب و ترجمه‌های آن
کتاب مجالس المومنین منبعی ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺘﺐ ﺭﺟﺎﻟﻰ ﺷﻴﻌﻪ مانند ﺍﻋﻴﺎﻥ ﺍﻟﺸﻴﻌﻪ، ﺭﻳﺤﺎﻧﺔ ﺍﻻﺩﺏ، روضات الجنات ﻭ ریاض العلماء ﺍﺳﺖ. این کتاب تاکنون ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﺭﺩﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﭼﻨﺪ بار ﭼﺎپ ﺷــﺪه ﺍﺳﺖ هرچند ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﻣﻨﻘّــﺢ ﻧﻴﺴــﺖ. به همین دلیل ﮔﺮﻭه ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻣﺘﻮﻥ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ آستان قدس رضوی ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩه ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩه ﻗﺎﺿﻰ ﻧﻮﺭﺍﷲ ﻭ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﻯ ﻧﻔﻴﺲ ﻭ ﻣﻮﺛﻘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧــﺪ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻭ ﺗﻨﻘﻴﺢ ﻛﺮﺩهﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻫﻤﺮﺍه ﺑﺎ ﺣﻮﺍﺷــﻰ، ﺗﻌﻠﻴﻘــﺎﺕ، ﺗﺮﺟﻤه ﺍﺷــﻌﺎﺭ ﻭ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻔﻴﺪ، ﺩﺭ ﺷــﺶ ﻣﺠﻠﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.[۳]
پانویس
منابع
- ﺷﻮﺷــﺘﺮﻯ، ﻧﻮﺭﺍﷲ (۱۳۵۴)، ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ، ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﺳﻴﺪﺍﺣﻤﺪ ﺍﻟﻤﻮﺳﻮﻯ ﺍﻟﺸﻬﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﭽﻰ، ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﻛﺘﺎﺏ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﺍﺳﻼﻣﻴﻪ؛
- ﻋﺮﺏﭘــﻮﺭ، ﺍﺑﺮﺍﻫﻴــﻢ (۱۳۸۷). «ﺩﺍﻳﺮﺓﺍﻟﻤﻌــﺎﺭﻑ ﺭﺟــﺎﻝ ﺷــﻴﻌﻪ ﺩﺭ ﺷــﺶ ﺟﻠﺪ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣﻰ ﺷــﻮﺩ »، ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﻬــﺮ (۱۳۸۷/۷/۲)؛
- مقاله شهادت قاضی نورالله شوشتری در سایت پژوهه.