فهرست آثار محمود فرشچیان
فهرست آثار محمود فرشچیان، از بین ۵۲۸ اثر محمود فرشچیان در نگارگری، گفته میشود ۴۲ نگاره مربوط به پیامبران، امامان(ع) و تعالیم دینی است.[۱] برخی از معروفترین این نقاشیها عبارتند از: تابلوهای معراج، مولود کعبه، عید غدیر، یتیمنوازی امام علی(ع)، عصر عاشورا، پرچمدار حق، شام غریبان، انتظار و شفاعت. برخی از آثار او عبارتند از:
| ردیف | عنوان اثر | موضوع | سال تولید | محل نگهداری | تصویر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | اولین پیام | بعثت حضرت محمد(ص) | ۱۳۷۹ش | موزه آستان قدس رضوی[۲] | |
| ۲ | مولود کعبه | ولادت حضرت علی(ع) در کعبه | ۱۳۷۴ش | مجموعه برادر استاد[۳] | |
| ۳ | معراج/ آسمان چهارم | تصویری از لحظه معراج پیامبر(ص) که جبرئیل از ترس سوختن پرهایش نمیتواند بالاتر برود. | ۱۳۹۲ش | موزه آستان قدس رضوی[۴] | |
| ۴ | غدیر | واقعه غدیر | ۱۳۸۵ش | مجموعه برادر استاد[۵] | |
| ۵ | پناه | یتیم نوازی حضرت علی(ع) | ۱۳۵۶ش | موزه آستان قدس رضوی | |
| ۶ | پرچمدار حق | شهادت حضرت عباس(ع) | ۱۳۸۹ش | موزه آستان قدس رضوی[۶] | |
| ۷ | هدیه عشق | شهادت حضرت علی اصغر(ع) | ۱۳۸۱ش | موزه آستان قدس رضوی | |
| ۸ | عصر عاشورا | شهادت امام حسین(ع) | ۱۳۵۵ش | موزه آستان قدس رضوی[۷] | |
| ۹ | عرش بر زمین | گودال قتلگاه | ۱۳۹۵ش | موزه آستان قدس رضوی | |
| ۱۰ | شام غریبان | اولین غروب بعد از حادثه عاشورا سال ۶۱ هجری قمری است. | ۱۳۹۴ش | موزه آستان قدس رضوی[۸] | |
| ۱۱ | حریم حفاظت | ضمانت آهو | ۱۳۵۸ش | موزه استاد فرشچیان/ کاخ موزه سعدآباد[۹] | |
| ۱۲ | ضامن آهو | ضمانت آهو | ۱۳۸۸ش | موزه آستان قدس رضوی[۱۰] | |
| ۱۳ | امید | ظهور منجی | ۱۳۶۹ش | موزه استاد فرشچیان/ کاخ موزه سعدآباد[۱۱] | |
| ۱۴ | شفاعت/ کوثر | صحنه شفاعت حضرت زهرا(س) از برزخیان | ۱۳۸۶ش | موزه آستان قدس رضوی[۱۲] | |
| ۱۵ | پنجمین روز آفرینش | پنجمین روز خلقت جهان هستی در شش روز | ۱۳۵۲ش | موزه آستان قدس رضوی | |
| ۱۶ | امتحان سخت/ رمی جمره | صحنه نبرد حضرت ابراهیم(ع) با شیطان زمانی که حضرت اسماعیل را به قربانگاه میبرد. | ۱۳۸۵ش | موزه آستان قدس رضوی[۱۳] | |
| ۱۷ | آزمون بزرگ | قربانی شدن حضرت اسماعیل | ۱۳۶۷ش | موزه استاد فرشچیان/ کاخ موزه سعدآباد[۱۴] | |
| ۱۸ | بوی پیراهن یوسف/رایحه عشق | داستان حضرت یعقوب و حضرت یوسف | ۱۳۸۴ش | موزه استاد فرشچیان/ کاخ موزه سعدآباد | |
| ۱۹ | حضرت سلیمان و ملکه سبأ | - | - | - | |
| ۲۰ | پاکدامنی یوسف | - | - | - | |
| ۲۱ | حضرت یوسف | - | - | - | |
| ۲۲ | حضرت ابراهیم | شکستن بتها توسط حضرت ابراهیم | ۱۳۷۳ش | - | |
| ۲۳ | ابراهیم در گلستان | سرد شدن آتش بر حضرت ابراهیم | - | - | |
| ۲۴ | شمس و مولانا | - | ۱۳۸۶ش | - | |
| ۲۵ | نیایش | - | - | - | |
| ۲۶ | شهید | - | ۱۳۵۸ش | - | |
| ۲۷ | موی سپید | - | ۱۳۷۱ش | - | |
| ۲۸ | بهسوی نور | - | ۱۳۶۹ش | - | |
| ۲۹ | تزکیه | - | ۱۳۶۸ش | - | |
| ۳۰ | رایحه شادمانی | - | ۱۳۶۷ش | . | |
| ۳۱ | حمایت | - | ۱۳۶۷ش | - | |
| ۳۲ | در کمینگاه | . | ۱۳۶۶ش | . | |
| ۳۳ | آفاق | - | ۱۳۷۴ش | - | |
| ۳۴ | گل آدم بسرشتند | - | ۱۳۲۷ش | - | |
| ۳۵ | شکار | - | ۱۳۵۰ش | . | |
| ۳۶ | ققنوس | - | ۱۳۷۷ش | - | |
| ۳۷ | الهه آسمان | - | - | - | |
| ۳۸ | جادوی شب | - | - | - | |
| ۳۹ | ماه | - | - | - | |
| ۴۰ | انگیزه زندگی | - | - | - | |
| ۴۱ | شکوه طبیعت | - | - | - | |
| ۴۲ | رحم و شفقت | - | - | - | |
| ۴۳ | تولید امید | - | - | - | |
| ۴۴ | محبت | - | - | - | |
| ۴۵ | فداکاری | - | - | - | |
| ۴۶ | رایحه خوش | - | - | - | |
| ۴۷ | نگاره خیره | - | - | - | |
| ۴۸ | نکویی | - | - | - | |
| ۴۹ | نیاز و نوازش | - | - | - | |
| ۵۰ | استمرار | - | - | - | |
| ۵۱ | تمنای بخشایش | - | - | - | |
| ۵۲ | بهار طرب انگیز | - | - | - | |
| ۵۳ | شکوفه ضبحگاهی | - | - | - | |
| ۵۴ | دورویی | - | - | - | |
| ۵۵ | آهنگ پرواز | - | - | - | |
| ۵۶ | دایره هستی | - | - | - | |
| ۵۷ | ستایش پروردگار | - | - | - | |
| ۵۸ | آهنگ افسون شده | - | - | - | |
| ۵۹ | ارواح فریبنده | - | - | - | |
| ۶۰ | عطر عشق | - | - | - | |
| ۶۱ | تمنا | - | - | - | |
| ۶۲ | پیدایش | - | - | - | |
| ۶۳ | وساطت | - | - | - | |
| ۶۴ | محکمه | - | - | - | |
| ۶۵ | ترانه هماهنگی | - | - | - | |
| ۶۶ | آغوش مهربان | - | - | - | |
| ۶۷ | فروغ امید | - | - | - | |
| ۶۸ | پرده اسرار | - | - | - | |
| ۶۹ | شکفتن | - | - | - | |
| ۷۰ | ستاره صبح | - | - | - | |
| ۷۱ | در کمین | . | . | [۱۵] |
کتابها
محمود فرشچیان، علاوه بر مشارکت در نقاشی، تذهیب (طلاکاری) و طراحی آثار مشهور اسلامی و ادبیات فارسی مانند غزلیات حافظ و نامه امام علی به مالک اشتر، برگزیده آثار خود را هم چاپ و منتشر کرده است. همچنین آثاری درباره فرشچیان چاپ شده است. در ادامه برخی از این موارد ذکر شدهاند:
| ردیف | عنوان | نوع مشارکت | سال چاپ | توضیحات |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | رباعیات خیام | نقاشی | ۱۳۹۳ش | - |
| ۲ | غزلیات حافظ | تذهیب/طلاکاری | ۱۳۹۳ش | - |
| ۳ | فال حافظ | نقاشی | ۱۳۹۲ش | - |
| ۴ | دیوان حافظ | نقاشی | ۱۳۹۲ش | - |
| ۵ | منتخبی از غزلیات شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی | تذهیب | ۱۳۹۲ش | - |
| ۶ | سخنان حضرت علی(ع) | تذهیب | - | - |
| ۷ | رباعیهای خیام | طراحی | ۱۳۹۱ش | - |
| ۸ | فرماننامه حضرت علی به مالک اشتر | تذهیب | ۱۳۹۱ش | - |
| ۹ | زندگی و آثار هنری حاج میرزا آقا امامی | مقدمه | ۱۳۹۰ش | - |
| ۱۰ | گزینه زیباترین سخنان خواجه عبدالله انصاری - | نقاشی | ۱۳۸۸ش | - |
| ۱۱ | داستانهای شاهنامه فارسی | نقاشی | ۱۳۸۸ش | - |
| ۱۲ | دعای ندبه | نقاشی | ۱۳۸۷ش | - |
| ۱۳ | حدیث نگار | نقاشی | ۱۳۸۶ش | - |
| ۱۴ | حیات محبوب | نقاشی | ۱۳۸۶ش | - |
| ۱۵ | دیوان شعر باباطاهر عریان | خطاطی | ۱۳۷۹ش | - |
| ۱۶ | نیایش نور | - | ۱۳۹۳ش | - |
| ۱۷ | عکاسی و نقاشی | - | ۱۳۹۳ش | - |
| ۱۸ | نقاشیهای برگزیده | - | ۱۳۹۰ش | - |
| ۱۹ | برگزیده آثار نقاشی محمود فرشچیان | - | ۱۳۸۶ش | - |
| ۲۰ | نقاشیهای برگزیده | - | ۱۳۸۶ش | - |
| ۲۱ | بال سیمرغ | گفتگو با محمود فرشچیان | ۱۳۸۹ش | - |
| ۲۲ | چهره ماندگار | محمود فرشچیان | ۱۳۸۴ش | - |
طراحی و ساخت ضریح
یکی از مهمترین اقدامات هنری فرشچیان، طراحی ضریحهای اماح حسین(ع) و امام رضا(ع) و عبدالعظیم حسنی بوده است.[۱۶] گفته شده که فرشچیان برای طراحی و ساخت این ضریحها و نظارت بر تکمیل آنها هیچ دریافت مالیای نداشته است.[۱۷]
| ردیف | ضریح | مراحل طراحی و ساخت | دوره زمانی | محل نصب |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | ضریح امام حسین(ع) | پیشنهاد طراحی به فرشچیان در سال ۱۳۸۵ش داده شد، شش ماه طراحی و ارائه شش طرح در نهایت تایید طرحها در بهار ۱۳۸۶ش، آغاز ساخت در ۱۳۸۷ش، پایان و نصب در کربلا در ۱۳۹۱ش[۱۸] | آغاز ساخت: ۱۳۸۵ش تا پایان: ۱۳۹۱ش[۱۹] | کربلا |
| ۲ | ضریح امام رضا(ع) | پنجمین ضریح حرم امام رضا(ع) با نام ضریح «سیمین و زرین»؛ طراحی فرشچیان انتخاب شد.[۲۰] | آغاز ساخت: ۱۳۷۲ش، پایان و نصب: ۱۳۷۹ش | مشهد |
| ۳ | ضریح حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) | طرح ساخت در سال ۱۳۹۰ش زیر نظر تولیت حضرت عبدالعظیم، پایان کار اوایل ۱۳۹۳ش[۲۱] | آغاز ساخت: ۱۳۹۰ش تا پایان: اوایل ۱۳۹۳ش | شهر ری |
پانویس
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۱۴.
- ↑ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ جوانی، «بررسی و تحليل موضوع و مضمون شيعی در نگارههای محمود فرشچيان»، ص۲۳ و ۲۵.
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۱۰؛ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ جوانی، «بررسی و تحليل موضوع و مضمون شيعی در نگارههای محمود فرشچيان»، ص۲۳ و ۲۵.
- ↑ جوانی، «بررسی و تحلیل موضوع و مضمون شیعی در نگارههای محمود فرشچیان»، ص۲۳.
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۲۸.
- ↑ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ جوانی، «بررسی و تحليل موضوع و مضمون شيعی در نگارههای محمود فرشچيان»، ص۲۳ و ۲۵.
- ↑ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ جوانی، «بررسی و تحليل موضوع و مضمون شيعی در نگارههای محمود فرشچيان»، ص۲۳ و ۲۵.
- ↑ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «نگاهی به ۲ اثر نگارگری استاد فرشچیان به مناسبت عید قربان»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «اسامی تابلوهای استاد فرشچیان؛ آثار معروف و ماندگار»، وبگاه تیردادنامه.
- ↑ رضائی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۷.
- ↑ رضائی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۲۹.
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۵۱.
- ↑ فقیه بحرالعلوم، خامهیار، زیارتگاههای عراق، سازمان حج و زیارت، ج۱، ص۱۷۴-۱۷۵.
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۷-۲۴۸؛ سوهانیان حقیقی، نفایس حرم رضوی، ۱۴۰۱ش، ص۲۲.
- ↑ رضایی نبرد، نگار جاویدان، ۱۳۹۵ش، ص۲۵۲.
منابع
- «استاد محمود فرشچیان درگذشت»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «اسامی تابلوهای استاد فرشچیان؛ آثار معروف و ماندگار»، وبگاه تیردادنامه، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ش، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «تابلوی شکار /موزه فرشچیان مجموعه سعدآباد»، مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، تاریخ درج مطلب: ۲۰ مهر ۱۳۹۹ش، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.
- ذاکری، محسن، زندگی و آثار هنری حاج میرزا آقا امامی.
- با شاهدان ایثار: در جوانی دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند: استاد محمود فرشچیان، نگارگر حماسههای سترگ، شاهد یاران، شماره ۱۹، خرداد ۱۳۸۶.
- رضائی نبرد، امیر، نگار جاویدان؛ زندگی و آثار استاد محمود فرشچیان، تهران، فرهنگسرای میر دشتی، ۱۳۹۵ش.
- رضازاده طامه، قاسم، کلک خیالانگیز: استاد محمود فرشچیان، فصلنامه هنر، بهار ۱۳۷۴، شماره ۲۸. ص ۲۰۳ تا ۲۱۰.
- جوانی، اصغر، و همکاران، «بررسی و تحليل موضوع و مضمون شيعی در نگارههای محمود فرشچيان»،فصلنامه علمی نگره، شماره ۵۴، تابستان ۱۳۹۹ش.
- «فرشچیان؛ از اصفهان تا نیوجرسی؛ زندگی مردی که رنگ را به پرواز درآورد»، وبگاه فراو، تاریخ درج مطلب:۲۰ مرداد ۱۴۰۴ش، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «گزارش تصویری/ آثار نفیس استاد فرشچیان در موزه حرم امام رضا(ع)»، خبرگزاری رضوی، تاریخ درج مطلب:۲۳ فروردین ۱۴۰۳ش، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «گالری»، استاد فرشچیان، تاریخ بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «معرفی رایحه عشق(بوی پیراهن یوسف)/موزه فرشچیان»، مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، تاریخ درج مطلب:۲۳ آذر ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ش.