سهمین: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Fekri بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Fekri بدون خلاصۀ ویرایش |
(بدون تفاوت)
| |
نسخهٔ ۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۲
سَهْمَيْن به معنای دو سهم اشاره به دو سهم امام(ع) و سهم سادات در خمس دارد.[۱] سهم در لغت به معنای نصیب[۲] و بَهره دانسته شده است.[۳]
فقیهان شیعه معتقدند خمس بر دو سهم کلی سهم امام(ع) و سهم سادات تقسیم میشود..[۴] امام خمینی نیز معتقد است خمس دو قسم است:
- یک قِسم ، سهم سادات است و به مجتهد جامع الشرائط داده میشود يا با اذن او به سيد فقير يا سيد يتيم يا فرد سيدى كه در سفر درمانده شده، داده میشود.
- بخش دیگر ، سهم امام(ع) است كه در این زمان به مجتهد جامع الشرائط تحویل يا در راهی که اجازه مى‌دهد مصرف می شود.[۵]
برخی فقیهان شیعه مانند شیخ طوسی در المبسوط،[۶]شهید اول در لمعه دمشقیه[۷] و شهید ثانی در شرح لمعه[۸] خمس را براساس آیه خمس بر شش قسم تقسیم کرده‌اند و آن‌را قول مشهور شیعه نیز دانسته‌اند[۹] البته این شش سهم نیز به دو سهم بر می‌گردد؛ سه سهم آن یعنی سهم خدا، پیامبر و ذی‌القربی، برای امام است و سه سهم دیگر یعنی سهم یتیمان، فقرا و در راه ماندگان مال نزدیکان پیامبر است که از آن با تعبیر سهم سادات یاد میشود.[۱۰]
علت تقسیم دوگانه خمس روایات دانسته شده است.[۱۱] امام موسی بن جعفر(ع) در روایتی خمس را توضیح داده، سهمی برای حاکم (امام) و سهم دیگر را مخصوص یتیمان، تهی‌دستان و در راه‌ماندگان از نزدیکان پیامبر(ص) قرار داده است.[۱۲]
پانویس
منابع
- بستانى، فواد افرام ، فرهنگ ابجدى،اسلامي - تهران، چاپ: دوم، ۱۳۷۵ ش.
- ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاييس اللغة،مكتب الاعلام الاسلامي - قم، چاپ: اول، ۱۴۰۴ق.
- حلی،محقق ،نجم الدین ،جعفر بن حسن،۶۷۶ ق،موسسه المطبوعات الدینیه،۱۴۱۸ ق،چاپ ۶ ،قم - ایران
- عاملى، شهيد اول، محمد بن مكى ، اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية ، ۷۸۶ ق ،دار التراث- الدار الإسلامية تاريخ ، 1410 ق چاپ اول ، بيروت- لبنان به تحقیق محمد تقى مرواريد
- عاملی،شهید ثانی،زین الدین بن علی،الروضه البهیه ،انتشارات دفتر اسلامی حوزه علمیه قم ،1412ق.چاپ اول،شارح سلطان العلماء،حسن بن محمد،
- نجفی صاحب جواهر ، محمدحسن ،جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام ،به تحقیق عباس قوچانی و علی آخوندی ،دار احیاء التراث العربی،چاپ هفتم ،بیروت -لبنان
- عاملی ،حر،محمدبن حسن ،الفصول المهمه فی اصول الائمه -تکمله الوسائل ،موسسه معارف اسلامی امام رضا علیه السلام ،چاپ اول ایران
- یزدی ،سید محمدکاظم طباطبائی ،العروه الوثقی فیما تعم به البلوی ،دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
- خمینی سید روح الله موسوی،توضیح المسائل ،دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چاپ هشتم،قم-ایران
- ↑ حلی،المختصر النافع فی فقه الامامیه،۱۴۱۸ ق ،ج۱ ص ۶۳
- ↑ بستانی ،فرهنگ ابجدي ،۱۳۷۵ ش؛ ص ۵۰۳،ذیل واژه سهم
- ↑ ابن فارس ،معجم مقاييس اللغه ،۱۴۰۴ ق؛ج ۳،ص۱۱۱ذیل واژه سهم
- ↑ یزدی ،العروة الوثقى به تحقیق و تصحیح احمد محسنی سبزواری،۱۴۱۹ ق، ج۴، ص: ۳۰۳
- ↑ رساله توضيح المسائل امام خمينى، بخش خمس ،۱۴۲۴،ج۲ ،ص۵۹
- ↑ شیخ طوسی ،المبسوط في فقه الإمامية، ۱۳۸۷ق.ج ۱ ،ص ۲۶۲
- ↑ عاملی ، اللمعه الدمشقیه،۱۴۱۰،ص۵۵
- ↑ عاملی ،الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه،ج۱،ص۱۳۷
- ↑ عاملی ،الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه،ج۱،ص۱۳۷
- ↑ مغنیه،فقه الصادق ع ج،۲ ،ص ۲
- ↑ نجف آبادی ،الخمس و الانفال ،ص ۲۶۱
- ↑ عاملی ،تكملة الوسائل، ۱۴۱۸ ق ج۲،ص۱۴۶