ویکی شیعه:شیوه ارجاع به منابع
 | این صفحه یکی از سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌شیعه است. کاربران بر محتوای این صفحه تفاهم دارند و همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن هستند. قبل از انجام هرگونه تغییری در این صفحه باید بر روی آن اجماع شده باشد. |
- بهتر است ابتدا سیاست اثبات‌پذیری را درباره معتبر بودن منابع بخوانید.
شیوه ارجاع به منابع شیوه‌نامه‌ای است که با موافقت کاربران ویکی‌شیعه نوشته شده و قواعدی را برای ارجاع‌دادن به منابع (شامل کتاب، مجلات، روزنامه‌ها و سایت‌ها)، هم در متن مقالات (پانویس) و هم در بخش منابع معرفی می‌کند. بر اساس این قواعد، باید در پانویس خلاصه‌ای از اطلاعات بیاید و مشخصات کامل اثر (کتاب و...) در بخش منابع بیاید. مثلاً در پانویس فقط نام خانوادگی، نام اثر، اطلاعات نشر، شماره جلد و صفحه بیاید. این قواعد با هدف یکدست‌شدن مقالات ویکی شیعه و فهم و ویرایش آسانِ ارجاعات تصویب شده است.
اگر بخواهیم توضیحاتی در پانویس بیاوریم، بهتر است از یادداشت استفاده کنیم. دستورهای ویکی‌نویسی برای یادداشت و ارجاعات در پایان این مقاله توضیح داده شده است.
ارجاع به کتاب
در پانویس
مشخصاتِ نشرِ کتاب (یا مقاله یا سایت)، به‌صورت کامل در بخش منابعِ مقاله می‌آید و در پانویس تنها خلاصه‌ای از این مشخصات می‌آید:
نام خانوادگی، نام کتاب، سال نشر(در صورت مشخص‌نبودن سال، عبارت بی‌تا آورده شود)، شماره جلد با حرف اختصاری ج، شماره صفحه با حرف اختصاری ص.
در ارجاع به فرهنگ‌های لغت و مانند آن به این روش عمل می‌شود:
نام خانوادگی، نام کتاب، ذیل واژه «فلان».
چند مثال:
مثال برای یک مؤلف: مطهری، حماسه حسینی، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۰-۵۴.
مثال برای بی‌تاریخ: ابن‌اعثم، الفتوح، بی‌تا، ج۴، ص۲۹۰.
مثال برای واژه‌نامه: دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه «رجوع».
مثال برای دو مؤلف: رضایی و احمدی، دیدگاه‌های دکارت، 1403ش، ص200.
مثال برای چند مؤلف: رحمتی و دیگران، امام رضا در مرو، 1399ش، ص12.
نکته 1: آوردن سال نشر به این دلیل است که مقالات ویکی‌شیعه دائماً ویرایش می‌شود و امکان دارد پانویسی افزوده شود و در آن به اثری ارجاع داده شود که از نظر نشر، متفاوت با اثری باشد که در بخش منابع آمده است. به همین دلیل باید در پانویس مشخص باشد که به کدام اثر ارجاع داده شده است.
نکته 2: اگر دو نسخه متفاوت از یک اثر، هیچکدام تاریخ نشر نداشته یا تاریخ نشر یکسانی داشتند، در این صورت، از دیگر مؤلفه‌های نشر استفاده می‌شود.
نکته ۳: فقط کتاب‌های الکترونیکی‌ای قابل ارجاع هستند که نسخه پی‌دی‌اف آنها با نسخه مکتوبشان هماهنگی دارد. بر این اساس استفاده از eBookها ممنوع است.
در منابع
مشخصات کتاب در بخش منابع به این شیوه می‌آید:
فامیلی مؤلف، نام (برای بیشتر از یک نویسنده به مثال‌ها رجوع کنید)، عنوان کتاب، نام مترجم و محقق (مثلاً ترجمهٔ...، به تحقیقِ...)، نام شهر محل نشر، نام ناشر، نوبت چاپ (مثلاً چاپ سوم)، سال چاپ.
مثال برای یک مؤلف:
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، تصحیح عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۲ش.
مثال برای دو مؤلف:
بودریار، ژان، و احمد مومیایی رازی، سرگشتگی نشانه‌ها: نمونه‌هایی از نقد پسامدرن، ترجمهٔ رضا رحمتی، تهران، نشر مرکز، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
مثال برای بیش از دو مؤلف:
محمدی، رضا و علی احمدی و ایمان رضایی، نگرشی در تشیع، تهران، نشر ایران، ۱۳۷۷ش.
نکات:
- اگر محل نشرِ کتاب مشخص نبود از علامت اختصاری بی‌جا و اگر ناشر آن مشخص نبود از بی‌نا و اگر تاریخ نشر مشخص نبود، از بی‌تا استفاده می‌شود.
مثلاً: مطهری، مرتضی، پیامبر امی، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
- بین عنوان اصلی و فرعیِ کتاب دونقطه می‌آید.
مثال: نجفی، ابوالحسن، غلط ننویسیم: فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی....
- در کتاب‌های چندجلدی که محقق یا چاپ هر جلدشان متفاوت است، در اطلاعات کتابشناسی شماره جلد کتاب نیز آورده می‌شود.
مثال۱: بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الاشراف (ج۳)، تحقیقِ محمدباقر محمودی، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۹۷۷ق/۱۳۹۷م.
مثال۲: بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الاشراف (ج۵)، تحقیقِ احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الألمانیة، ۱۹۷۹م/۱۴۰۰ق.
ارجاع به مقدمه مترجم و مصحح کتاب
- پانویس: در پانویس برای ارجاع به مقدمه مصحح یا مترجم باید چنین عمل کرد.
نام‌خانوادگی نویسنده مقدمه یا مترجم، «عنوان»، عنوان کتاب، جلد، صفحه.
مثال: طبسی، «مقدمه»، ابصار العین، ص۳.
- منابع: در بخش منابع اطلاعات کتابشناسی به این شکل می‌آید.
نام‌خانوادگی، نام، «عنوان»، نام کتاب، تألیف...، شهر، ناشر، سال نشر.
مثال: طبسی، محمدجعفر، «مقدمه»، ابصار العین، تألیف محمد سماوی، قم، زمزم هدایت، ۱۳۸۴ش.
بنابراین اگر در یک مدخل، هم به مقدمه و هم به متن اصلی کتاب ارجاع بدهیم، اطلاعات کتابشناسی دو بار در مدخل ذکر می‌شود.
ارجاع باواسطه
شایسته است همه ارجاعات ویکی‌شیعه بی‌واسطه باشد و اگر باواسطه است، حتما ذکر شود به نقل از چه کسی و چه منبعی است. ارجاع باواسطه ارجاع‌دادن به منبعی است که پژوهشگر آن را ندیده، بلکه به نقل از منبعی دیگر آن را می‌آورد. قاعده ارجاع باواسطه چنین است:
نام فامیلی، نام کتاب دیده‌نشده، شماره جلد، شماره صفحه، به نقل از: نام فامیلی، نام کتاب یا «مقاله»ای که دیده شده، تاریخ نشر، شماره جلد، شماره صفحه.
مثال: ابن‌قتیبه، المعارف، ص۸۴، به نقل از: شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۶.
نکته: در ارجاع باواسطه، نباید مشخصات کتاب‌شناختی اثری که دیده نشده در بخش منابع بیاید.
ارجاع به کتاب‌های خاص (مثل قرآن و مفاتیح)
منظور از کتاب‌های خاص کتاب‌های آسمانی و کتاب‌هایی همچون نهج‌البلاغه و مفاتیح‌الجنان است. در ارجاع به این کتاب‌ها، ساده‌ترین شیوه انتخاب شده است تا برای مخاطب عام قابل فهم و شناسایی باشد؛ مثلاً واژه «سوره» برای ارجاع به قرآن حتماً می‌آید تا مخاطبی که با نام بیشتر سوره‌ها آشنا نیست، قرآنی‌بودن ارجاع را متوجه شود.
ارجاع به قرآن
- پانویس: در پانویس برای ارجاع به قرآن باید چنین عمل کرد:
سوره فلان، آیه فلان.
مثال: سوره مائده، آیه ۵۵.
- منابع: در بخش منابع می‌توان به واژه قرآن اکتفا کرد، مگر اینکه از ترجمه خاصی از قرآن استفاده شده باشد که در این صورت باید مشخصات کامل نشر بیاید. برای این کار به شیوه گفته‌شده در بخش «ارجاع به کتاب» عمل می‌شود.
مثال: قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
ارجاع به کتاب مقدس
- پانویس: برای ارجاع به این کتاب در بخش پانویس باید چنین عمل کرد:
کتاب مقدس، کتاب یا نامه فلان، باب فلان، آیه فلان.
مثال: کتاب مقدس، کتاب یوشع، باب ۲، آیه ۱.
- منابع: در بخش منابع باید مشخصات کامل نشر بیاید، مانند روشی که در بخش «ارجاع به کتاب» آمده است.
ارجاع به نهج‌البلاغه
- پانویس: برای ارجاع به این کتاب در بخش پانویس باید چنین عمل کرد:
نهج‌البلاغه، تصحیح فلانی، خطبه یا حکمت یا نامه فلان، ص فلان.
مثال: نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۶، ص۴۸.
نکته: آوردن نام مصحح به این دلیل است که خطبه‌ها در تصحیح‌های مختلف، جابه‌جایی دارند. اولویت در چاپ‌های مختلف نهج‌البلاغه، با نهج‌البلاغه تصحیح صبحی صالح است.
- منابع: در بخش منابع باید مشخصات کامل نشر بیاید، مانند روشی که در بخش «ارجاع به کتاب» آمده است.
ارجاع به مفاتیح‌الجنان
- پانویس: برای ارجاع به این کتاب در بخش پانویس باید چنین عمل کرد:
مفاتیح‌الجنان، نام دعا یا عمل یا بخش، بند فلان، ص فلان.
مثال: مفاتیح‌الجنان، دعای جوشن، بند ۴۰، ص۵۸.
- منابع: در بخش منابع به واژه مفاتیح‌الجنان اکتفا می‌شود. یعنی نیازی نیست مشخصات کتاب‌شناختی آن بیاید.
ارجاع به صحیفه سجادیه
- پانویس: برای ارجاع به این کتاب در بخش پانویس باید چنین عمل کرد:
صحیفه سجادیه، شماره دعا، شماره بند.
مثال: صحیفه سجادیه، دعای ۵، بند ۳.
- منابع: در بخش منابع به واژه صحیفه سجادیه اکتفا می‌شود؛ یعنی نیازی نیست مشخصات کتاب‌شناختی آن بیاید.
ارجاع به رساله توضیح‌المسائل
- پانویس: برای ارجاع به این کتاب در بخش پانویس باید چنین عمل کرد:
رساله توضیح‌المسائل...، نام بخش، مسئله فلان (که شماره مسئله می‌آید).
مثال: رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله محمدتقی بهجت، بخش وضو، مسئله ۲۶۷.
- منابع: در بخش منابع، مشخصات کتاب‌شناختی رساله می‌آید، مانند روشی که در بخش «ارجاع به کتاب» آمده است.
مثال: رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله محمدتقی بهجت، قم، نشر شفق، ۱۳۷۸ش.
ارجاع به مقاله مکتوب (شامل مقاله، مدخل دانشنامه‌ای، گفتگو، خبر، گزارش)
در پانویس
برای ارجاع به مقاله در بخش پانویس باید مشخصات زیر را آورد؛ فرقی هم نمی‌کند مقاله در مجله یا مجموعه‌مقاله یا دانشنامه آمده باشد:
نام خانوادگی، «نام مقاله»، شماره صفحه با حرف اختصاری ص.
نکته: از آنجا که در روزنامه‌ها غالباً نام مؤلف مشخص نیست، از عنوان خبر (یا مقاله) به همراه عنوان روزنامه استفاده می‌کنیم. اگر خبر (مقاله یا گزارش) نیز عنوان نداشت، باید از عنوان روزنامه و تاریخ انتشار و شماره صفحه استفاده کرد.
مثال ۱: «جواهر الاخبار منتخبی از آیات، روایات و احادیث»، روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۵ آبان ۱۳۹۵، ص۱۰.
مثال ۲: روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۵ آبان ۱۳۹۵، ص۱۰.
نکته: در ارجاع به مصاحبه‌ها، نام مصاحبه‌شونده یا مصاحبه‌کننده نباید به عنوان نویسنده ذکر شود؛ اما نام مصاحبه‌شونده پس از عنوان منبع، در توضیحات منبع آورده شود. مثال: ««ایمان ابوطالب»، روزنامه اطلاعات، مصاحبه با مرتضی مطهری، ۲۵ اسفند ۱۳۵۷.»
در منابع
مقاله ممکن است در مجموعه‌مقاله یا مجله یا روزنامه یا دانشنامه بیاید. روش آوردن اطلاعات کتاب‌شناختی هر کدام از این موارد در بخش منابع متفاوت است:
مجموعه‌مقالات یا دانشنامه یا دائرةالمعارف
نام خانوادگی، نام، «عنوان مقاله»، مجموعه‌مقالات فلان (یا دانشنامه فلان)، نام شهر، نام ناشر، تاریخ نشر.
مثال:
پورطباطبایی، سید مجید، «آسیب‌شناسی قرآن‌پژوهی مستشرقان»، هفده گفتار قرآن‌پژوهی، به‌کوشش سعید بهمنی، تهران، مرکز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی، ۱۳۸۸ش.
خراسانی، شرف‌الدین، «ابن‌سینا»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۴، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۰ش.
مجلات
نام خانوادگی، نام، «عنوان مقاله»، ترجمه فلانی، مجله فلان، شماره فلان، سال فلان، تاریخ.
مثال: معلمی، حسن، «فلسفه اخلاق»، مجله قبسات، شماره ۳۹-۴۰، بهار و تابستان ۱۳۸۵ش.
روزنامه
نام مؤلف، «نام مقاله»، روزنامه فلان، تاریخ فلان.
نکته: اگر نام مؤلف یا عنوان مقاله معلوم نباشد، به این دو روش می‌آوریم:
۱. «نام مقاله»، نام روزنامه، تاریخ روزنامه.
۲. نام روزنامه، تاریخ روزنامه.
ارجاع به وب (شامل مقاله، سایت و وبلاگ)
در پانویس
در پانویس برای ارجاع به سایت باید این مشخصات را آورد:
نام خانوادگی، «نام مقاله یا خبر»، نام سایت.
نکته: لینک‌دادن در پانویس‌ها ممنوع است.
نکته: اگر عنوان مقاله طولانی باشد، چندکلمه ابتدایی به همراه سه‌نقطه آورده می‌شود.
مثال: جعفریان، «هشت دهه زندگی آیت‌الله...»، خبرآنلاین.
مثال برای بدون نویسنده: «محمدحسین کاشف‌الغطاء»، همشهری‌آنلاین.
در منابع
مشخصات ارجاع به سایت، در بخش منابع مدخل چنین می‌آید:
نام خانوادگی، نام، «نام مقاله»، نام سایت، تاریخ درج مطلب: عدد روز نام ماه و عدد سال، تاریخ بازدید: عدد روز نام ماه عدد سال.
مثال: جعفریان، رسول، «هشت دهه زندگی آیت‌الله شیخ محمدحسین کاشف‌الغطاء»، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۵ خرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۵ شهریور ۱۳۹۵ش.
مثال برای بدون نویسنده: «محمدحسین کاشف‌الغطاء»، همشهری‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۵ خرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۵ شهریور ۱۳۹۵ش.
نکته: در این بخش خبر یا مقاله را باید لینک به بیرون کرد.
نکته: ارجاع به ویکی‌ها در ویکی‌شیعه ممنوع است.
ارجاع به پایان‌نامه
در پانویس
برای ارجاع به پایان‌نامه در پاورقی مانند کتاب عمل می‌شود، یعنی موارد زیر آورده می‌شود:
نام خانوادگی، نام پایان‌نامه، سال، شماره صفحه.
مانند: رضاپور، بررسی تطبیقی این با آن، ۱۳۹۵ش، ص۲۳۴.
در منابع
مشخصات ارجاع به پایان‌نامه در بخش منبع چنین می‌آید:
نام خانوادگی، نام، نام پایان‌نامه، پایان‌نامه دوره الف رشته ب، شهر، نام دانشکده و دانشگاه، سال.
مثال: رضاپور، علیرضا، بررسی تطبیقی این با آن، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد رشته فلسفه تطبیقی، قم، دانشکده الاهیات دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۲.
ارجاع به رسانه‌های صوتی و تصویری
ارجاع به فیلم و مستند
در پانویس
نام خانوادگی تهیه‌کننده، فیلم/مستند/مجموعه تلویزیونی «نام اثر»، شماره قسمت، دقیقه مورد نظر.
مثال: سیما فیلم، مجموعه تلویزیونی «مختارنامه»، قسمت ۷، دقیقه ۵۰-۵۲.
مثال ۲: آوینی، مستند «روایت فتح»، قسمت ۱۲، دقیقه ۱۰-۱۵.
نکته: حتماً قید فیلم، مستند، مجموعه تلویزیونی یا هر چیز دیگری آورده شود.
در منابع
نام خانوادگی، نام تهیه‌کننده، فیلم/مستند/سریال «نام اثر»، به کارگردانی نام و نام خانوادگی کارگردان، تاریخ تولید، نمایش داده شده در: محل انتشار.
مثال: سیما فیلم، مجموعه تلویزیونی «مختارنامه»، به کارگردانی داوود میرباقری، ۱۳۹۲ش، نمایش داده شده در شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران.
مثال ۲: آوینی، مرتضی، مستند «روایت فتح»، به کارگردانی مرتضی آوینی، ۱۳۶۳-۱۳۶۸ش، نمایش داده شده در شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران.
ارجاع به سخنرانی و فایل صوتی
در پانویس
نام خانوادگی سخنران، سخنرانی/درسگفتار «عنوان سخنرانی/درسگفتار»، شماره جلسه، دقیقه مورد نظر.
مثال ۱: رفیعی، سخنرانی «شب نیمه شعبان»، دقیقه ۱۸.
تذکر: عبارت «سخنرانی/درسگفتار» پیش از عنوان سخنرانی آورده شود.
در منابع
نام خانوادگی، نام سخنران، سخنرانی/درسگفتار «عنوان سخنرانی/درسگفتار»، «برگزارکننده» در «مکان سخنرانی»، شماره جلسه، تاریخ سخنرانی.
مثال ۱: رفیعی، حسین، سخنرانی «شب نیمه شعبان»، در حرم حضرت معصومه، ۱۵ شعبان ۱۴۲۳ق.
ارجاع به منابعی که نویسنده آنها مشخص نیست
در این دست موارد دو حالت ممکن است:
الف) نویسندگان متعدد: در این مورد از آنجا که بخش‌های کتاب مربوط به شخص خاصی نیست، از عبارت «جمعی از نویسندگان» برای نویسنده استفاده می‌کنیم، مانند:
جمعی از نویسندگان، جاسوس‌های چندجانبه، تهران، نشر ققنوس، ۱۳۷۹.
نکته: عنوان نویسنده یا نویسندگان صرفا بر اساس اطلاعات درج شده در فیپای کتاب نوشته می‌شود. توجه کنید که اگر کتاب سرویراستار دارد یا به کوشش یک نفر است، نام وی باید در اطلاعات منبع نیز به عنوان سرویراستار یا «به کوشش» ذکر شود (نه به عنوان نویسنده).
ب) نویسنده نامشخص: در این موارد از آوردن نام نویسنده خودداری می‌کنیم و با نام کتاب شروع می‌کنیم؛ مانند:
جاسوس‌های چندجانبه، تهران، نشر ققنوس، ۱۳۷۹.
نکات کلی
- ضبط نام نویسندگان بر اساس اطلاعات فیپای کتاب انجام می‌شود؛ با این حال در مواردی مانند شیخ صدوق و شیخ طوسی که نام مشهورِ شخص بر نام اصلی اولویت پیدا کرده است، از نام مشهور استفاده می‌شود. بنابراین برای صدوق، از «شیخ صدوق» استفاده می‌کنیم نه «ابن بابویه».
- لقب‌هایی نظیر دکتر، مهندس، استاد، علامه، آیت‌الله، حجت‌الاسلام، شیخ، ملا، خواجه، مولا و مولانا از جلوی نام اشخاص حذف می‌شود، مگر اینکه آن لقب جزو نام فرد شده باشد، مثلا شیخ مفید یا سید مرتضی یا آخوند خراسانی.
- باید بین پانویس و منابع، هماهنگی باشد؛ مثلا نباید در پانویس نوشت «شیخ صدوق، خصال،..» و در کتابنامه آورد «صدوق، خصال،...»؛ چراکه این کار باعث سردرگمی مخاطب می‌شود.
- اگر می‌خواهیم برای یک عبارت، چند منبع ذکر کنیم، همه را در یک پاورقی می‌آوریم، مگر اینکه موضوع چالش‌برانگیز باشد و بخواهیم تعدد منبع را به مخاطب منتقل کنیم؛ البته باز هم نباید زیاده‌روی کرد. صحیح: الف[۱] نادرست: الف[۱][۲][۳][۴]
- در تنظیم الفبایی منابع، «ال» تعریف در ابتدای نام‌های عربی نادیده گرفته می‌شود.
- در بخش منابع، ابتدا منابع فارسی و عربی بدون تفکیک می‌آیند و سپس منابع غیرفارسی و عربی.
- بین علایم اختصاری (مثل ج، ص و ش) و اعداد نباید فاصله باشد. نمونه اشتباه: ص ۲۳.
- نام نویسنده یا نویسندگان کتاب، به همان شکلی آورده شود که در کتاب (و مقالات) ثبت شده‌است. در بعضی شیوه‌ها برای صرفه‌جویی در فضا، نام کوچک نویسنده را خلاصه می‌نویسند؛ ولی از آنجا که در ویکی‌شیعه معضل فضا وجود ندارد، نیازی به خلاصه کردن نام نگارنده نیست. علاوه بر اینکه آوردن نام کامل نویسنده، باعث سادگی در یافتن منبع یادشده و یافتن منابع دیگر از همان نویسنده، خواهد شد.
- نام کتاب‌های نگاشته به زبان‌های غیر فارسی، به فارسی ترجمه نمی‌شود، مگر اینکه ارجاع به ترجمهٔ فارسی آنها باشد، که در آن صورت، عنوان کتاب به زبان اصلی ذکر نمی‌شود. این مسئله برای دیگر انواع منابع هم صادق است.
- نام مصاحبه‌شوندگان در مصاحبه‌ها باید در متن و منابع مورد اشاره قرار بگیرد. برای مثال: «مرتضی مطهری در مصاحبه با روزنامه اطلاعات، چنین گفت...»
- از حروف اختصاری مانند «رک» در ویکی‌شیعه پرهیز شود و به جای آن از «نگاه کنید به» استفاده شود.
دستورهای ویکی‌نویسی
پانویس
برای وارد کردن پانویس در داخل متنِ اصلی مقاله، جایی که شمارهٔ پاورقی باید داده شود، متن پاورقی را بین <ref> و </ref> می‌آوریم. سرانجام برای نمایش همهٔ پانویس‌ها در بخش پانویس از الگوی {{پانویس}} استفاده می‌کنیم. مثلاً به این صورت:
این متن اصلی مقاله‌است که از کتاب خاصی<ref>روحانی، ساختار پرونده، ص۲۲ـ۲۴.</ref> و کتاب دیگری<ref>احمدی، پرونده در پرونده </ref> برداشته شده‌است.
== پانویس ==
{{پانویس}}
== منابع ==
* روحانی، محمد، ساختار پرونده، تهران، نشر، ۱۳۷۰ش.
* احمدی، احمد، پرونده در پرونده، تهران، نشر۲، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
نتیجهٔ پایانی آن به صورت زیر خواهد بود:
این متن اصلی مقاله‌است که از کتاب خاصی[۱] و کتاب دیگری[۲] برداشته شده‌است.
پانویس
منابع
- احمدی، احمد، پرونده در پرونده، تهران، نشر۲، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
- روحانی، محمد، ساختار پرونده، تهران: نشر، ۱۳۷۰ش.
یادداشت
تا حد امکان از یادداشت استفاده نکنید، ولی در صورت ضرورت برای وارد کردن یادداشت در متن مقاله، می‌توان از {{یاد|مطلب مورد نظر}} استفاده کرد، به این روش که این الگو را در متن در جایی که قرار است شماره یادداشت بیاید قرار می‌دهیم. این الگو، به صورت خودکار، بخشی با عنوان «یادداشت» به مدخل ویکی اضافه می‌کند و همه یادداشت‌ها در آنجا می‌آید. و در انتهای مقاله و پس از بخش پانویس نیز بخشی برای یادداشت‌ها به صورت ذیل ایجاد می‌کنیم:
== یادداشت‌ها ==
{{یادداشت‌ها}}
نکته: در یادداشت‌ها، منابع در داخل پرانتز درج می‌شود؛ مانند: «فلان موضوع را اکبر هاشمی رفسنجانی در کتاب تفسیر راهنما توضیح داده است (هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ج۲، ص۲۱)».
منابع
در بخش منابعِ مقاله، ابتدای هر منبع، گلوله (ستاره) گذاشته می‌شود. همچنین از الگوی {{منابع}} در ابتدای بخش و الگوی {{پایان}} در انتهای بخش منابع استفاده می‌شود تا بخش منابع رولی (قابلیت اسکرول) شده و فضای کمتری از مدخل بگیرد.
ارجاع به منابع انگلیسی
ارجاع به کتاب
در ارجاع به کتاب‌هایی که به زبان انگلیسی هستند به صورت زیر عمل می‌کنیم:
پانویس
نام خانوادگی نویسنده، نام کتاب، شماره جلد، شماره صفحه.
Name, Book name, vol.1, p.1.
Ferguson, The Brazilian Way of Life, vol.3, p.334.
منابع
نام خانوادگی نویسنده، نام، نام کتاب شهر، ناشر، سال نشر.
Ferguson, Alex، The Brazilian Way of Life, New Jersey, Blackwell، 1998.
ارجاع به مقاله
نام خانوادگی نویسنده، "نام مقاله"، نام مجله، شماره جلد، شماره صفحه.
Ferguson, "How to Train Your Dragon", Mind, vol.1, p.1 .
منابع
نام خانوادگی نویسنده، نام، "عنوان مقاله"، نام مجله، شماره مجله، سال نشر.
Ferguson, Alex، "How to Train Your Dragon"، Mind، 16، 2001.