جهاد نکاح: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جهاد نکاح''' اصطلاحی است که در زمان جنگ داعش با دولت [[سوریه]] و [[عراق]] رواج یافت و به ازدواج کوتاه‌مدت زنان و دختران با جنگجویان [[داعش]] بدون رعایت شرایط [[ازدواج|ازدواج شرعی]] اشاره دارد. این عمل به فتوایی منسوب شد که برای نخستین‌بار در سال ۲۰۱۰م در صفحه توئیتر محمد العریفی، روحانی وهابی اهل عربستان منتشر شد. البته عریفی با اشاره به هک‌شدن حساب شبکه اجتماعی خود صدور چنین فتوایی از خود را رد کرد و رابطه‌ای زناشویی بدون رعایت ازدواج شرعی را مصداق [[زنا]] دانست.  

برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] جهاد نکاح را نوعی [[زنا]] و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند. [[جعفر سبحانی]] جهاد نکاح از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام و [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] دانستند. به نظر [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] جهاد نکاح و ازدواج با محارم، [[حرام]] و چنین حکمی بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] است.

جهاد نکاح بازتاب گسترده‌ای در کشورهای اسلامی و رسانه‌های جهان داشت. منصور ترکی، سخنگوی وزارت کشور عربستان علت ترویج این جهاد جنسی را پیوستن زنان به گروه تروریستی داعش و با هدف تربیت فرزندان به سبک [[خوارج]] یا انجام [[تروریسم|عملیات تروریستی]] بیان کرد. برخی منابع عراقی آمارهای متفاوتی از ربوده‌شدن زنان و دختران موصلی به وسیله نیروهای داعش و اجبار به جهاد نکاح را در مدت تصرف آن گزارش کرده‌اند. لطفی بن جدو، وزیر کشور [[تونس]] در سال ۲۰۱۲م از بازگشت ده‌ها تن از زنان بارداری خبر داد که برای جهاد نکاح به سوریه رفته بودند. با این حال روزنامه لوموند فرانسه با انکار جهاد نکاح آن را ساخته طرفداران حکومت سوریه دانست.

اصطلاح جهاد نکاح برای ازدواج متعدد کوتاه‌مدت و ساعتی زنان و دختران با جنگجویانی چون [[داعش|داعش]] در زمان جنگ با دولت [[عراق]] و [[سوریه]] در دهه ۲۰۱۰م به کار گرفته شد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> گروه [[داعش]] در نهمین روز تصرف موصل، دومین شهر بزرگ [[عراق]] در بیانیه‌ای از ساکنان آنجا خواست دختران خود را برای جهاد نکاح در اختیار آنان قرار دهند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2315131/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%A7 «بیانیه داعش به زنان موصل: هم اکنون وقت جهاد نکاح است»]، خبرگزاری مهر.</ref>

گفته شده در این نوع از ازدواج برخی شرط‌های ازدواج شرعی مانند شرط [[عده|عده‌نگه‌داشتن زنان]] و .. مراعات نمی‌شود.<ref name=":0">[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref> این عمل به فتوایی مستند شد که در نخستین بار در صفحه توئیتر محمد العَریفی، روحانی [[وهابیت|وهابی]] عربستانی منتشر شد<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان‌بار روحی ـ روانی و آسیب‌رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۳، [https://aftabnews.ir/fa/news/189878/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88%D9%87%D8 فتوای روحانی وهابی: ای دختران! برای "جهاد جنسی" به پاخیزید!]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> و در قبال عمل به آن به زنان وعده [[بهشت]] داد.<ref>[https://www.afkarnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-8/254172-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 «زنان چچنی برای جهاد نکاح به سوریه رفتند»]، سایت افکار نیوز.</ref> البته عریفی پس از انتشار این خبر، صدور چنین فتوایی به خود را رد کرد.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/335178/%D8%A7%D8%B2-%D9%85 «از مؤسس جهاد نکاح رونمایی شد!»] سایت عصر ایران.</ref> او همچنین در سال ۲۰۱۳م نیز از هک‌شدن حساب توئیتر خود خبر داد و جهاد نکاح بدون رعایت شرایط و احکام ازدواج را [[زنا]] دانست.<ref>[https://www.alrakoba.net/960641/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D9%81%D9%8A-%D9%81%D8%A8%D8%B1 «العریفی: فبرکوا جهاد النکاح و اتیان الرجال»]، سایت صحیفة الراکوبه.</ref> البته ناصر العُمَر، مفتی وهابی عربستانی جهاد نکاح برای نیروهای داعش در سوریه حتی به [[زنا با محارم|نکاح با محارم]] توسعه داد. وی گفت در هنگام جنگ بر ضد شیعیان هیچ نوع [[حرام|حرامی]] وجود ندارد.<ref>طیبی جبلی و دیگران، «تحلیل ادله قرآنی و فقهی عدم مشروعیت جهاد نکاح در پرتو آثار زیان بار روحی- روانی و آسیب رسانی به سلامت افراد»، ص۱۰۴.</ref> همچنین گفته شده خباب مروان الحَمَد، مبلغ مقیم فلسطین جهاد نکاح با زنان متأهل را نیز جایز دانست، اما پس از انتشار خبر، صدور چنین فتوایی را رد کرد.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref>

برخی علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] جهاد نکاح را نوعی زنا و ترویج فساد و [[فحشا]] دانسته و با آن مخالفت کردند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> جهاد نکاح را مخالف قواعد، شرایط و ارکان [[ازدواج]] در [[فقه امامیه]] و اهل‌سنت و باطل دانسته‌اند.<ref>عابدیان و دیگران، «جهاد نکاح؛ بدعت یا سنت از دیدگاه فقهی فرق اسلامى و جریان‏هاى تکفیرى»، ص۱۵۴.</ref> [[سید موسی شبیری زنجانی]] در پاسخ به پرسشی، با انکار وجود موضوعی به نام جهاد نکاح در [[اسلام]]، مراعات شرایط و احکام ازدواج چون خواندن [[صیغه ازدواج]]، بی‌شوهر‌بودن و در‌عده‌نبودن زن را در حال جهاد نیز لازم دانست.<ref>[https://www.jahannews.com/analysis/315774/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9%DB «فتوای یکی از مراجع تقلید در مورد جهاد نکاح»]، جهان نیوز.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]] جهاد نکاح را رسوایی بزرگ و بر خلاف [[ضروری دین|ضرورت اسلام]] می‌داند.<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/95923/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9 «آیت‌الله مکارم شیرازی: جهاد نکاح رسوایی عظیم و بر خلاف ضرورت مسلم اسلام است»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> [[جعفر سبحانی]] جهاد نکاح از سوی [[تکفیر اهل قبله|تکفیریان]] را لطمه بر آبروی اسلام توصیف کرد. او فرزند دخترانی که در اثر این جهاد، باردار به وطن خود برگشتند را مشمول احکام ولد شبهه قلمداد کرد.<ref>سبحانی، سلفی‌گری در آیینه تاریخ، ۱۳۹۲ش، ۱۲۶ و ۱۲۷.</ref> برخی نیز به سبب باطل‌بودن جهاد نکاح این فرزندان را در حکم [[ولد الزنا]] دانسته‌اند.<ref>[https://magazine.imn.iq/%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%A9/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A8%D9%83%D8%A9%D8%AA%D9%81%D8%AA «الشبکة تفتح ملف أطفال جهاد النکاح»]، سایت مجلة الشبکة العراقیة.</ref> [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] با حرام‌شمردن جهاد نکاح و ازدواج با محارم چنین حکمی را بی‌مبنا و [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در برابر نص]] دانست.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/45654 «فتوای آیت‌الله موسوی اردبیلی درباره جهاد نکاح»] سایت شفقنا.</ref> بعضی نویسندگان شیعی نیز جهاد نکاح را [[بدعت]]، سوء‌استفاده از اسلام و ابزار فریب دختران و زنان دانستند.<ref>[https://article.tebyan.net/279923/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD جهاد نکاح؛ بدعتی شرم‌آور]، سایت تبیان.</ref>  

جهاد نکاح بازتاب گسترده‌ای در [[فهرست کشورهای اسلامی|کشورهای اسلامی]] و رسانه‌های جهان داشت. سرلشکر منصور ترکی، سخنگوی وزارت کشور عربستان علت ترویج این جهاد جنسی را پیوستن زنان به گروه تروریستی داعش و با هدف تربیت فرزندان به سبک [[خوارج]] یا انجام [[تروریسم|عملیات تروریستی]] بیان کرد.<ref>[https://www.yjc.ir/ar/news/5303/%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D9%81%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8 «صحیفة ریاض السعودیة: جهاد النکاح.. نار شیاطین الداعش»] وکالة نادی المراسلین الشباب للأنباء.</ref> برخی منابع عراقی آمارهای متفاوتی از ربوده‌شدن زنان و دختران زیبای موصلی به وسیله نیروهای داعش و اجبار به جهاد نکاح را در مدت تصرف آن گزارش دادند.<ref>[https://magazine.imn.iq/%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%A9/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A8%D9%83%D8%A9%D8%AA%D9%81%D8 «الشبکة تفتح ملف أطفال جهاد النکاح»]، سایت مجلة الشبکة العراقیة.</ref> به گفته نافی بیلاری، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، گروه‌های تروریستی مخالف دولت [[سوریه]] هتک حرمت‌های خود را جهاد نکاح می‌نامند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/215146/%D9%88%D8%AD%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%D8 وحشت دختران سوری از تجاوز به نام جهاد]، سایت مشرق.</ref> لطفی بن جِدو، وزیر کشور [[تونس]] در سال ۲۰۱۲م از بازگشت ده‌ها تن از زنان بارداری خبر داد که برای جهاد نکاح به سوریه سفر کرده بودند.<ref>[https://ar.africanmanager.com/%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA تحقیق: شهادات حیة مع عائلات مجاهدات النکاح و الجمعیات الحقوقیة تفشل فی الوصول إلیهن.. أین إختفت مجاهدات النکاح؟]، سایت افریکان مانجر.</ref> داعش با تبلیغ اینترنتی در صدد جذب دختران و زنان غربی برآمد که گزارش‌های متعددی در پیوستن آنان از کشورهای اروپایی مانند [[انگلیس]] و [[اتریش]] انتشار یافت.<ref>[https://fa.alalam.ir/news/1620947/%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA-%D9%85%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88 «تبلیغ متفاوت داعش برای جذب زنان غربی به جهاد نکاح»] سایت شبکه العالم، [https://www.afkarnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-8/254172-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9 «زنان چچنی برای جهاد نکاح به سوریه رفتند»]، سایت افکار نیوز.</ref> عبدالله محمد کتمتو، نایب‌رئیس اتحاد علمای شام در مسئله فلسطین و سوریه این فتوا را ضربه‌ای کشنده برای وا‌ژه‌های مقدس [[ازدواج|نکاح]] و [[جهاد]] توصیف کرد. او مشروعیت ازدواج را برای حفاظت جامعه و جهاد را برای گسترش اسلام بیان کرد.<ref>[https://www.islamtimes.com/fa/article/442943/%d8%ac%d9%87%d8%a7%d8%af-%d9%86%da «جهاد نکاح یک فتوای انگلیسی است»]، سایت اسلام تایمز.</ref> دبیر کل امامان جماعت تونس خواستار محاکمه وزیر امور دینی کشورش به دلیل حمایت از صادرکنندگان این فتوا شد.<ref>[https://www.raialyoum.com/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%A9-%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9-%D8%AA%D8%B9%D8 نقابة تونسية تعتزم مقاضاة وزير الشؤون الدينية بسبب حمايته للأئمة الذين أفتوا بـ”جهاد النكاح”]، سایت روزنامه رأی الیوم.</ref> علیاء احمد آل ثانی، سفیر [[قطر]] با بَشّار جعفری، سفیر سوریه هنگام برگزاری نشستی در شورای امنیت در نزاعی لفظی همدیگر را متهم به گسترش جهاد نکاح و افزایش آمار تجاوز به دختران و زنان در سوریه کردند.<ref>[https://fararu.com/fa/news/166335/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA «جهاد نکاح در شورای امنیت!»]، سایت فرارو.</ref>

شبکه هفت [[بلغارستان]] در طی مستندی به مصاحبه با دخترانی پرداخت که در سوریه جهاد نکاح داشتند.<ref>[https://fa.alalam.ir/news/1544530/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%84%D9%88%DB «مستند تلویزیون بلغارستان درباره القاعده و جهاد نکاح»]، سایت شبکه العالم.</ref> همچنین در برنامه‌ای از شبکه بی‌بی‌سی انگلیسی اعترافات و شواهدی از اجرای جهاد نکاح در تونس به هنگام درگیری ارتش با شبه‌نظامیان وابسته به گروهک [[القاعده]] پخش شد.<ref>[https://ar.africanmanager.com/%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA تحقیق: شهادات حیة مع عائلات مجاهدات النکاح و الجمعیات الحقوقیة تفشل فی الوصول إلیهن.. أین إختفت مجاهدات النکاح؟]، سایت افریکان مانجر.</ref> به باور عیسی الغیث، قاضی و عضو مجلس شورای عربستان جهاد نکاح، فکری خارج از اهل‌سنت بود که همراهی برخی از کینه‌توزان سنی‌مذهب و تجویز آنان را به دنبال داشت.<ref>[https://www.yjc.ir/ar/news/5303/%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D9%81%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8 «صحیفة ریاض السعودیة: جهاد النکاح.. نار شیاطین الداعش»] وکالة نادی المراسلین الشباب للأنباء. </ref> روزنامه لوموند [[فرانسه]] با انکار وجود جهاد نکاح در میان جنگجویان مخالف حکومت سوریه آن را ساخته طرفداران این حکومت برای تخریب چهره مخالفان تحلیل کرد.<ref>[https://sunnionline.us/farsi/2013/10/1431/amp «چیزی با عنوان جهاد نکاح در سوریه وجود ندارد»]، سایت سنی آنلاین.</ref>