عمرو بن سعد بن نفیل ازدی

عمرو بن سعد بن نفیل
مشخصات فردی
نام کامل	عمرو(عمر) بن سعد(سعید) بن نفیل ازدی
نسب/قبیله	قبیله ازد
درگذشت	عاشورا ۶۱ ق • کربلا
نحوه درگذشت	زیر سم اسبان لشکر عمر بن سعد لگدکوب شد.
نقش در واقعه کربلا
اقدامات	شهادت قاسم بن حسن
نقش‌های برجسته	از لشکریان عمر بن سعد

عمرو (عمر) بن سعد (سعید) بن نفیل ازدی (کشته شده در عاشورا ۶۱ ق) از سپاهیان عمر بن سعد در واقعه کربلا و قاتل قاسم بن حسن. او در روز عاشورا ضربتی بر سر قاسم زد و او را به شهادت رساند. چیزی نگذشت که امام حسین(ع) بر او تاخت و دستش را قطع کرد و سرانجام زیر سم اسبان کشته شد.

نام و نسب

عمرو، از قبیله ازد بود.^[۱] نامش در منابع عمر^[۲] و عمرو^[۳] و نام پدرش، سعد^[۴] و سعید^[۵] ثبت شده است. سید بن طاووس ابن فضیل ازدی را قاتل قاسم بن حسن ذکر کرده است.^[۶]

برادرانش، عبدالله^[۷] از فرماندهان قیام توابین^[۸] و خالد^[۹] در عین الورده کشته شدند.

روز عاشورا

به گزارش حمید بن مسلم، هنگامی که قاسم بن حسن راهی میدان شد. عمرو بن سعد بن نفیل به من گفت: «به خدا به او حمله می‌برم.» به او گفتم: «سبحان الله، از این کار چه می‌خواهی؟ کشته شدن همین کسان که می‌بینی در میانش گرفته‌اند تو را بس.» گفت: «به خدا به او حمله می‌برم». سپس حمله برد و با شمشیر ضربتی بر سر او زد.^[۱۰] در زیارت ناحیه مقدسه به عنوان قاتل قاسم بن حسن لعن شده است.^[۱۱]

سرانجام

با ضربه عمرو بن سعد بن نفیل بر سر قاسم، وی از اسب به زمین افتاد و عمویش را صدا زد، امام حسین(ع) به عمرو حمله کرد و شمشیری به او زد که دستش از آرنج جدا شد. تنی چند از سواران لشکر عمر بن سعد به کمک عمرو آمدند ولی زیر سم اسبان آنان لگدمال شد تا جان داد.^[۱۲]

پانویس

↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵.
↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۱؛ ابن نما، مثیرالاحزان، ص۶۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۹۳.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷.
↑ ابن نما، مثیرالاحزان، ص۶۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۹۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷
↑ سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۹۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۱۸۳.
↑ بلاذری، انساب الاشراف، ج۶، ص۳۶۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۵۵۲؛ مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۹۴، ۹۳؛ ابن اثیر، ج۴، ص۱۸۱.
↑ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۱۸۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۶۰۱.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۷۵؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.
↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۱.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.

منابع

ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
ابن نما حلی، مثیرالأحزان، انتشارات مدرسه امام مهدی (عج)، قم، ۱۴۰۶ق.
اصفهانی(ابوالفرج)، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق: سید احمد صقر، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
سید طاوس، علی بن موسی، اللهوف، انتشارات جهان، تهران، ۱۳۴۸ش.
طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری،‌دار الکتب الإسلامیة، تهران.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.
مسعودی، علی بن حسین، مروج‌الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دارالهجرة، چ دوم، ۱۴۰۹ق.
مفید، الإرشاد، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.

[1] طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵.

[2] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷.

[3] طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۱؛ ابن نما، مثیرالاحزان، ص۶۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۹۳.

[4] طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷.

[5] ابن نما، مثیرالاحزان، ص۶۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۹۳؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷

[6] سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.

[7] مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۹۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۱۸۳.

[8] بلاذری، انساب الاشراف، ج۶، ص۳۶۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۵۵۲؛ مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۹۴، ۹۳؛ ابن اثیر، ج۴، ص۱۸۱.

[9] ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۱۸۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۶۰۱.

[10] طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۷۵؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.

[11] مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۱.

[12] طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۷؛ طبرسی، اعلام الوری، ص۲۴۷؛ سید بن طاووس، لهوف، ص۱۱۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]