بحث:شیعه

Page contents not supported in other languages.
از ویکی شیعه

@Rezvani: --H.shayegh (بحث) ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۲۷ (UTC) @Sarsm: شناسه ننوشته ايد.--Shamsoddin (بحث) ‏۳ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۷:۵۳ (UTC)

آیه اکمال مقاله اش آماده است. شما نوشته‌ايد آيه اكمال دين.برای همين قرمز است.

مقاله فرق تشیع هم آماده است شما نوشته‌ايد فرق شيعه برای همين لينك قرمز است. به نظرم از تعبير فرقه‌ها استفاده كنيد گاهی يا حتی هميشه بهتر است.

آيه تبليغ و آيه ولايت و ... هم همچنين برخی ديگر از لينك‌های قرمز هم بايد بااستفاده از علامت | يا همان پيپ لاين حل شود.

پاراگراف‌ها كوتاهتر شوند

فعلا همين‌ها را اصلاح كنيدmkhaghanif (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۶:۱۹ (EDT)

92.05.01

فرقه‌هاي شيعه عنواني مستقل داشته باشد و از ذيل تاريخچه شيعه خارج شود.

عقايد شيعه از منابع شيعه در اصول دين جدا شود. و به نظرم بايد بر بحث منابع هم مقدم باشد

مصونيت قرآن در اين وسط چه مي‌كند؟

به نظرم درباره منابع شيعه زيادي توضيح داده‌ايد بايد عبارتها كمتر باشند. هم عبارت پردازي داريد و هم اطلاعات اضافه

بحث عقايد برجسته سازي نشده است. اين مقاله با اين ترتيب نمي‌تواند تمايزات شيعه را برجسته كند

هدف از اين مقاله معرفي خوب و كوتاه شيعه است. شما بيش از معرفي نوشته‌ايد. هر چند مقاله ارزشمندي است ولي از سبك ويكي نويسي دور است

استدلال‌هايي كه ذيل دلايل نقلي بر ولايت آورده ايد ناظر به مصداق امام است نه اصل امامت و ولايت

اين بخش ادله واقعا طولاني است. و به دليل طولاني بودن افاده خود را از دست داده است.

توضيح عقايد شيعه در باب توحيد و معاد و ... كه با ديگران مشترك هستيم يا اختلافات كم است نيازي نيست

حزئيات مسائل معاد همه بايد حذف شوند

فقه شيعه عنوان بندي ندارد. حتما اصلاح شود

رويكرد خود را از مقاله علمي به ويكي تغيير دهيد. چه نيازي به تعريف اصطلاحي فقه داريم

فعلا همين مقدار را اصلاح كنيدmkhaghanif (بحث) ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۶:۴۱ (EDT)

تقیه، متعه

نویسنده محترم، متعه و تقیه را ذیل عنوان «اعتقادات ویژه شیعه» قرار داده است که چندان موجه نیست، متعه، در هر حال حکمی فقهی است و نه اعتقادی؛ همین طور تقیه نیز فقیه، حکم به جواز و عدم جوازش می دهد. ضمناً غیر از متعه مذکور، متعه دیگری نیز توسط عمر، تحریم شده است که ذکر این هم بی وجه نیست.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۲۸ (EDT)


پاسخ: قرار دادن متعه و مانند آن در میان ابحاث اعتقادی از باب تغلیب است. در اکثر کتبی که به اختلافات اعقتادی شیعه و سنی پرداخته اند متعه و تقیه هم در میان مباحث مطرح شده است.--Esmati (بحث) ‏۲۷ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۰۸ (EDT)

معتزله

در مقاله، ذکری از معتزله به میان نیامده است ولی با توجه به اشتراکهای شیعه و معتزله، خوبست مختصراً از اشتراکها و امتیازهای این دو فرقه ذکری شود چرا که برخی در برهه ای از تاریخ، شیعه را همان معتزله می دانسته اند.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۸:۰۷ (EDT)

پاسخ: در نسخه اولیه به معتزله و مشترکاتش با شیعه اشاره شده بود. اما سیاست دولت جدید بر مختصر نویسی است!! به همین خاطر حذف شد. در عین حال لطمه ای به مباحث شیعه وارد نشده است.--Esmati (بحث) ‏۲۷ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۰۹ (EDT)

تاریخ شیعه

این عنوان در ذیل «معنای شیعه» آمده که ناموجه است ولی محتوای عنوان در واقع، تاریخ اصطلاح شیعه در زمان پیامبر (ص) است که این هم با عنوان «تاریخ شیعه» ناسازگار است. شاید اگر مثل «شیعه در زمان پیامبر (ص)» باشد سازگارتر باشد با محتوای ذیلش، ولی باز اینکه ذیل عنوان «معنای شیعه» باشد جای درنگ دارد.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۸:۰۷ (EDT)

تفکیک عناوین 3 و 4

تفکیک عناوین «عقائد و باورهای شیعه» و «اعتقادات ویژه شیعه» ناموجه است و به همین دلیل، اموری را که در ذیل دومی ذکر شده اند، به غیر از متعه و تقیه که ایرادشان گذشت، بدون هیچ اشکالی می توان در ذیل اولی گنجاند و همین طور، مثلاً امامت را که در ذیل اولی آمده می توان در ذیل دومی قرار داد.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۱۰:۰۴ (EDT)

در ضمن، در ذیل عنوان «عقائد و باورهای شیعه»، مطالبی تحت عنوان «فضائل اهل بیت» آمده است ولی می دانیم که فضائل اهل بیت را اهل سنت هم پذیرفته اند از شافعی تا ابن حنبل و ابن ابی الحدید و ... به طوری که کتابهای اختصاصی در این مورد نوشته اند. بنابراین، این قسمت باید طوری ذکر شود که بیانگر این مطلب باشد چرا که در هر حال، شیعه در این مورد، تنها نیست.

نکته دیگر، عطف «باورها» به «عقائد» در عنوان است که هر دو مترادفند و دو عنوان مترادف در عنوان چندان جالب نیست.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۱۰:۰۴ (EDT)


پاسخ: عنوان به فروع تغییر یافت. چون مطلب، تغییر یافته از مطلب دیگری بود و عنوان با مطالب قبلی تناسب داشته است. در باب فضائل هم غرض اشاره به فضائل اهل بیت و معرفی شیعه است و ذکر مطالب دیگر جز در وارد ضروری مغایر با اصل مختصر نویسی است. --Esmati (بحث) ‏۲۷ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۱۵ (EDT)

جغرافیای شیعی

لطفاً اشتباه تایپی واژه جغرافیا (غین از قلم افتاده) در عنوان اصلاح شود.

اگر در عنوان، شیعه نوشته شود بهتر است تا شیعی؛ چرا که جغرافیای شیعی یعنی جغرافیایی که منسوب به شیعه است و این مفیدِ معانیِ دیگری غیر از معنای مقصود نگارنده مقاله است.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۱۰:۳۰ (EDT)

اماکن مقدس شیعه

در ذیل این عنوان آمده است که «شیعیان علاوه بر...امری پسندیده می دانند». با توجه به اینکه قبل از این عبارت آمده است که «تمامی مسلمانان...» لذا از این دو عبارت چنین برداشت می شود که غیر شیعیان، زیارت قبور امامان شیعه را پسندیده نمی دانند. در حالی که این خطاست چرا که بزرگانی از اهل سنت به زیارت قبور ائمه شیعه می رفته اند. برای نمونه می توانید به موردی که در انتهای مقاله امام رضا علیه السلام ذیل عنوان «سخنان بزرگان اهل سنت درباره وی» از به زیارت امام رضا (ع) رفتنِ ابن حبان توسط خود وی نقل شده است آدرس دهید.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۱۰:۳۰ (EDT)


پاسخ: این بخش هنوز نهایی نشده است.--Esmati (بحث) ‏۲۷ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۱۶ (EDT)

نکات کلی

  • مقدمه یا شناسه نیاز به بازنویسی دارد و با توجه به اهمیت مطلب باید مفصلتر باشد به نحوی که شیعه را به نحوی جامع و مانع نشان دهد.
  • به گمان حقیر، اگر در نگارش این مدخل از تقسیم بندی و حتی شیوه نگارش کتاب شیعه در اسلام مرحوم علامه طباطبائی استفاده می شد، بسیار بهتر از کار در می آمد. در چاپهای جدید این کتاب، آدرسهای مطالب نیز داده شده است و از این نظر نیز بسیار مناسب است.--Fouladi (بحث) ‏۲۴ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۲۳:۳۹ (EDT)


پاسخ: از کتاب شیعه در اسلام هم در این نوشتار استفاده شده است. به توصیه دبیر محترم علمی بنا بوده مطلب به مختصر ترین شکل ممکن نوشته شود که همین امر در این نوشتار رعایت شده است. نوشتار حاضر برای استفاده در ویکی به اسلوب شیعه در اسلام برتری دارد. به هر حال از وقتی که برای مطالعه مطلب گذاشتید سپاسگذارم. --Esmati (بحث) ‏۲۷ اوت ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۱۹ (EDT)

بخش "پراکندگی و جمعیت شیعیان"

سلام ـ برای قسمت جمعیت شیعیان، سایت پورتال اهل بیت، که برای مجمع جهانی اهلبیت هستش، خیلی مفیده. همه کشورهای جهان رو داره و درصدها هم معلومه. http://ahlulbaytportal.com/fa.php/page,shia.shia# --سید محمد ناظم زاده (بحث) ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۳:۲۹ (EST)

تسلیم

بنده چند روزی روی این مقاله و مقاله امامیه وقت گذاشتم. اما به نظرم باید مقاله حذف و یک مقاله دیگر به جای آن گذاشته شود. همینجا نسبت به اصلاح این مقاله اعلام انصراف یا اعلام تسلیم میکنم. منبع اصلی مقاله ای که جایگزین میشود نیز میتواند مقاله آقای پاکتچی در دایره المعارف بزرگ اسلامی باشد البته با تغییر و تلخیص. این همه نشانی اش: http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4697 --Ebrahim ahmadian ‏۱۸ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۰۰:۳۷ (IRDT)

پیشنهاد اصلاح

  • مشکل اصلی مقاله در حال حاضر (۲۳ مرداد ۹۵) این است که نویسنده یا نویسندگان طرحی برای نگارش مقاله نداشته اند به همین دلیل هم نویسنده و هم خواننده دچار سردرگمی می‌شوند.
  • مقاله بسیار بلند است و آشفته و با رفت و برگشت‌های موضوعی متعدد و نامنسجم و اقدام عاجل٬ کوتاه و مرتب کردن مقاله است. در حال حاضر مقاله انبوهی از اطلاعات درباره شیعه را در برگرفته که ناشی از این تفکر است که یک مقاله که قرار است شیعه را معرفی کند باید همه چیز را هر چند خلاصه درباره شیعه بیان کند. این تصور بخصوص در ساختار ویکی که امکان ارجاعات متعدد را دارد اشتباه است. مطالبی را که در حال حاضر در مقاله وجود دارد می‌توان بارها تلخیص کرد. برای نمونه کل بخش بزرگ جغرافیای شیعه را می‌توان در چند خط با ارجاعات گوناگون تلخیص کرد. همین کار را می‌توان با بخش دولتهای شیعه یا فقه شیعه انجام داد و به ارایه مفاهیم کلیدی در هر قسمت بسنده کرد.
  • فهرست کردن نام افراد٬ علما٬ شهرها٬ کشورها و غیره و اصولا هر گونه فهرست کردنی در چنین مقاله ای نادرست است چون انسجام متن را از میان می‌برد و ناخودآگاه متن را بریده و طولانی می کند. مطالب باید در قالب بندهای منسجم و جملات به هم پیوسته بباشد و هر گونه فهرستی فقط به صورت جدول و ناوبری و غیره ارایه شود. بنده با ارجاعات متعدد به شکل نوشتار اصلی هم مخالفم چون شکل ظاهری مطلب را بریده و پاره می‌کند و در پی آن ذهن خواننده را نیز. اینکه بندها با محور یک موضوع کامل باشنکدامد خیلی مهم است. یعنی در عین اینکه باید مطلب را با ارجاع خلاصه کرد٬ باید درباره آنها چند جمله کامل و مستقل نگاشت جملاتی که با استفاده از کلید واژگان مهمترین موضوعات را منعکس کنند و مطلب را ناتمام رها نکنند.

طرح پیشنهادی

  • مفهوم شناسی اولیه:( شامل تعریف بر اساس عقیده اساسی امامت و نص که مستلزم اشاره به فرقه‌ها و شاخه‌های شیعه است و تعیین مشخصات امامت از نظر هر یک از فرقه‌ها)
  • تاریخ تشیع:( خلاصه نظریات درباره زمان پیدایش شیعه/ تاریخ امامان در دو یا سه بند/ سیر تاریخی تشیع در جهان و اشاره به حکومت‌های تاریخی شیعه به صورت جملات به هم پیوسته و در قالب یک یا دو بند منسجم/جغرافیای تشیع در جهان معاصر و حکومت‌های مرتبط به آنان-)
  • اندیشه‌های کلامی: (اصول اعتقادی - امامت اگر در بخش اول کامل بحث شده دیگر تکرار نشود یا به جزییات بیشتر اشاره شود- اندیشه سیاسی شیعیان)
  • رویکردهای فقهی: (روش فقهی و تفاوت آن با روش‌ اهل سنت و مهم ترین نتایج آنها- تطور فقه شیعه - در چند خط با استفاده از کلید واژه‌ها- و ...)
  • حیات اجتماعی و آیین‌ها( آیین‌های خاص شیعه مانند زیارت قبور امامان٬ نام زیارتگاهها تنها در حد اشاره - سوگواری ها و اعیاد و هر چیزی که مرتبط به حیات اجتماعی است مثلا نهادهای خاص شیعه مثل نهادهای آموزشی یا خیریه یا ... ) --Kmhoseini (بحث) ‏۱۳ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۲۲ (UTC)

نکات در مورد مدخل

  • در بخش‌هایی از این مدخل شیعه اثنی عشری پررنگ است و در بخش‌هایی دیگر به دیگر فرقه‌های شیعی نیز پرداخته شده است. مثلا در بخش دولت‌های شیعی از دولت قرامطه هم یاد شده است اما در بخش امامان شیعه هیچ اشاره ای به امامان اسماعیلی و زیدی نشده است.
  • این مدخل خیلی طولانی است و باید در بخش‌های مختلف به یک مقاله اصلی ارجاع داده شود.
  • در این گونه از مداخل که نقاط تقابل میان شیعه و سنی است باید مقاله ناظر به مطالب اهل سنت در مورد شیعه نگاشته شود. مثلا اگر ادوار حیات امامان شیعه به این شکلی که الان در مدخل آمده است مورد توجه اهل سنت نیست هیچ ضرورتی هم ندارد که در این مدخل به این شکل به ان پرداخته شود.
  • این مقاله با عناوینی که دارد در واقع فهرستی از کل مطالب ویکی شیعه است. در حالی که این مدخل نباید اینگونه باشد. در این مدخل باید مطالبی بیاید که جای دیگر به آن پرداخته نمی‌شود و بقیه مطالب نهایتا با پیوند به صفحه اصلی مطرح شود.--فلاحبحث‍ ‏۱۳ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۵۶ (UTC)

اشکالات مدخل شیعه

1. در قسمت «مفهوم شناسی» آمده است: کلمه شیعه جمع و به معنای ... است.

باید توجه داشت که در عربی، «شیعه» به معنای گروهی از مردم است، و اسمی است که بر مفرد، تثنیه و جمع، و نیز بر مذکر و مؤنث، به یک شکل اطلاق می گردد که در فارسی نیز به همین گونه است. البته اگر بخواهند تنها مفرد را قصد کنند چه در فارسی، و چه در عربی «شیعی» می گویند، و جمع آن در فارسی «شیعیان» است اما در عربی، با توجه به مراتب گوناگون جمع، «شِیَع» (جمع) و «اشیاع» (جمع الجمع) استعمال می گردد.

2. در قسمت عنوان «پیدایش تشیع» :

اولین عامل به جای اینکه خبری صحیح برای جذب به تشیع باشد، عاملی طرد کننده است. بهتر است ابتدا حقیقت ذکر شود، سپس دیدگاههای باطل یا شبهات را ( درصورت لزوم )ذکر کنیم.

3. عنوان «امامان شیعه» جزء عناوین ابتدایی ذکر گردد نه در آخر مدخل و نه بعد از اینکه در قسمت تاریخچه جغرافیای تشیع ائمه، زمانه و دوران ائمه رو ذکر کرده است. همچنین قبل از عناوینی مانند مبانی فقهی بهتر بود عنوان «مبانی کلامی شیعه»که مهم ترین عامل جدایی از سایر فرقه هاست، تیتر گردد و چندین زیر تیتر و متن مستقل برایش آورده شود.

4. انشعابات شیعه نیز بهتر است در ابتدای عناوین قرار بگیرد نه در آخر عناوین.

6. در مقابل غیبت صغری باید غیبت کبری هم عنوان شود .

7. مناسبات مذهبی مثل اعیاد و مراسمات سوگواری نیز باید قبل از جغرافیای تشیع ذکر شوند.

8. امتیازات و نکات برجسته شیعه مثل ظلم ستیزی های شیعه و... باید برجسته تر شوند.

9. مقاله باید درباره معرفی شیعه و اعتقادات شیعه به صورت گزیده گویی و جذاب و باشدنه اینکه دچار اطناب ممل باشد؛ مثلا عناوینی مثل جغرافیای سیاسی یا ئراکندگی جمعیت یا آثار مهم یا علمای شیعه باید مداخل جداگانه ای داشته باشند.--Movahhed (بحث) ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۹:۰۶ (UTC)

ایرادات و اصلاحات

پیشنهادات

  • در این جور مداخلی باید نوشتار اصلی‌ها را به حداقل رساند، اما صفحه‌های فهرست را افزایش داد و در بخش‌های مختلف فقط گزارش ارائه کرد. مثلا در بخش حکومت‌های شیعی تعداد، گستره جغرافیایی و برخی از مهمترین آنها در قالب متن گزارش شود. در بخش‌های انشعابات شیعه، راویان، علما، کتاب‌ها، حوادث و... نیز همین جور. این مدخل جای پرداختن به مداخلی همچون اسماعلیه و زیدیه نیست فقط گزارش اجمالی در حد یک پاراگراف کافی است.
  • بسیاری از مطالب باید به صفحه‌های فهرست منتقل شود و در مدخل شیعه تنها به یک گزارش اجمالی اکتفا کرد. به عنوان مثال فهرست راویان و اصحاب هر یک از ائمه جداگانه، فهرست علما به تفکیک تخصص؛ فهرست مراجع تقلید، فهرست فقیهان، فهرست متکلمان، فهرست کتاب‌های شیعه به تفکیک موضوع، فهرست حکومت‌های شیعه، فهرست فرقه‌های شیعه، فهرست صحابه شیعه، فهرست مناسبت‌های شیعی، فهرست خاندان‌های شیعی، فهرست رویدادهای شیعی، فهرست مناطق شیعه‌نشین و...
  • عنوان‌بندی‌ها دقیق نیست: پیشنهاد برای عنوان‌بندی: ۱- نامگذاری، ۲-تاریخچه(نظریات در باره پیدایش شیعه، انشعابات، حوادث تاریخی، تحولات، مناسبت‌ها) البته می‌توان تاریخ شیعه را به چند دوره تقسیم کرد؛ دوره حضور امامان، دوره غیبت صغری، دوره غیبت کبری، دوران کنونی ۳-(مسائل بنیادی) عقاید(اصول مذهب و دیگر باروها با تأکید بر باروهای مختص شیعه یا باورهایی که شیعه قرائت خاص از آنها دارد) ۴- احکام (با تأکید بر احکامی که مختص شیعه است یا قرائت خاص از آنها دارد) ۵- جغرافیای تشیع (ذیل آن بحث اماکن زیارتی نیز مطرح شود) ۶- رابطه شیعه و سیاست(حکومت‌ها و حاکمان شیعی)؛ رویکرد و برخورد حکومت‌های غیرشیعی با شیعه ۷- بزرگان شیعه (صحابه، چهارده معصوم، راویان، علما و...) فقط گزارش ۸- آثار شیعه (روایات، کتاب‌ها، علوم، آثار) فقط گزارش ۹- شیعه از نگاه مذاهب اسلامی و حتی مستشرقان(البته دیدگاه مستشرقان درباره پیدایش شیعه در ذیل تاریخچه بیاید) ۱۰- شیعه در دوران معاصر ۱۱- وضعیت شیعیان.
  • شاید بتوان مداخل مستقلی مانند شیعه، شیعیان، شیعه (تاریخ)، فرق شیعه، شیعه (اصول مذهب) و... ایجاد کرد. البته بنده به شخصه با این جور مداخل به جز شیعه و شیعیان مخالفم ولی به هر حال یک پیشنهاد است هنر نویسنده این است که همه مطالب را در یک مدخل بتواند گزارش کند.
  • می‌توان از کارهای دیگران مانند شیعه در دایرة المعارف‌ها کمک گرفت.

نواقص

  • ناوبری لازم دارد.
  • به شیعه از نگاه دیگر مذاهب اسلامی و مستشرقان پرداخته نشده است.
  • اشتراکات و اختلافات شیعه با دیگر مذاهب اسلامی و تأکید بر عقل‌گرایی شیعه.
  • رویکرد و برخورد حکومت‌های غیرشیعی با شیعه نیامده.
  • شیعه در روایات مطرح نشده.
  • منابع اجتهاد یا فهم دین از نگاه شیعه بلد شود.
  • بیش از نیمی از شناسه فقط می‌خواهد یک جمله را اثبات کند: آن هم این است که به عقیده شیعه امامت امری انتصابی است نه انتخابی.
  • لحن و ادبیات مدخل اصلاح شود؛ مثلا عبارت امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود.
  • در شناسه کلی‌گویی شده مثلا؛ از مذهب شیعه در طول تاریخ، جریان‌های فکری و فرهنگی تأثیرگذاری پدید آمده است. یک مثال آورده شود خوب است. اصطلاح فروع عقاید جالب نیست می‌توان عقاید را به بنیادی و غیربنیادی یا اصول مذهب و دیگر عقاید تقسیم کرد.
  • مطالعه بیشتر نیاز دارد.--Shamsoddin (بحث) ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۵۴ (UTC)

پیشنهاداتی برای باز نویسی مقاله- اسفند95

1. مقاله حاضر را به طور کامل کنار بگذارید

2. مقاله را بسیار بسیار بسیار کوتاه کنید: این مقاله در ویکی شیعه نوشته می شود که همه اش درباره شیعه است و نه در یک دایره المعارف عمومی که تنها یک مدخل درباره شیعه دارد، پس وسوسه مقاله ای که همه چیز را در بر گرفته باشد رها کنید. به ارجاعات تکیه کنید و بگذارید همه کلمات آبی و قرمز شود. فقط باید به کلیات بپردازید، کلیاتی که برای یک شیعه بدیهی است و نه بیش از آن. در نگارش چنین مقاله ای به خواننده ای که شیعه را اصلا نمی شناسد بیاندیشید.

3. سیر تاریخی برای سر و شکل دادن به چنین مقاله ای بسیار کارساز است. می دانم که چنین مقاله ای نمی تواند از عناوینی مانند اندیشه فقهی شیعیان یا مثلا اصول عقاید کلامی یا هنر شیعی خالی باشد اما بهتر است مقاله باسیر تاریخی آغاز شود و شکل گیری تشیع را در تاریخ تطور جوامع شیعی پیجویی کند. پس پیش از هر چیز باید به این پرسش پاسخ داد که اصلا شیعه یعنی چه و پاسخ آن بحث لغوی نیست بلکه بحث تاریخی است که پیدایی شیعه را از مدینه تا پراکندگی جغرافیایی آن در دوران معاصر پی خواهد گرفت.

باز هم تاکید میکنم که در این سیر تاریخی همه چیز فقط و فقط در حد کلیات میآید. مثلا برخلاف مقاله حاضر، کل عصر امامت می شود یک بند و از عصر غیبت تا امروز شاید چهار تا شش بند کافی باشد. در بخش های دیگر مقاله مانند عقاید کلامی یا فقهی یا هنر یا فرهنگ یا آداب و غیره نیز فقط باید به ارائه «کلید واژه» ها بپردازیم. کلید واژه هایی که خودشان مدخل اند یا کلید واژه هایی معتبر و پر معنا و کاربردی. مثلا وقتی داریم از علوم شیعی سخن می گوییم باید به گرایش های نص گرا (اخبار) و عقل گرا(اصولی) و سیر تطور اجمالی آن اشاره کنیم و همه این بحث را باید نهایتا در سه یا چهار خط ببندیم.

4. از تیترهای فرعی زیاد استفاده نکنید و خواننده را به سرگیجه نیاندازید. تیترهای فرعی پرگویی می آورد. مثلا یک تیتر خواهیم داشت به نام تاریخ تشیع و اگر خیلی دلتان خواست تیتر بزنید در کل این بخش فقط «عصر امامت» و «عصر غیبت تا امروز» را تیتر فرعی داشته باشید. اگر وسوسه شوید که برای هر امام تیتر بزنید یا برای هر دوره تاریخی یا هر حکومت عنوان بگذارید حاصلش می شود همینی که الان هست.

5. به افراد نپردازید فقط از آنها نام ببرید، به جریان ها بپردازید و افراد را در جریان ها حل کنید. مثلا به جای نام بردن از علمای طراز اول شیعی از مکاتب فقهی و کلامی شیعه و جریان های انها سخن بگویید و از علمای برجسته در هر جریان فقط نام ببرید.

6. یک ساختار ابتدایی (و ناقص) هم پیشنهاد می دهم که نگویید کلی گویی کرد:

1. تاریخ تشیع (تاریخ پیدایش و تاریخ جوامع شیعی تا امروز، جغرافیا در همین جا و در سیر تاریخی بحث شود و جغرافیای شیعی امروز هم طبیعتا میشود آخرین تطور جغرافیای تاریخی شیعه. پیشنهادم این است که فرقه های شیعه را هم در همین سیر تاریخی و در موقع خود مطرح کنید و آنها را به شکل تاریخی بشناسانید.- برای اینکه سردرگم نشوید اصل را پیگیری تاریخ شیعه اثنا عشری قرار دهید و شیعیان زیدی و اسماعیلی را به مناسبت بحث تاریخی و در تا حدودی در حاشیه بحث کنید و نیز فرق غالی یا انحرافی را. )
2. علوم و اندیشه های شیعی (حدیث، فقه، کلام و سرشت نما ترین تمایزات آن با دیگر فرق اسلامی، اینجا دچار وسوسه اثبات حقانیت و برتری علوم شیعی نسبت به دیگران نشوید و این کار را به مقالات مستقل اختصاص دهید، و صغرا و کبرای استدلالات را اصلا مطرح نکنید. فقط به تمایزات بپردازید و تشابهات را در ابتدا طرح کنید و بدیهی بگیریدشان و بعد به اختلافات به شکل مختصر اشاره کنید. مثلا موقع بحث از اندیشه های کلامی شیعه بگویید: شیعیان در بیشتر اصول اعتقادی مانند توحید، نبوت، معاد با دیگر مسلمانان همعقیده اند و تفاوت آنان با برخی از مکاتب کلامی اهل سنت به موضوع امامت محدود می شود که ...)
3. فرهنگ و هنر (هنرهای جوامع شیعی، آداب و رسوم اختصاصی)--Kmhoseini (بحث) ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۵۱ (UTC)


پیشنهادهایی برای اصلاح مقاله

  • در شناسه ابتدا باید شیعه، معنا و انشعاب‌های آن مطرح شود. پس از آن سخن از دیدگاه آنان شود. در اینجا نویسنده اعتقادات امامیه را مطرح نموده است نه شیعه.
  • به نظر این عبارت درانتهای شناسه بیشتر تعریف است و اضافه«از مذهب شیعه در طول تاریخ، جریان‌های فکری و فرهنگی تأثیرگذاری پدید آمده و شیعیان به‌ویژه در دهه‌های اخیر نقش بسیار پررنگی در تحولات سیاسی-اجتماعی جهان اسلام بر عهده داشته‌اند.»/شناسه
  • تصویر ابتدایی مدخل تکیه بر عقاپد امامیه آن هم نه همه امامیه بلکه برخی از آنها دارد. تصاویر و احادیثی مرتبط تر با مدخل، مناسب به نظر می‌رسد
  • شیعه در اصطلاح فرقه‌شناسی اسلامی، برای شیعه امامیه دومین گروه از مسلمانان به لحاظ جمعیت به کار می‌رود/ تعریف و تعبیر فرقه نگاران مختلف است و هر کدام معنای خاص خودش را داشته است مانند«شیعه علی» «رافضی» «غالی فی التشیع« لذا در نسبت تعبیر شیعه باید دقیقتر بود که در چه زمانی و به چه کسانی این تعبیر گفته شده یا می‌شود./مفهوم شناسی
  • قرار است وجه تسمیه شیعه بیان شود یا وجه تسمیه امامیه. نویسنده به دنبال تعبیر امامیه رفته است./وجه تسمیه
  • در بخش اصول و فروع عقائد، به عقاید امامیه پرداخته است نه شیعه، مدخل شیعه شامل انشعاب‌های دیگر هم می‌شود که در اینجا فقط به عقاید امامیه اشاره شده است.
  • مبانی فقهی اختصاصی. مسائل فقهی اختصاصی. زیارت‌گاه‌ها و اماکن مقدس امامیه بیان شده است نه شیعه.
  • پیدایش تشیع با این بیان متعلق به امامیه است نه دیگر انشعاب‌های شیعه.
  • ادوار مختلف امامان تا عصر حاضر فقط شامل تاریخ و سیر تطور شیعه امامی است نه شیعه به معنای عام آن.
  • جغرافیای سیاسی(پراکندگی شیعیان در جهان) این بخش نیز متمرکز بر امامیه است. در ضمن وقتی بخش نوشتار اصلی دارد نیاز به این همه توضیح در این بخش نیست.
  • جمعیت و پراکندگی . در این بخش نیز تمرکز بر روی امامیه است.
  • مناسبت‌های مذهبی باز این بخش نیز امامیه را معرفی میکند نه شیعه به معنای عام آن
  • معرفی کتاب های فارسی در مطالعه بیشتر برای معرفی شیعه
  • معرفی برخی بناهای تاریخی متعلق به شیعه به همراه تصاویر
  • ایجاد گالری برای این مدخل که میتوان از بخش های مختلفی متعلق به شیعه تصویر گذاشت.

--Alipour (بحث) ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۲۲:۰۶ (UTC)

شناسه

در شناسه فعلی صفحه آمده است:

شیعه یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام است که اعتقاد به دو اصل امامت و عدل پیروان آن را از اهل‌ سنت متمایز می‌کند.

کلمه امامت به صفحه ان لینک دارد و در صفحه امامت آمده است:

اهل سنت نیز ضرورت وجود امام و لزوم تبعیت از دستوراتش را می‌پذیرند، ولی معتقدند انتخاب امام به دست مردم است و پیامبر اسلام (ص) کسی را به عنوان خلیفه بعد از خویش معرفی نکرده است.

پس وجه تمایز شیعه و اهل سنت اعتقاد به امامت نیست. بلکه یکی اعتقاد در مورد نحوه تعیین امام است و دیگری اعتقاد به خلافت بلافصل امام علی علیه السلام گر چه در بعد حکومتی تحقق نیافته است. همانی که در مقاله از شیخ مفید نقل شده است:

"شیعه در اصطلاح، به کسانی گفته می‌شود که امام علی(ع) را جانشین بلافصل پیامبر(ص) از سوی خدا می‌دانند."

با وجود این عبارت کوتاه و گویای شیخ مفید در مقاله شایسته است از همین جمله در معرفی شیعه در شناسه استفاده شود.

عدل هم وجه تمایز شیعه با اهل سنت نیست یکی از چندین مبحث اختلافی است. نشانه اش این است که از این نقطه (یعنی بعد از ورود بحث عدل به کتابهای کلامی و طرح آن به عنوان یکی از اصول مذهب توسط سید مرتضی) شیعه و اهل سنت از هم تمایز پیدا ننموده اند. بلکه اختلاف از همان زمان امیر المومنین شروع شده است. --zamani (بحث) ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۱۴ (UTC)

@Saeedzamani:

    • وجه تمایز به تعیین امام هم نیست چون منظور از شیعه اینجا عام است و زیدیه را هم شامل می شود در حالی که آنان جز در مورد سه امام نخست چنین اعتقادی(نص جلی) ندارند. بله گفته شیخ مفید که خلافت بلافصل، درسته منتها این عبارت هم نصب را نمی‌رساند فقط به بلافصل بودن خلافت اشاره دارد. دو امامت و عدل هم از اصول مذهب شیعه به شمار می آیند نه اصول دین. با این حال سعی کردم تا حدودی عبارات شناسه را تغییر دهم.--Shamsoddin (بحث) ‏۵ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۵ (UTC)

تاریخچه پیدایش

تعبیر ...تاازشرطه الخمیس به پیروان ایشان اضافه شد... مبهم است گویا شرطه الخمیسی بوده وملحق به هوداران حضرت شده ا ند در حالی که ظاهرا در عصر حضرت شکل گرفته واز حامیان جدی امام بوده اند چنان چه در مدخل شرطه الخمیس هم امده است.--Mahdi1382 (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۵۳ (UTC)--Mahdi1382 (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۵۶ (UTC)

تولی وتبری

به نظرم جایش در مدخل(با توجه به اختلاف درباره تعریف شیعه که ایا همزمان باید تولی وتبری داشته باشد یا تبری به لحاظ شرایطی ممکن است ازباب تقیه وغیره تعطیل بشود) در حد اشاره خالی است چون مدخل مستقل برای هر دو داریم لااقل از ارجاع--Mahdi1382 (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۵ (UTC)

فرقه های شیعه

کوه رِضوا ست یا کوه رَضوی...در مدخل ویکی شیعه که دومی است مگر این که در منبع(کتاب مرحوم علامه طباطبایی) اولی رضوا باشد--Mahdi1382 (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۹ (UTC)

رفع ابهام...تاریخچه پیدایش

@Esmati: به نظرم نقل قولی که شبهه انگیز است بدون اشاره اجمالی حتی به نقدش موجه نیست این که از ناشی اکبر درباره فرق شیعه مطلبی نقل بشود واشاره ای به نقدش در همان قسمت نشود شاید برای کاربر عام ذهنیت درست کند وپندارد که واقعا عبد الله سبا مثلا پایه گذار شیعه و...بوده است.مخصوصا مطالبی که ارتباط مستقیم ( یا حتی غیر مستقیم) با مبانی شیعی داردبه نظرم باید با حساسیت ودقت بیشتری تقریر بشود تا مستمسکی به دست بد خواهان وکوته نظران ومغرضان ندهیم..--Mahdi1382 (بحث) ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۳ (UTC)

نکته

در بخش «جمعیت و پراکندگی جغرافیایی» آماری که از طرف مؤسسه تحقیقاتی پیو ارائه شده است مشخص شود که برای چه سالی بوده است.

Hamzeh-Ahmadi (بحث) ‏۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۲۳ (UTC)

ایراد و پیشنهاد


افزودن مطلب جدید

@Shamsoddin: به نام خدا سلام ابوحاتم رازى در کتاب الزینه ج ۱ ص ۴۸۸ بیروت انتشارات الجمل مى گوید: «انّ اوّل اسم ظهر فى الاسلام على عهد رسول الله(صلى الله علیه وآله) هو الشیعة، و کان هذا لقب اربعة من الصحابة هم: أبوذر و سلمان و المقداد و عمّار --H.shayegh (بحث) ‏۲۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۸ (+0330)

- ذکر اعتقاد "بداء" ذیل عنوان «دوازده امامی» کمی بی‌ربط است. به عبارت بهتر بی‌ربط نیست ولی جمله توضیحی آن در جایی قرار گرفته که مخاطب احساس بی‌ربطی خواهد کرد.--Bahrami (بحث) ‏۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۳۷ (+0330)

نبود بخش مطالعات شیعه‌پژوهی و شیعه‌شناسی در مدخل

در مدخل به مطالعات شیعه‌پژوهی و شیعه‌پژوهان اشاره نشده است. همچنین به رشته و نشریات شیعه‌شناسی--Shamsoddin (بحث) ‏۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۰ (+0330)