ویکی شیعه:رهنمودهای صفحه بحث

از ویکی شیعه

هدف از ایجاد صفحه‌های بحث در ویکی شیعه آن بوده که کاربران ویکی شیعه بتوانند دربارهٔ تغییرات مقاله‌ها یا پروژه‌ها گفتگو کنند. از صفحهٔ بحث مقاله‌ها نباید به عنوان محلی برای بیان دیدگاه‌های شخصی استفاده شود.

دقت: برخی رویکردها به بهتر نوشتن کمک می‌کند، در حالی که برخی رویکردها جلوی پیشرفت بحث را می‌گیرد. سه اصل ارزشمندِ «ارتباط»، «ادب» و «مراعات» را به خاطر داشته باشید.

نکته: تمام گفتگوها در خصوص مقالات،‌ مدیریت ویکی شیعه و ساخت صفحات و هرگونه مطلبی که مربوط به ویکی شیعه باشد،‌ باید در صفحات بحث و صفحات پروژه ویکی شیعه مطرح شود. با این وجود، مصوبات بنیاد ویکی شیعه الزام‌آور هستند؛ حتی اگر در فضای دانشنامه ویکی شیعه مطرح نشده باشند.

نکات اصلی

ایجاد صفحه‌های بحث

صفحات بحث مثل صفحات دیگر ویکی شیعه با کلیک کردن بر روی پیوند قرمز «بحث» در بالای صفحه و ایجاد کردن آن ساخته می‌شوند. از ساخت صفحه بحث خالی فقط برای اینکه در آینده از آن استفاده شود خودداری کنید.

پیروی از سیاست‌های ویکی شیعه

همان سیاست‌هایی که در مورد مقاله‌های ویکی شیعه وجود دارد، در مورد صفحه بحث مقاله‌ها هم باید اجرا شود، از جمله سیاست‌های اثبات‌پذیری، دیدگاه بی‌طرفانه و تحقیق دست اول ممنوع. البته در صفحه‌های بحث تا حدی امکان ارائهٔ برخی پیشنهادها و اطلاعات شخصی نیز وجود دارد، به شرطی که زمینه‌ساز تحقیق بیشتر و پیشبرد مقاله باشند؛ در هر حال، ادامه دادن بحث در مورد یک موضوع که از نظر سیاست‌های ویکی شیعه توجیه‌پذیر نیست، مصداقی از استفادهٔ نادرست از صفحه بحث مقاله‌ها است.

همواره در صفحه‌های بحث فرض حسن نیت را رعایت کنید، و به نحوی برای دیگران پیام بگذارید که نشان دهد آن‌ها را یک همکار تلقی می‌کنید که صاحب خرد و احساس است، و درست مانند شما سعی دارد که مشارکت‌های مثبتی در ویکی شیعه داشته باشد - مگر این که دلایل واضحی در مغایرت با این فرض داشته باشید. منظور از دلیل واضح شواهدی است که یک فرد سوم هم بتواند آن‌ها را تأیید کند. صرف این که یک نفر با نظر شما مخالفت می‌کند دلیلی بر نیت بد او نیست!

استفاده صحیح از صفحه بحث مقالات

  • ارتباط برقرار کنید - هر زمان درباره محتواهای موجود در ویکی‌شیعه تردید کردید، سعی کنید با ارتباط برقرار کردن با دیگران، به درک بهتری از نظر آن‌ها دست پیدا کنید و آن‌ها را نیز به درک درستی از نظر خود برسانید. این که دیدگاه خودتان را توضیح بدهید همیشه فکر خوبی است. این که فقط دیدگاهتان را بیان کنید و دلیلی برایش مطرح نکنید، کمتر کمک می‌کند. ارائه کردن دیدگاه‌ها باعث می‌شود که افراد با هم به یک توافق عمومی برسند.
  • حاشیه نروید - صفحهٔ بحث مقاله‌ها برای بحث در مورد مقاله است نه بحث‌های عمومی. از آن‌ها فقط برای بحث در مورد بهتر کردن مقاله استفاده کنید. بحث‌های حاشیه‌ای ممکن است حذف شوند.
  • مثبت فکر کنید - صفحهٔ بحث مقاله‌ها برای این است که راجع به بهتر کردن مقاله‌ها بحث شود. اگر گمان می‌کنید که مقاله ایرادی دارد اما نمی‌دانید چگونه باید آن را اصلاح کنید، بحث را به گونه‌ای مطرح کنید که توجه دیگران را جلب کند و از آن‌ها برای اصلاح مقاله راهنمایی بخواهید.
  • بی‌طرف باشید - صفحه‌های بحث جایی برای ارائه نظرهای شخصی در مورد اختلاف نظرها نیستند، بلکه فضایی هستند که در آن دیدگاه‌های مطرح شده در منابع دیگر به بحث گذاشته می‌شود، تا در نهایت به یک نتیجهٔ بی‌طرفانه بیانجامد. گاهی این نتیجه عبارت است از منعکس کردن دیدگاه‌های مختلف و مخالف با یکدیگر. بهترین راه برای مطرح کردن یک موضوع آن است که منابع مرتبط با آن را پیدا کنید و در بحث به آن‌ها ارجاع بدهید.
  • با واقعیت‌ها کار کنید - صفحه‌های بحث یکی از بهترین جاها برای مطرح کردن بحث اثبات‌پذیری هستند. می‌توانید درخواست کنید که منابع بیشتری برای مطالب پیدا و درج شود، درستی ارجاع به منابع بررسی شود، و اختلاف نظرها در منابع مختلف بررسی گردد. این که در مورد یک جمله منبع بخواهید خیلی موثرتر است تا این که در مورد آن جمله انتقاد کنید.
  • به اشتراک بگذارید - صفحهٔ بحث مقاله جای خوبی برای ذخیره کردن قسمت‌هایی از متن مقاله‌است که به خاطر نداشتن منبع از مقاله پاک شده‌اند، تا اگر بعداً کسی منبع مناسبی برای آن‌ها پیدا کرد، دوباره به مقاله اضافه شوند. هم‌چنین، بخش‌های جدیدی که به مقاله اضافه می‌شوند را می‌توان ابتدا در صفحهٔ بحث مقاله جمع‌آوری و آماده کرد، و بعد به‌طور یکجا به خود مقاله منتقل کرد.
  • راجع به ویرایش‌ها گفتگو کنید - صفحه‌های بحث بهترین جا برای گفتگو در مورد ویرایش‌های انجام شده روی مقاله هستند. اگر یکی از ویرایش‌های شما واگردانی شده‌است، و شما دوباره آن را تکرار کردید، بهتر است که در خلاصه ویرایش ذکر کنید که ویرایش را تکرار می‌کنید و در صفحهٔ بحث مقاله هم در آن باره توضیح بدهید. هم‌چنین صفحهٔ بحث مقاله‌ها جای خوبی برای سؤال کردن از دیگر کاربران در مورد ویرایش‌های آن‌ها است. اگر کاربر دیگری از شما دلیل یک ویرایش‌تان را پرسید، به خاطر داشته باشید که جواب کامل و مفیدی ارائه کنید.
  • پیشنهاد بدهید - پیشنهادهایی که در مورد یک مقاله دارید را در صفحهٔ بحث مقاله مطرح کنید تا دیگران در مورد آن نظر بدهند. این پیشنهادها می‌توانند شامل تغییر در محتوای مقاله، انتقال صفحه، ادغام دو مقاله، یا ایجاد یک مقاله جدید بر اساس محتوای یک مقالهٔ بلند باشند.
  • انتقاد کنید - انتقادهای سازنده در صفحه بحث، موجب ارتقاء کیفیت مقالات در ویکی شیعه خواهند شد. در انتقادها،‌ رعایت آداب معاشرت از اهمیت مضاعفی برخوردار است.

رسوم پسندیده

  • نوشته‌هایتان را امضا کنید - در پایان نوشته‌هایتان چهاربار علامت مدک را اضافه کنید (به این شکل: ~~~~) تا وقتی صفحه را ذخیره می‌کنید به‌طور خودکار امضای شما درج شود. توجه کنید که حتی اگر امضایتان را درج نکنید، همچنان نام کاربری شما به همراه ویرایش‌تان ثبت می‌شود.
  • متن را ساده نگاه دارید - استفاده از کلمات و عبارات کج نوشته یا ضخیم شده یا مانند آن را تا حد امکان کم کنید و فقط در مورد کلمات خیلی کلیدی از این نوع نوشتار در صفحهٔ بحث استفاده کنید.
  • خلاصه بنویسید - اگر نوشته‌ای بیش از ۱۰۰ کلمه نوشته‌اید، سعی کنید کوتاه‌ترش کنید. پیام‌های طولانی، معمولاً یا نادیده گرفته می‌شوند. اگر واقعاً لازم است که به حاشیه‌ها بپردازید، از روش‌هایی که پایین‌تر توضیح داده شده استفاده کنید.
  • ظاهر صفحه را ساده نگاه دارید - صفحه‌بندی صفحه‌های بحث را ساده و قابل فهم نگاه دارید. از بحث‌های تکراری و غیرضروری پرهیز کنید. هر چه نسبت بحث‌های ضروری به غیرضروری در صفحهٔ بحثی بیشتر باشد، بیشتر امکان دارد که توجه خواننده به بحث‌های آن صفحه جلب بشود.
  • بایگانی‌ها را بخوانید - گاهی در صفحهٔ بحث مقاله‌ها پیوندهایی به بایگانی صفحهٔ بحث می‌بینید که حاوی بحث‌های قدیمی‌تر هستند. اگر شما جدیداً آغاز به ویرایش آن مقاله کرده‌اید، حتماً بحث‌های قدیمی‌تر را بخوانید، تا از اختلاف‌نظرهای متداول و راه‌حل‌هایی که در مورد آن‌ها به کار گرفته شده آگاه شوید. حتی ممکن است جواب سؤال‌ها یا اعتراض‌های خودتان را در بحث‌های بایگانی شده پیدا کنید.
  • به زبان بومی بنویسید - باید در هر زبان ویکی‌شیعه به همان زبان، گفتگوها شکل بگیرد. اگر نوشتن به زبانی دیگر اجتناب‌ناپذیر است، (مانند نقل قول‌ها) سعی کنید ترجمه‌اش را هم اضافه کنید.
  • نحوهٔ مطرح کردن یک نظر - گاهی در صفحهٔ بحث یک مقاله خواسته می‌شود که دیگران نظر خودشان را اضافه کنند. برای این منظور، برخی افراد نظراتشان را به صورت یک فهرست گلوله‌دار (با اضافه کردن نویسهٔ * در ابتدای سطر) مطرح می‌کنند و خلاصه‌ای از کلیت نظرشان را در ابتدای جمله به صورت ضخیم می‌نویسند. این روشی پسندیده در ویکی‌شیعه است. حتماً نظرات‌تان را با افزودن ~~~~ امضا کنید. همیشه به خاطر داشته باشید که رای‌گیری نمی‌تواند جای یک بحث و تبادل نظر را بگیرد.
  • بحث متمرکز - بحث‌های با قابلیت متمرکز شدن را متفرق و در صفحات بحث متعدد پیگیری نکنید. این روش باعث می‌شود که بحث‌ها در چندجا پخش بشوند، و تبادل نظرها کمتر امکان‌پذیر باشد. هم‌چنین، بحث‌هایی که جای دیگری به نتیجه رسیده‌اند، دوباره تکرار می‌شوند، که این یک تلاش بیهوده خواهد بود. اگر به بحثی برخوردید که به صورت غیر متمرکز در چند صفحه در جریان است، خوب است که بحث‌ها را به یک جا منتقل کنید، و در صفحه‌های دیگر به این صفحهٔ اصلی پیوند بدهید. صفحات بحث متمرکز همانند بحث‌های مربوط به یک پروژه (مثل: پروژه سوره‌ها و صفحه اعلانات مدیران) نیز محلی متمرکز برای گفتگو در موضوعی مشخص است.
  • با تازه‌واردان خوب برخورد کنید - افراد تازه‌کار در ویکی شیعه ممکن است با سیاست‌ها و رسوم ویکی شیعه آشنا نباشند. با آن‌ها برخورد بدی نکنید و اگر کاری مغایر با رسوم ویکی شیعه انجام دادند، فرض را بر سهوی بودن اشتباه بگذارید. محترمانه اشتباه‌شان را به ایشان گوشزد کنید، به سیاست/رهنمود/راهنمای مربوط به آن در ویکی شیعه پیوند بدهید، و پیشنهادی برای عملکرد بهتر به آن‌ها ارائه کنید.

رفتار غیرقابل قبول

مواردی که در زیر ذکر می‌شوند گاهی آن قدر مهم هستند که یک سیاست ویکی شیعه تلقی می‌شوند. نقض این موارد ممکن است به طرد شدن فرد خاطی از اجتماع ویکی شیعه بیانجامد.

  • حمله شخصی ممنوع است - حملهٔ شخصی یعنی گفته‌های منفی در مورد یک ویرایش‌کنندهٔ دیگر. موارد عمدهٔ آن عبارتند از:
    • توهین - مانند آن که کسی را احمق یا فاشیست خطاب کنید. روش درست آن است که به دیگران در مورد کار اشتباهشان توضیح دهید و راهی برای اصلاح آن پیشنهاد کنید.
    • تهدید - مانند این که دوستی‌تان با مدیران ویکی شیعه را به رخ دیگری بکشید و او را تهدید به قطع دسترسی کنید.
    • تهدیدهای قانونی - مانند آن که کسی را به خاطر ویرایش‌هایش در ویکی شیعه تهدید به پیگرد قانونی کنید.
    • درج اطلاعات شخصی - کاربرهایی که اطلاعاتی در مورد هویت و مسایل شخصی یک کاربر دیگر ویکی شیعه را بدون رضایت او در ویکی شیعه درج کنند، ممکن است برای مدتی (حتی همیشه) دچار قطع دسترسی بشوند.
  • دیگران را بد جلوه ندهید - بحث‌ها باید با هدف تبادل نظر مفید صورت بگیرند. بنابراین:
    • موقع نقل قول از دیگران دقیق باشید.
    • وقتی می‌خواهید به ویرایش‌های یک کاربر دیگر اشاره کنید، از پیوندهای تفاوت استفاده کنید.
    • به عنوان یک قاعده کلی از ویرایش کردن نوشته‌های دیگران خودداری کنید. موارد استثنای این قاعده در زیر آمده‌اند.

ویرایش نوشته‌های دیگران

صفحه‌های بحث قرار نیست جایی چاپ بشوند، پس اجباری در اصلاح غلط‌های املایی و انشایی آن‌ها نیست، به خصوص از این جهت که ویرایش نوشته‌های دیگران می‌تواند باعث تحریک شدن آن‌ها بشود.

هرگز نوشتهٔ یک کاربر دیگر را به نحوی که معنی آن را تغییر دهد ویرایش نکنید و به‌طور کلی از ویرایش نوشته‌ها و نظرهای دیگران در صفحه‌های بحث خودداری کنید؛ مگر هنگامی که:

  • … از نویسندهٔ آن نوشته اجازه گرفته باشید.
  • … مطالب غیرمجاز مانند افترا، افشای اطلاعات شخصی، یا نقض سیاست‌های حق نشر و تبلیغ باشد.
  • … نوشته‌ای مضر باشد، شامل حمله‌های شخصی و خرابکاری. مورد لب‌مرزی بین مفید و مضر، از دیگر ویرایش‌های اخلالگرانه است که معمولاً بهتر است دست زده نشوند یا بایگانی شوند.
  • … در پایان نوشتهٔ امضانشده‌ای، پیامی در مورد نویسندهٔ آن اضافه می‌کنید. (برای این منظور از دستور {{امضانشده|نام کاربری|تاریخ ویرایش}} استفاده کنید).
  • … در وسط یک پیام بلند، برای پاسخ به یک جزء از آن، پیامی کوتاه به عنوان پاسخ اضافه می‌کنید. حتماً انتهای نوشتهٔ خود را امضا کنید. نوشتهٔ شما باید به گونه‌ای باشد که متن اصلی از پاسخ آن به‌سادگی قابل تشخیص باشد، ترجیحاً نوشتهٔ خود را کوچک کنید، اینگونه:
:<small>نوشتهٔ شما --~~~~</small>
  • … یک پیام بلند از نظر صفحه‌بندی اشکال دارد، به نحوی که خواندنش مشکل می‌شود. در این حالت، فقط صفحه‌بندی را اصلاح کنید و محتوای پیام را تغییر ندهید.
  • نظر حساب زاپاس در رای‌گیری‌ها خط خواهد خورد و از اعتبار ساقط می‌شود.

ویرایش نوشته‌های خودتان

  • در رای‌گیری‌ها، تا پیش از جمع‌بندی می‌توان نظر خود را با استفاده از قابلیت خط زدن (به قبل از آن دستور <s> و به بعد از آن دستور ‎</s>‎ را اضافه کنید: <s>...</s>)، تغییر داد؛ به شرط آنکه این تغییر در قالب پیامی اعلام گردد تا دیگر کاربران مشارکت‌کننده در گفتگو نیز مطلع شوند.
  • در غیر رای‌گیری‌ها، ویرایش در حد غلط‌های املایی، ارسال پیام اشتباه در دیگر صفحات و ویرایش‌های جزئی،‌ تا مدت محدودی (کمتر از ۱ روز) بلامانع است. توصیه می‌شود که قبل از ذخیره کردن نوشته‌هایتان، از آن‌ها پیش‌نمایش بگیرید تا مطمئن شوید که آن‌ها را بدون غلط ذخیره می‌کنید.
  • اگر دیدگاهتان تغییر یافته‌است، تغییر را در قالب نظر جدیدی اعلام نمایید. در صورتی که از ارسال نظر کمتر از ۱ روز گذشته باشد و کسی به آن نظر واکنشی نشان نداده باشد،‌ امکان حذف برای شما فراهم است.

استانداردهای فنی و صفحه‌بندی

صفحه‌بندی

  • بخش‌های جدیدی در انتهای صفحه اضافه کنید - اگر مطلب جدیدی را در بالای صفحه اضافه کنید ممکن است دیده نشود یا گیج کننده باشد. همیشه مطالب جدید در زیر مطالب قبلی و در انتهای صفحه اضافه می‌شوند. به این ترتیب توالی زمانی بحث‌ها حفظ می‌شود. یک راه سریع برای انجام این کار آن است که روی دکمهٔ «افزودن بخش» در بالای صفحهٔ بحث کلیک کنید، تا یک بخش جدید ایجاد شود.
  • بین مطالب مختلف فاصله بگذارید - اگر در یک پیغام می‌خواهید به بیش از یک نکته اشاره کنید، خوب است متن را در چند بند (پاراگراف) بنویسید. بین هر بند با بند بعدی باید یک سطر خالی بگذارید.
  • از روش دندانه‌دار کردن در بحث استفاده کنید - آنچه را که در پاسخ به یک مطلب قبلی می‌نویسید، با دندانه‌دار کردن متن (با استفاده از اضافه کردن نویسهٔ : به ابتدای سطر، به تعداد لازم) از متن بالایش متمایز کنید.

عنوان‌ها و بخش‌های جدید

  • برای هر موضوع جدید یک بخش جدید ایجاد کنید - به این ترتیب، بحث‌های مربوط به آن موضوع از بقیهٔ بحث‌ها متمایز می‌شوند. به علاوه، آن بخش از طریق «فهرست مندرجات» در بالای صفحهٔ بحث، قابل دسترسی خواهد بود. همان‌طور که پیشتر ذکر شد، با استفاده از دکمهٔ «افزودن بخش» در بالای صفحهٔ بحث، این کار به آسانی قابل انجام است.
  • عنوان هر بخش را مناسب موضوع بحث انتخاب کنید - عنوان یک بخش در صفحهٔ بحث باید نشان بدهد که موضوع آن بخش، کدام یک از قسمت‌ها یا خصوصیات مقاله‌است. عنوانی مانند این مقاله بد است را استفاده نکنید؛ به جای این کار، در عنوان ذکر کنید که کجای مقاله بد نوشته شده‌است.
  • عنوان‌ها را بی‌طرفانه انتخاب کنید - عنوان باید مشخص کند که موضوع بحث چیست، نه این که به یکی از دیدگاه‌های موجود اشاره کند. در همین راستا:
    • در عنوان‌ها یک ویرایش خاص را ستایش نکنید - ممکن است منظور شما ستودن یک ویرایش خاص در متن مقاله باشد، اما توجه کنید که از دید کسی که با آن دیدگاه مخالف است، این کار شما وجههٔ دیگری پیدا می‌کند.
    • در عنوان‌ها انتقاد نکنید - چیزی که شما با لحن انتقادی از آن صحبت می‌کنید محصول ویرایش دیگر ویرایش‌کنندگان ویکی شیعه است، و لحن انتقادی شما ممکن است از طرف آن‌ها نوعی حمله قلمداد شود.
    • در عنوان به کاربر خاصی اشاره نکنید - نباید سعی کنید که کاربر خاصی را به بحث بکشانید. عنوان باید به شکلی باشد که همه بعد از خواندن آن به پاسخ دادن علاقه‌مند شوند.

پیوندها و عنوان صفحه

  • آزادانه پیوند بدهید - پیوند دادن به دیگر مقاله‌ها در صفحه‌های بحث کار مفیدی است، و پیوند دادن به مقاله‌هایی که هنوز ایجاد نشده‌اند می‌تواند باعث شود که تدریجاً به بالای فهرست صفحه‌های مورد نیاز رانده شوند.
  • وقتی راجع به نام مقاله صحبت می‌کنید به نام فعلی اشاره کنید - این مسئله زمانی که یک مقاله انتقال داده می‌شود (نامش تغییر می‌کند) اهمیت دارد. در این شرایط صفحهٔ بحث هم معمولاً منتقل می‌شود و اگر شما به نام قبلی اشاره کنید، باعث گیج شدن خواننده می‌شوید.

صفحه‌های بحث طولانی

  • بایگانی کنید؛ پاک نکنید - وقتی صفحهٔ بحثی خیلی طولانی (بلند) می‌شود، و قسمت‌های قدیمی‌تر آن دیگر مورد بحث نیستند، صفحهٔ بحث را بایگانی کنید.
  • بحث را خلاصه و جمع‌بندی کنید. جمع‌بندی صفحات بحث مقالات و فضا نام ویکی‌شیعه، با مدیران است.

صفحه‌های بحث کاربری

صفحات بحث کاربر مشمول دستورالعمل‌های عمومی صفحه کاربر هستند. هدف صفحات بحث کاربر جلب توجه یا بحث در مورد ویرایش‌های یک کاربر است در حالی که هدف از صفحات بحث مقاله بحث در مورد محتوای مقالات است.

حذف، انتقال؛ ادغام و پاکسازی صفحه‌ها و گفتگوها

  • پاکسازی و حذف محتوای صفحه‌های بحث در فضاهای اصلی، پیش‌نویس و کاربر، ممنوع است. بجز موارد استثناء شده در بالا و صفحه بحث صفحه تمرین.
  • طول صفحات بحث کاربر، و نیاز به بایگانی، به صلاحدید هر کاربر واگذار شده‌است. بایگانی یک اخطار به عنوان مدرکی مبنی بر خوانده شدن هشدار توسط کاربر در نظر گرفته می‌شود. صفحات بحث کاربر تقریباً هرگز حذف نمی‌شوند ولی بایگانی خواهند شد.
  • حذف صفحات بحث به همراه حذف صفحه اصلی آن انجام می‌شود. نگهداری صفحه بحث بدون صفحه اصلی آن، ممنوع است.
  • در انتقال صفحات،‌ باید صفحه بحث آنها نیز منتقل شود.
  • در ادغام مقالات، صفحات بحث نیز به تشخیص مدیران، محتوا بدون تغییر باید ادغام گردند.