ویکی شیعه:راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از ویکی‌شیعه:نگارخانه)

راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله شیوه‌نامه چینش بخش‌های مختلف یک مقاله در ویکی‌شیعه است. هر مقاله در ویکی‌شیعه بخش‌های متنوعی دارد. در این مقاله محتوای هر بخش و ترتیب آمدن بخش‌ها مشخص شده است.

بخش‌های یک مقاله باید با ترتیب زیر در مدخل آورده شوند: ۱. الگوهای سرنویس ۲. جعبه اطلاعات ۳. شناسه ۴. متن اصلی مقاله ۵. جستارهای وابسته ۶. مطالعه بیشتر ۷. نگارخانه ۸. پانویس ۹. منابع ۱۰. پیوند به بیرون ۱۱. الگوهای ناوبری ۱۲. رده‌ها. ۱۳.پیوند میان‌ویکی

الگو‌های سرنویس

این بخش شامل الگوهای پیامی و الگوهای تمیزکاری است که نویسنده با توجه به نیاز مقاله آنها را بارگذاری می‌کند و مقاله کامل (به‌جز برخی سرنویس‌ها مانند نوشتار فقهی)، نباید سرنویس دیگری داشته باشد(که حاکی از ضعف مقاله باشد). این الگوها همواره در بالاترین بخش مقاله قرار می‌گیرند.

مانند الگوی ویرایش که دستورش {{جا:ویرایش}} است و به صورت زیر نمایش داده می‌شود.

جعبه اطلاعات

راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله
تشت‌گذاری
اطلاعات آئین
زمان‌برگزاری۲۷ تا ۳۰ ذی‌الحجه
مکان برگزاریمساجد
گستره جغرافیاییاردبیل، آذربایجان شرقی
منشأ تاریخیصفویان
اشیاء و نمادهاتشت (نماد رود فرات)
وجه نمادیننمادی از ایثار امام حسین(ع) و یارانش در سیراب کردن سپاه حر ابن یزید ریاحی و اسب‌های آنها
اوراد و اشعارنوحه‌های عزاداری محرم به زبان‌های ترکی و فارسی
آئین‌های مهم
سینه‌زنیافطاریتشییع جنازهتعزیه خوانی
سایر آئین‌ها


جعبه‌های اطلاعات، الگوهایی هستند که در آنها اطلاعات مقاله در یک جعبه در قسمت بالای صفحه و سمت چپ آن آورده می‌شود. جعبه‌های اطلاعات برای نوع‌ها ساخته می‌شوند و مختص به یک مقاله نیستند؛ مثل جعبه اطلاعات شهرها و جعبه اطلاعات آئین‌ها. جعبه‌های اطلاعات چند مؤلفه مشترک بین یک نوع را در خود دارند که پس از بارگذاری جعبه در صفحه می‌توان مشخصات را به صورت دستی وارد کرد. برای مثال جعبه اطلاعات آئین‌ها برای آئین تشت‌گذاری در اینجا بارگذاری شده است.

نمونه یک الگوی خالی جبعه اطلاعات:

{{ جعبه اطلاعات آئین ها
 | عنوان        = 
 | عرض          = 
 | تصویر۱       = 
 | عرض تصویر۱   = 
 | زیرنویس۱     = 
 | تصویر۲       = 
 | عرض تصویر۲   = 
 | زیرنویس۲     = 
 | اطلاعات آئین  = اطلاعات آئین
 | زمان برگزاری = 
 | مکان برگزاری = 
 | گستره جغرافیایی  = 
 | منشأ تاریخی  = 
 | انواع        = 
 | اشیاء و نمادها  = 
 | وجه نمادین   = 
 | ادعیه        = 
 | اوراد و اشعار= 
 | مؤسسه وابسته = 
 | ثبت ملی      = 
 | پانویس جعبه  =
}}


لیست جعبه‌های اطلاعات را در رده:الگوهای اطلاعاتی جعبه‌ای ببینید.

شناسه

شناسه بخشی است که مروری کلی از مقاله ارائه می‌دهد و اهمیت و جایگاه موضوع را روشن و مهم‌ترین نکات و جدل‌های موجود (در صورت وجود) را ذکر می‌کند. بسیاری از کاربران فقط شناسه را می‌خوانند؛ بنابراین این بخش باید بی‌نیاز از سایر بخش‌ها باشد و نکات اصلی را پوشش دهد. شناسه نباید مخاطب را به لب چشمه ببرد و تشنه باز گرداند؛ یعنی اینکه بگوید اطلاعات مهمی هست که در بخش‌های آتی مقاله خواهد آمد.

نکات بیشتر درباره نوشتن شناسه را در ویکی‌شیعه:شناسه ببینید.

متن اصلی

متن اصلی مقاله بعد از شناسه آورده می‌شود. در این بخش عکس‌ها و الگوهای مربوط نیز متناسب با متن آورده می‌شوند. متن اصلی مقاله با استفاده از عنوان‌ها، بخش‌ها و زیربخش‌ها به وجود می‌آید. عنوان‌ها دارای سلسله مراتبی از ۱ تا ۶ هستند. سطح عنوان با علامت‌های = در دوطرف عنوان مشخص می‌شوند. از «=عنوان یکم=» تا ====== عنوان ششم ======. عنوان یکم فقط برای نام مقاله (به صورت خودکار) استفاده می‌شود و در متن اصلی استفاده نمی‌شود. سلسله مراتب در عنوان‌بندی باید رعایت شود.

== بخش نخست ==           / 
=== زیربخش نخست ===       |
.                         |
.                         | متن اصلی
.                         |
== بخش چندم ==            |
=== زیربخش چندم ===      \


الگوهای عمودی، عکس‌ها و جعبه‌های نقل قول با توجه به نیاز مقاله، در متن اصلی استفاده می‌شوند.

جستارهای وابسته

محتویات این بخش فهرستی از پیوندها به مقالات دیگر (درون ویکی‌شیعه) است که با این مقاله ارتباط دارند.

  • جستارهای وابسته باید مرتبط با موضوع مقاله و تعداد آن متوازن و منطقی باشد.
  • در این بخش پیوندهایی آورده می‌شوند که با مقاله ارتباط نزدیکی دارند اما در متن اصلی مجال پرداختن نداشتند و نهایتا چند بار لینک شده‌اند.
  • از آوردن مداخلی که ارتباط نزدیکی با مدخل دارند اما بخشی از مقاله به آنها اختصاص یافته یا نوشتار اصلی در مدخل دارند در این بخش خودداری کنید.
  • یک مقالهٔ کامل و با شمول بسیار، نیاز کمی به بخش جستارهای وابسته دارد.
  • پیوندهای قرمز (مقاله‌های ناموجود) و پیوندهای ابهام‌زدایی را در بخش جستارهای وابسته نیاورید.
  • نهادن این پیوندها باید بجا نیز باشند و وقتی پیوندهای به این صفحه را در صفحه مقصد کلیک می‌کنیم مفید به نظر برسند.
  • اگر عنوان مدخلی قسیم داشته باشد معمولا قسیم‌های آن به عنوان جستار وابسته آورده می‌شوند برای نمونه قسیم مدخل حدث اکبر، حدث اصغر است و هر کدام از این دو، جستار وابسته دیگری است.

مطالعه بیشتر

این بخش فهرستی مرتب شده بر اساس الفبا است که به نوعی پیشنهاد ویرایشگران ویکی‌شیعه برای مطالعهٔ بیشتر در مورد موضوع مقاله است. در مطالعه بیشتر ما کتاب‌ها،‌ مقالات، و سایت‌هایی را معرفی می‌کنیم که مناسب مخاطب باشد. بنابراین منابع دست اول را معرفی نمی‌کنیم.

این بخش نسخهٔ دیگر بخش «پیوند به بیرون» یا «منابع» نیست؛ بنابراین آنچه در منابع و در بخش پیوند به بیرون آمده‌ است، در این بخش آورده نمی‌شود.

نگارخانه

این بخش اختیاری است و در آن تعدادی تصویر برای شناساندن بیشتر موضوع بارگذاری می‌شود. عکس‌ها باید عکس‌نوشت مناسب داشته باشد. تعداد تصاویر وابسته به ظرفیت مقاله است که اگر از سایز پیش‌فرض برای تصاویر این بخش استفاده شود، در هر ردیف حداکثر ۶ تصویر قابل جای‌دهی است.

برای ایجاد نگارخانه کافی است که ابتدای بخش دستور<gallery> را بگذاریم، سپس آدرس عکس‌ها را بگذاریم و در انتهای بخش نیز دستور </gallery> آورده شود؛

مانند:

  <gallery>
 پرونده:نماز آیت الله مرعشی نجفی.jpg|نماز آیت الله مرعشی نجفی 
 پرونده:آیت الله مرعشی بعد از نماز.jpg|آیت الله مرعشی بعد از [[نماز]]
 پرونده:آیت الله مرعشی بعد از نماز2.jpg|آیت الله مرعشی؛ [[سجده شکر]] بعد از نماز
پرونده:آیت الله مرعشی نجفی.jpg| آیت الله مرعشی نجفی
پرونده:آیت الله مرعشی نجفی3.jpg|در بستر بیماری
  </gallery>
 


که در حالت نمایش به این صورت است:


پانویس و یادداشت

در این بخش‌ها منابعی که در مقاله از آنها نقل شده است (در پانویس) و نکاتی از متن اصلی که نیاز به توضیح دارد (در یادداشت) آورده می‌شوند.

  • پانویس

پانویس ارجاعی است که در مقاله به یک منبع داده می‌شود. دستور آوردن پانویس در متن به شکل زیر است؛

 <ref>نام نویسنده، نام کتاب، سال نشر، شماره جلد، شماره صفحه</ref> 

برای آگاهی از شیوه ارجاع در پانویس به ویکی‌شیعه:شیوه ارجاع به منابع رجوع کنید.

در بخش پانویس برای نمایش چند ستونی ارجاعات و نیز نمایش بخش یادداشت از الگوی {{پانویس۲}} استفاده می‌شود.

  • یادداشت

یادداشت نکاتی اضافی است که درباره متن آورده می‌شود؛ مانند متن آیات و روایات. دستور استفاده از الگوی یادداشت به صورت زیر است:

{{یاد|متن یادداشت}}

منابع

در این بخش اطلاعات کامل کتابشناسی منابعی که در متن از آنها استفاده شده است، آورده می‌شود؛ از جمله اطلاعات شناسنامه‌ای کتاب‌ها و نشریات و اطلاعات سایت‌ها و نشریات الکترونیک.

منابع در این بخش به ترتیب حروف الفبا آورده می‌شوند.

شیوه کلی نوشتن منابع به صورت زیر است:

  • نام خانوادگی (مشهور) نویسنده، نام نویسنده، نام کتاب،‌ شهر، ناشر، سال نشر.

برای آگاهی از شیوه ارجاع در پانویس به ویکی‌شیعه:شیوه ارجاع به منابع رجوع کنید.

پیوند به بیرون

در بخش پیوند به بیرون منبع اصلی مقاله (اگر داشته باشد) آورده می‌شود. همچنین در این بخش سایت‌های مرتبط با موضوع مقاله که مطلبی مفصل و قابل استفاده برای مخاطب داشته باشند، آورده می‌شوند. پیوند به بیرون بعد از پانویس‌ها و منابع و قبل از الگوهای ناوبری آورده می‌شود.

این پیوندها را به هیچ وجه در متن مقاله نمی‌آورند و محتویات این بخش نباید نسخهٔ یکسانی از بخش منابع باشد.

الگو‌های ناوبری

الگوی ناوبری گروهی از پیوندها به دیگر مقالات است که با مقاله اصلی ارتباط دارند. ناوبری‌ها برای پیونددادن نوشتارها به یکدیگر هستند؛ بدین معنی که، هر نوشتاری که در الگوی ناوبری مشخصی فهرست شده‌ باشد معمولاً آن الگو را در صفحهٔ خود دارد. هدف استفاده از الگوهای ناوبری پرکردن صفحه با نوشتارهای مرتبط نیست؛ بلکه ناوبری جایگاه مدخل را نیز مشخص می‌کند.

ناوبری‌ها در انتهای مقاله، بعد از پیوند به بیرون و پیش از رده‌ها و پیوندها به دیگر زبان‌ها قرار می‌گیرند.

راه معمول برای ایجاد الگوی ناوبری استفاده از {{نام ناوبری}} است؛ مثلاً برای استفاده از الگوی سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌شیعه از دستور {{سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌شیعه}} استفاده می‌کنیم که به صورت زیر در صفحه به نمایش در می‌آید؛


ویرایش یک الگوی ناوبری در صفحهٔ الگو انجام می‌شود.

در ساخت ناوبری‌ها باید از پیوندهای ناموجود (یا پیوندهای قرمز) صرف‌نظر کرد؛ مگر اینکه به احتمال زیاد داخل نوشتار توسعه داده شوند که در این صورت، ویرایشگرها به ساخت نخستین نوشتارشان تشویق می‌شوند.

تمام پیوندهای موجود در الگوی ناوبری باید ارتباط مفهومی با موضوع الگوهای ناوبری داشته باشند.

الگوهای ناوبری‌ای که پیوند به مقاله یا صفحات دیگر ندارند نباید ساخته شوند؛ بنابراین الگوی ناوبری برای مقاله‌هایی ساخته می‌شود که به یکدیگر مربوط باشند.

رده‌ها

رده‌ها صفحات را در فهرست‌های خودکار قرار می‌دهند. رده‌ها با دسته‌بندی صفحاتی که موضوعی مشابه دارند؛ به ساختاربندی بهتر مقالات کمک می‌کنند.

یک صفحهٔ رده فهرستی است از مقالات (یا دیگر صفحاتی) که به یک ردهٔ معین افزوده شده‌اند. همچنین ممکن است شامل قسمتی باشد که زیررده‌های آن رده را فهرست کرده‌ باشد. ویژگی زیررده‌بندی باعث سامان دادن به رده‌ها به صورت ساختار شجره‌نامه می‌شود و به سهولت ناوبری آنها کمک می‌کند (رفت و برگشت از یک رده به زیررده‌هایش و یا رده‌های مادرش).

برای اطلاع بیشتر از رده‌ها به صفحه ویکی‌شیعه:رده‌بندی رجوع کنید.

پیوند میان ویکی

با اضافه کردن یک پیشوند به یک پروژهٔ ویکی‌مدیا، می‌توان از شیوهٔ پیونددهی داخلی، برای پیوند دادن به پروژه‌ای دیگر (مثل زبان‌های دیگر ویکی‌شیعه یا پروژه‌های خواهر) استفاده کرد. برای ارجاع دادن به یک پروژهٔ دیگر، از برچسب‌های خلاصه شده‌ای به صورت پیشوند در میان متن مبدأ استفاده می‌شود. به عنوان مثال، ar: به ویکی‌شیعه عربی ارجاع می‌دهد، که به صورت [[ar:ويكي شيعة:دليل الأسلوب/تنظيم المقالة]] پیوندی را به مقالهٔ «ويكي شيعة:دليل الأسلوب/تنظيم المقالة» در ویکی‌‌شیعه فراهم می‌کند. پیوندهای میان‌ویکی که ویکی‌شیعه زبان‌های مختلف را به هم پیوند می‌دهد به عنوان پیوند بین زبان‌ها شناخته می‌شود.

میان‌ویکی‌ها در پایان مقاله انجام می‌شود و نیازی به استفاده از علامت == برای عنوان‌بندی نیست. توجه کنید ممکن است میان ویکی‌ها در پیش‌نمایش، دیده نشوند.