ویکی شیعه:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۱/۱۷
عذاب قبر سختی‌ها و فشارهای پس از مرگ است که در عالم بَرزخ بر انسان وارد می‌شود. طبق روایات، سخن‌چینی، بی‌دقتی درباره طهارت و نجاست، رفتار نامناسب مرد با همسرش، بداخلاقی با خانواده و سبک‌شمردن نماز، از اسباب عذاب قبر است؛ از سوی دیگر، زیارت امام حسین(ع)، دفن شدن در نجف، محبت اهل بیت پیامبر(ص)، مردن در فاصله ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه و... در برطرف شدن عذاب قبر مؤثر شمرده شده است.
به جز ضرار بن عمر از شاگردان واصل بن عطا، همه مسلمانان به عذاب قبر اعتقاد دارند. متکلمان برای اثبات مسئله عذاب قبر به آیه «قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَيْنِ وَ أَحْيَيْتَنَا اثْنَتَيْنِ؛ پروردگارا! ما را دو بار میراندی و دو بار زنده کردی» استناد می‌کنند. درباره اینکه بدن مثالی عذاب را درک می‌کند یا بدن دنیایی، اختلاف‌نظر وجود دارد، اما بیشتر متکلمان بر این باورند عذاب قبر بر بدن برزخی وارد می‌شود.
محمد بن اسماعیل بخاری از علمای اهل سنت در کتاب صحیح خود، روایتی از پیامبر اسلام(ص) نقل کرده که میت به خاطر گریه بستگان بر سر قبرش عذاب می‌شود. به گفته یحیی بن شرف نوَوَی، شارح صحیح مسلم، عالمان اهل‌سنت این روایت را تأویل کرده‌اند؛ چرا که عذاب مردگان به خاطر گریه زندگان، با آیه هجدهم سوره فاطر که هیچ کسی بار دیگری را بر دوش نمی‌کشد سازگار نیست. همچنین به گفته عایشه، روایت مذکور به صورت صحیح از پیامبر(ص) نقل نشده است.