فهرست آثار محمدرضا مسجدشاهی

از ویکی شیعه

فهرست آثار محمدرضا مسجدشاهی مجموعه تألیفات و آثار قلمی آیت‌الله محمدرضا مسجدشاهی معروف به آقا رضا اصفهانی (درگذشت ۱۳۱۱ش) از مراجع تقلید شیعه در ایران است. کتاب‌های مسجدشاهی بیش از بیست عنوان در موضوعات و مسائل متعدد علوم اسلامی و ریاضی و شعر است.

  • آثار اصولی
وقاية الأذهان و الألباب في أصول السنة و الكتاب
  1. وقاية الأذهان و الألباب في أصول السنة و الكتاب؛[۱] کتاب بزرگی در اصول فقه است. تهرانی تراجم‌نگار آن را در نهایت خوبی، بدیع بودن سبک دانسته است که روشی نو در چینش ابواب و پیراستگی از زوائد دارد.[۲]
  2. اماطة العین فى استعمال العین فى المعنیین؛ مسجدشاهی در کتاب وقایة الاذهان به جواز استعمال لفظ در بیش از یک معنا نظر داده بود، آقا ضیاءالدین عراقی سخن او را در کتاب مقالات الاصول رد نمود.[۳] مسجدشاهی این کتاب را در جواب وی نگاشت و آن را به شیخ عبدالکریم حائری فرستاد. حائری ضمن پذرش نظریه مسجدشاهی سخن او را در کتاب درر الفوائد خود آورد.[۴] این کتاب ضمن کتاب وقایة الاذهان چاپ شده است.
  3. تنبيهات دليل الانسداد او اثبات حجية الظن الطريقى؛ [۵]
  4. سمط اللئال أو جلية الحال فى مسئلتى الوضع و الاستعمال‏؛ این کتاب در ضمن کتاب وقایة الاذهان چاپ شده است.[۶]
  5. تعلیقة بر رسالة المحاکمة بین العلمین تألیف سید مهدى حکیم.[۷]
  • آثار فقهی
  1. استیضاح المراد من قول الفاضل الجواد؛ در رد یکی از فتاوای فقهی جواد بلاغی است.[۸]
  2. تقریرات فقه؛ مطالب دروس فقه مسجدشاهی است که توسط سید احمد زنجانی نگاشته شده است.
  3. الروضة الغناء فى معنى الغنا و تحدیده و حکمه؛[۹]
  4. رسالة فی الغناء؛ مولف در این کتاب خود را عبدالمنعم بن عبدالله معرفی کرده است.[۱۰]
  5. حاشیه بر نجات العباد محمدحسن اصفهانى نجفى.[۱۱]
  6. نجعة المرقاد فى شرح نجات العباد؛[۱۲]
  7. سقط الدر فی احکام الکُر؛[۱۳]
  8. رسالة فى القبله؛[۱۴]
  9. ذخائر المجتهدین فى شرح معالم الدین فى فقه آل‌یاسین تالیف شمس الدین محمد انصارى حلى معروف به ابن قطان.[۱۵]
  10. الاجازات؛ اجازه‌نامه‌های روایی و اجتهادی مسجدشاهی است به برخی از شاگردان و مجازین خود.[۱۶]
  11. الاجازة الشاملة للسیدة الفاضله. اجازه نامه مسجدشاهی به سیده نصرت امین اصفهانی مولف اربعین هاشمیه است.[۱۷]
  • فلسفه و کلام
  1. فلسفة داروین؛ سه جلد است در نقد فلسفه داروین (نظریه تکامل) و مادیون.[۱۸] مسجدشاهی مطالب این کتاب را در قم تدریس کرده‌است.[۱۹]
  2. الرد على البهائیه؛[۲۰]
  3. القول الجمیل الى صدقى جمیل؛ ردیه‌ای است بر نقدهای صدقی جمیل شاعر و فیلسوف کرد، بر کتاب فلسفه داروین.[۲۱]
  4. تعریب السیر و السلوک؛ ترجمه رساله سیر سولک به عربی است.[۲۲]
  5. حواشى بر الکافى تالیف کلینى؛[۲۳]
  6. الرد على فصل القضاء فى الکشف عن حال فقه الرضا(علیه السلام)؛ ردیه‌ای است بر کتاب فصل القضاء حسن صدر که معتقد بود فقه الرضا حجیت ندارد.
  • آثار ادبی
السیف الصنیع على رقاب منکرى علم البدیع
  1. العقد الثمین فى اجوبة مسائل الشیخ شجاع الدین؛[۲۴]
  2. غالیة العطر فى حکم الشعر؛[۲۵]
  3. السیف الصنیع على رقاب منکرى علم البدیع؛[۲۶]
  4. اداء المفروض فی شرح ارجوزة عروض تالیف میرزا مصطفى تبریزى؛[۲۷]
  5. حواشى بر شرح دیوان متنبى تالیف واحدی؛ این اثر چاپ نشده است.[۲۸]
  6. دیوان اشعار؛[۲۹]
  7. الروض الاریض فیما قال او قیل فیه من القریض؛ دیوان شعر است.[۳۰]
  • متفرقات
  1. النوافج و الروزنامج؛ در متفرقاتی از شعر، احادیث و مسائل حساب و ...[۳۱]
  2. مناظرة المومن و المعطل؛[۳۲]
  3. الایراد و الاصدار؛ در حل چند مشکل علمی[۳۳]
  4. حلى الدهر العاطل فیمن ادرکته من الأفاضل؛ زندگی‌نامه تنی چند از علماست که مسجدشاهی ملاقاتشان کرده است.[۳۴]
  5. حواشى بر کتاب اُکرثاوذوسیوس حکیم یونانی در علم هندسه؛[۳۵]
  6. استقصاء کتب الاصحاب؛[۳۶]
  7. الرسالة الامجدیه؛ در اعمال ماه مبارک رمضان است که برای فرزندش در سالی که به سن تکلیف رسیده بود، نگاشته است.[۳۷]
  8. اَنَا و الایام؛ به معنای من و روزها، خاطرات مسجدشاهی است که چاپ نشده است.[۳۸]
  9. حاشىه بر روضات الجنات؛ این کتاب همراه کتاب اعلاط فی الانساب نوشته سید عبدالحجت بلاغى چاپ شده است.[۳۹]

پانویس

  1. آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲٥، ص۱۳۳.
  2. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۲.
  3. عراقی، مقالات الاصول، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۸.
  4. حائری یزدی،‌ درر الفوائد، مطبعة مهر، ج۱، ص۲٥.
  5. مشار، خان بابا، مولفین کتب چاپی فارسی و عربی، ۱۳۴۰ق، ج۳، ۱٥۲.
  6. مشار، خان بابا، فهرست كتابهاى چاپى عربى: از آغاز چاپ تا كنون، ۱۳۴٦ش، ص٥٢٤.
  7. جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه، گلشن ابرار، ۱۳۸۴، ج۴، ص۷۴۱.
  8. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  9. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  10. آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱٦، ص٦٢.
  11. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۳.
  12. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  13. غروی، مع علماء النجف الأشرف‏، ۱۴۰۱ق، ج۲،‌ص۴۱٦.
  14. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  15. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  16. جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه، گلشن ابرار، ۱۳۸۴، ج۴، ص۷۴۱.
  17. آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۲۹.
  18. لجنه العلميه، معجم طبقات المتكلمين‏، ۱۴۲۴ق، ج٥، ص۳۳۴.
  19. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  20. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  21. آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۷، ص۲۰۹.
  22. غروی، مع علماء النجف الأشرف‏، ۱۴۰۱ق، ج۲،‌ص۴۱٦.
  23. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۳.
  24. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  25. مهدوی، تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان، ۱۳٦۷،‌ ج۲، ص۳۷۱.
  26. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۲.
  27. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  28. مهدوی، تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان، ۱۳٦۷،‌ ج۲، ص۳٦۴.
  29. مهدوی، تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان، ۱۳٦۷،‌ ج۲، ص۳٦٥.
  30. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۲.
  31. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۲.
  32. غروی، مع علماء النجف الأشرف‏، ۱۴۰۱ق، ج۲،‌ص۴۱۷.
  33. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  34. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  35. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥۳.
  36. جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه، گلشن ابرار، ۱۳۸۴، ج۴، ص۷۴۱.
  37. آقابزرگ تهرانی، طبقات الاعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۱۴، ص۷٥١.
  38. جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه، گلشن ابرار، ۱۳۸۴، ج۴، ص۷۴۱.
  39. مهدوی، تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان، ۱۳٦۷،‌ ج۲، ص۳٦۳.

یادداشت

منابع

  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دار الاضواء، چ۳، ۱۴۰۳ق.
  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دار إحياء التراث العربی، چ۱، ۱۴۳۰ق.
  • امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، چ۱، ۱۴۰۸ق.
  • جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه، گلشن ابرار، قم، نور السجاد، ۱۳۸۴ش.
  • حائری یزدی،‌ عبدالکریم، درر الفوائد، قم، مطبعة مهر، بی‌تا.
  • عراقی، آقا ضیاء الدین، مقالات الاصول، قم، مجمع الفکر الاسلامی، ۱۴۱۴ق.
  • غروی، محمد، مع علماء النجف الأشرف‏، بیروت، دارالثقلین، چ۱، ۱۴۰۱ق.
  • لجنه العلميه، معجم طبقات المتكلمين‏، قم، مؤسسة الإمام الصادق (عليه السلام)، چ۱، ۱۴۲۴ق.
  • مامقانى، عبدالله‏، تنقيح المقال في علم الرجال‏، قم، موسسة آل البيت (عليهم السلام) لإحياء التراث‏، چ۱، ۱۴۳۱ق.
  • مشار، خان بابا، فهرست كتابهاى چاپى عربى: از آغاز چاپ تا كنون، بی‌جا، بی‌نا، ٦۱۳۴ش.
  • مشار، خان بابا، مولفین کتب چاپی فارسی و عربی، بی‌جا، بی‌نا، ۱۳۴۰ق.
  • مهدوی، سید مصلح الدین،‌ تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان در دو قرن اخیر، قم، نشر الهدایه، ۱۳٦۷ش.