پرش به محتوا

قبرستان ابن‌بابویه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Fallah (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Fallah (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۸: خط ۴۸:
==مدفونان در این قبرستان==
==مدفونان در این قبرستان==


===آرامگاه شیخ صدوق===
* شیخ صدوق
بقعه امروزی [[شیخ صدوق]] در نزدیکی در اصلی این آرامگاه است که در طول سالیان قبور بسیاری از عرفا و مشاهیر سیاسی، هنری و مذهبی در کنار آن قرار گرفته است. این بقعه در زمان [[فتحعلی شاه]] ساخته شد اما به جز کتیبه‌ای که در آن [[آیه|آیات]] [[قرآن|قرآنی]] به خط یکی از خوشنویسان معروف دوره [[قاجاریه|قاجار]] نگاشته شده، هیچ اثر دیگری که نشان از قدمت آرامگاه داشته باشد، در آن وجود ندارد.
بقعه امروزی [[شیخ صدوق]] در زمان [[فتحعلی شاه]] ساخته شد اما به جز کتیبه‌ای که در آن آیات قران به خط یکی از خوشنویسان معروف دوره [[قاجاریه|قاجار]] نگاشته شده، هیچ اثر دیگری که نشان از قدمت آرامگاه داشته باشد، در آن وجود ندارد.


[[محمد باقر خوانساری]] در کتاب [[روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات (کتاب)|روضات الجنات]] در این باره نوشته است:
[[محمد باقر خوانساری]] در کتاب [[روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات (کتاب)|روضات الجنات]] در این باره نوشته است:
خط ۵۶: خط ۵۶:
نویسنده روضات که در آن زمان ۱۲ ساله بوده آورده است:
نویسنده روضات که در آن زمان ۱۲ ساله بوده آورده است:
::''من خودم بعضی از افراد را که در آن واقعه حضور داشتند، ملاقات کرده‌ام.''
::''من خودم بعضی از افراد را که در آن واقعه حضور داشتند، ملاقات کرده‌ام.''
 
* ابوالحسن جلوه
 
در جوار بقعه شیخ صدوق و در فاصله نزدیکی از در ورودی این آرامگاه بقعه [[ابوالحسن جلوه|حاج ابوالحسن جلوه (طباطبایی)]] حکیم و عالم شیعی قرن سیزدهم است. این بقعه‌ با هشت ستون ساخته شده که بنایی شبیه آرامگاه [[حافظ شیرازی|حافظ]] در [[شیراز]] دارد.
===آرامگاه ابوالحسن جلوه===
* [[محمدطاهر تنکابنی]]؛ قبر وی  در جوار قبر جلوه قرار دارد.
در جوار بقعه شیخ صدوق و در فاصله نزدیکی از در ورودی این آرامگاه بنای حرم دیگری قرار گرفته که متعلق به [[ابوالحسن جلوه|حاج ابوالحسن جلوه (طباطبایی)]] حکیم و عالم شیعی قرن سیزدهم است. گرچه این قبر معماری زیبایی دارد و به سایبانی مزین شده اما این سایه بان که خود بیانگر هویت تاریخی این آرامگاه است، نتوانسته سنگ این مزار را از تخریب دور نگه دارد.
* شیخ [[رجبعلی خیاط]] متوفای ۱۳۴۰ هجری شمسی
 
* [[محمدحسین زاهد|شیخ محمدحسین زاهد]]
بقعه او را که شامل یک ایوان و طاق بوده "میرزا احمدخان بدر نصیرالدوله" و "شاهزاده سلطان میرزای نیرالدوله" ساخته بودند. این مجموعه امروزه خراب شده و به جای آن بقعه‌ای با هشت ستون ساخته شده که بنایی شبیه آرامگاه [[حافظ شیرازی|حافظ]] در [[شیراز]] دارد.
*[[رحیم مؤذن زاده اردبیلی]] متوفای ۱۳۸۴ش
 
*[[غلامرضا تختی]] کشتی‌گیر مشهور ایرانی متوفای  ۱۳۴۶  
در پای این ایوان و گرداگرد آن، فرزندان و شاگردان بیشتری از حاج ابوالحسن جلوه دفن شده‌اند. [[محمدطاهر تنکابنی]] و [[محمدتقی آملی|شیخ محمدتقی آملی]] از شاگردان بنام دفن شده در جوار آرامگاه ابوالحسن جلوه هستند.
*[[علی اکبر دهخدا]] متوفای اسفند ماه ۱۳۳۴شمسی
 
*[[سیدمهدی میرزایی]]، نوه [[میرزای شیرازی]]
===آرامگاه شیخ رجبعلی خیاط===
*[[محمود ذاکر زاده تولائی]](حلبی) متوفای ۱۳۷۶شمسی. او از پایه گذاران [[انجمن حجتیه|انجمن حجتیه مهدویه]] بود.
 
[[رجبعلی خیاط]] سال ۱۲۶۲ هجری شمسی، در [[تهران]] متولد شد.
از [[تقوا]]، وارستگی، ساده زیستی و عظمت روح او حکایت‌های زیادی نقل کرده‌اند. او به دیگران توصیه می‌کرد انسان باید برای خدا خوش اخلاق باشد و با مردم خوش رفتاری کند.
 
شیخ رجبعلی در ۷۹ سالگی و در شهریور ۱۳۴۰ هجری شمسی، در این آرامگاه دفن شده است.
 
===مزار شیخ محمدحسین زاهد===
مزار [[محمدحسین زاهد|شیخ محمدحسین زاهد]] در آرامگاه خانوادگی دیگری است که با قالیچه‌هایی مفروش شده است. او [[استاد اخلاق]] بسیاری از کسانی بوده که در عصر حاضر خود به عنوان استاد اخلاق شناخته می‌شوند.
 
===آرامگاه رحیم موذن زاده اردبیلی===
 
در این آرامگاه مزار [[رحیم مؤذن زاده اردبیلی]] اذان گوی مشهور ایران و جهان اسلام در مقایسه با سایر قبور رنگ تازگی دارد. "حی علی الصلوة" بر دیوار طراحی شده‌ای که در جوار این مزار قرار گرفته نشان از مدفن پدر و پسری دارد که هر دو از [[اذان|اذان گویان]] مشهور ایران بوده‌اند.
 
او سال 1384ش در پی ابتلا به بیماری سرطان در بیمارستان مدائن تهران بستری شد و در بهار همان سال از دنیا رفت.
 
==سایر مشاهیر مدفون در قبرستان==
 
*غلام رضا تختی: آرامگاه [[غلامرضا تختی]] کشتی‌گیر مشهور ایرانی، بعد از بقعه شیخ صدوق، تنها آرامگاهی است که نوسازی شده و ظاهر مدرن‌تری دارد. علاوه بر سایبانی که برای استراحتگاه و تجمع دوستدارانش در نظر گرفته شده، سنگ آرامگاه با شیشه‌ای محافظت می‌شود و شرحی از زندگی او و مدال‌های ملی و جهانی‌ای که کسب کرده نیز در این مکان نصب شده است. تختی دی ماه ۱۳۴۶ در ابن بابویه به خاک سپرده شده است.
 
*خاندان دهخدا: آرامگاه خاندان دهخدا چند متر دورتر از آرامگاه شیخ رجبعلی خیاط، قرار گرفته است. [[علی اکبر دهخدا]] ۱۲۵۷ در [[تهران]] و اسفند ماه ۱۳۳۴شمسی در سن ۷۷ سالگی در منزل خود در خیابان ایرانشهر درگذشت. پس از درگذشت دهخدا، خانه‌اش به دبستانی با نام خودش تبدیل شد. او ادیب، لغت شناس، سیاست مدار و شاعر ایرانی و نیز مؤلف و بنیان گذار لغت نامه‌ای با نام خودش بود.
*سیدمهدی میرزایی: مزار [[سیدمهدی میرزایی]]، نوه [[میرزای شیرازی]] در حوالی آرامگاه رجبعلی خیاط قرار گرفته است. بخشی از نگاشته‌های روی سنگ از بین رفته و نمی‌توان تاریخ درگذشت و دفن او را از روی سنگ خواند.
*[[محمود ذاکر زاده تولائی]](حلبی): سنگ قبر او از جمله سنگ‌هایی بوده است که در ورودی بقعه [[شیخ صدوق]] قرار گرفته بود اما به دلیل توسعه شبستان آن سنگ برداشته شده و اثری از مزار او نیست. حلبی ۱۳۷۶شمسی در [[تهران]] درگذشت. او از پایه گذاران [[انجمن حجتیه|انجمن حجتیه مهدویه]] بود.
* شهدای [[فدائیان اسلام]]: در نزدیکی ابن بابویه صحن [[امامزاده هادی]] قرار گرفته که با دفن اموات در صحن این دو آرامگاه، آنها دیگر به هم پیوسته‌اند. شهدای [[فدائیان اسلام]] در جوار امامزاده هادی دفن شده‌اند.
* شهدای [[فدائیان اسلام]]: در نزدیکی ابن بابویه صحن [[امامزاده هادی]] قرار گرفته که با دفن اموات در صحن این دو آرامگاه، آنها دیگر به هم پیوسته‌اند. شهدای [[فدائیان اسلام]] در جوار امامزاده هادی دفن شده‌اند.
*استاد «[[علی اکبر خوشدل تهرانی]]» از شاعران مذهبی و مدیحه سرا
*استاد «[[علی اکبر خوشدل تهرانی]]» از شاعران مذهبی و مدیحه سرا
*[[میرزا طاهر تنکابنی]] فقیه، فیلسوف، عارف و از رجال سیاسی معاصر ایران که طبق وصیتش، در جوار استادش میرزا [[ابوالحسن جلوه]]، به خاک سپرده شده است.
*[[محمد صادق فخرالاسلام افشار]]: او ابتدا [[مسیحیت|مسیحی]] بود و سپس به مذهب [[تشیع]] گروید. وی صاحب کتابهائی به نام [[انیس الاعلام (کتاب)|انیس الاعلام]]، [[بیان الحق (کتاب)|بیان الحق]]، [[برهان المسلمین (کتاب)|برهان المسلمین]]، [[افتخارات الاسلام (کتاب)|افتخارات اسلام]].
*[[آیت الله]] [[محمد صادق فخرالاسلام افشار]]: او ابتدا [[مسیحیت|مسیحی]] بود و سپس به مذهب [[تشیع]] گروید. وی صاحب کتابهائی به نام [[انیس الاعلام (کتاب)|انیس الاعلام]]، [[بیان الحق (کتاب)|بیان الحق]]، [[برهان المسلمین (کتاب)|برهان المسلمین]]، [[افتخارات الاسلام (کتاب)|افتخارات اسلام]].
*[[علی اکبر غفاری]] متوفای ۱۳۸۳ش
*[[علی اکبر غفاری]] [[فقیه]]، [[محدث]] و محقق که سالها در احیاء و اصلاح متون اسلامی تلاش کرد. او برای انتشار بیش از ۱۰۰ جلد کتاب در سال ۸۲شمسی به عنوان چهره ماندگار برگزیده شد. غفاری آبان ماه سال ۸۳ش دیده از جهان فروبست.
*[[سید جعفر دین پرور دربندی]] امام جمعه [[شمیرانات]] و [[دربند]] که در ۱۳۴۳ شمسی درگذشت.
*آیت الله «[[سید جعفر دین پرور دربندی]]» امام جمعه [[شمیرانات]] و [[دربند]] که در ۱۳۴۳ شمسی درگذشت.
*[[محمد جعفر اسلامی]] [[تفسیر|مفسر]] [[قرآن]]
*[[محمد جعفر اسلامی]] [[تفسیر|مفسر]] [[قرآن]]
*[[ابوالقاسم پاینده]] روزنامه نگار، داستان نویس و مترجم که در ۱۸ مرداد ۱۳۶۳ش در [[تهران]] درگذشت. یکی از آثار مشهور پاینده [[نهج الفصاحه]] است که حاوی کلمات قصار و نیز برخی خطبه‌های [[پیامبر اکرم(ص)]] در [[اخلاق]] و [[فضایل اخلاقی]] می‌باشد. او قرآن را نیز ترجمه کرده است.
*[[ابوالقاسم پاینده]] روزنامه نگار، داستان نویس و مترجم که در ۱۸ مرداد ۱۳۶۳ش در [[تهران]] درگذشت.


همچنین [[میرزا لطفعلی نصیری]] ملقب به صدرالافاضل، [[سیدمحمد تنکابنی]] نویسنده کتاب ایضاح الفوائد، آیت الله [[سید محمد حسین موسوی درچه‌ای]] از محدثان [[شیعه]] و برادر [[سید محمد باقر درچه ای]]، آیت الله میرزا [[ابوالقاسم فلسفی تنکابنی]]، حجت الاسلام شهید «مقدسیان» از مبارزان [[فدائیان اسلام]] و هم‌رزم شهید [[آیت الله محلاتی]]، حجت الاسلام [[حسن خندق آبادی]](علامی)، [[آیت الله مسیح طالقانی]] در این آرامگاه دفن شده‌اند.
همچنین [[میرزا لطفعلی نصیری]] ملقب به صدرالافاضل، [[سیدمحمد تنکابنی]] نویسنده کتاب ایضاح الفوائد، آیت الله [[سید محمد حسین موسوی درچه‌ای]] از محدثان [[شیعه]] و برادر [[سید محمد باقر درچه ای]]، آیت الله میرزا [[ابوالقاسم فلسفی تنکابنی]]، حجت الاسلام شهید «مقدسیان» از مبارزان [[فدائیان اسلام]] و هم‌رزم شهید [[آیت الله محلاتی]]، حجت الاسلام [[حسن خندق آبادی]](علامی)، [[آیت الله مسیح طالقانی]] در این آرامگاه دفن شده‌اند.

نسخهٔ ‏۲ نوامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۵۲

الگو:جعبه اطلاعات جای‌های تاریخی ایران

قبرستان ابن بابویه قبرستانی در شهر ری و دومین گورستان تهران است که بسیاری از علما و مشاهیر ایران در آن دفن شده‌اند. نام این قبرستان برگرفته از نام محمدبن بابویه مشهور به شیخ صدوق یکی از فقها و دانشمندان شیعه است که در این قبرستان مدفون است.

در این قبرستان ابوالحسن جلوه، شیخ رجبعلی خیاط، رحیم موذن زاده اردبیلی، علی اکبر دهخدا، علی اکبر خوشدل تهرانی، محمد صادق فخرالاسلام افشار، علی اکبر غفاری، ابوالقاسم پاینده و علما، دانشمندان و رجال سیاسی بسیاری آرمیده‌اند.

بقعه ابن بابویه در سال ۱۳۷۵ش با شماره ثبت ۱۸۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.

تاریخچه

قبرستان «ابن بابویه» آرامگاهی ۲۰۰ ساله در دشت وسیع ری است که نزدیک به ۱۰ هکتار وسعت دارد. ری باستانی از کهن‌ترین شهرهای جهان است که تاریخ پیدایش آن به اقوام آریایی می‌رسد. ری بزرگ‌ترین شهر مادها بود و می‌توان نامش را در اسطوره‌های ایرانی یافت. بنا بر آنچه در اوستا آمده، ری سیزدهمین شهری است که در جهان ساخته شده و تاریخ سکونت در آن به سه هزار سال پیش از میلاد برمی‌گردد.

قبرستان ابن بابویه پیش از ناصرالدین شاه باغ بسیار وسیعی بود، اما در پی کشف جسد سالم فردی در سرداب زیر آن باغ و بدست آمدن سنگی درون سرداب که نشان می‌داد پیکر متعلق به شیخ صدوق است که بیش از ۸۰۰ سال پیش درگذشته، بقعه این دانشمند شیعی قرن چهارم، در آنجا احداث شد.

نوشته‌های تاریخی حکایت از آن دارند که بنای نخستین این آرامگاه به دوران ساسانی برمی‌گردد که در مقطعی به دلیل وقوع سیل در ری ویران شده است. آرامگاه اولیه شیخ صدوق نیز در گذر زمان به خاطر حمله مغولان و جنگ‌های دوره خوارزمشاهیان و تیموریان و حوادث مختلف طبیعی چندین بار تخریب شد؛ به گونه‌ای که سال‌ها در زیر توده‌های خاک پنهان ماند، اما وقتی بقعه شیخ صدوق در این آرامگاه ساخته شود افراد زیادی در اطراف آن به خاک سپرده شدند.

مدفونان در این قبرستان

  • شیخ صدوق

بقعه امروزی شیخ صدوق در زمان فتحعلی شاه ساخته شد اما به جز کتیبه‌ای که در آن آیات قران به خط یکی از خوشنویسان معروف دوره قاجار نگاشته شده، هیچ اثر دیگری که نشان از قدمت آرامگاه داشته باشد، در آن وجود ندارد.

محمد باقر خوانساری در کتاب روضات الجنات در این باره نوشته است:

در حدود ۱۲۳۸ قمری و در عهد فتحعلی شاه قاجار مرقد شریف صدوق که در اراضی ری قرار دارد از کثرت باران خراب شد و رخنه‌ای در آن پدید آمد. به جهت تعمیر و اصلاح آن اطرافش را می‌کندند؛ پس به سردابی که مدفنش بود برخوردند، هنگامی که وارد سرداب شدند، با جسدی عریان مواجه شدند. این خبر به سرعت در تهران منتشر شد و به گوش سلطان وقت رسید، وی با جمعی از بزرگان و امنای دولت به جهت مشاهده حضوری به محل آمدند. جمعی از علما و اعیان دولت داخل سرداب شدند و صدق قضیه را به رأی العین مشاهده کردند. پس از آن وی دستور تعمیر و تجدید بنا و تزئینات آن بقعه را صادر کرد.

نویسنده روضات که در آن زمان ۱۲ ساله بوده آورده است:

من خودم بعضی از افراد را که در آن واقعه حضور داشتند، ملاقات کرده‌ام.
  • ابوالحسن جلوه

در جوار بقعه شیخ صدوق و در فاصله نزدیکی از در ورودی این آرامگاه بقعه حاج ابوالحسن جلوه (طباطبایی) حکیم و عالم شیعی قرن سیزدهم است. این بقعه‌ با هشت ستون ساخته شده که بنایی شبیه آرامگاه حافظ در شیراز دارد.

همچنین میرزا لطفعلی نصیری ملقب به صدرالافاضل، سیدمحمد تنکابنی نویسنده کتاب ایضاح الفوائد، آیت الله سید محمد حسین موسوی درچه‌ای از محدثان شیعه و برادر سید محمد باقر درچه ای، آیت الله میرزا ابوالقاسم فلسفی تنکابنی، حجت الاسلام شهید «مقدسیان» از مبارزان فدائیان اسلام و هم‌رزم شهید آیت الله محلاتی، حجت الاسلام حسن خندق آبادی(علامی)، آیت الله مسیح طالقانی در این آرامگاه دفن شده‌اند.

آیت الله شیخ هادی مدرس نوری، آیت الله هاشمی کاشانی، آیت الله سید خلیل زرین کیا لاریجانی، آخوند ملاعلی اکبر فیروزکوهی، حجت الاسلام ثابت الموتی، آیت الله شیخ محمد آملی، آیت الله مجدالمحققین شیخ الاسلامی شیرازی، حجت الاسلام والمسلمین سید رضا دربندی از دیگر علمای شیعه مدفون در جوار شیخ صدوق هستند.

مزار محمد علی مظفری بنیانگذار یتیم خانه‌های مظفری، دکتر سید حسین فاطمی، شیخ موسی دبستانی ادیب و عارف معاصر، جواد فاضل نویسنده و مترجم معاصر و مزار شهدای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ش نیز در این مکان قرار دارد.

از آثار ملی

بقعه ابن بابویه ۵ دی ۱۳۷۵ش با شماره ثبت ۱۸۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است. وزارت کشور سال ۱۳۷۳، دستور منع دفن مردگان را در این محدوده صادر کرد.

پیوند به بیرون

گالری

الگو:مکان های مقدس