ویکی شیعه:Featured articles/2023/27
آیه اکمال بخشی از آیه سوم سوره مائده است که خداوند در آن از مأیوس شدن کافران، کامل شدن دین، تکمیل نعمت الهی و پذیرش دین اسلام بهعنوان آئین نهایی انسانها سخن میگوید. شیعیان بر اساس روایات رسیده از اهلبیت پیامبر(ص) معتقدند، این آیه در روز غدیر و درباره واقعه غدیر نازل شد و منظور از کاملشدن دین و نعمت، اعلام ولایت و جانشینی حضرت علی(ع) برای پیامبر(ص) است. در مقابل، اهل سنت نزول آیه را در روز عرفه دانسته و معتقدند منظور از کاملشدن دین، بیان همه احکام اسلام است. مفسران اهل سنت به این دلیل که در آغاز و پایان آیه، تعدادی از احکام شرعی آمده، میگویند مراد از کاملشدن دین، کامل شدن همه احکام شرعی اسلام است؛ ولی، شیعیان باتوجه به آنکه در آیه، از ناامیدی کافران سخن گفته، معتقدند احکام شرعی به تنهایی نمیتواند موجب مأیوسشدن کافران از اسلام شود؛ زیرا ناامیدی کامل کافران زمانی رخ میدهد که خداوند برای سرپرستی و تدبیر امور دین کسی را نصب کند که بتواند جانشین پیامبر بوده و دین را تداوم بخشد. مرتضی مطهری درباره تفاوت بین «اکمال» و «اتمام» گفته است: «اتمام» در جایی است که چیزی قبلا ناقص بوده؛ ولی در «اکمال» ممکن است چیزی ظاهرش درست و تمام بوده، ولی چون آثار مورد انتظار را ندارد، کامل نباشد. در آیه اکمال، دستور نصب امام علی(ع) به امامت، هم جزئی از دین و تمامکننده آن بود و هم موجب کمال سایر اجزای دین شد؛ زیرا روح دین ولایت و امامت است.