مرگ بر آمریکا

افزودن پیوند
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از مرگ بر امریکا)
تایپوگرافی و تصویرسازی مرگ بر آمریکا، اثر فرهود مقدم، ۱۳۹۸ش، سایت کانون هنر شیعی

مرگ بر آمریکا شعاری که در ایران و بسیاری از نقاط جهان در اعتراض به سیاست‌های دولت آمریکا به کار می‌رود. عده‌ای این شعار را مستند به آیاتی می‌دانند که برای کفار و مشرکان آرزوی مرگ کرده و برخی نیز آن را مصداقی از تبری می‌دانند. به باور آیت‌الله خامنه‌ای، این شعار دارای منطقی عمیق و عقلانی است که می‌توان آن را به استعاذه و آماده باش همیشگی در مقابل شیطان تشبیه کرد.

برخی از جریانات سیاسی در ایران مخالف این شعار و خواستار حذف آن هستند و مدعی آن شده‌اند که امام خمینی نیز در زمان حیات خود با حذف شعار در رسانه‌های دولتی موافق بود. اما موافقان این شعار، این سخنان را فریبکارانه و بی‌سند دانسته و تصمیم‌گیری در این خصوص را از اختیارات ولی فقیه قلمداد کرده‌اند.

جایگاه

شعا مرگ بر آمریکا را نمایانگر آرمان‌ها و اهداف استعمارستیزانه انقلاب اسلامی ایران معرفی کرده‌اند.[۱] برخی آن را اصلی‌ترین شعار انقلاب اسلامی ایران می‌دانند[۲] و اینکه منحصر در یک دوره زمانی خاص نیست.[۳] محمدتقی مصباح یزدی، مجتهد و فیلسوف شیعه معتقد است مردم ایران این شعار را در ردیف تکبیر پس از نمازهای جماعت، لازم می‌دانند.[۴]

به گفته آیت‌الله خامنه‌ای، دومین رهبر انقلاب اسلامی ایران، شعارِ مرگ بر آمریکا، یک شعار منطقی با پشتوانه عمیق فکری و عقلانی و به معنای مرگ بر سیاست‌های سلطه‌گری آمریکا[۵]و نیز مرگ برای سردمداران آمریکا در هر دوره‌ای است.[۶] وی این شعار را به عبارت مشهور استعاذه و آمادگی همیشگی در برابر شیطان تشبیه کرده و بر این باور است که این شعار، مردم را در مقابل زیاده خواهی‌های سلطه‌گران جهانی آماده نگه می‌دارد.[۷]

مستندات دینی شعار «مرگ بر آمریکا»

برخی مستندات قرآنی این شعار را در آیاتی چون آیه ۸ سوره محمد، آیه ۴ سوره بروج، آیه ۱۹ سوره مدثر و آیه ۱۰ سوره ذاریات جستجو کرده‌اند که در آنها عمدتاً برای برخی از کفار و مشرکان آرزوی مرگ و نابودی با واژه «قُتِلَ» [به معنای مرده باد] شده است.[۸] برخی نیز بر این باورند که شعار «مرگ بر آمریکا» را می‌توان مصداق یکی از فروع دین و جزو تبری دانست.[۹]

فراگیری در کشورهای دیگر

شعار روی پرچم حوثی‌ها در یمن چنین است: «خدا بزرگ‌ترین است. مرگ بر آمریکا. مرگ بر اسرائیل. نفرین بر یهودیان، پیروزی از اسلام است.»

علاوه بر ایران، شعار مرگ بر آمریکا در آسیا، اروپا، آفریقا و منطقه آمریکای لاتین نیز به کار رفته است،[۱۰] به گونه‌ای که سیدعلی خامنه‌ای، این امر را یک بحران جدی برای آمریکا[۱۱] و نیز نشانه تحول حتمی در سطح جهانی تحلیل کرد.[۱۲] به عنوان نمونه، سیدحسین حوثی، بنیان‌گذار و اولین رهبر جنبش انصارالله یمن در سخنرانی خود با عنوان «فریادی در چهره مستکبران» شعارهای «الله اکبر، مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، نفرین بر یهود و پیروز باد اسلام» را به عنوان شعار رسمی شیعیان این منطقه اعلام کرد.[۱۳]

بودن یا نبودن شعار «مرگ بر آمریکا»

در ایران برخی رویکردها موافق حذف شعار مرگ بر آمریکا از ادبیات سیاسی ایران هستند. به‌عنوان نمونه محمدتقی رهبر، روحانی و فعال سیاسی گفته است که این شعار، می‌تواند با ایجاد روابط دوستانه با آمریکا حذف شود.[۱۴] صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، اصرار بر این شعار را برای ایران هزینه‌بردار دانسته[۱۵] و برخی نیز ناکامی در عرصه بین‌المللی نظیر خروج آمریکا از برجام را به سردادن این شعار توسط مردم، ربط داده‌اند.[۱۶] اکبر هاشمی رفسنجانی، روحانی سیاستمدار، در خاطرات خود گفته است که امام خمینی اولین رهبر انقلاب اسلامی ایران با حذف شعار مرگ بر آمریکا از رسانه‌های دولتی ایران، موافق بود.[۱۷] در مقابل برخی، نقل قول از امام خمینی را بدون سند و فریبکارانه تلقی کرده[۱۸]و برخی دیگر همچون سید احمد خاتمی، امام جمعه تهران حذف این شعار را در اختیار ولی فقیه دانسته‌اند.[۱۹]

سیدعلی خامنه‌ای در پاسخ به اینکه این شعار سبب دشمنی آمریکا با ایران می‌شود، گفته است که مستکبران جهان با برافراشته شدن پرچم عدالت و پیشرفت علمی و عملی ملت‌ها که خارج از قلمرو قدرت ایشان صورت می‌گیرد، دشمنی دارند و شعار بهانه است.[۲۰] به ویژه اینکه دشمنی آمریکا از ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ش و روزگاری شروع شد که کسی در ایران شعار مرگ بر آمریکا سر نمی‌داد.[۲۱] وی بر این باور است که تا وقتی آمریکا، شرارت، دخالت، خباثت و رذالت خود را ادامه می‌دهد، شعار «مرگ بر آمریکا» از دهان ملّت ایران نخواهد افتاد.[۲۲]

تاریخچه

خاستگاه شعار «مرگ بر آمریکا» به واقعه کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ش و نیز شهادت سه دانشجو در ۱۶ آذر همان سال بازگردانده شده است.[۲۳] برخی نیز بر این باورند که این شعار، اولین بار از زبان دانشجویان و مخالفان شاه ایران به جهت سفر به آمریکا در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۵۶ش سر داده شده است.[۲۴] طبق اسناد به دست آمده از تسخیر سفارت آمریکا در تهران، این شعار در پاییز سال ۱۳۵۷ش، از سوی مردم در اعتراض‌ها و دیوارنویسی‌ها استفاده شده[۲۵] و عده‌ای نیز استفاده از آن از سوی دانش‌آموزان در روز ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷ش را گزارش کرده‌اند.[۲۶]

گفته شده محور اصلی شعار مردم ایران در راهپیمایی‌ها و تظاهرات انقلابی سال ۱۳۵۷ش، «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر شاه» بوده است.[۲۷]

در آینه رسانه و هنر

پرونده:مرگ بر آمریکا ۲.jpg
پوستر فراخوان سومین جایزه بزرگ بین‌المللی مرگ بر آمریکا

در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برپایی نمایشگاه‌ها، همایش‌ها و مسابقات و تولید آثار هنری با محوریت شعار مرگ بر آمریکا پای ثابت رویدادهای ملی و بین‌المللی بوده است. به‌عنوان نمونه جشنواره مرگ بر آمریکا چندسال یکبار با حضور هنرمندانی از کشورهای مختلف جهان در بخش‌های مختلفی چون عکس، گرافیک، کاریکاتور، مستند، کلیپ، سرود و ترانه برگزار می‌گردد.[۲۸]

علاوه بر آن مسابقاتی چون مسابقه «تایپوگرافی مرگ بر آمریکا» به صورت کشوری،[۲۹] نمایشگاه مجموعه پوسترهای مرگ بر آمریکا در محوطه دانشگاه‌ها[۳۰] و نیز جشنواره هنری "مرگ بر آمریکا " با دعوت از برخی از خوانندگان مطرح ضد استکباری دنیا برگزار گردیده است.[۳۱]

به گفته برخی از میان آثار موسیقایی در حوزه مضامین ضداستکباری هیچ‌کدام به‌اندازه ترانه «مرگ بر آمریکا» محمدمهدی سیار به خوانندگی حامد زمانی و نیز ترانه «آمریکا آمریکا، ننگ به نیرنگ‌تو» حمید سبزواری به خوانندگی اسفندیار قره‌باغی مورد توجه قرار نگرفته است.[۳۲]

جشنواره فیلم عمار نیز در ششمین اختتامیه خود از جایزه ویژه خود که «موزاییک مرگ بر آمریکا» رونمایی کرد این جایزه هرساله به آمریکا ستیزترین اثر اهدا می‌شود و برای نخستین بار به مهدی نقویان کارگردان مستند «برادران» که راجع به پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران بود، اهدا گردید.[۳۳]

نگارخانه

  • موزائیک‌های کفپوش حیاط مسجد خوزان در شهر خمین با نقش شعار مرگ بر آمریکا با خط کوفی.[۳۴]

    موزائیک‌های کفپوش حیاط مسجد خوزان در شهر خمین با نقش شعار مرگ بر آمریکا با خط کوفی.[۳۴]

  • آتش زدن پرچم آمریکا در نیویورک در جریان اعتراض به قتل جورج فلوید.[۳۵]

    آتش زدن پرچم آمریکا در نیویورک در جریان اعتراض به قتل جورج فلوید.[۳۵]

  • کاریکاتور مرگ بر آمریکا، دربارهٔ اظهار نظر ترامپ در خصوص اینکه صدای مرگ بر آمریکای مردم ایران را نشنیده است.[۳۶]

    کاریکاتور مرگ بر آمریکا، دربارهٔ اظهار نظر ترامپ در خصوص اینکه صدای مرگ بر آمریکای مردم ایران را نشنیده است.[۳۶]

  • کتاب جهان خوار (چرا مرگ بر آمریکا)، نوشته علی شعیبی.[۳۷]

    کتاب جهان خوار (چرا مرگ بر آمریکا)، نوشته علی شعیبی.[۳۷]

پانویس

  1. ↑ حیدری، تبیین گستره شعائر الهی در قرآن کریم با رویکرد تطبیقی شعارهای انقلاب اسلامی، ۱۴۰۰ش، ص۱۰.
  2. ↑ ریشه‌های شعار «مرگ بر آمریکا» در تاریخ نهضت اسلامی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  3. ↑ میرشکاری سلیمانی، بررسی زمینه‌های تاریخی شعارهای انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۸ش، ص۱۴۳.
  4. ↑ مصباح: همه مردم شعار مرگ بر آمریکا را مثل تکبیر بعد از نماز، لازم می‌دانند!، سایت پایگاه خبری و تحلیلی انصاف.
  5. ↑ فیش‌های شعار مرگ بر آمریکا، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  6. ↑ بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  7. ↑ بیانات در دیدار جمعی از اعضای انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  8. ↑ حیدری، تبیین گستره شعائر الهی در قرآن کریم با رویکرد تطبیقی شعارهای انقلاب اسلامی، ۱۴۰۰ش، ص۱۰.
  9. ↑ چرا می‌گوییم «مرگ بر آمریکا»؟/ نوشتن از آمریکا ترکش دارد، سایت خبرگزاری تسنیم.
  10. ↑ بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  11. ↑ بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  12. ↑ بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  13. ↑ علیزاده موسی، بیداری اسلامی، ۱۳۹۰ش، ص۲۰۸–۲۰۹.
  14. ↑ «مرگ بر آمریکا» چه می‌شود؟، سایت تحلیلی خبری عصرایران.
  15. ↑ سرنوشت یک شعار استراتژیک/ موافقان و مخالفان مرگ بر آمریکا چه می‌گویند؟، خبرآنلاین.
  16. ↑ هدایتی، چرایی استمرار شعار مرگ بر آمریکا، جامعه خبری تحلیلی الف.
  17. ↑ سرنوشت یک شعار استراتژیک/ موافقان و مخالفان مرگ بر آمریکا چه می‌گویند؟، خبرآنلاین.
  18. ↑ سرنوشت یک شعار استراتژیک/ موافقان و مخالفان مرگ بر آمریکا چه می‌گویند؟، خبرآنلاین.
  19. ↑ سرنوشت یک شعار استراتژیک/ موافقان و مخالفان مرگ بر آمریکا چه می‌گویند؟، خبرآنلاین.
  20. ↑ فیش‌های شعار مرگ بر آمریکا، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  21. ↑ بیانات در دیدار دانش آموزان، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  22. ↑ بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، سایت دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  23. ↑ نگاه کنید به بیانات در دیدار دانش آموزان، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله خامنه‌ای؛ «۱۶ آذر روز تولد شعار مرگ بر آمریکا با رویکرد دینی است»، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ مؤمنی، «روز تولد مرگ بر آمریکا در ایران»، ص۷۵.
  24. ↑ میرشکاری سلیمانی، بررسی زمینه‌های تاریخی شعارهای انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۸ش، ص۳۶.
  25. ↑ جمعی از نویسندگان، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ص۴۰۰ و ۴۰۳.
  26. ↑ ریشه‌های شعار «مرگ بر آمریکا» در تاریخ نهضت اسلامی، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  27. ↑ ریشه‌های شعار «مرگ بر آمریکا» در تاریخ نهضت اسلامی. سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  28. ↑ فراخوان سومین جایزه بزرگ بین‌المللی مرگ بر آمریکا منتشر شد، سایت فستیوارت.
  29. ↑ تایپوگرافی مرگ بر آمریکا در تبریز برگزار می‌شود، خبرگزاری مهر.
  30. ↑ اکران مجموعه پوسترهای مرگ بر آمریکا، سایت بسیج دانشجویی دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
  31. ↑ هنرمندان آمریکایی "مرگ بر آمریکا" می‌گویند/ دعوت از خوانندگان ضداستکباری به ایران، خبرگزاری مهر.
  32. ↑ متن و حاشیه‌های ترانه «مرگ بر آمریکا»، سایت تابناک.
  33. ↑ رونمایی از جایزه ویژه جدید جشنواره عمار، سایت جهان امروز.
  34. ↑ موزائیک با طرح «مرگ بر آمریکا» هم آمد، خبرگزاری مهر.
  35. ↑ (ویدئو) آتش زدن پرچم آمریکا در نیویورک، سایت فرارو.
  36. ↑ ترامپ ناشنوا شد!/ نشنیده‌ام ایرانی‌ها شعار «مرگ بر آمریکا» بدهند، نورنیوز.
  37. ↑ جهان خوار (چرا مرگ بر آمریکا)، سایت نشر معارف.

منابع

رونمایی از جایزه ویژه جدید جشنواره عمار، سایت جهان امروز، تاریخ درج مطلب: ۱۸ دی ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۴ خرداد ۱۴۰۳ش.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikishia.net/w/index.php?title=مرگ_بر_آمریکا&oldid=1267591»