دعای عشرات

{{subst:الگوی خالی|}}

سند دعا

دعای عشرات را سید بن طاووس در کتاب جمال الاسبوع، از شیخ طوسی و شیخ طوسی از احمد بن محمد بن سعید بن عقده از علی بن حسن بن علی بن فضال از ثعلبه بن میمون از صالح بن فیض از ابن مریم از عبدالله بن عطا که می گوید فرمود به من امام محمد باقر(علیه السلام) از پدرش حضرت علی بن الحسین(علیه السلام) از پدرش امام حسین(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) از امیرالمومنین(علیه السلام) که امیرالمومنین(علیه السلام) این دعا را به امام حسین(علیه السلام) تعلیم می فرماید. مرحوم مجلسی در بحارالانوار، این دعا را از جمال الاسبوع سید بن طاووس و در جای دیگر این دعا را از مهج الدعوات با سند دیگری از امام صادق(علیه السلام) از پدرانشان از امیرالمومنین(علیه السلام) نقل می کند. کفعمی در بلدالامین به نقل از شیخ طوسی و در مصباح با نقل دیگر و شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان به نقل از مصباح المتهجد شیخ طوسی نقل می کند.

وجه تسمیه

وجه نامگذاری این دعا به عشرات آن است که قسمتی از جملات پایانی آن ده بار باید تکرار شود.

ثواب قرائت

امام باقر(ع) فرمودند: حضرت امیرالمومنین علی(ع) به حضرت امام حسین(ع) فرمود: فرزندم البته تقدیرات الهی در حق تو جاری خواهد شد به هر نحوه ای که مصلحت او اقتضا کند، پس با من عهد کن که رازی را که با تو می گویم تا یکسال پس از شهادت من به هیچکس نگوئی، همانا من تو را خبری می دهم که اصل آن از خداوند متعال است و آن دعایی است که تو را تعلیم می نمایم تا هر صبح و شام بخوانی، و هزار هزار فرشته که هر یک را خداوند قدرت هزار هزار نویسنده عطا کرده به نوشتن ثواب آن پردازند، و خداوند هزار هزار فرشته را به طلب مغفرت تو برانگیزد که هر یک را نیروی هزار هزار استغفار کننده عطا فرماید، و در بهشت فردوس هزار هزار قصر برای تو بنا کند که در هر قصری هزار هزار خانه باشد، و همسایه جدت رسول خدا(ص) باشی و در دارالسلام برای تو خانه ای قرار دهد که مجاور اهل خود باشی، و در بهشت عدن برای تو هزار شهر بنا فرماید و با تو از قبر نامه ای محشور شود سخنگو، که به راستی و حق سخن گوید و اعلام دارد که بر صاحب من هیچ ترس و بیم و لغزش و عذابی نیست ... و آنگاه حضرت امام حسین(ع) عهد کرد که دعا را با همین شرایط پذیرا شود. سپس امیرالمومنین(ع) تاکید کرد: چون شهادت تو نزدیک شود این دعا را جز به خاندان و شیعیان و دوستان خود تعلیم مکن، که اگر چنین نکنی و به هر کسی بیاموزی همه نوع حاجت ـ حتی حوایج ناروا ـ به وسیله آن می خواهد و بر آورده شود.

زمان قرائت

مستحب است دعای عشرات را صبح یا شب خوانده شود و بهترین اوقات قرائت این دعا بعد از عصر روز جمعه است.

مضامین

• دعای عشرات با تنزیه، حمد، اقرار به وحدانیت و بزرگی خدا و ذکر حوقله شروع می شود. با تنزیه خداوند به عبارت های مختلف ادامه می یابد سپس بر رسولان الهی درود می فرستد و حمد و سپاس نثار خداوندی می کند که پروردگار جهانیان است و بار دیگر خداوند تنزیه می شود.
• در فراز بعد نعمت، خیر، برکت و عافیت خداوند یاد می شود و بر پیامبر(ص) و خاندان او درود فرستاده و از خدا درخواست می کند تا «نعمت و خير و بركات و سلامتى را بر من، با نجات از آتش دوزخ تمام كن» و از خداوند می خواهد تا «شكرگزارى و سلامتى و فضل‏ و كرامت خود را همواره تا زمانی كه زنده هستم روزى‏ ام فرما.»
• در فراز دیگر دعاکننده به وحدانیت خدا، نبوت حضرت محمد(ص) و معاد اقرار می کند. به حقانیت امامت علی(ع) و اولاد آن حضرت شهادت می دهد و می گوید: «بار الها! اين شهادت را نزد خود براى من ثبت كن، تا آن را در روز قيامت بر زبانم جارى كنى درحالی ‏كه‏ از من خشنود باشى، همانا تو بر آنچه مى‏ خواهى توانايى»
• در ادامه، خداوند را با عبارات مختلفی حمد، و شکر می گوید مثل؛ «و تو را سپاس به ميزان وزن آبهاى دريا، و تو را سپاس به شماره برگ‏ درختان، و تو را سپاس به عدد آنچه روى زمين است، و تو را سپاس به تعداد آنچه كتابت برشمرده و تو را سپاس به عدد آنچه دانشت آن را فراگرفته، و تو را سپاس به شماره آدميان و پريان و حشرات و پرندگان‏ و چهارپايان و درندگان.» و در پایان جملاتی آمده است که ده بار باید گفته شود و این جملات دلالت بر وحدانیت، زنده بودن و قدرت خداوند دارد.

پیوند به بیرون

متن و ترجمه دعای عشرات

منابع

• ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع بکمال المشروع، دارالرضی، قم، 1330ق.
• صدر سید جوادی، احمد، دائره المعارف تشیع، تهران، جلد ۷، نشر شهید سعید محبی، ۱۳۸۰ش.