کاربر ناشناس
ماوراء النهر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ورود مسلمانان
imported>Fayaz جز (←لید) |
imported>Fayaz جز (←ورود مسلمانان) |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
آتشکده‌های فراوانی در [[بخارا]] به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ماوراء النهر<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۱، ص۳۵۳.</ref> و سایر شهرهای آن دیار وجود داشت.<ref> نرشخی، تاریخ بخارا، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۰.</ref> در این منطقه تسامح و تساهل مذهبی فراوانی وجود داشته و فقدان حضور آیین مذهبی [[تعصب|تعصب‌آمیز]] سبب شد پناهندگان آیین‌های گوناگون، این نواحی را برای سکونت خود انتخاب کنند و همین امر این منطقه را به صورت مرکزی برای تبادل اعتقادات و مذاهب گوناگون در آورده بود.<ref> گلجان، میراث مشترک، نظری اجمالی بر حوزه فرهنگ و تمدن شرق ایران و ماوراء النهر، ۱۳۸۳ش، ص۱۹.</ref> | آتشکده‌های فراوانی در [[بخارا]] به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ماوراء النهر<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۱، ص۳۵۳.</ref> و سایر شهرهای آن دیار وجود داشت.<ref> نرشخی، تاریخ بخارا، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۰.</ref> در این منطقه تسامح و تساهل مذهبی فراوانی وجود داشته و فقدان حضور آیین مذهبی [[تعصب|تعصب‌آمیز]] سبب شد پناهندگان آیین‌های گوناگون، این نواحی را برای سکونت خود انتخاب کنند و همین امر این منطقه را به صورت مرکزی برای تبادل اعتقادات و مذاهب گوناگون در آورده بود.<ref> گلجان، میراث مشترک، نظری اجمالی بر حوزه فرهنگ و تمدن شرق ایران و ماوراء النهر، ۱۳۸۳ش، ص۱۹.</ref> | ||
===ورود مسلمانان=== | ===ورود مسلمانان=== | ||
سه سال پس از فتح [[مرو]] توسط [[مسلمانان]]، اولین حملات به | سه سال پس از فتح [[مرو]] توسط [[مسلمانان]]، اولین حملات به ماوراءالنهر آغاز گردید تا آنکه در سال [[سال ۸۵ هجری قمری|۸۵ق]] پس از آنکه [[قتیبه بن مسلم باهلی]] والی [[خراسان]] گردید،<ref> دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۳ش، ص۳۲۷؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۰۵.</ref> او موفق شد اکثر شهرهای این منطقه را<ref> سمعانی، ۱۳۸۲ش، الأنساب، ج۲، ص۷۱.</ref> یا تمامی آن را یکی پس از دیگری فتح نماید.<ref> دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۳ش، ص۲۸۰.</ref> این سرزمین بعد از فتح توسط اعراب به ماوراء النهر معروف شد. | ||
بخارا پس از مدتی به عنوان یک مرکز علمی و فرهنگی در برابر [[بغداد]] ظاهر شد.<ref> گلجان، میراث مشترک، نظری اجمالی بر حوزه فرهنگ و تمدن شرق ایران و ماوراء النهر، ۱۳۸۳ش، ص۱۲.</ref> بنابر ادعای برخی از مورخان، شهرهایی چون [[سمرقند]] و [[بخارا]] به‌عنوان دو مرکز مهم اسلامی شهرت یافت؛ آنچنان که با بغداد برابری می‌کرد.<ref>بخارایی، تاریخ بخارا، خوقند و کاشغر، ۱۳۷۷ش، ص۱۶.</ref> این منطقه به مدت پنج قرن بزرگ‌ترین مهد [[تمدن اسلامی]] و مرکز حکومت‌های مختلفی بوده است. <ref>بخارایی، تاریخ بخارا، خوقند و کاشغر، ۱۳۷۷ش، ص۱۵-۲۵.</ref> ماوراء النهر زادگاه و محل دفن بسیاری از دانشمندان بزرگ اسلامی است.<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه ماوراءالنهر.</ref> | بخارا پس از مدتی به عنوان یک مرکز علمی و فرهنگی در برابر [[بغداد]] ظاهر شد.<ref> گلجان، میراث مشترک، نظری اجمالی بر حوزه فرهنگ و تمدن شرق ایران و ماوراء النهر، ۱۳۸۳ش، ص۱۲.</ref> بنابر ادعای برخی از مورخان، شهرهایی چون [[سمرقند]] و [[بخارا]] به‌عنوان دو مرکز مهم اسلامی شهرت یافت؛ آنچنان که با بغداد برابری می‌کرد.<ref>بخارایی، تاریخ بخارا، خوقند و کاشغر، ۱۳۷۷ش، ص۱۶.</ref> این منطقه به مدت پنج قرن بزرگ‌ترین مهد [[تمدن اسلامی]] و مرکز حکومت‌های مختلفی بوده است. <ref>بخارایی، تاریخ بخارا، خوقند و کاشغر، ۱۳۷۷ش، ص۱۵-۲۵.</ref> ماوراء النهر زادگاه و محل دفن بسیاری از دانشمندان بزرگ اسلامی است.<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه ماوراءالنهر.</ref> | ||
===حضور سادات علوی و شیعیان=== | ===حضور سادات علوی و شیعیان=== | ||
ماوراء النهر از سده دوم قمری مکان مناسبی برای [[شیعیان]] به شمار می‌آمد. دلیل آن را دوری از مرکز [[خلافت]] عربی و [[عباسیان|عباسی]] و عدم دسترسی مخالفان [[شیعه]] بدانجا ذکر کرده‌اند.<ref>رحمتی، تکاپوهای سادات برای تشکیل حکومت ماوراء النهر در سده پنجم هجری قمری، ۱۳۸۹ش، ص۸۹-۱۱۰.</ref> حضور چشمگیر [[علویان]] در این منطقه به زمان حکومت [[سامانیان]] در قرن سوم و چهارم هجری باز می‌گردد.<ref>ناجی، فرهنگ و تمدن اسلامی در قلمرو سامانیان، ۱۳۸۶ش، ص۴۴۸-۴۵۱.</ref> عدم تعصب مذهبی سامانیان باعث شد [[سادات]] و شیعیان با امنیت کامل در آن منطقه سکنی گزینند. برخی از محققان دلائل دیگری در زمینه هجرت شیعیان به خصوص علویان در قرن پنجم و ششم هجری، به این منطقه نقل کرده‌اند که می‌توان به برخورد تعصب‌آمیز [[سلجوقیان]] با شیعیان اشاره کرد.<ref>غفرانی، تاریخ شیعه در ماوراء انهر از سقوط سامانیان تا حمله مغول، تابستان ۱۳۸۵ش، ۷-۲۴.</ref> | ماوراء النهر از سده دوم قمری مکان مناسبی برای [[شیعیان]] به شمار می‌آمد. دلیل آن را دوری از مرکز [[خلافت]] عربی و [[عباسیان|عباسی]] و عدم دسترسی مخالفان [[شیعه]] بدانجا ذکر کرده‌اند.<ref>رحمتی، تکاپوهای سادات برای تشکیل حکومت ماوراء النهر در سده پنجم هجری قمری، ۱۳۸۹ش، ص۸۹-۱۱۰.</ref> حضور چشمگیر [[علویان]] در این منطقه به زمان حکومت [[سامانیان]] در قرن سوم و چهارم هجری باز می‌گردد.<ref>ناجی، فرهنگ و تمدن اسلامی در قلمرو سامانیان، ۱۳۸۶ش، ص۴۴۸-۴۵۱.</ref> عدم تعصب مذهبی سامانیان باعث شد [[سادات]] و شیعیان با امنیت کامل در آن منطقه سکنی گزینند. برخی از محققان دلائل دیگری در زمینه هجرت شیعیان به خصوص علویان در قرن پنجم و ششم هجری، به این منطقه نقل کرده‌اند که می‌توان به برخورد تعصب‌آمیز [[سلجوقیان]] با شیعیان اشاره کرد.<ref>غفرانی، تاریخ شیعه در ماوراء انهر از سقوط سامانیان تا حمله مغول، تابستان ۱۳۸۵ش، ۷-۲۴.</ref> | ||